Версия для печати

Оңтүстіктің абызы

Среда, 02 Октябрь 2019 05:57 Автор  Опубликовано в Мәдениет Прочитано 3309 раз
Оцените материал
(0 голосов)

Әдіһамның аталы сөздері

DSC 4677

Намыстың қозғаны жақсы,
Жүйріктің озғаны жақсы.

Жастық бөгетті біле ме?
Мастық сөкетті біле ме?

Қуанып күлетіндер де бар,
Қуланып күлетіндер де бар.

Есті адамдар кең келер,
Өзгені де өзіменен тең көрер.

Малы жоқтан
Қанағаты жоқтың күні ауыр.

Жақсы «тәйт» десе ойланарсың,
Жаман «тәйт» десе қорланарсың.

Атдорбадағы жем
Атқа жүк болмайды.

Көңілің кең болса
Өміріңнің көкжиегі де
шексіз кеңейе береді.

Қашан да адамдардың дәрменінен
Арманы озып тұрады.

Емделуге де еңбек керек.

Ерді ер бағалайды,
Езді ез жағалайды.

Таяқтан өлгеннен
Ұяттан өлгеннің азабы ауыр.

Ұнағанға қол жете бере ме?
Ұмтылғанға бой жете бере ме?
Жұмбақты затқа ой жете бере ме?
Ойы саяз адамның ісі ауқымсыз.

Шындық деген адамды,
Жаралар да тазалар.
Өтірікке әйтеуір,
Ертелі-кеш жаза бар.
Тұлпар туған биенің,
Шабысына мін тақпа.
Жарлысың деп жігіттің
Табысына мін тақпа.

Тар кезде ақыл берген
Жаяуға ат бергендей.

Тарығу да бір сабақ,
Зарығу да бір сабақ,
Торығу да бір сабақ.

Тірінің үміті үзілмейді.

Өзің еккен өріктің,
Өзге өріктен дәмі артық.

Өзің тіккен бөріктің
Басқалардан сәні артық.

Арман ада бола ма,
Арманға да қанағат керек.

Аш бөріден аш адам жаман,
Есуастан мас адам жаман.

Дос қатесін кешкеннің
Жүрегінен жүк түсер.

Жақсының өнегесін айтасың,
Жаманның неменесін айтасың?

Бай жомарттық қылам десе,
Малдан табысы бар.
Кедей жомарттық қылам десе,
Оның да қолғабысы бар.

Бұл өмірдің жүгі көп,
Ауыр ғой деп мұңайма,
Жеңіл ғой деп қуанба,
Жіңішкеге шіреніп,
Иілмегін жуанға.

Жігіт жүдеу бола ма,
Ауру емес, қарт емес.
Еңбексүйгіш адамның
Несібесі жарты емес.

Алдағаннан алданған тәуір –
Арың кірленбейді.

Күрсінбе.
Күрсінгеннен қасірет
Жеңілдер деп жүрсің бе?

Ақымақтық та арам шөптей өсімтал.

Жаман жермен жүрсең,
«Аяққа қайдан боқ тиді?» деме,
Жаман адаммен жүрсең,
«Арыма қайдан дақ тиді?» деме.

Көл тартылса, тұнбасы қалады,
Өзен тартылса, жылғасы қалады,
Бағы бар қарттың құрдасы қалады.

Мінез жаман жеңілтек,
Уақытпенен ойнаса,
Көз де жаман жақсыға,
Қанағат қып тоймаса,
Көңіл жаман бәрінен
Кәрілікті кеп тұрған
Тез мойындай қоймаса.

Жерге қылған жақсылық –
Қайың болып көгеріп,
Райхан боп гүл ашар.
Аңыз болып айтылып,
Ұрпақтарға ұласар.

Тәуекелдің көбісі
Жастықпенен еншілес.
Абайланың ауылы,
Қарттықпенен еншілес.

Алыптан күшті болсаң да
Халықтан күшті болмассың.

Ақыл адастырмайды,
Адастырса да шоқ бастырмайды.

Бақ қонған ердің
Аты жүрісті,
Жары келісті,
Жайлауы өрісті,
Жұмысы жемісті.

Ат тәуірі ойыңды ұғады,
Дос тәуірі жайыңды ұғады.

Қарттық құрсау салғанда,
Қатыныңды іздейсің.

Жау жағадан алғанда,
Жақыныңды іздейсің.

Жел қайықтың желкені бар,
Жеңілтектің селтеңі бар,
Өтірікшінің ертеңі бар.

Тандырмаса есіңнен
Ұйықтатпаса түнімен
Ғашықтықтың құны кем.

Тағдырыңды көбіне
Тағдырдың қыспағына
Түскенде ойлайсың.

Тұзағың – торға айналмасын,
Шұқанақ – орға айналмасын,
Әзізің – қорға айналмасын,
Бейнетің – сорға айналмасын,
Қасірет – зарға айналмасын,
Сау басың – шарға айналмасын,
Жанжалың – дауға айналмасын,
Жан жарың – жауға айналмасын.

Кеңессең, естімен кеңес,
Егессең, күштімен егес.

Аяғыңнан сүрінсең,
Тұрып кетерсің.

Тіліңнен сүрінсең,
Құрып кетерсің.

Дұшпанына әділ бола алмағанның
әділеттілігі күмәнді.

Қоспақты нарға санама,
Жаманды барға санама.

Жақсы болса алғаның
Ынтымақ бар да, кейіс жоқ,
Үйіңнен артық пейіш жоқ.

Көз жетпей,
Күдік кетпес.

(жалғасы бар...)

Мөлдір КЕНЖЕБАЙ

2012 жылы әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық университетінің журналистика факультетін тәмамдаған. 2014 жылы аталған факультеттің магистратурасын бітірген. Бұған дейін «Болашақ-Жасар», «ALASH» ұлт патриоттары жалғасы»  басылымдарында, «Жас қазақ» ұлттық апталығында жұмыс істеген. 2016 жылдың қараша айынан бастап «Шымкент келбеті» қоғамдық-саяси газетінің тілшісі. 

«Жастарға – Respect» қосымшасының редакторы.