«Серпін» – серпінді күш
«Мәңгілік ел жастары – индустрияға!» жобасы бойынша «Серпін-2050» бағдарламасы биыл да талапкерлерге даңғыл жол ашпақ. Үш жылдан бері қаншама жасты тегін оқумен һәм жатақхана, жол, шәкірт ақысымен, медициналық қызмет көрсетумен қамтитын бағдарламаның артықшылығы көп. Жылына екі рет демалыс кезінде пойыздың бару, қайту билетінің ақысы, яғни жол ақысы төленеді. «Серпіндіктердің» арасында озат студенттерге арнайы шәкіртақы және сыртқы киімдер тағайындалады.
Ата-ана, ағайын-туыссыз басқа алыс облысқа баласын жіберу әрбір ата-анаға әсіресе алғашқы жылы жеңіл тимесі анық. Осыны ескерген қабылдаушы жақ арнайы бір өкілін жіберіп, студенттерді Темір жол вокзалынан алып кетеді. Бұл да серпіндік студенттерге жасалған қамқорлық.
Биыл құжаттар 23-31 шілде аралығында қабылданды. 8-тамызға қарай конкурстың жалпы қорытындысы газетке және сайтта жарияланады. Біз «Серпін» бойынша тың ақпараттар мен биылғы өзгешеліктерді білмек болып, М.Әуезов атындағы Оңтүстік Қазақстан мемлекеттік университетіне ат басын бұрдық. Аталған бағдарламамен оқуға қабылдаушы жақ та, яғни аймақтардағы ЖОО-ның өкілдері мен талапкер, ата-ана түгел осы жерде. Көбіне аудандардан келген мектеп бітірушілері өкілдерге көкейіндегі сауалдарын қойып, жауап алуда. 2016 жылдан бастап Шымкент қаласының мектеп бітірушілері «Серпінге» қатыса алмайды екен. Бұл туралы облыстық Жастар саясаты мәселелері жөніндегі басқармасының бас маманы Раушан Аманова айтып берді.
– Биыл министрліктен «моноқалалар қатыссын» деген бұйрық келді. Мысалы, Кентау қаласы қатысып жатыр. Арыс қаласы қатыспағанымен, оның Ақдала сияқты шалғай ауылы қатысуға мүмкіндігі бар. Түркістан да солай. Бағдарламаның биылғы өзгешеліктерінің бірі осы, – дейді Р. Аманова.
ҰБТ-ның жаңа форматта өткені және түлектер үшін бірқатар қиындықтардың кездескені белгілі. Оқушы өзі таңдайтын бейіндік пәндерді қосарлап таңдады. Мысалы тарих+география болса, таңдаған мамандығына бейіндік пәннің біреуі сәйкес келсе, екіншісі сай келмей жатыр.
Бас маманның айтуынша, егер шекті 50 балдан асып, қолында «ҰБТ-ға қатысты» деген сертификаты болса, кез келген түлектің (қала мектептерінен басқа) «Серпінге» құжат тапсыруға мүмкіндігі бар. «Серпіндіктер» өзара конкурсқа түседі. Егер сіз жалпы конкурсқа тапсырсаңыз, бүкіл Қазақстанмен конкурска түсесіз. Ал «Серпінде» осы бағдарламаға қатысуға құқығы бар облыстармен ғана конкурсқа түседі. Яғни Оңтүстік Қазақстан, Қызылорда, Жамбыл, Маңғыстау, Алматы облыстарымен ғана. Жалпы конкурстан «Серпіннің» ерекшелігі осы.
– «Серпін» бойынша 2017 жылға – 4513 грант бөлінген. Оның 3793 – ЖОО-на, 720-сы – колледждерге. 24 ЖОО құжат қабылдады. Өткен жылғымен салыстырғанда 2 ЖОО қосылды. Биыл күніне мәлімет алушылар 300-400-ге жетті. Ал 120-150 оқушы құжат тапсырып отырды, – дейді «Серпін» халықаралық бағдарламалар орталығы» акционерлік қоғамының Ұлттық жобалар басқармасының Оңтүстік Қазақстан облысы бойынша жауапты жетекшісі Ақжан Ғұмар.
Ал колледждер құжатты 1 тамыздан облыстық «Жастар ресурстық орталығының» ғимаратында қабылдап бастады. Құжат қабылдау 20 тамызға дейін созылмақ. Биыл 50 шақты колледжге 720 грант бөлініп отыр. Колледжге түсудің өзіндік ерекшеліктері бар екенін айта кеткен ләзім. Олар өздерінің емтиханын өткізеді. Соның қорытындысы бойынша конкурсқа қабылдайды. 1 тамыздан қабылдау себебі, 31 шілдеден кейін ЖОО оқуға түсе алмай қалғандар колледжге тапсырады. Колледжде де ЖОО-дағыдай барлық жағдай қарастырылған, бітіргесін жұмысқа қамту міндеттелген. Колледж студенттеріне қарастырылған жеңілдік көп. Жатақхана тегін, әрбір курстың қыркүйек айында шәкіртақыдан бөлек, 69 мың теңге ақша беріледі.
Жұмыспен қамтуға келсек, бағдарламаның түбегейлі міндеті – студенттерге білім берумен қатар, қызмет орнымен кепілді түрде қамсыздандыру, өңірде қалып қызмет атқаруға ниет білдіргендерге қолдау көрсету. Егер бітіруші түлек «ел жақтан мамандық бойынша жұмыс таптым» десе, онда оған ешқандай шектеу жоқ. Өйткені, мамандықпен істеу міндеттелген. Себебі мемлекеттің грантымен жоғары білім алды. Жұмысқа орналасқан соң оқу орнына жұмыс орнынан анықтама қағазын ұсынуы қажет. Егер де жұмыс табылмай, анықтама қағазы оқу орнына жетпесе, оқу орны түлегіне қайтадан хабарласып: «Сенің мамандығың бойынша жұмыс бар. Келесің бе?» – деп ұсыныс жасайды. Түлек келіссе, оқу орны оған жаңа жұмыс тауып береді.
«Серпін» бағдарламасының аясында қабылдаушы жақтарда индустриалды аймақтар ашылып, өнеркәсіп орындары көптеп салынуда. Олардың барлығына «Серпіннің» жас түлектерін қабылдау міндеттелген. Шығыс Қазақстан облысы түлектерді жұмыспен қамту бойынша әзірге бірінші орында тұр. Одан кейін Солтүстіктегі көші-қон мәселесіне де «Серпіннің» қосар үлесі зор. Ақжан Жамбылұлының айтуынша, егер де баласы сол жақтан тұрақты жұмыс тауып, түбегейлі орналасып жатса, ата-ана өз еркімен баласының жанына көшіп баруға ұсыныс жасайды. Тіпті теңін тауып отау құрып жатқан жастар да баршылық. Бүгінде кейбір мектеп оқушылары сол алдыңғы жылы түскен аға-әпкелерін іздеп, «Серпінге» құжат тапсырған.
– ҚР Білім және ғылым министрлігі «Серпін» грантын бөлген ЖОО-ның әрқайсысынан тоқсан сайын есеп алып отырады. Қабылдаушы тарап әрбір студентке жеке-жеке мінездеме береді. «2014 жылы бағдарлама іске қосылғанда, бірінші семестрден кейін елге қайтқан студенттер де болды. Себебі отбасында жалғыз бала. Кейбір қыз балаларымыз солтүстіктің, әсіресе сары аязына шыдай алмай келіп қойды. Одан кейінгі жылдарда елге қайтқан студенттер болған жоқ. 2014 жылдан бері «Серпінге» 12 мың жас тапсырса, соның 50 пайызы – Оңтүстіктен. Өңір бұл бағдарламаға атсалысу жағынан бірінші орында тұр. Сондықтан бізге артылар сенім мен жауапкершілік мол, – дейді облыстық Жастар саясаты мәселелері жөніндегі басқармасының бас маманы Раушан Аманова.
Биылғы білім гранты бәйгесінде 50 балмен де, 100 балмен де тапсырғандар бар. Жаңадан қосылған мамандықтар да жеткілікті. Биыл өрт сөндіруші, орман шаруашылығы және ресурстары мамандықтары жаңадан қосылды. Бұл жылғы өзгешеліктің бірі, медициналық мамандықтарға грант жоқ. 2016 жылы бір-ақ жыл бөлінген болатын. Оның орнына биологияны таңдап жатыр. Шет тілі мамандығы сұранысқа ие. Ер балалардың автоматтандыру және басқару мамандығына қызығушылығы жоғары.
Құжат қабылдаушы ЖОО-ның әрбір өкілінің қасында серпіндік студенттер де отыр. Солардың бірі Ордабасы ауданы, Шұбарсу елдімекенінің қызы Сандуғаш Өмірзақова былтыр Семей қаласындағы Қазақ инновациялық гуманитарлық Заң университетінің биотехнология мамандығына 79 балмен түскен. «Біздің университетке грант саны биыл 2 есеге өскен. «Серпінмен» оқуға түскеніме ешқашан өкінбеймін. Өйткені, өткен семестрде Польшаның Белосток қаласында 4 ай бойы білім алып, тәжірибе алмасып қайттым. Демалыс күндері Еуропаның басқа мемлекеттерін де араладық», – дейді Сандуғаш.
Арайлым Пернебаева 2015 жылы «Серпінмен» Рудный индустриалдық университетіне түскен. Мамандығы – электр энергетикасы. Айта кету керек, Рудный индустриалдық университеті – қазіргі таңда техникалық мамандар даярлайтын жоғарғы оқу орындарының бірегейі. Оқу орнының материалдық-техникалық базасы өте жоғары. Сонымен қатар Соколов-Сарыбай кен байыту комбинаты жылына 10-30 млн теңге көлемінде қаржылай қолдау көрсетіп отырады. «Біздің университет бітірушілерді жұмысқа орналастыру жағынан алғашқы ондыққа кіреді. Биыл бізге 130 грант бөлінді. Жаңадан «Пайдалы қазбаларды байыту» атты мамандық қосылды», – дейді Арайлым.
Манаш Қозыбаев атындағы Солтүстік Қазақстан мемлекеттік университетінің өкілі Құсни Таймуллина болса, биыл педагогикалық және техникалық мамандықтарға 280 орын бөлінгенін алға тартады.
Қарағанды мемлекеттік техникалық университетінің оқытушысы Нұрлан Сүлейменов: «Техникалық бағытта 38 мамандық бар. Биыл 200 орын берілді. Әскери кафедраға «Серпін» бағдарламасы арқылы түскендер бірінші өтеді», – дейді.
Тобықтай түйін: «Серпінмен» құжат қабылданды. Талапкерлердің жүрек лүпілін мына жақтан-ақ сезіп отырмыз. Олардың бағы да, бабы да қатар келісіп, серпіндік атануға жазсын. Ал сынақтан сүрініп кеткендерге мұңаюдың қажеті жоқ! «Колледж» деген тағы бір есік ашық! Онда 20-тамызға дейін құжат тапсыруға болады.
Жастар «Серпінмен» оқып жүр
Әдетте шетелден жұмыс іздеп келгендерді мигрант дейміз ғой. Бүгінде өз елімізде жастар миграциясына түрткі болу үшін «Мәңгілік ел жастары – индустрияға!» жобасы бойынша «Серпін-2050» бағдарламасы қабылданғанын білеміз.
Елбасы өзінің Жалпыға Ортақ Еңбек Қоғамы идеясының негізінде: «Елімізде жұмыс орындарын құрудамыз, жаңа өндірістер салудамыз. Сондықтан, жұмыс бар жерге бару керек» – деп көрсеткен болатын.
Қазіргі таңда Алматы, Жамбыл, Қызылорда, Маңғыстау, Оңтүстік Қазақстан облыстарында бала туу деңгейі жоғары, өзге өңірлерден көшіп келушілер саны да көп. Мұның салдарынан жұмыссыздық мәселесі туындайды. Әлеуметтік мекемелер, тұрғын үй, мектеп, балабақша жетіспеуінің өзі өте өзекті мәселе. Оқу бітіріп жұмыссыз қалғандардың саны өсуде. Мектеп бітіргендер колледждерге оқуға түсе алмайды, себебі үміткерлер саны көп, орын жетіспейді. Еңбек күшінің артып тұруына байланысты кадрлық сұраныстың азаюы – нарық экономикасының заңдылығы. Керісінше, Қазақстанның солтүстік, орталық және шығыс облыстарында еңбек ресурсының тапшылығы қатты сезілуде. Ең басты себеп туу денгейінің төмендігі және сыртқа көшіп кету (эмиграция). Сол өңірлердегі өндіріс орындары еңбек күші жетіспеушілігінен өз әлеуетін толық іске асыра алмай отыр.
Жұмыссыздық пен әлеуметтік теңсіздікті шешу үшін қабылданған бағдарлама 2014 жылдан бері іске асып келеді. Оңтүстіктің жастары солтүстік, орталық, шығыс пен батысқа барып, тегін білім алып, жоғары шәкіртақыға ие болып, жақсы мамандық алып шықпақ. Жобаның алғашқы қарлығаштары келер жылы, яғни, 2018 жылы оқуын тәмамдап, индустрияландыру шарасына қатысады. Солардың бір парасымен таныс болсақ.
Білім алуға барлық жағдай жасалған
Шығыс Қазақстан облысында 1000-нан астам орта және ірі ауыр, түрлі-түсті металлургия өнеркәсіп мекемелері мемлекетіміздің әлеуметтік-экономикалық дамуына қомақты үлесін қосып отыр. Бұл өңір тарихи қалыптасқан табиғат жағдайымен, флорасы мен фаунасының байлығы, ландшафт ерекшеліктерімен таңғалдыратын өлке.
Осы табиғи бай өлкеде көптеген оқу орындары тарихи қалыптасып, еліміз үшін мамандар даярлайтын сенімді де сапалы білім оқу ордаларына айналған. Шығыс аймағында 11 орта кәсіптік білім беру колледждерімен қатар 5 жоғары оқу орындары бұл мемлекеттік шараға тікелей қатысуда.
С. Аманжолов атындағы Шығыс Қазақстан Мемлекеттік университеті мемлекетіміздің 24 жоғары оқу орындарының қатарында ұзақ мерзімді стратегияны іске асырып келеді. «Мәңгілік ел жастары – индустрияға! – «Серпін – 2050» атты әлеуметтік жобасы аясындағы бағдарлама шеңберінде 2014 жылдың қыркүйек айынан бастап Оңтүстік Қазақстан, Жамбыл, Қызылорда, Алматы және Маңғыстау облысынан келген талапкерлерді оқыту үрдісіне араласып, тегін оқытуды қолға алған.
Бес өңірден келген студенттердің бәрі де жатақханамен, жол, шәкірт ақысымен, медициналық қызмет көрсетумен қамтылған. Бағдарламаның түбегейлі міндеті – студенттерге білім берумен қатар, қызмет орнымен кепілді түрде қамсыздандыру, өңірде қалып қызмет атқаруға ниет білдіргендерге қолдау көрсету.
– ШҚМУ 2014-2015 оқу жылы – 138, 2015-2016 жылы – 175, 2016-2017 оқу жылында 155 талапкерді студенттер қатарына мемлекеттік грант негізінде оқуға қабылдады. ШҚМУ-де жалпы «Серпін» бағдарламасы бойынша 462 студент білім алумен қатар, студенттік ғылыми, қоғамдық жұмыстармен шұғылдануда. «Серпін» бағдарламасының аясында оқитын 462 студенттің 444-і жатақханамен (студенттер үйі) қамтамасыз етіліп, барлықa тұрмыстық жағдай жасалған. ШҚМУ қабырғасында серпіндік студенттер 21 мамандық бойынша білім алуда, – дейді аталған университеттің стратегиялық даму және ғылыми жұмыс жөніндегі проректоры Анар Мырзағалиева.
Шетелге тәжірибе алмасуға жібереді Шығыс Қазақстан облысы, Семей қаласындағы Қазақ инновациялық гуманитарлық-заң университетінде биылғы 2016-2017 оқу жылында 18 серпіндік студент оқып жатыр. Дәл қазіргі уақытта оның он шақтысы академиялық ұтқырлық бағдарламасымен Польша мемлекетінің Белосток қаласындағы Қаржы және басқару жоғары мектебінде І семестрге жіберілген. Сарыағаштық Арайлым Омар – аталған университеттің «Ақпараттық технологиялар және экономика» факультетінің 1 курс студенті.
– Біз үшін аудиториядағы сабақтардан тыс, қала бойынша қызықты экскурсиялар, бизнес-жобаның аясындағы түрлі компаниялар мен кәсіпорындарға бару жоспарланған, – дейді Арайлым. «Семейдегі ҚИГЗУ жастарға тегін әрі сапалы жоғары білім беріп қана қоймай, студенттерін шетелдерге тәжірибе алмасуға жібереді. Алдағы күзде академиялық ұтқырлық бойынша студенттердің екінші легін шетелге жіберу жоспарда», – дейді ректор Шырын Құрманбаева.
Ешқайсысы жұмыссыз қалмайды
Ал Дәулет Серікбаев атындағы Шығыс Қазақстан Мемлекеттік техникалық университетінде биыл 210 студент «Серпін» бойынша білім алуда. Оқу ордасының әкімшілік департаментінің директоры Мәншүк Бейзелдинова «Серпін – 2050» жобасы жастарға үлкен мүмкіндіктер туғызып, өмірден өз орнын тауып кетуіне даңғыл жол ашатынын айтады.
– «Серпін – 2050» жобасы бойынша биыл екінші жыл студенттерді қабылдап жатырмыз. 2014-2015 оқу жылы пилоттық жоба болғандықтан қатыса алмадық. 2015-2016 жылы 13 мамандық бойынша 440 студент алдық. 2016-2017 оқу жылында 214 жасты қабылдадық, қазір 210 шәкірт оқып жатыр. Екі жылда 602 студент аталмыш бағдарлама бойынша білім алуда, – дейді Мәншүк Зекенқызы.
Әкімшілік департаменті директорының айтуынша, техникалық университет болған соң, оқу-әдістемелік құралдары, техникалық жабдықтаулар талапқа сай. Университетте үш жатақхана бар. Серпіндіктердің барлығы 100 пайыз жатақханамен қамтылған. Жатақханадағы жайлы жағдай ондағы әр бөлмедегі интернет пен теледидар, тоңазытқыш жастардың алаңсыз білім алуына, ізденуіне мол мүмкіндік.
Бұл университетте металлургия, жер туралы ғылым, құрылыс, халықаралық мектеп, бизнес және ақпараттық технологиялар сияқты 5 факультет бар болса, соның бесеуінде де серпіндіктер оқиды. ОҚО, Қазығұрт ауданынан барған Аяжан Аюбай – геодезия және картография мамандығының 2-курс студенті.
– Ай сайын 20 000 мың теңге шәкіртақы аламыз. Оқуды бітіргесін, осында жұмысқа қалсам деймін. Себебі, мұнда өнеркәсіп орындары көп. Университет жұмысқа бағыт-бағдар береді, – дейді ол.
Оңтүстік Қазақстан облысында жыл сайын осы бағдарлама бойынша оқуға түскен түлектер саны артып келеді. Былтыр 19 жоғары оқу орнына бөлінген 5000 гранттың 2580-ін, ал 34 кәсіптік-техникалық колледжге бөлінген 1200 гранттың 359-ын жеңіп алған болатын.
– Биыл да құжаттарын көптеп тапсырады деген үміт басым. Шымкентте «Серпін» бағдарламасына өтініш қабылдау шілде айының ортасына таман М. Әуезов атындағы Оңтүстік Қазақстан Мемлекеттік университетінде жүргізілмек, – дейді облыстық жастар саясаты басқармасының басшысының міндетін атқарушы Мұхтар Сейітжапбаров.
ЖОО-лар мен колледждердегі мамандықтар туралы толығырақ танысу үшін www.serpin-2050.kz сайтына кіріп, оқуға болады.
Тобықтай түйін. Талапкер! Егер сіз ҰБТ-дан аз балл жинап қалсаңыз, көңіліңізді түсірмеңіз! «Серпін-2050» жобасы бойынша ұсынылып жатқан мамандықтар еңбек нарығында тапшы, еш қиналмастан жұмыс табуға болатын мамандықтар. Ендеше, «Серпінмен» тегін оқып, 100% жұмысқа орналасуға ұмтыл, жас түлек!
«Серпiн» сенім мен серпіліске жол бастайды
Өткен жұмада таң сәріден бастап Орталық саябаққа қала тұрғындары көптеп жинала бастады. Себебі, мұнда қалалық жұмыспен қамту орталығы бос жұмыс орындары бойынша жәрмеңке ұйымдастырды. Жәрмеңкеде Шымкент қаласының 131 кәсіпорнынан барлығы 2006 бос жұмыс орны ұсынылды. Бұдан бөлек, еліміздің солтүстік облыстарында мемлекеттік «Серпін – 2050» бағдарламасы шеңберінде қызмет етуге ниетті өңір тұрғындары ұсынылған 665 бос жұмыс орнына өз өтініштерін берді. Шараға облыс әкімінің орынбасары Ұласбек Сәдібеков, Шымкент қаласы әкімінің орынбасары Гүлжан Құрманбекова қатысты. Өз сөзінде олар облыста бірнеше мемлекеттік бағдарлама шеңберінде мыңдаған азаматтар тұрақты жұмыс орнымен қамтылып отырғанын айтты. Бұл күнгі шараға елдің 4 облысынан келген 36 мемлекеттік орган және 11 оқу орнының өкілдері қатысып отырды.
Болашаққа нақты қадам
«Серпін» әлеуметтік жобасы аясында бос жұмыс орындары жәрмеңкесіне арнайы келген Солтүстік Қазақстан облысының Тайынша ауданы әкімінің орынбасары Медет Оспанов бүгінгі таңда өңірдегі қалыптасқан демографиялық ахуалға кеңінен тоқталып өтті.
– Тайынша ауданында барлығы 46 мың тұрғын мекен етсе, оның 28 пайызын ғана жергілікті қазақ ұлты құрайды, – дейді Медет Дулатұлы. – Өнеркәсіпті өркендету бағытында әсіресе, жас мамандарға деген зәруліктің барын да жасырмаймыз. Бұл тұрғыда, арнайы оқу тәжірибесінен өтіп, жаңа технологияны меңгерген қазақ жастарының аудан экономикасын түлектеріне сеніміміз зор.
Шымкент қаласының тұрғыны Мөлдір Ерсейіт ҰБТ-де жинаған 72 балымен «Серпін – 2050» бағдарламасы бойынша білім грантын иеленгендердің бірі. Бүгінде ол Қостанай мемлекеттік педагогикалық институтында «мектепке дейінгі оқыту және тәрбиелеу» мамандығы бойынша 1-курста оқып жүр. Мектеп түлектерін бағдарлама аясында білім алуға, болашағын нақ бүгінгі күн дұрыс бағдарлауға шақыруда.
– Мен өзім оқу грантын жеңіп алғанымда қатты қуандым. Ата-анама салмақ салмай, өз күшіммен оқуға түстім. Жат қалаға алғаш келгенімде бойымда қорқыныш сезімі болды. Кейінірек, замандастарыммен танысып, ортаға үйренісіп кеттім, – дейді ол.
Айтуынша, жатақханада студенттерге барлық жағдай жасалған – жатын бөлме, арнайы кір жуатын, шомылатын бөлме де бар.
– Біле білгенге, бағдарламаның жас өскіндерге берері көп, – дейді Мөлдір Бақытқызы. – Ердің емес, елдің баласы болуға ұмтылған талапкерлер ең алдымен, тәуекелшіл, өзгерістерден жасқанбайтын, белсенді, өнерлі, білімге құмар, өзге өңірлерде оқып, қажет болса сол өңірлерде қалып жұмыс істеуден қашпайтын болса ғана, бастапқы мақсатына қол жеткізе алады. Ұлттық мүддені көздейтін бағдарламаның белсенді мүшесі бола білгенімді бүгінде мақтаныш сезіммен айтамын.
«Мәңгiлiк ел жастары – индустрияға!»
«Мәңгілік ел жастары – индустрияға!» атты жоба аясында қолға алынған «Серпін – 2050» әлеуметтік бағдарламасы Алматы, Жамбыл, Қызылорда, Оңтүстік Қазақстан және Маңғыстау облысының жастарына арналған.
2014 жылдан бастап жүзеге аса бастаған бағдарламаның негізгі мақсаты – халқы тығыз орналасқан еліміздің оңтүстік аймақтарындағы жастарды кадр жетіспеушілігі байқалған солтүстік, батыс және шығыс өңірлерінде оқытып, тұрақты жұмысқа орналастыру. Бұл бағдарлама бірінші жылы педагогикалық мамандықтар бойынша іске асқан болса, кейіннен оның аясы кеңейіп, техникалық және ауыл шаруашылық мамандықтарын қамтып отыр.
«Серпін – 2050» әлеуметтік жобасы бүгінде еліміздегі табысты жүзеге асқан әлеуметтік бастамалардың бірі болып саналады. Халықтың жобаға деген қызығушылығы жыл өткен сайын артып отырғаны да байқалады. Сала мамандарының айтуынша, аталмыш бағдарлама жастардың сапалы білім алып, тұрақты жұмыс табуына зор мүмкіндік беруде. Алғашқыда жоба бойынша 2050 жас грант негізінде оқуға мүмкіндік алса, өткен жылы «Серпінге» бөлінген грант саны 3 есеге өсіп, 6200-ге жеткен. Олардың 5 мыңы тек жоғары оқу орындарының гранттары. Демек, «Серпін – 2050» жобасы қанатын кеңге жайды деген сөз.
– Мемлекеттік грантқа ие болған студенттермен мұндағы ұқсастық сол – жоғары білім грантын иеленгендердің барлығы да шәкіртақыға ие болып, темір жол арқылы барып-қайтатын жол шығындары өтеледі. Ал айырмашылығы – «Серпінмен» оқуға түскен жастар үшін екі үлкен кепілдік бар. Біріншісі, жатақханамен оқуды бітіргенге дейін толық қамтамасыз етіледі. Ал грантпен оқуға түскендерде ондай кепілдік жоқ. Екіншісі, егер оқу бітірген соң сол өңірде қоныстанып қалған жағдайда, жұмыспен толық қамтамасыз етіледі. Яғни, бағдарламаға қатысушылардың алдағы күндерде қиналмай-ақ жұмыс тауып, өздерінің әлеуметтік жағдайларын жақсартуына толық мүмкіндік бар, – дейді облыстық білім, жастар саясаты және тілдерді дамыту басқармасының басшысы, жұмысшы топ төрағасы Болат Жанәбіл.
Алғашқы жылы жоба бойынша жалпы саны 2050 грант бөлінсе, жобаға қатысуға 10 мыңнан астам азамат өтініш білдіріпті. Яғни, әр орынды иелену үшін 5 адам бәсекеге түскен. Бұл – өте жоғарғы көрсеткіш. Жобаға әсіресе, Қызылорда мен Оңтүстік Қазақстан облыстарының жастары айырықша қызығушылық танытуда. Бөлінген 2050 білім грантының ең көп бөлігін Оңтүстік Қазақстан облысының жастары иеленген. Нақты айтқанда, 837 грантты жеңіп алыпты.
Жас талапкер ненi бiлуi қажет?
«Серпін – 2050» әлеуметтік бағдарламасына Маңғыстау, Қызылорда, Оңтүстік Қазақстан, Жамбыл, Алматы облыстарының жастары қатыса алады. ЖОО-на түсу үшін түлектер ҰБТ немесе кешенді тестілеуге қатысуы керек. ҰБТ мен кешенді тестілеуден жиған ұпайы 50 балдан кем емес және де таңдау пәнінің ұпайы кем дегенде 7 балдан төмен болмауы тиіс. Ал колледжде білім алуға ниеттілер үшін ҰБТ және кешенді тестілеу тапсыру шарты жоқ. Колледждерге 11 сыныпты бітірген түлектер конкурс арқылы түсе алады.
Айта кетейік, биыл бағдарлама бойынша жоғары оқу орындарына 5000, кәсіптік-техникалық колледждерге 1000 мемлекеттік грант бөлінуі жоспарлануда. Ол үшін солтүстік аймақтардағы 19 жоғары және 33 кәсіптік-техникалық колледждерде педагогикалық, техникалық, ауыл шаруашылығы және ветеринария мамандықтары бойынша бағдарламаға қатысушылардың тегін білім алуына лайықты жағдай жасалған. Бағдарламаның тағы бір ерекшелігі – бұрынғы жылдары мектеп бітірген түлектер де қатыса алады.
Аталмыш бағдарламаға қатысуға ниетті жастар құжаттарын 23 шілде мен 1 тамыз аралығында Шымкент қаласы Тәуке хан даңғылы 5, М. Әуезов атындағы Оңтүстік Қазақстан мемлекеттік университетінің бас ғимаратында және А. Байтұрсынов көшесі 13, Оңтүстік Қазақстан мемлекеттік педагогикалық институтының бас ғимараттарының 1-ші қабатында орналасқан «Серпін» әлеуметтік жобасының «Қабылдау комиссиясына» тапсыруына болады. Ал колледждерге түсу үшін талапкерлерді қабылдау комиссиясы Шымкент қаласы, Гагарин көшесіндегі №3 және Қ.Жарқынбеков көшесінің бойындағы №4 колледж ғимараттарында орналасқан.
