Шымкент келбеті

Шымкент қаласындағы әдеп-ғұрып және салт-дәстүр орталығына 2018 жылы 10 мыңға жуық адам келіп, аралаған. Бұдан бөлек 100-ге жуық шетелдік турист қазақтың дәстүрімен танысты. Көнеден келе жатқан дәстүрімізді жоғалтпай, ұрпақтан-ұрпаққа жалғап келе жатқан орталық жұмысымен Ұлыстың ұлы күні қарсаңында танысып қайтқан едік.

Мегаполис қалада мәдениет және тілдерді дамыту басқармасына қарасты әдеп-ғұрып және салт-дәстүр орталығының жұмыс істеп келе жатқанына биыл бесінші жыл. Мұнда жылына ұлттық дүниелерді дәріптейтін 50-ден астам іс-шара ұйымдастырылады, дейді орталық өкілдері.

– Біздің орталықта қазақтың салт-дәстүрі мен әдеп-ғұрпын ел арасында, жастарға үлгі етіп дәріптеу, насихаттау жұмыстары жыл-он екі ай толастаған емес.

От басы - ошақ қасынан басталатын тәрбиелік мәні бар, ұмытылып бара жатқан дәстүрлерді балабақшадан бастап, мектеп, жоғарғы оқу орындарында насихаттап, оны дамытуға үлес қосып келеміз, - дейді орталықтың директоры Жәнібек Тағаев.

– Кеңестік дәуір, одан кейін ғаламдық жаһандануға әдеп-ғұрпымыз жұтылып, жастар түгілі орта буынның өзі талай дүниелерді ұмытып жатыр. Мәселен, «Қымызмұрындық» дәстүрін жаңғыртып, бүгінде оны өңірімізде жыл сайын тойлау дәстүрге айналды.

Сол секілді мүлдем қалыс қалған «Түйемұрындық» дәстүрін жастарға көрсетіп, мағынасын түсіндіріп, оған көзкөрген қарияларды тартып, керемет іс-шара ұйымдастырдық.

Салт-санамыздың барлығының түп-төркінінде тәрбиенің қыр-сыры, мән-мағынасы жатыр, сондықтан құрғақ сөзбен емес, ас болса, дайындап көрсетіп, қолөнер бұйымдарын жасап, дәстүрлерді шынайы көрсетуде бізде басымдылық берілген, – дейді орталық басшысы.

Орталықта «Қызға қырық үйден тыйым» атты сырласу сағатында қыздар тәрбесіне қатысты тағылымдық әңгіме өтсе, «Биік болсын шаңырақ» тренингінде жастарға киіз үйдің жабдықтары таныстырылып, оны тігу үйретілді, ал «Дәстүрге берік отбасы», «Жақсы келін – ырысың» байқауларында ұмытылған дәстүрлер қайта жаңғырған.

«Ұлттық киімдер» жобасының нәтижесінде ұлттық киім үлгілері топтастырылған, үш тілді кітап жарыққа шыққан.

124 жәдігерді сыйға тартқан

Әдеп-ғұрып және салт-дәстүр орталығында келушілердің қызығушылығын тудартын дүниелер – ұлттық жәдігерлер. Мекеменің ғылыми қызметкері Райхан Алтыбаеваның айтуынша, ондағы құнды дүниелерді ел арасынан жинау оңайға соқпапты.

– 2017 жылы 133 жәдігер жинақталды. Оның 9-ын сатып алсақ, 124 жәдігер сыйға берілді. Ауыл-аймақтарды сапарлап, салт-санамыз бен тұрмыс-тіршілігіміздегі ғұрыптарды зерттеу барысында көптеген қариялар көне заттарды орталыққа сыйға тартты, – деді Р.Алтыбаева.

Бүгінде мекемедегі жәдігерлер қатарын көне заманғы келі-келсап, оюланған жүк сандық, бөгребас сандық, кебеже, асадал толықтырған. Маман ұлттық салт-дәстүр залында келушілердің қызығушылығын арттыруда жәдігерлер үнемі жаңарып отыратын айтады. Бұл үшін мұражайлар, қолөнер шеберлері, зергерлермен тығыз қарым-қатынаста жұмыс істейтінін жеткізді.

Ұлттық салт-дәстүр залында тал бесіктен жер бесікке дейінгі аралықтағы ғұрып, салттар мен жөн-жоралғы, мәдени тұрмысымыздан хабар ететін этнографиялық, қолөнер бұйымдары, жастарды ерлік рухта тәрбиелеуде жәдігерлердің таңдаулы үлгілері қойылған.

– Ас сандығы – өткен ғасырдың басынан қалған ең көне затымыз. Сандықтың түрлері өте көп. Мысалы, бөгребас сандыққа киіз үй ішінде не көшіп-қонғанда тек ыдыс-аяқтар салған. Ас сандықты Гүлмира Баймұратова деген азаматша сыйға тартты, – деді ғылыми қызметкер.

Ал Достық залында 20 этно-мәдени бірлестіктің экспонаттары қойылған. Олардың негізін ұлттық музыка аспаптары, тұрмыстық бұйымдар мен арнайы әдебиеттер құрайды.

Жаңа бастама – жастар сейілі

Орталық ұжымы қолға алған үлкен жобаларының бірі – жастар сейілі дәстүрі. Ғасырдан ғасырға жалғасып келе жатқан дәстүрдің озығы мен тозығын үйлестіріп, «Ақ отау» жастар сейілін тұңғыш рет қолға алған.

– Қазіргі жас жұбайлардың той салтанаты, тойға дейінгі атқарылатын жөн-жоралғысы, сейілі шетелден келген негізсіз кірме салтпен араласып жүр. Ұлтымыздың ұмытыла бастаған көне салт-дәстүрлерін қайта жаңғыртып, жастарға арналған заманауи үлгідегі дәстүрге ұластыру және оны кеңінен насихаттау – бүгінде кезек күттірмейтін мәселе.

Дәстүрге сәйкес жас-жұбайлар түтіндеткен техника мен даңғаза әуендерден бас тартып, күймемен жүреді, қазақтың күмбірлеген домбырасынан халық, дәстүрлі әндер шырқалады, - деп жеткізді жаңа бастаманы орталық басшысы Жәнібек Тағаев.

Орталықтағы цифрлы технологияның көмегімен келушілер қазақтың ғұрпымен арнайы түсірілген деректі фильмдермен таныса алады. Мекеменің жетістігінің бірі осы. Кез келген салтымызды осы қондырғы арқылы еркін көруге болады.

Онда сарқылмас қазынамызға арналған 40-тан астам және өзге этнос өкілдерінің салт-дәстүрін насихаттайтын 7 туынды бар.
Ұлтымыздың әлі де кең танылмаған, ұмытыла жаздаған ғұрыптары мен дәстүрлері аз емес.

Орталық жетекшілері алдағы уақытта еліміздің өзге аймақтарына сапарлап, асыл қазыналармызды жинақтау жұмысын жоспарлауда.

Шымкентте шығыс медицинасымен емдейтін жекеменшік емхана ардагерлер мен көп балалы аналарға тегін медициналық көмек көрсетуді бастайды. Осы мақсатта «Нұр Отан» партиясының Шымкент қалалық филиалы мен «Жас ай» халықаралық медициналық орталығы арнайы меморандумға қол қойды.

– Партия филиалына көптеген тұрмыс жағдайы төмен жандар және көп балалы аналар көмек сұрап келеді. Еміне қаражат жетпей жатады. Сондай азаматтарға меморандум аясында бірлесе қолдау жасауды мақсат етіп отырмыз.

Бұл бастама қаладағы өзге де жекеменшік медициналық орталықтарға үлгі болады деген сенімдемін, – деді «Нұр Отан» партиясының Шымкент қалалық филиалы төрағасының бірінші орынбасары Бахадыр Нарымбетов.

25 жылдан бері шығыс медицинасымен тұрғындарды емдейтін «Жас ай» орталығы үшінші мегаполисте өткен жылы ашылған.
– Орталықта осы уақытқа дейін 10 мыңнан аса адамға тегін медициналық қызмет көрсетілді. Алдағы уақытта бұл жұмыстарды жалғастырамыз, – дейді «Жас ай» орталығының бас директоры Жасай Зекейұлы.

Меморандум барысында партия өкілдері орталықтың жұмысы және науқастардың жағдайымен танысты.
Айта кетейік, медициналық орталық осы жылдарға дейін 80 мың науқасты емдеп, оның 80-90 пайызын ауруынан айықтарған. 500 отбасыға бала сүю бақытын сыйлап, 10 мыңға жуық баланы церебральды сал ауруынан емдеген.

Шымкенттік Несіп Бөлегенова тоқсан үшінші көктемімен қауышты. Алты жасында ашаршылықты көріп, 16 жасынан тылда жұмыс істеп, еңбектің қазанында қайнап өсті. Ғасыр жасаған әжеміз «Сыры кетсе де, сыны кетпеген» деген теңеуге лайық, ажарлы, әңгімесі анық, жүрісі тың. Елдегі жаңалықтарға құлағы түрік, өлең жазып, ән салатын ақ жаулықты ананың үйінде қонақта болып, өмір-дастанынан сыр шертісіп қайттық.

Несіп Шәметқызы киелі Түркістан шаһарында өсіп-өніп, ұл-қыз тәрбиелеп, абыройлы еңбек еткен жан. Жастық шағы еліміздің зобалаң жылдарымен тұспа-тұс келіп, өрімдей жасынан еңбекке араласады. «Ол кезеңде ауыр бейнеттен қашатын заман емес еді», - деп бастады әңгімесін ақ жаулықты әже.

– Болыстың қызы болдым. Кәмпескені де көрдік. Малымыздың үштен бір бөлігін қалдырып, қалғанын өткізді. Түркістан арғы жақ-бергі жағына көшумен жүрдік. Төрт-ақ класты тауыстым. Он алты жасымда соғыс басталып, Кентауда Ачполиметалл комбинатында химиялық цехта істедім.

Таудан тас тердік, оны уаттық та, сосын карбид шығаратын цехта істедім. Колхозда ол уақытта бір-екілі ғана ер-азамат қалды да, барлық бейнет әйелдердің мойнында болды, – дейді Несіп әже.

Қария сол жылдары жер ауып келген еврей, поляк қыздарымен шахтада бірге істеген жылдарын еске алды. «Орыс әуені құлаққа келсе, сол жылдардың қиындығы көз алдыма келеді», - деп, бір уақ үнсіз қалды.

Кейіпкеріміз 19 жасында Маметай ақсақалмен шаңырақ құрады. Одан кейінгі еңбек жолы эксковатор зауытында жалғасады. Зауытта электр монтері, темір кесуші секілді ауыр жұмыстарды атқарады. Сөйтіп жүріп 11 баланы дүниеге әкеледі.

– Қазіргілер шаршаймын дейді. Е, біздің уақытта шаршау қайда? Жұмыстан босай қалсақ, киіз бастық, ұршық иіріп, кілем, тақыр кілем тоқып, оны саттық. Он баланы асырау оңай емес қой? - дегені әженің еңбекқор болғанын аңғартты.

Отбасында әке сөзі – заң. Әкеге айтары анасы арқылы жетеді. Отағасы Маметай балаларының барлығына жоғары білім алуына жағдай жасайды. Қыздары – Гүлсара, Гүлсім, Гүлжамал, Гүлбаршын, Гүлназым, Гүлнара, ұлдары Ерсұлтан, Арғынғазы, Талғат экономика, білім саласында абыройлы еңбек етіп жүрген жандар. Ақ жаулықты ана құр ақыл айтудан пайда жоқ, дейді.

– Екі ғасырдың куәсі болдық. Талай заманды көрдік. Қазір Құдайға шүкір, бейбіт елде, тыныш заманда өмір сүріп жатырмыз. Айналайын, Елбасыға рахмет. Жұмыссыз, ақша жетпейді дегенді күнделікті теледидардан жаңалықтардан тыңдап отырам. Қазір әрекетсіз адам болмаса, бәрі жақсы.

Ешкім байлауда, не айдауда жүрген жоқ. Тек еңбектену қажет. Еңбек адамды қартайтпайды, адал еңбек жасыңа жас қосады. Бұл менің өмірден түйгенім, - деп Несіп әже өмірлік тәжірибесімен бөлісті.

Маметай қарияның шаңырағында өсіп-өнген ұл-қыздың тәрбиесінде текті ананың өз заңы жатқанын мына асыл сөзінен байқауға болады: «Қариялық ақылыңызды айтыңыз деп жатады көп жерде.

Көнгенге ақыл көп. Ақылды айтып емес, өзің көрсетуің қажет. Тақтайдай етіп үйді жинап отыр, аста та төк болма, артық сөйлеме. Ағайынға қарас, кедейге қол ұшын бер, құдайы бер, садақаңды таста. Осыны көріп, ұл-қызың өзіңнен үлгі алып өседі».

Қазір Несіп әже кенже ұлы Талғаттың қолында тұрады. Шымкентке көшіп келгеніне 10 жылдан астам уақыт өтті. «Апаммен қара шаңырақта 25 жылдан бері тұрып келемін. Бүгінгі әңгімесі ертеңгі әңгімесіне ұқсамайды. Нағыз шежіре. Тазалығында мін жоқ. Талғаттың да анасы десе, жаны бөлек. Күтімі жақсы, - дейді келіні Айгүл.

Жасы ғасырға таяп қалған әже осы жылдарға дейін денсаулығына шағым айтпаған. Сүлік салдырады, екі жылдан бері тек күрке тауықтың сорпасы мен кептірілген нан, ірімшік жейді.

– Еңбектің арқасы ғой бәрі. Онша-мұнша ауруға жеңілмеймін. Жеңіл дерт болса, Айгүлім емдеп алады. Осындай диетамен жүрмін. Жасым келе ауырлық болғасын, қазы-қартадан бас тарттым.

Намазымды қаза етпеймін. Алла осындай ұзақ жас берді, үбірлі-шүбірлі бала-шаға берді, денсаулық берді, қалайша шүкірлік етіп, құлшылық жасамайын?!, - деген әже тобашылық әңгімесін айтты.

93 жасқа келсе де Несіп әже той-томалақта ән салады (бізге де ән салып берді). Өмірдегі естіген, көрген-білгенін соңғы жылдары қағаз бетіне түсіруді жөн көрген. «Жыр жазамын жүрегімнен» атты кітапқа өлеңдері топтастырылыпты.

Ұлы Ерсұлтан қазір Батыр ана айтқан, еңбек еткен өндіріс орындарының тарихы, өңіріміздегі әулиелі жерлер жайында көпке беймәлім аңыз-әфсаналарды қағазға түсіріп, тағы бір кітапқа арқау етпек.

...Осылайша еңбек және тыл ардагері, Батыр ана, Алтын алқа иегері Несіп Бөлегенова бүгінде балаларынан тараған 33 немере, 48 шөбере, 3 шөпшегінің қызығын көріп отыр. Біз де әженің батасын алып,ол кісінің нәрлі әңгімесінен көкірегімізге сәуле құйып қайттық.

Елімізде балалардың қауіпсіздігі басты назарда. Себебі соңғы уақытта мектепке дейінгі тәрбие беретін бұл ұйымдарда балаларға жәбір көрсету оқиғалары әлеуметтік желілерде тарап, тәрбиешілердің құқық бұзған фактілері тіркелуде.

Елбасы соңғы Жолдауында балалар қауіпсіздігін ескере отырып, балабақша мен мектептерді 100 пайыз бейнебақылау камерасымен жабдықтауды нақты тапсырған болатын.

Айта кетейік, Шымкент қаласында 489 мектепке дейінгі ұйымда 70 мыңға жуық бүлдіршін тәрбиеленуде. Миллионды қалада қоғам үшін өзекті мәселенің алдын алуда атқарылып жатқан жұмыстардың жай-жапсарына тоқталсақ.

Адами фактор орын алмайды

Шымкент қалалық білім басқармасының мәліметіне сүйенсек, қалада 79 мемлекеттік, 13 шағын орталық, 397 жекеменшік балабақша бар. Мектепке дейігі ұйымдарда 1-6 жасар 69 838 бүлдіршін тәрбиеленуде.

Республикада алғаш болып Шымкентте білім саласы толыққанды цифрландыру жүйесіне көшіп, балабақша мен бірінші сыныпқа оқушыларды қабылдау, күнделік және мұғалімдерді жұмысқа қабылдау электронды жүйесі енгізілді. Соның нәтижесінде 10 мыңға жуық адам сыртқы портал, 30 мыңға жуығы egov, 1500-тен астамы халыққа қызмет көрсету орталығы арқылы балаларын балабақшаға қабылдауға өтініш қалдырған.

– Осымен үшінші жыл білім саласында garden автоматтандырылған жүйесі іске қосылып, мектепке дейінгі ұйымдарда кезекке қою, құжат қабылдау және жолдама беру электронды түрде жүргізілуде. Бүгінгі таңда 487 балабақша электронды жүйеге қосылған.

Жаңа жүйенің тиімділігі сол – ата-аналар garden.shymkent.edu.kz. порталы арқылы балаларын мекемеге өздері кезекке қояды, жалпы балабақшалар туралы толық мәлімет алады, электронды веб-портал арқылы кезекті анықтайды, ата-аналар өзара келісе отырып балаларын бір балабақшадан екінші балабақшаға алмастыра алады.

Тіпті электронды жолдаманы ата-ананың өзіне алу мүмкіндігі берілген, – дейді Шымкент қалалық білім басқармасының бөлім басшысы Перизат Бектайқызы.

Цифрландырудағы қызмет көрсетудің жаңа форматының нәтижесінде білім саласында қағазбастылықтан арылып, адами фактор орын алмайды, дейді сала мамандары.

Мемлекеттік балабақша 100% қамтылған

Қазіргі таңда мектепке дейінгі ұйымдарда балалардың өміріне қауіп төндіретін, денсаулығына нұқсан келтіретін жағдайларды болдырмау мақсатында қаладағы 79 мемлекеттік мектепке дейінгі ұйымға 1506 бейне-бақылау камерасы топ бөлмелерінде, жатын бөлмелерде, дәліздерге орнатылған.

Ал жекеменшік балабақшаларда бұл көрсеткіш әзірге 21,6 пайызды ғана құрап отыр. Сала мамандары бүгінде жекеменшік балабақшаларды арнайы құрылғымен қамтылуы бойынша жұмыстарды жандандырамыз дегенді алға тартуда.
Перзентінің жағдайына алаңдайтын аналардың бірі – шымкенттік үш жасар баланың анасы Толқын Тәжібаева. Балабақшада бұған дейін екі қызы тәлім-тәрбие алған.

– Заман тыныш болды ма, ол кезде уайымдамайтын едік. Қазір әлеуметтік желілерде кішкентай балаларды ұрып-соғып жатқан жағдайларды көріп қаламыз. Балаларымыз күні бойы балабақшада болатындықтан, іштей қорқып отырасың.

Дегенмен, біздің баламыз баратын №39 балабақшаның сыртында, ішінде бейне-бақылау камерасы орнатылған. Енді мекеме басшысына жатын, сабақ оқитын кабинеттерге де қойса деген өтінішімізді жеткіздік, - дейді көп балалы ана.

Тәрбиешілердің біліктілігі арттырылуда

Балабақшаларда қауіпсіздіктен бөлек тәрбиешілердің біліктілігі мен біліміне де баса назар аударады. Самал шағынауданындағы №55 «Самал» бөбекжай-балабақшасы осы бағытта жұмысты жандандырып отырған мекеменің бірі.

– Жұмысымызды 2015 жылдан бастадық. Бүгінде 18 топта 500 бала тәрбиеленуде. Осыншама баланың қауіпсіздігіне баса назар аудармыз, әрине. Себебі, ата-анасы бізге тапсырған балалардың өмірі, денсаулығы маңызды. Олардың қауіпсіздігін қамтамасыз етуде ғимараттың іші-сыртына, жалпы, 31 жерге камера қойылды.

Оның 17-і мемлекет, 14-і демеушілер есебінен қаржыландырылған. Сыртта, дәліз, жатын, киінетін бөлме және ән-би залы да замануи құрылғымен жабдықталған.

Бақылау мониторының бірі – менің, екіншісі әдіскердің кабинетіне қойылған, сол арқылы барлық жағдай жіті назарда ұсталады. Әзірге ата-аналар тарапынан ешқандай шағым болған емес, - дейді бөбекжай-балабақшаның меңгерушісі Зүбайра Өнерова.

Балабақша басшысы мекемедегі мамандардың педагогикалық-психологиялық тұрғыда біліктілігін арттыруда жүйелі іс-шаралар өткізілетінін айтты.

– Білікті педагогтармен тәжірибе алмасу сабақтары ұйымдастырылады. Арнайы мамандар шақырып, шеберлік-сабақтар өткізіп тұрамыз. Бүгінгі тәрбиешілерге үздіксіз ізденіс қажет. Өйткені, кішкентай бүлдіршіндермен жұмыс істеу педагогикалық тәжірибемен қатар адами қасиеттер – мейірімділік, бауырмалдылық, шыдамдылық пен сабырлықты қажет етеді, - дейді З.Өнерова.

Қауіпсіздікке кепіл беретін пилоттық жоба

Жуырда Шымкенттегі балабақшаларда бүлдіршіндердің қауіпсіздігіне кепіл беретін тағы бір пилоттық жоба қолға алынды. Онда тәрбиеленушілердің саусақ іздері «SANA» автоматтандырылған биометриялық жүйесінің деректер қорына тікелей ата-аналарының келісімімен ендіріледі. Қондырғы балабақшалардың кіреберісіне қойылып, саусақ ізі арқылы ішке кіруге мүмкіндік алады. Ол бөбекжайға бүлдіршіннің келген-келмегенін және уақытын да көрсетіп тұрады.

– Бұл жүйе мемлекеттік тапсырысы бар жекеменшік балабақшалардағы тәрбиеленушілердің қатысуын қадағалайды. Аталған озық жүйені «Smart Texno Systems» ЖШС орнатуда. Жүйенің мақсаты - бюджет қаражатын үнемдеу, республикалық бюджеттен бөлінетін қаржының нақты балабақшада мақсатты жұмсалуын қадағалау.

Жаңа технология арқылы мектепке дейінгі ұйымдардағы балалардың нақты қатысуы бақыланып, қағаз құжат айналымы қысқарады, адами факторға және сыбайластыққа жол берілмейді, - дейді Шымкент қалалық білім басқармасының бөлім басшысы Перизат Бектайқызы.

Бұл жүйеде әр саусақ ізі үшін бірегей цифрлық код беріледі. Егер саусақ ізі сол сандық кодқа сәйкес келмесе, балабақша есігі бөгде адамға ашылмайды. Әзірге биометриялық кесте қаладағы «Күмісай» және «Сабыр Рахымов» балабақшаларына кәсіпкерлердің өз қаржысы есебінен қойылған. Пилоттық жоба ретінде қойылған қондырғының нәтижесі оң болса, қаладағы барлық балабақшаларға қою жоспарлануда.

«Нұр Отан» партиясының Шымкент қалалық филиалы ғимаратында тұрғындарға әлеуметтік қызмет көрсететін орталық ашылды.

«Бірыңғай әлеуметтік терезеде» білім, денсаулық, тұрғын үй, еңбек және әлеуметтік қорғау және көші-қон, жұмыспен қамту басқармаларының өкілдері және құқық қорғау органдарының қызметкерлері тұрғындарға қажетті кеңес беріп, мәселелерін шешуге атсалысады.

Әлеуметтік назын айта келгендерді «Нұр Отан» партиясының Шымкент қалалық филиалы төрағасының бірінші орынбасары
Бахадыр Нарымбетов, қалалық мәслихаттың депутаты Ермек Дәрменов тыңдады. Солардың бірі – төрт баланың анасы Қазына Мұратқұлова.

– Күйеуім ішкілікке салынып кеткесін ажырастым, алимент төлемейді. Шымкентке көшіп келгеніме екі жыл болды. Әзірге тұрғын үй кезегіне тұра алмаймын, балаларыма жәрдемақы алмағанмын.

Үлкенім алты жаста, кішкентайым 1 жастан асты. Олар кішкентай болғасын, жұмыс істеуге мүмкіндігім болмай жатыр. Қайнарбұлақ саяжайында сіңлімнің аядай екі бөлмесінде оннан астам адам тұрамыз. Баспаналы болуға қол ұшын берсеңіздер, – дейді жалғызбасты ана.

Қазына Мұратқұлованың мәселесін Бахадыр Нарымбетов сол жерде шешуге әрекет жасап, ананы жатақханамен қамтуға болатынын жеткізді. Осы мәселе бойынша бір депутатты бекітіп, азық-түлік, мектепте балаларының ыстық тамақ, киім-кешекпен қамтуға қолдау жасауға көмектесетінін атап өтті.

Сосын жалғызбасты ананы орталықтағы жұмыспен қамту және әлеуметтік қорғау басқармасы өкілдеріне жіберіп, балаларға берілетін жәрдемақыға құжат туралаудың жай-жапсарын нақтылап алуды ұсынды.

Ал шымкенттік 5 баланың әкесі Бейбіт Давлетияровты ХҚКО қызметкерлері тұрғын үй кезегіне алмаған.
– 5 бөлмелі үйді жалға алып тұрамыз. Әйелім кішкентайымен үйде, өзім түрлі жұмыстар істеп, ақша табамын. Балаларыма қиындық көрсетпей, ешкімге алақан жаймай, өмір сүріп келеміз.

Бірақ үй алуға мүмкіндік жоқ. Әйелім көпбалалы ана ретінде баспанаға кезекке тұрайын десе, бір жылдық табысты көрсететін құжат сұрайды, – деді азамат.

– Бірыңғай әлеуметтік терезеге келгендердің мәселесін үш жолмен шешуге тырысып жатырмыз. Алдымен әлеуметтік көмекке өте мұқтаждардың мәселесін назарға аламыз. Жергілікті әкімдіктің күшімен көмектесуге болатындарды сол жаққа нұсқаймыз. Кейбір жағдайлар заңнамалық өзгерістерді қажет етеді.

Яғни, үйге кезекке тұруға бізге келген азамат айтып кеткендей, табысын сұрайды. Тұрақты жұмысы болмаса, расында қалай табысын көрсетеді? Сондықтан қазір мұндай мәселелерді жинақтап, орталыққа ұсыныс ретінде жібереміз.

Үшіншісі, жомарт жандардың көмегімен әлеуметтік қолдау жасалады. Үш күннің ішінде 313 азамат өтініш қалдырды. Олардың ешбірі назардан қалмайды, – деді Бахадыр Нарымбетов.

Орталыққа келгендердің шағымдарының бірқатары коммуналдық төлемдерді уақытында төлей алмағандар мен мүгедек балаларға қажетті көмекші құралдарға қол ұшын созуға қатысты.

– 4 мың теңге жарыққа қарыз болған. Қырқып кетіпті. Шиеттей бала-шағасымен осындай суықта жылусыз қалып қойған. Жомарт жандарға шықтық, олар көмектесті, – деді Б.Нарымбетов. Сол үшін қоғамға әрқайсымыз айналамызда жүрген жандардың жағдайына алаңдап, қол ұшын созып, қамқор болайық деген ұсыныс жасады.