Ақжүрекпен ақжарқын кездесу
Пятница, 23 Февраль 2018 06:34
Шымкент қалалық №1 балалар мен жасөспірімдер спорт мектебінде еркін күрестен Қазақстанның 4 дүркін жеңімпазы, Азия чемпионы, түрлі халықаралық біріншіліктердің жүлдегері, Қазақстанның еңбек сіңірген спорт шебері Ақжүрек Таңатаровпен кездесу өтті.
Оған қалалық дене шынықтыру және спорт бөлімінің басшысы, Қазақстанға еңбек сіңірген жаттықтырушы, каратэден спорт шебері, Халықаралық дәрежедегі төреші Намазбай Әбдіқұлов, Халықаралық дәрежедегі спорт шебері, әлемдік жарыстардың жүлдегері, Қазақстанның бірнеше дүркін жеңімпазы, Олимпиада ойындарына қатысушы Жасұлан Мұхтарбек, ата-аналар және спорт мектебінің оқушылары қатысты.
Шара барысында Ақжүрек Таңатаров жас спортшылардың сұрақтарына жауап беріп, шеберлік сыныбын өткізді.
– Осындай кездесулар жиі өткізілсе, жастарымыздың деңгейі тез өседі деген ойдамын. Неге десеңіздер, кезінде мен де Мәулен Мамыров ағамызды көру үшін 7 жыл күткенмін. Кейін әке-шешеме өтініш жасап жүріп, өзім іздеп барғанмын. Сондағысы жай ғана өз көзіммен көріп, амандастым. Соның өзі алға қойған мақсатыма жетуге көп көмектесті. Мұндай кездесулерден тәртібі нашар балалар тәртіпке келе бастайды, спортқа қызығушылығы артады, үлкенді сыйлап, кішіге ізет көрсетуді үйренеді, – дейді Ақжүрек Таңатаров.
Озғандардың бірі – Финляндия
Среда, 21 Февраль 2018 04:47
Бүгінде «Дамыған 30 мемлекеттің қатарына қосылу» деген сөзді жиі айтамыз. Дегенмен, көпшілігіміз осы 30 елдің қатарына қандай мемлекеттер кіретінін біле бермейміз. Олардың қатарына мына мемлекеттер жатады: АҚШ, БАӘ, Сингапур, Канада, Германия, Австралия, Ұлыбритания, Норвегия, Финляндия, Австрия, Швейцария, Бельгия, Швеция, Франция, Жапония, Оңтүстік Корея, Италия, Грекия, Дания, Исландия, Ирландия, Израиль, Испания, Жаңа Зеландия, Лихтенштейн, Люксембург, Нидерланды, Португалия, Сан-Марино, Тайван. Ал Қытайдың бұл тізімге енгізілмеуі, табыс көлемін адам басына есептегенде дамыған елдердің негізгі талаптарына жауап бере алмағандығында.
Бұдан былай газетімізде «Oзат отыздық» тізімінде жүрген мемлекеттерге кеңінен тоқталатын боламыз. Осы нөмірімізде «Мыңдаған көлдер мемлекеті», «Европаның орман цехы», «Дүниедегі тұрақты ел» атанып жүрген – Финляндия жайлы сөз болмақ.
Финляндияға – 100 жыл
Ежелде Финляндия территориясын Саамдар (лапарлар – лапландиялықтар) мекендеген. Кейіннен Балтық бойындағы Фин тайпалары көшіп келіп, жергілікті тұрғындармен араласып кетеді. Нәтижесінде Финляндия мемлекеті құрылады. 12-13 ғасырлардан бастап тұмса табиғаты тамылжыған мекенге шведтер те қол сала бастайды. Ақыр аяғында 19 ғасырда толықтай швед халқының иелігіне өтеді. 1808-1809 жылдардағы орыс-швед соғысынан кейін ұлы Финляндия княздігі болып, Ресей құрамына қосылады. Осы кезден бастап Ресей патшасы тағайындаған генералгубернаторлар басқара бастайды. Оларға Фин елінің ішкі істерімен қоса, өнеркәсіп саласына да еркіндік беріледі. 19 ғасырдың 20-шы жылдарынан бастап өнеркәсіп қарқынды жүре бастайды. Атап айтқанда, ағаш өңдеу мен ауылшаруашылығы кең өріс алды. Ресей мен бастыс Европа арасындағы сауда-саттық жандана түседі. Финдіктердің әл-ауқаты жақсара бастайды. Бұны байқаған патша үкіметі 80-ші жылдардың орталарынан бастап өктемдігін күшейте түседі. Осыдан соң Фин халқының азаттық үшін күресі басталады. Алғашқы саяси ұйымдар мен партиялар құрылады. 1916 жылғы сайлауда Финляндия социал Демократиялық партиясы жеңіске жетеді. 1917 жылы ресми түрде тәуелсіздік декларациясын қабылдайды. Алайда осымен бейбіт өмір аяқталмайды. 1939-40 жылдары көршісі КСРО-ның шабуылы басталады. Нәтижесінде жерінің бірқатар бөлігінен мақрұм қалады. Екінші дүние жүзілік соғыста фашистер тарапында болып, 1944 жылы одан шығады. 1952 жылы Хельсинкиде жазғы Олимпиада ойындарын өткізеді. Ал бұл Финляндияның жаңа даму жолына түсуіне өз септігін тигізген бірден-бір алғышарт еді.
Ағаш, қағаз, «Нокиа»...
Финляндия экономикасының негізгі табыс көзі – орман. 70-80 жылдардан бастап ағаш өңдеу мен қағаз өнеркәсібі жақсы жолға қойылды. Бүгінде аталған салада дүние жүзі бойынша алдыңғы қатарда. Целлюлоза мен тілінген тақтай шығарудан 4-орында, қатты қағаз бен қағаз экспорты жөнінен 2-орында тұр. «UPM-Kymmene», «Stora Enso», «Metsä Group» компаниялары әлемнің ең ірі орман өңдеп шығарушы компанияларының тізімінде. Естеріңізде болса, Финдіктер Астанадағы ЭКСПО көрмесіндегі павильонының құрылысына 600 тонна қарағай жұмсаған болатын.
Фин халқы сонымен қатар, атақты «Nokia» өнімдерімен де мақтана алады. Оның негізін қалаушы Оңтүстік Финляндия тұрғыны – Фредрик Идестам. 1992 жылдан бастап сатылымға шыққан «Nokia» 2000 жылдардың басында коммуникация саласында әлемдегі ірі трансұлттық корпорацияға айналды. 120 елде өкілдіктер ашып, 130 000-ға жуық адамды жұмыспен қамтыған. Дегенмен, қазіргі таңдағы смартфондар «Нокианың», ал, электронды жүйе қағаз өндірісінің құлдырауына алып келіп, Финляндия экономикасына айтарлықтай салмақ түсірді.
Алайда Финляндияда бұлардан бөлек, қайық-кемелерге құрылғылар шығару, қара және түсті металлургия, электроника, мұнай өңдеу, тоқыма-тоқу, азық-түлік (балық) салалары жақсы дамыған. Ірі компаниялар Финляндия экономикасында жетекші рөл атқарады. Мәселен, «First Quantum Minerals» ең көлемді никель өндіруші компания. Бұдан басқа, «Sisu Auto» компаниясы негізінен әскери бағыттағы жүк таситын көліктерді, спецтехникаларды шығарады. «Valio» компаниясы сүт өнімдерінің көшбасшысы саналады. «Fazer» шоколад, «Paulig Group» компаниясы кофе өндірісінде танымалдылыққа ие.
Сондай-ақ, балық аулап, мал шаруашылығымен айналысады. Сүтті ірі-қара, қой мен бұғы өсіру басым. Хельсинки, Турку, Котка, Пори ірі теңіз порттары, Шельдвиг, Нантали мұнай порттары бар. Германия, Польша, Швеция, Эстония секілді мемлекеттерге паром қатынайды.
Финляндияда табиғи газ, сұйық отын, ядролық жанармай, көмір жеткіліксіз. Шетелден алады. Сауда-саттықтағы негізгі серіктестері Жапония, АҚШ, Норвегия, Ресей және Еуро Одаққа мүше елдер.
Лапландия, Санта-Клаус, сауна...
Финляндия экономикасының негізгі тіректерінің бірі – туризм. Табиғат ана Фин халқынан жер асты мен үстіндегі байлықтарды аямаған. Норвегия, Швеция және Финляндияның солтүстігінде орналасқан Лапландияны өз көзімен көру үшін жыл сайын дүниенің түкпір-түкпірінен мыңдаған адам ағылады. Ол жердегі саамдар мен лапарлардың бұғы өсіріп, балық аулауын және аңшылықпен айналысқанын тамашалайды. Сонымен қатар, Аяз ата мен қар ханшайымы да осы жерді мекендейді деген аңыз бар. Сондықтан да, дүние жүзінің балалары осы жаққа хат жолдап, ерекше әсер алуға келеді.
Фин территориясының 10 пайызын өзен-көлдер алып жатыр. Онда шамамен 50 000 көл бар. Сауда-саттықтың бірқатар бөлігі осы өзен-көлдер арқылы өтеді. Қыста су беті қатқанымен мұз жарғыш кемелер сауда кеме-қайықтарына жол ашады.
Бұл өлкеге келушілердің тағы бір сыпырасы поляр күні мен түнін, солтүстік шұғыласын көруге келеді. Жазда қиыр солтүстікте күн жылына 73 күн ұясына батпай, тәулік бойы сәуле шашып тұрады. Ал қыс мезгілінде күн шуағы жылына 51 күн көкжиектен көтерілмейді.
Финдер саунаны жақсы көреді. Ағаштан жасалған, ыстық пешті монша әр үйде бар. Құрғақ және ылғалды буда отырып, қайың бұталарымен ұрғылап алуды әдетке айналдырған. Бұл дәстүр ерте ғасырлардан бері жалғасып келеді. Әсіресе, қатал қыста ыстық саунаға түсіп, қар мен мұзға шомылу ерекше әсер сыйлайды.
Коли ұлттық паркі де Финляндияның негізі туристік орны. Солтүстік Карелияда орналасқан паркте 2 млрд жыл бұрын пайда болған тау тізбегінің қалдықтары бар. Сонымен қатар, демалыстың түрлі нұсқалары қарастырылған. Жыл сайын бұл саябақта серуендеу үшін 120 000-нан астам турист келеді.
5 күндік оқу, қосымша сабақтар, үй тапсырмасы...
Финляндияның тағы бір ерекше атап өтер тұсы – білім жүйесі. Фин оқушылары мектепке қыркүйекте емес тамызда барады. Сенбі, жексенбі демалады. Жұма қысқартылған күн. Қысқы, күзгі каникулдары бар. Үй тапсырмалары өте сирек беріледі. Үйде ата-анасымен мұражай аралағанды, саяхаттағанды, отбасымен бірге болғанды құп көреді. Ауа-райы қолайлы кездерде сабақ аулада, саябақта өтеді. Бастауыш сыныптарда барлық сабақтарды 1 ғана мұғалім береді. Жоғарғы сыныптарда лицей-гимназияға көшуіне болады. Ойнау, сергіту арқылы оқытуды тиімді санайды. Барлық жүйе үлкен өмірге дайындыққа құрылады. Ұстаздарды тексерулермен, қағаз-құжаттармен мазаламайды. Оқушыларға болашақ өмірде қажет болатын нәрселерді ғана үйретеді. (Мұғалімдердің жалақысы 5000 еуро). Оқу құралдары, көлік тасымалы, тамақ тегін. Арнайы тест кезінде сүрініп қалған оқушы келесі сыныпқа өткізілмейді. Бірақ, бұл қалыпты жағдай. Балаларды жетерліктей білім алғанша оқытады. «Болашаққа жауапкершілікпен, тыңғылықты дайындалу керек» деп үйретеді. Оқушылардың проблемаларына көп араласпайды. Өзі шешуіне мүмкіндік жасайды. Мектеп формасы деген болмайды. Балалар партада отыруға міндетті емес. Сыныптағы диванда немесе жердегі кілемде отыруына болады. Дәптерге қарандашпен жазып, қалағаныша өшіре алады. Компьютерге жазуына да болады. Қосымша сабақтар, үйірмелер міндетті түрде өткізіледі. Мектептен соң арнайы емтихан, тесттер арқылы ЖОО-на түсе алады.
Қазіргі таңда осындай жүйемен Финляндия оқушылары әлемдегі ең көп кітап оқитын елдердің қатарында. Балалар кішкентайынан кітап оқып қана қоймай, оның мән-мағынасын түсініп, өмірде қалай дұрыс пайдалануын үйренеді.
30 құжат түрін үйде отырып-ақ алуға болады
Пятница, 09 Февраль 2018 05:21
«Біз цифрлық технологияны қолдану арқылы құрылатын жаңа индустрияларды өркендетуге тиіспіз. Бұл – маңызды кешенді міндет»
Н.Назарбаевтың «Қазақстанның үшінші жаңғыруы:
жаһандық бәсекеге қабілеттілік» атты Жолдауынан.
Қазіргі таңда мемлекетті жаппай дамуға бастайтын, халыққа қызмет көрсету сапасын оңтайландыратын, қажетті ақпараттарға қолжетімділікті арттыратын бағдарлама – Цифрландыру. Бүгінде әлемнің озық 15 елі ғана осы жолды таңдаған. Мемлекет басшысы жуырда ел экономикасы цифрландырудың арқасында 30 пайызға өсуі тиіс деген болжам айтты.
Цифрландырудың игілігін негізінен қарапайым халық көреді десек, ал олардың басым бөлігі жүгінетін жер – Халыққа қызмет көрсету орталығы. Осыған орай, Шымкент қаласындағы №3 ХҚКО-ның маманы Нұрсұлтан Мырзаевпен сұхбаттасқан едік.
– Нұрсұлтан Серікұлы, цифрлық жүйенің ХҚКО-ғы мүмкіндіктері қандай?
– Аталған жүйенің бұл бағыттағы мүмкіндіктері өте жоғары. Мәселен, бір реттік құпия сөз арқылы үйде отырып 30 қызмет түрін пайдалануға болады. Бұл қызметтерге халық жиі қолданатын мекенжай анықтамасы, туу туралы куәлікті қайталап алуға өтініш беру, жылжымайтын мүлік обьектілеріне техникалық паспорттың телнұсқасын беру секілді құжаттар кіреді. Бұл құжаттарды үйде немесе жұмыста отырып алу үшін, алдымен жеке куәлікпен кез-келген халыққа қызмет көрсету орталығына барып, «egov.kz» порталының мобильді қосымшасына тіркеледі. Сол жерден ЖСН және телефон нөмірін енгізеді. Кейін «egov.kz» сайтына кіреді. Онда бір реттік құпия сөзді сұрағанда, ХҚКО-дан алған құпия сөзді және ЖСН нөмірді теру керек. Телефонға СМС хабарлама келеді. Сонымен сайттағы жеке кабинетке кіріп, кез-келген жерден 30 қызмет түрін пайдалана алады.
– Бұл ХҚКО-ғы кезек күтіп отыратын халық санының азаюына септігін тигізе ала ма?
– Әрине. Үкімет барлық мекеме қызметкерлері мобильді болуы керек деген мақсат қойып отыр. Осыған орай, халыққа цифрлы, электронды қызмет түрлерін пайдалануды үйретуде. Оны меңгерген адам кейін қажетті құжаттарын кезекте тұрмай, уақыт жоғалтпай үйінде немесе жұмыс орнында ала алады.
– Қарапайым халық бұл қызмет түрлерін пайдалануды білмеген жағдайда...
– Үкіметте халықтың цифрлық біліктілігін 83 пайызға арттыру жоспары қабылданған. Осыған орай, кез-келген ХҚКО-да «өз-өзіне қызмет көрсету секторы» бар. Ол жерге арнайы 4-5 маман бекітілген. Сол қызметкерлерге барсаңыз, барлығын тәптіштеп үйретеді.
– Тағы қандай мүмкіндіктері бар?
– Мәселен, перзентханада туылған баланың туу туралы куәлігін телефон арқылы алуға болады. Туған күнін, айын жазып, СМС хабарлама алып, дайын болған уақытта келіп алып кете аласыз. Қазіргі таңда ХҚКО-да барлығы 752 қызмет түрі болса, соның 547-ін электронды түрде пайдалануға болады.
– Ал, қазір қолданылып жүрген автомат терминалдардың күйі келешекте не болмақ?
– Болашақта олар жойылады. Яғни, «өз-өзіне қызмет көрсету секторына» өтеді. Олар арнайы кілттер арқылы белгілі бір қызметтерді ғана пайдаланады.
– «Барлық қызмет цифрлы технологияға өтсе, жемқорлық азаяды» деген сөз қаншалықты нанымды?
– Рас сөз. Мәселен, кейбір қызметкерлер «осынша ақша берсең үйге немесе жерге кезекке қойып беремін» деуі мүмкін. Ал, негізінде кезекке тұру тегін. Егер де, арнайы бекітілген 12 категорияның біріне кіретін болсаңыз, ешқандай кедергі де, қиындық та жоқ. Мектепте жұмыс істейтіндерге "мектепте жұмыс істейді" деген анықтама, бала-шағасының тууы туралы куәлігі, өзінің жеке куәлігі керек. Болды. Осылар арқылы-ақ тіркеп қоюға болады. Электронды кілтіңіз болса, үйде отырып-ақ тіркеле аласыз. Тіпті, үйде отырып некеге де тұруға болады. Коммуналдық және тағы басқа да төлемақыларды кассада кезекте тұрмай, электронды түрде төлеуге болады. Қазір мемлекет уақыт пен қаржыны үнемдеуге барынша жағдай жасауда. Тек үйренсеңіз болғаны.
– Рахмет!
1. Мекенжай анықтамасын алу;
2. Жеке тұлғаларда жылжымайтын мүлiктiң болмауы (болуы) туралы анықтама беру;
3. ЖТ жылжымайтын мүлікке тіркелген құқықтар (ауыртпалықтарды) және оның техникалық сипаттамалары туралы анықтама беру;
4. Жеке тұлғалар үшін жылжымайтын мүлікке тіркелген құқықтар және тоқтатылған құқықтар туралы анықтамалар беру;
5. Жылжымайтын мүлiк объектiлерiнiң техникалық паспортын беру;
6. Жылжымайтын мүлiк объектілеріне техникалық паспорттың телнұсқасын беру;
7. Жылжымайтын мүлiк объектiлерi жоспарын (схемасын) қоса алғанда, тіркеу органмен бекітілген тiркеу iсi құжаттарының көшiрмелерiн беру;
8. Жылжымайтын мүліктің меншік иесі (құқық иесі) туралы мәліметті қамтитын техникалық паспортқа қосымша беру;
9. Жылжымайтын мүлікке құқық белгiлейтiн құжаттың телнұсқасын алу;
10. Жылжымалы мүлік кепілінің тізілімінен үзінді беру;
11. Мұрағаттық анықтамалар беру;
12. Заңды тұлғаларды тіркеу, филиалдарын (өкілдіктерін) есептік тіркеу туралы анықтаманы алу;
13. Тіркелген заңды тұлға, филиал немесе өкілдік туралы анықтама беру;
14. Заңды тұлғаның филиалдары мен өкілдіктерінің бар екендігі туралы анықтама беру;
15. Заңды тұлғаның басқа заңды тұлғаларға қатысуы туралы анықтама беру;
16. Жеке тұлғаның заңды тұлғаларға, филиалдар мен өкілдіктерге қатысуы туралы анықтама алу;
17. Заңды тұлғаның барлық тіркелген әрекеттері туралы анықтама алу;
18. Көрсетілген мерзімге заңды тұлғаның тіркелгені туралы анықтама беру;
19. Құрылтай құжаттарына соңғы толықтырулар мен өзгерістердің енгізілгені туралы анықтама беру;
20. Заңды тұлғаның үлесіне салынған ауыртпалықтар (тыйым салу) туралы анықтама беру;
21. Некеге тұру туралы куәлікті қайталап алуға өтініш беру;
22. Әкелік құқықты бекіту туралы куәлікті қайталап алуға өтініш алу;
23. Атын, тегін, әкесінің атын өзгерту туралы куәлікті қайталап алуға өтініш беру;
24. Ұлды/қызды асырап алу туралы куәлікті қайталап алуға өтініш беру;
25. Некені бұзу туралы куәлікті қайталап алуға өтініш беру;
26. Туу туралы куәлікті қайталап алуға өтініш алу;
27. Аты, тегі, әкесінің атының ауысқаны туралы анықтама алу;
28. Некенің бұзылғаны туралы анықтама алу;
29. Некеге тұру туралы анықтама беру;
30. Туу туралы анықтама алу.
Сұхбаттасқан
Сапарғали ҚАНАТ
Ана жұрттан – «Өз жұртқа»
Среда, 31 Январь 2018 09:11
Күнделікті өмірімізде түрлі жағдайларға байланысты өзге ұлттардың тағамдарын жиі пайдаланамыз. Бірі ұйғырдың лағманын, бірі өзбектің палауын, енді бірі орыстың тұшпарасын жегенге құмар. Олардың дайындалуына қарай мейрамхана, асханаларды таңдаймыз. Соңғы кездері қытайдың лапшасы мен жапондардың сушиі де көптеген адамдардың қызығушылығын тудыруда. Мұндай асханаларды әлемнің ірі мегаполистерінен де кездестіре аласыз.
Шымкентте Астана, Алматы тұрғындарына таңсық емес «OZYURT»(Өзюрт) түрік мейрамханасы ашылған. Аз уақыттың ішінде бірқатар келушілердің қызығушылығын тудырып үлгеріпті. Осыған орай, мекеме басшысы Айдемир Гүлтекинмен сұхбаттасқан едік.
– Айдемир мырза, мейрамхананың тарихына тоқталып өтсеңіз...
– 1992 жылы Қазақ елі Тәуелсіздік алғаннан кейін Түркиядан біраз азаматтар келді. Мектеп ашты, кәсіп бастады, сауда-саттық жасады. Солардың ішінде Хамза Арслан деген кісі болды. Бастапқыда аға-інілерімен азық-түлік таратып жүрді. Сосын бірінші рет Түркиядан «Дөнерді» алып келді. Алғашқыда 3-4 қана үстел қойып, кішкене дүңгіршекте сатты. Ет таусылғанша 2-3 сағат жұмыс істеп, жауып қоятын. Соның өзінде халықтың қызығушылығы тез артып, ұзын сонар кезекте тұратын. Одан кейін аядай жерді жалға алып, аумағын кеңейте түсті. Сөйтіп Алматыда ашылған асханалар, бірқатар өңірлерге қанатын жайды. Қазір 8 филиалы бар. Астанада, Ақтауда және тамыз айынан бастап Шымкент қаласында да қызмет ете бастады.
– Тамақтарыңыздың басты ерекшеліктері қандай?
– Өзюрт етімен танымал. Бізде негізінен етке, мангалға арналған тамақтар дайындалады. Ал олардың ерекшелігі – маринадталуында. Олардың қалай жасалуы әрине асханалық құпия. Адамдар бізге ет жеу үшін келеді. Қазақтарда ет те көп, ет жейтіндер де көп. «Ет – етке, сорпа – бетке» дегендей.
Бұлардан бөлек «Лахмаджун», «Пиде» деген Түрік пиццасы, «Баклава», «Пахлава» тәттілері, қойдың ішек-қарын, өкпе-бауырынан, жасымықтан жасалған сорпалар және тағы басқа тағам түрлері бар.
– Жалпы Түрік халқының ерекше шәй ішу мәдениеті бар. Осы туралы айтып өтсеңіз...
– Шәйді қазақтар көп ішеді (күлді). Бірақ түріктер одан да көп ішеді. Бізде шәй деген – доспен отырып әңгімелесу деген мағынаға келеді. Қонаққа барғанда тамақтан бұрын шәй әкеледі. Түріктерде қыз баласы түрік шәйін немесе кофесін жақсы демдей алса, қолынан барлық нәрсе келеді деген сөз.
– Шәйді неге «Бардакпен» ішеді?
– Өйткені, ол ыдыста ыстық күйінде болады. Оны жайлап, асықпай ішесіз. Әрбір ұрттағанда бір әңгіме айтасыз. Оны тез бітірмеу керек. Тою үшін емес, ләззат алу үшін ішеді. Әрбір стақанның өзінің ерекшелігі бар. Кез-келген түрік стақанын қонаққа бере алмайсыз. Қонаққа беретін және өзіңіз ішетін стақан бөлек-бөлек болады. Бізде стақанды келіншекке ұқсатады. Стақанның белі қанша жіңішке болса, сондай ерекшелігі көп болады.
– «Өзюрт» деген ат қайдан шыққан?
– Өзіңіз білесіз біз Түрік халқы Қазақстанды «Ата жұрт» деп атаймыз. Яғни, өзіміз шыққан жұртымыз. Былайша айтқанда «Өзіміздің жұртымыз» деген сөз. Ал Түркияны «Ана жұрт» дейміз. Сондықтан «Өзжұрт», түрікшеде «Өзюрт» деп қойдық.
– Кез-келген дәмді тағамның артында, аспаз тұратыны белгілі. Мейрамханаларыңыздың тамақтарын кім дайындайды?
– Бізде негізгі үш аспаз бар. Оның біреуі жергілікті түрік, екіншісі Түркияның түрігі. Ал үшіншісі «Өзюрт» асханаларда көп жыл тәжірибе жинаған, қазақ азаматы. Бұлардан бөлек көмекші қызметкерлері бар. Олар да түрлі ұлт өкілдері. Бізге көп ұлтты болғаны жақсы.
Қазақстанның өзі көпұлтты ғой. Кейде жиналыс жасағанда қай тілде сөйлерімді білмей қаламын. Түрікше, Өзбекше, Орысша... Бірақ, басты және ортақ тіліміз қазақша болғаннан кейін, қазақша сөйлейміз. Кейде осы ұлт өкілдері өздерінің тағамдарын да ұсынып отырады. Өзіміз тамақ ішетін кезде бірде палау, бірде қазақтың қазы-қартасын немесе түрік тағамдарын жейміз. Бірақ олар ас мәзірінде жоқ.
– Арнайы тапсырыс беретіндер бар ма?
– Иә, ондай кездер де болып тұрады. Мәселен, біздің «Өзюртта» «Гәп» өткізетіндер бар(күледі). Олар алдын ала өздері қалаған асқа тапсырыс беріп қояды. Біздің «Он саусақта, он қабілет» дегендей, кез келген тапсырысыңызды дайындап беруге әзір.
– Өзіңіз Қазақстанға қашан келдіңіз?
– Алғаш рет бұл жаққа 1999 жылы келдім. Бастапқыда Түрік тағамын, анамыздың асын сағынып жүрдік. Баратын жеріміз жоқ. 1-2 жыл ауылға қайтқанша шыдаймыз. Кейіннен осындай асханалар ашыла бастады. Үйреніп те кеттік.
Жалпы мен Түркиядан келсем де, бұл жерге бөтен емеспін. Осы жерде оқыдым, жастық шағым өтті. Негізгі мамандығым тамақ жағынан болмаса да, осы кәсіпке кірісіп кеттік.
– Сонда қай саланың маманысыз?
– Жалпы менің мамандығым «Сахна өнері». Қазір де бұл бағыттағы жұмыстарымды жалғастырып жатырмын. Түркістанда «Алдараспан» әзіл-сықақ театрының басшысы Нұржан Төлендиевпен, Тука(күледі), Түркістандағы драма театрындағы Нұржан Исатаевпен, мәдениет саласындағы Гүл Советқызымен бірге оқыдық. Композитор Арман Дүйсенов секілді ағаларымыз болды. Жалпы біз Райымбек Сейтметовтың шәкірттеріміз. Ол кісі Алматыдан келіп, өнер кафедрасын ашты. Оның алғашқы түрік студенті болғанмын. Қазір оның барлық ізбасарлары елімізде және шетелде қызмет етіп жүр. Ұстазымыздың маған айтқан бір сөзі есімде қалып қойыпты. Бізге «балам» дейтін, Диплом беретін кезде «Балам осы екі елдің арасында, өнер көпірін салатын сен боласың» деп айтқан еді. Мен одан кейін де бірқатар шығармалар жаздым. Ахмет Ясауи туралы спектакль жаздым, Түркияда Қазақстан туралы көптеген шараларды ұйымдастырдым, қатыстым. Енді осы жерде де бұйырса Ж.Шанин атындағы қазақ драма театрында түрікше шығарманы қазақшаға аударып, сахналасақ деген ой бар. Жуырда Түркістан – Түркі дүниесінің астанасы атанды. Ол кезде де түрлі шаралардың басы-қасында болдық. Осылай тек тамақпен ғана емес, өнер жағынан да екі елдің арасындағы көпір болуға қолдан келгенше еңбек етіп жүрміз.
Келешекте осы мейрамханамызда да мәдениет, өнер бағытын дамытсақ деген ой бар. Жанды дауыста ән айтып, күй шертіп дегендей. Біздің мейрамханаға келгенде тек қарын тойғызып қана емес, кітап, газет оқып, бізбен әңгімелесіп (күледі) көңіл көкжиегін кеңейтіп кетсе екен. Сондай ыңғайлы жерлердің бірі болсақ дейміз. Кейде адамдар тамақ үшін емес, әңгімелесіп, демалып отыру үшін де келеді. Есігіміз ашық.
– Рахмет!
Сұхбаттасқан
Сапарғали Қанат
Асқар АБУБАКИРОВ: ОҢТҮСТІК – ЕЛІМІЗДІҢ КӘСІПКЕРЛІК ОРТАЛЫҒЫ
Пятница, 26 Январь 2018 09:06
Мемлекет басшысы Н.Назарбаев биылғы Жолдауында «Адамдарды нәтижелі жұмысқа тарту үшін көбірек мүмкіндік беріп, олардың жеке кәсібін бастауына немесе жаңа мамандық алып, жұмысқа орналасуына жағдай жасау керек. «Атамекен» ұлттық кәсіпкерлер палатасының бизнесті үйрету жөніндегі жұмыстары қолдауға тұрарлық» деп, «Атамекен» ұлттық кәсіпкерлер палатасын ерекше атап өткен болатын. Осыған орай, Оңтүстік Қазақстан облысындағы «Атамекен» кәсіпкерлер палатасының директоры Асқар Абубакировпен аталған мекеменің бизнестегі жаңалықтары мен жоспарлары туралы сұхбаттасқан едік.
– Асқар Бегдәулетұлы, «Атамекен» ҰКП-ның басым бағыттары бойынша қандай жұмыстар жүргізілуде?
– Елбасы Жолдауда атап өткендей, «Атамекен» ҰКП кәсіпті енді бастап жатқан азаматтарды бизнес жүргізуге үйретеді. Негізгі мақсат – құқық қорғау, әкімшілік кедергілерді азайтуға бағытталған. Бізде Кәсіпкерлер құқығын қорғау жөніндегі кеңес белсенді жұмыс істейді. Әкімшілік кедергілерді азайту – бұл жүйелік жұмыс, біз Ұлттық Кәсіпкерлер Палатасына мемлекеттік бағдарламалар бойынша ұсыныстар жасаймыз. Кәсіпкерлердің құқықтарын қорғау нәтижесінде Палата кәсіпкердің ақшасын үнемдеуге қол жеткізген мысалдар да бар. Осылайша, кәсіпкер үнемделген қаражатты айыппұлға емес, өзінің компаниясына, халықтың жалақысына жұмсайды. Кәсіпкерлердің құқығын қорғау бойынша барлығы 1471, ал 2017 жылы 514 өтініш келіп түскен. Кәсіпкерлердің қорғалған меншік құқықтарының жалпы көрсеткіш 12,4 млрд теңгені құрайды (айыппұлдар жойылды, контрагенттердің шарттық міндеттемелері орындалды, мүлік қайтарылды). 2017 жылы кәсіпкерлердің 4 млрд теңгеден астам мүліктері қорғалды.
Мәселен, кәсіпкерлердің құқығын қорғау бойынша «Ордабасы Құс» ЖШС-нің 580 млн. теңге қаржысы қорғалып, тәркілеу туралы сот шешімінің күші жойылды және қылмыстық сот ісін тоқтатуды жүзеге асырды. Сондай-ақ, «Мельдеева», «Шопанов Г.Б» жеке кәсіпкерлігіне және тағы басқа кәсіпорындарға қатысты сот шешімінің күші жойылып, жалпы сомасы 990 млн. теңге қорғалды.
– Әкімшілік кедергілерді азайтуға байланысты нақты мысалдар келтіре аласыз ба?
– Оңтүстік Қазақстан облысында үш жыл бұрын құрылған энергия қуаттарының электронды картасы жұмыс істейді. Жыл сайын бірыңғай терезе қағидаты бойынша шамамен 100 компанияға техникалық шарт алуына ықпал жасаймыз. Мұнда, әрбір адам онлайн тәртібінде өз кәсіпкерлігін қуаттандыруға қажетті мәліметтерді көре алады. Сондай-ақ, біз бизнеске жүргізілген тексерулерді тұрақты түрде бақылап отырамыз. Осындай тексеру нәтижелеріне талдау жасау барысы көрсеткендей, 2017 жылда алдыңғы жылмен салыстырғанда құқық бұзушылықтың азайғаны байқалады. Бізде қазір, экономикалық бөлім көп жұмыс атқарып жатқанын атап өткім келеді.
– Оңтүстік Қазақстан облысы шағын және орта бизнес саласы бойынша республикада көш басында келеді. Өңірдегі бизнестің артықшылықтары туралы айтып өтсеңіз...
– Оңтүстік Қазақстан облысының бұл салада артықшылықтары көп. Статистика көрсеткеніндей, шағын және орта бизнестің кең құлаш жайған жері – біздің облыс, одан соң Алматы қаласы екен. Бүгінде ОҚО-да 177 мың кәсіпкер өз ісін дөңгелетіп келеді. Халық тығыз орналасқан аймақ. Оның үстіне мұндағы халық кәсіп жүргізуге бейім. Сондықтан біз, Кәсіпкерлер палатасы ретінде, Оңтүстік Қазақстан облысы еліміздің кәсіпкерлік орталығы ретінде орнықтыру үшін көптеген идеологиялық жұмыстар жүргіздік. Астана – бұл бас қаламыз, Алматы, бұл – қаржы орталығы. Ал шағын және орта бизнестің шоғырланған кәсіпкерлік орталығы – біздің облыс. Біз осы тұрғыда дамып келеміз.
Қазір біз Өзбекстанмен белсенді жұмыс жүргізудеміз. Өзбекстанға экспортталатын өнімдер шамамен 20%-ды құрайды. Біз оларға 58 млн. доллар көлемінде тауар экспорттаймыз, 46-47 млн доллардың тауарын импорттаймыз. Ұн өнімдеріне акциздік салықты төмендету туралы мәселені көтергеннен кейін (алдын 12, одан кейін 5) ұнды экспорттауды ұлғайттық. Бұдан басқа, көптеген компаниялар өз өнімдерін экспорттағысы келгенін көріп отырмыз, бірақ оларға айналымдағы капитал мен кепіл қажет.
– Оңтүстік Қазақстан облысының кәсіпкерлеріне ыңғайлы болу үшін Палата қандай бастамалар жасайды?
– Біз «Yellow Pages» әлемдік тәжірибесіне негізделген жақсы деректер базасын жасадық. Оңтүстікте қандай кәсіпорындардың бар екенін білгісі келген кез-келген адам «Оңтүстік өнімдері» деп аталған каталогқа кіріп көре алады. Біз каталогты 2015 жылдан бастап шығара бастадық, алғашында 250 өндіруші, өткен жылы 500, ағымдағы жылы 1000 тауар өндіруші туралы ақпарат жинауды жоспарлап отырмыз. Ендігі міндет – нақты өндірушілердің кім екенін, ал алып сатарлардың кім екенін анықтау.
– «Атамекен бизнес мектебінің» жұмысына тоқталып өтсеңіз...
– «Атамекен бизнес мектебі» үш бағытта сабақ өткізеді: кәсіпкерліктің негіздері, жобалық оқыту және жұмыс істеп тұрған кәсіпкерлермен жұмыс. «Бизнес-мектеп» шеңберінде апталық салалық семинарлар тәжірибесі жасалды. Кәсіпкерлер сұраныстар жібереді, біз мамандарды жинап, жылыжай шаруашылығы, бухгалтерлік есеп немесе мемлекетік сатып алу бойынша салалық семинар өткіземіз. Кесте әлеуметтік желілерде және «Атамекен» сайтында орналастырылған. Алғашқы уақытта 10-12 адам келетін болса, қазір 30-ға жуық адам қатысуда.
– Кәсіпкерлер палатасының 2018 жылғы жоспарлары қандай?
– «Атамекен» орталық аппаратымен бірлесіп, аудандар бойынша терең талдау және скрининг жүргізу орайында ауқымды жұмыстар күтіп тұр. Аудан деңгейіндегі қаржыландырудың 90%-ы негізінен мал шаруашылығына арналды. Басқа кәсіп түрлеріне аз көңіл бөлінеді. Сондықтан, бір бағытта ғана кетпей, кәсіпкерлер көздеген мақсатына жетуі басқа салаға да мән берген жөн. Айталық, наубайхана, тігін шеберханасын ашу керек. Жаңа кәсіпорындар қажет. Біздің барлық ақпараттарымыз әлеуметтік желілерде қол жетімді. Кәсіпкерлердің сұрақтарына жауап береміз. «Тікелей эфир» жүргіземіз. Шымкентте Интернет-теледидар жасауды жоспарлап отырмыз. Қазір интернетте отыратын барлық жастар республикалық арналарды қарамайды. Жаңа шығармашылық форматта IT-да және басқа да салаларда не істей алатынымызды көрсеткіміз келеді. Облыс үшін мемлекеттік бағдарламалар бойынша көмекші құрал әзірледік. Мұнда қарапайым және түсінікті тілмен: қандай бағдарлама, қанша ақша, пайыздық мөлшерлемесі, қандай, қанша уақытқа беріледі – барлығы жазылған. Қаржылай қолдау қоры 5 бағдарламаға, аграрлық несиелендіру 6 бағдарламаға арналған. Бірақ олар туралы ешкім білмейді. Көмекші құралда «Индустриялық аймақ», «Қазақэкспорт» туралы мәліметтер анық көрсетілген. Енді біз топ құрып, ауылдар мен аудандарға барып, адамдарды хабардар етіп, оқытуды жоспарлап отырмыз.
– Әңгімеңізге рахмет
Сұхбаттасқан
Сапарғали ҚАНАТ
Төрткүл дүниеге төрелік айтқан елміз
Пятница, 26 Январь 2018 06:09
Өткен аптада Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев Америка Құрама Штаттарына ресми сапармен барып, Ақ үй басшысы Дональд Трамппен, ресми және іскер топ өкілдерімен кездесті. Жалпы құны 7 милллард долларға жететін 20 келісім бекіді. Экономикалық серіктестікке бастайтын бірқатар келісімдер жасады. Бұл жайында газетіміздің өткен санында кеңінен баяндаған болатынбыз.
Қазақстан Президентінің іссапары аясында өткен тағы бір ауқымды шара – Нью-Йорктегі Біріккен Ұлттар Ұйымының штаб-пәтерінде БҰҰ Қауіпсіздік Кеңесінің «Жаппай қырып-жоятын қаруды таратпау: сенім шаралары» атты отырысы. Мемлекет басшысының төрағалығымен өткен алқалы жиын әлем жұртшылығының назарын аударып, Қазақ елінің көтерген тақырыбына құлақ түрді.
Қазақстан келіссөз алаңын ұсынуға дайын. Биыл Семей ядролық сынақ полигонының жабылғанына – 28 жыл. Талай адамдардың өмірін жалмаған бұл қару тажал болып көрінеді бізге. Сол себепті де Тәуелсіздік алған бойда сынақ полигонын жауып, өз еркімізбен ядролық қарудан бас тарттық. Дегенмен, 40 жыл бойы сынақ жүргізілген қырғын қарудың зардабын Семей, Қарағанды, Павлодар жұртшылығы күні бүгінге дейін көріп келеді.
Нұрсұлтан Назарбаев Қауіпсіздік Кеңесінде Солтүстік Кореяны біздің жолмен жүруге шақырып, өзге елдерге үлгі әрі тәжірибе тұрғысынан көмек болатынын айтып өтті. Естеріңізде болса, Иранды да осылай ядролық қарудан бас тартуға шақырған болатын. Сонымен қатар, Қазақ елі мен дүниежүзілік қоғамдастықтың арқасында Жаңа жер, Невада, Лобнор сияқты сынақ полигондарының жабылғанын атап өту керек. Салдарынан түрлі сынақтар жүргізуге шектеу қоятын, ал, жүргізілген жағдайда мораторий қолданылатын келісім қабылданды. Олардың қатарында «Ядролық клуб» державалары да бар.
Қазақстан бүгінгі таңда бейбітшілік пен ынтымақтастықты қолдайтын және ол бағыттағы бірден-бір бастамашы ел болып отыр. Геосаяси мәселелерде әрқашан үн қосып, мемлекеттер арасындағы шиеленісті бір үстел басында шешуге шақыруда.
– Сенім шаралары бүгінде қантөгіс болып жатқан Таяу Шығыс үшін де өте өзекті болып отыр. Сириядағы шиеленіс алыс жатқан өңірлерге де зиянын тигізуде.
Өзара сенім Астана алаңындағы диалогқа негіз болғанын ерекше атап өткен жөн. Астана процесі Женева келіссөздерін толықтырып, Сириядағы шиеленісті бейбіт жолмен реттеуге қолдан келгенше үлес қосып келеді. Астанада осындай 7 келіссөз өтті, – деді Қазақстан Президенті.
Сонымен қатар, Елбасы Корей түбегіндегі болып жатқан оқиғалар үлкен қарама-қайшылықтың бар екенін және оған мүдделі тараптарды Солтүстік Корея мәселесін жылдам әрі конструктивті жолмен шешуге шақыратынын айтты. Бұдан бөлек, сенімділік талабы ретінде «ядролық бестіктің» Корей Халық Демократиялық Республикасының қауіпсіздігіне кепілдік беруін және Пхеньянның келіссөз үстеліне оралуын жақтайтынын сондай-ақ, бұл бағытта Қазақстан мүдделі тараптар үшін келіссөз алаңын ұсынуға дайын екенін мәлімдеді.
Тиімді құрал – ядролық қарудан азат аймақтар құру
Мемлекет басшысы Біріккен Ұлттар Ұйымының штаб-пәтерінде жаппай қырып-жоятын қарудың таралуымен күрес жүргізудің тиімді жолын айтты. Бұл – ядролық қарудан азат аймақтар құру. Осы арқылы ұжымдық сенім білдірудің үлгісі болу. Мұндай сенім шаралары жаһандық қауіпсіздікті қолдаудың, бүкіл планета көлемінде бейбітшілікті нығайтудың аса маңызды элементі ретінде күн тәртібінен түспеуге тиіс екенін жеткізді.
– Таяу Шығыста ядролық қарудан азат аймақ құру жұмыстарын күшейте түсуді маңызды деп санаймын. Мүдделі тараптарды осыған шақырамын және кейбір елдер арасындағы түсініспеушіліктер жақын арада шешімін табады деп үміттенемін, – деді Нұрсұлтан Назарбаев.
Жаппай қырып-жоятын қаруларға химиялық, биологиялық және радиологиялық қарулар да жатады. Және олардың деструктивті күштердің қолына түсуі қауіп тудырады. Дамыған елдер ғылыми жетістіктерін бұл бағытта пайдаланбауы керек. Мұндай бастаманы алдымен үлкен державалар қолдауы тиіс. Елбасы өз сөзінде аталған қауіптердің орын алмауы үшін 4 басымдықты атады. Бірінші, ядролық қаруды таратпау туралы шарттан шығу процесін қиындату қажет. Екінші, Жаппай қырып-жоятын қаруды иемденуге және таратуға қатысты қатаң шара қолданудың нақты жұмыс істейтін механизмін әзірлеу керек. Үшінші, еш мағынасы жоқ әрі арандатушылық туғызатын әскери блоктарға бөлінуді қою керек. Төртінші, халықаралық қарым-қатынасқа саяси сенім мен жүйелі диалогты міндетті түрде қайтару керек.
Ортақ келісім бұзылмауы тиіс
Қазақ елі басшысының төрағалығымен өткен жиын соңында БҰҰ Қауіпсіздік Кеңесі төрағасының өңірлік деңгейде превентивті дипломатия және шиеленісті болдырмау жөніндегі мәлімдемесі қабылданды. Мұнда әлемдік қатынастар жөніндегі өзекті мәселелер және оның шешімдері ұсынылған. Маңызды мәлімдеме БҰҰ Қауіпсіздік Кеңесінің тарихында саяси міндеттемелер жүктейтін халықаралық акт ретінде тұңғыш рет қабылданғанын атап өту керек.
Сонымен қатар, Елбасы антиядролық келісімді бұзған елдерге санкция қолдануды ұсынды. Қауіпсіздік Кеңесі оны арнайы резолюциямен бекітуі тиіс екенін жеткізді.
Жиын барысында сөз алған Польша Президенті Анджей Дуда Нұрсұлтан Назарбаевқа БҰҰ Қауіпсіздік Кеңесіне шақырғаны үшін алғысын білдіріп, күн тәртібіндегі мәселелердің бәрі өте маңызды екенін айтты.
– Нұрсұлтан Назарбаев бірінші болып ядролық қарудан бас тартқанда, оның мұндай қадамды мемлекет үшін жасағанын мәлімдегені жадымда. Сол кезден бастап Қазақстан ұстанымына беріктігін дәлелдеуде. Қазақстанның бұл бастамалары бейбітсүйгіш мемлекеттер арасындағы қарым-қатынасты жақындататын, ядролық қауіпсіздікті қолдайтын маңызды қадам, – деді Анджей Дуда.
Кеңестен кейін...
БҰҰ Қауіпсіздік Кеңесінің отырысынан кейін Мемлекет басшысы бұқаралық ақпарат құралдарына баспасөз мәслихатын өткізді. АҚШ-қа жасаған сапарын қорытындылап, Қауіпсіздік кеңесінде көтерілген мәселенің маңыздылығына тоқталды.
– Біз АҚШ, Ресей және Қытайдан кейінгі, ал әлем бойынша 4-ші ядролық қару-жарағымыздан саналы түрде бас тарттық. Ол кезде елімізде 1100 оқ тұмсық, АҚШ-тың шекарасына дейін жететін 110 дана СС-18 зымыраны болған. Оларды қалдырып ядролық қаруға айналдырып, барлығын қорқытып үркіту идеясы болды. Дегенмен, халық менің шешім қабылдауыма көмек көрсетті. Және біз дұрыс жасадық, – деді Н.Назарбаев қазақстандық және шетелдік БАҚ-қа берген сұхбатында.
Әділетті және қауіпсіз әлем құруда бұл кеңестің рөлі үлкен. Сонымен қатар, халықаралық қатынастағы сенімге селкеу түсіп, саяси дүрбелең белең алған уақытта жер жаһанға төрелік айтқан Қазақстан Президентінің мемлекетаралық ықпалдастықты арттырудағы еңбегі зор. Шетелдік сарапшылар мен бұқаралық ақпарат құралдары Қазақ елінің әлем бейбітшілігін сақтауға қосып жатқан үлесін жоғары бағалауда. Осы тұста, мұндай мәртебелі қызметте Орталық Азия елдерінің ішіндегі алғашқы мемлекет болғанымызды атап өту керек. Елбасы БҰҰ Қауіпсіздік Кеңесіне төрағалық ету арқылы өзіміздің көңіліміздегіні айтып қана қоймай, сөзімізді өткізіп келе жатқанымызды жеткізді.
– Осындай кезеңдерде менің есімде халқым тұрады. Қазақ деген халық болмаса біз қалқиып осы жерде отырмас едік. Әрине, толқисың. Қай кезде қазақтың баласы осы жерде отырып ақыл айтып еді? Дүниежүзінде 200 мемлекет бар. Олардың ішінде БҰҰ Қауіпсіздік Кеңесін басқарғандар көп емес. Өңірімізден біз осындай дәрежеге жеттік. Өзіміздің көңілімізді айтып қана қоймай, сөзімізді өткізіп келе жатырмыз, – деді Мемлекет басшысы Нұрсұлтан Назарбаев.
Коммуналдық мәселеге байланысты сұрақ көп
Пятница, 19 Январь 2018 05:49
«Сайрам» тұрғын алабындағы №71 жалпы орта мектепте Қаратау ауданы әкімі Ғабит Мәуленқұловтың 2017 жылы атқарған жұмыстары бойынша аудан тұрғындарының алдында есеп беру кездесуі өтті.
Жиынды қала әкімінің орынбасары Бейсенбек Жанбосынов жүргізіп отырды. Іс-шараға жергілікті тұрғындардан бөлек Қаратау аудандық мемлекеттік мекеме басшылары, облыстық және қалалық мәслихат депутаттары, аудан ардагерлері мен партия өкілдері қатысты.
Ғабит Патшаханұлы күн тәртібі бойынша 2017 жылы атқарылған жұмыстарға тоқталып өтіп, аудандағы өзекті мәселелердің бірі – ауыз сумен қамтамасыз ету екенін айтты. Қаратау ауданында жалпы 47 202 жеке тұрғын үй орналасқан. Оның ішінде 35 861 (75%) тұрғын үй тәулік бойы сапалы ауыз сумен қамтылса, 8 010 (16%) тұрғын үй кесте бойынша, ал 4 431 (9%) тұрғын үй тасымал сумен қамтылған.
– Ауыз сумен қамтылмаған «Асар-2», «Тұран», «Достық» шағынауданы мен «Қайнарбұлақ» тұрғын алабы (жаңақұрылыс) аумақтарының жобалық-сметалық құжаттары әзірленген. Мемлекеттік сараптамадан өткізу жұмыстары 2018 жылғы І тоқсанда атқарылатын болады. Ал, Азат, Достық, Шапырашты, Исфиджаб және Өтеміс тұрғын алаптарын сапалы ауыз сумен қамту мақсатында жобалық-сметалық құжаттарын әзірлеу 2018 жылға жоспарланған,– деді аудан әкімі.
Мұнан соң Шымкент қалалық мәслихатының депутаты Мүсірәлі Тоғызбаев, Қаратау ауданы бойынша «Өзбек этномәдени орталығы» төрағасы Файзахмет Тажиметұлы, «Шапырашты» тұрғын алабының ауыл биі Нұрмахан Баймаханұлы, «Сайрам» көмекші-мектеп интернатының мұғалімі Зарибжон Сұлтанмұратұлы аудан әкімінің есебіне оң бағасын беріп, бірқатар мәселелерге тоқталды.
– Жуырда көшелеріміздің біріне тас, енді біріне асфальт төсеп бердіңіздер. Рахмет. Ендігі бір айтатын өтінішім, балаларымыздың мектепке баратын жолында аяқ жол жоқ. Соны реттеп берсеңіздер екен. Және тұрғындар дем алатын саябақ салыса, – дейді Алатау көшесінің төрайымы К.Ділбар.
Жол мәселесі бойынша, былтыр бюджеттен 134 млн теңге қаржы қаралып, аудандағы ұзындығы 51 шақырымды құрайтын 88 топырақ көшеге шағал тас төсеу жұмыстары «Алемтрансжол» мекемесі тарапынан атқарылса, аудан әкімі аппаратының ұйымдастыруымен бюджет қаражатынсыз кәсіпкерлердің әлеуметтік жауапкершілігі аясында 7 шақырымды құрайтын 6 көшеге шағал тас төселген. Сондай-ақ, аудан аумағындағы әлеуметтік нысандар орналасқан 32 көшеге аяқ жол салынса, 41 көшенің жобалық-сметалық құжаты әзірленіп 2018 жылдың бюджетін қалыптастыру мақсатында қалалық экономика және қаржы бөліміне ұсынылды.
– Біздің мәдениет үйіміздің іші суық. Жуырда мамандар керек жарақтарды есептеп, сметалық құжаттарын жасап кетті. Енді соның тез арада шешім табуын қадағаласаңыз. Екінші мәселе, қыс кезінде жолда жүру қиындап кетеді. Жолымызға тым болмаса құм төселсе екен, – дейді Сайрам мәдениет үйінің меңгерушісі А. Құдайбергенқызы.
– Менің екі өтінішім бар. Біріншісі, кәріз жүйесі. Бұл мәселе біздің жұмыс істеуімізге өте кедергі келтіреді. Осыны 2018 жылы түпкілікті шешсек. Екіншісі, ауруханамызда екі электр трансформаторы бар. Соның екіншісіне сапалы қуат күшін тартып берсеңіздер, – дейді №1 қалалық аурухананың бас дәрігері Бахыт Мырзабаев.
Бұдан бөлек, жекеменшік электр трансформаторларының сапасы сын көтермейтіндігі және бағасы қымбат болуына байланысты тұрғындар тарапынан көптеген сауалдар жолданды. Осыған орай, аталған мәселені оңтайлы шешу мақсатында аудан әкімі аппаратының ұсынысымен «Қайтпас», «Нұртас» шағынаудандарын сапалы электр жарығымен қамтуға 2017 жылы бюджеттен 85 млн. теңге қаржы бөлініп, құрылысын «ЮжКазЭнергоРемонт» мекемесі жүргізуде. Сондай-ақ, «Бозарық» саяжайын сапалы электр жарығымен қамтуға 280 млн теңге қаржы қарастырылып, оның құрылыс жұмыстарын ХМСУ мелиорация мекемесі жүргізуде.
Есепті кездесу барысында аудан тұрғындары аудан басшысының есебіне жақсы бағасын берді. Сонымен қатар, ойларын ашық айтып, бірқатар ұсыныстарын жеткізді. Қойылған сұрақтарға Ғабит Мәуленқұлов және қала әкімінің орынбасары Бейсенбек Керімбекұлы жан-жақты жауап берді. Ауызша қойылған сұрақтардан бөлек, жазбаша түрде де 20-ға жуық сұрақ жіберілді. Оның 90 пайызға жуығы коммуналдық мәселелер.
– Бүгінгі кездесу барысында айтылған барлық сұрақтар мен ұсыныстар бойынша іс-шаралар жоспары түзіліп, орындалуы бақылауға алынатын болады. Жауаптар тікелей сұрақ иелеріне жолданады немесе жергілікті БАҚ беттерінде жарияланады, – деді Б. Жанбосынов.
«Ордабасы» командасына жаңа бапкер тағайындалды
Среда, 17 Январь 2018 10:01
Клубтың бас бапкері болып болгариялық Георги Дерменджиев келді. Ол бұған дейін Болгарияның «Лудогорец» командасын жаттықтырған. 3 рет чемпион атандырып, 2 рет УЕФА Чемпиондар лигасының топтық кезеңіне алып шыққан.
– Ел біріншілігінде үшінші орын алған және Европа лигасында өнер көрсететін «Ордабасы» клубының тізгінін ұстағаныма қуаныштымын. Шымкент сенімді жанкүйерлері бар, шырайлы шаһар екенін білемін. Жаңа маусымда жоғары нәтижеге жету үшін кейбір ойыншылармен қош айтыстық. Жаңа футболшылар алатын боламыз. Ең бастысы - команданы жаңа маусымға дайындау – дейді «Ордабасы» клубының бас бапкері Георги Дерменджиев.
«Ордабасы» 10 қаңтар күні Анталия қаласына оқу-жаттығу жиынына аттанды. Тізімге 18 ойыншы еніпті. Олар Мардан Төлебек, Еркебұлан Тұңғышбаев, Ұлар Жақсыбаев, Сағадат Тұрсынбай, Темірлан Ерланов, Қасымхан Таласбаев, Алтынбек Төлеев, Виталий Ли, Рамиль Нұрмұхаметов, Мұхит Жақсылық, Бекжан Абрахман, Әбілқайыр Зұлпыхаров, Пабло Фонтанелло, Кирилл Ковальчук, Никита Бочаров, Бекхан Шайзада, Самат Шәмші. Сондай-ақ, жақын күндері қатарға Абдулай Диакате де қосылады деп күтілуде.
– Жаттығу екі мезгілде өтіп жатыр. Таңертең аэробиканы, түстен кейін доппен және тактикамен машықтанамыз. Жеңіл жарақат алғаныммен, алғашқы жолдастық ойынға дейін жазылып кетемін деген үміттемін. Бас бапкер жаттығуларға өте жауапкершілікпен қарайды. Алдағы уақытта да дайындық жұмыстары қыза түседі деп ойлаймын – дейді Мардан Төлебек.
Ал Самат Смақов, Азат Нұрғалиев, Таңат Нөсербаев, Александр Гейнрих, Оливер Петрак, Преслав Иорданов, Сергей Бойченко секілді белді ойыншылар командамен қош айтысыпты. Сонымен қатар Түркиядағы оқу-жаттығу жиынынан қалып қойған Қайрат Әшірбеков, Алмат Бекбаев, Бекзат Бейсенов, Бақдәулет Қожабаев, Мұхтар Мұхтаров, Фархадбек Ирисметов, Срджан Вуяклия секілді футболшылар да «Ордабасымен» қош айтысуы мүмкін.
Команда құрамына қосылуға ниетті ойыншылар да жоқ емес. Павлодарлық «Ертіс» клубының қорғаушысы Дамир Даутов сынақтан өтуде. 27 жастағы футболшы «Ақтөбе», «Қайсар», «Жетісу» командаларының сапында да өнер көрсеткен.
Сынақта жүрген тағы бір ойыншы - украиналық Игорь Сикорский. 1988 жылғы жартылай қорғаушы бұған дейін «Стали», «Николаев» клубында тер төккен.
