Облыс делегациясы Өзбекстанда болды
Оңтүстік Қазақстан облысының әкімі Жансейіт Түймебаев бастаған, құрамында Шымкент қаласының әкімі Ғабидолла Әбдірахымов, сонымен қатар, индустрия, кәсіпкерлік, ауыл шаруашылығы саласына жауапты өкілдері бар жұмыс тобы Өзбекстанға іссапармен барды, – деп хабарлайды ҚазАқпарат ХАА тілшісі.
Оңтүстікқазақстандық делегация мүшелері алдымен Ташкенттің сәулеттік сәнімен танысты. Бауырлас елдің мәдени-рухани байланысы бойынша бірқатар кездесулер өтті. Аймақ басшысы Өзбекстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары - Ауыл және су шаруашылығы министрі Заир Мирзаевпен кездесті.
– Оңтүстік Қазақстан облысын Өзбекстанда жақсы дамыған жеңіл өнеркәсіп, өндіріс, ауыл шаруашылығы салаларындағы жетістіктер қызықтырады. Аталған салаларда тәжірибе алмасып, бірігіп еңбек етсек, қос мемлекетке де тиімді жобалар жүзеге асады деген сенімдемін. Мәселен, Сіздерде шығарылатын ауыл шаруашылығы тракторларын сатып алып, Өзбекстанның сауда үйін ұйымдастыруымызға болады. Немесе арнайы жұмысшы тобын құрып, шекаралық аймақтағы кейбір мәселелерді реттеуге атсалыссақ деген ұсынысым бар. Өйткені, Қазақстан Сіздер үшін өзге мемлекеттерге шығатын қақпа іспеттес. Мәселен, өткен жылдың өзінде, 9 млн 400 адам қазақ-өзбек кеден бекетінен өтіп, өзге елдерге бет алыпты. Сондықтан, Оңтүстік өңірі мен Өзбекстан Республикасы барлық салада мүмкіндіктерін біріктіруі керек деп есептеймін, – деді облыс әкімі.
Өзбекстанға сапары кезінде облыс әкімі Жансейіт Түймебаев Ташкент қаласының әкімі Рахманбек Усмановпен кездесті. Көрші ел астанасы әкімімен болған әңгімеде Ташкенттің сәулеттік сәні де сөз болды. Бұл бойынша қазақстандық тарап бірлескен жобаларды қолға алуға болатынын айтты. Көрші елдің сан саладағы үздіктерін облыс басшысы өңірге арнайы шақырды. Сәуір айының соңына қарай Оңтүстік Қазақстанда өзбекстандық тауар өндірушілердің көрмесін ұйымдастыру бойынша келісімге келді.
Сапар барысында оңтүстікқазақстандық делегация трактор шығаратын зауыт пен жеміс-жидектерден құрғақ өнім дайындайтын өндіріс орындарын, табиғи тас алатын карьерді аралады. Туысқан елдегі Жоғарғы Шыршық ауданы мен Алмалық қаласында болды. Ондағы қандастарымыздың наурыз дастарханынан дәм татты.
Түркия тәжірибесі қолайлы
Облыс әкімінің тапсырмасына сәйкес, Түркияға тəжірибе алмасуға барған өңірдің 15 медицина қызметкері Анталия қаласындағы 6 клиниканы аралап, заманауи технологияның озық үлгілерімен танысуға мүмкіндік алды. Бұл жөнінде ОҚО Аймақтық коммуникациялар қызметінде жергілікті БАҚ өкілдеріне арнайы ұйымдастырылған брифингте облыстық эндокринология диспансерінің дәрігер-эсперті, топ жетекшісі Қалкөз Қасымбекова мәлім етті.
Қалкөз Бақытқызының айтуынша, өңірден барған арнайы топ Анталиядан 80 шақырым қашықтықта орналасқан Испарта қаласындағы 750 орынға арналған аурухана ғимаратын аралаған. Онда тұрғындарға жоғары мамандандырылған көмек көрсететін медициналық құрылымдардың жүйеленген жұмыстарымен танысып, коронароангиографиялық, клиника-диагностикалық, рентген-аритмологиялық зертханалары мен науқастарды қабылдау бөлімдерінде болды. Ондағы бір ерекшелік – тұрақты электрокардиостимуляторлар, кардиовертер-дефибриллятор, СРТ – Д құрылғылары орнатылған кардиология саласындағы коронография, стенттеу оталары АҚШ тәжірибесі негізінде жүргізіледі. Жекеменшік иелігіндегі 120 адамға арналған «OZEL OFM» клиникасында бір айда 30 адамның жүрегіне ота жасалады екен.
Ал Анталия қаласындағы «Training Hospital» клиникасының бір мезгілде 2200 адамды қабылдауға мүмкіндігі бар. Мұнда 2016 жылы 2,5 миллион науқас ем қабылдаған болса, соның 1,5 миллионға жуығы шетелдіктер.
– Түркияда бізде енді-енді қолға алынып жатқан сүйек кемігі науқастарына транспантациялау оталары көптеп жасалады екен. Транспантология өте қатты дамыған. Әрбір азаматы – тегін донор. Көлік жүргізуші куәлігін алар кезде олар саналы түрде өздерінің ағзасындағы бір мүшесін донор ретінде беруге келісім береді. Аталған келісім белгісі жүргізуші куәлігінде көрсетіледі. Егер ол жол апатынан қайтыс болса, медицина мамандары шұғыл түрде іске кірісіп, зақымданбаған сау мүшесін қажет ететін науқасқа тегін трансплантациялайды. Донор тапшылығы жоқ, – дейді Қалкөз Бақытқызы.
Ана болуды жоспарлау жүйелі түрде жүзеге асады. Түсік жасауға мемлекеттік деңгейде қатаң тыйым салынған. Әйелдің өміріне қауіп төнетіндей жағдай болмаса, мүлдем рұқсат етілмейді екен.
Медицина саласында әлемдік кеңістікте жоғары жетістіктерге қол жеткізген Түркияның бүгінгі бағдарын саралаған өңір дәрігерлері енді көңілге түйгенін жүзеге асыруға бейілді.
Қазақстан – Түркия: кәсіпкерлік өрісі кеңеймек
Республика аясында Түркия елі мен Қазақстан арасындағы іскерлік байланыс өңірлерде алғаш рет ұйымдастырылып отыр. Осы орайда«Қазақстан-Түркия инвестициялық форумы» Оңтүстік Қазақстан облысында басталды. 1-3 ақпан аралығында өтетін бұл жиынға бауырлас елден 200-ге жуық делегат қатысуда.
Түріктер оңтүстікке инвестор болмақ
Түркиялық кәсіпкерлер делегациясын Түрік Кеңесі Бас хатшысының орынбасары Омер Коджаман мен Түркия Республикасы Ұлттық экономика министрінің кеңесшісі Тарык Сонмез бастап келді. Форумның алғашқы күні «RIXOS Khadisha Shymkent» қонақ үйінің «BallRoom» мәжіліс залында облыс әкімі Жансейіт Түймебаевтың төрағалығымен «ОҚО-ның инвестициялық әлеуеті» тақырыбында конференция өтті.
– Оңтүстік Қазақстан облысында жүзеге асқалы тұрған инвестициялық жобалармен танысу форумына түрік елінің ірі бизнес өкілдері арнайы келіп отыр. Бүгін өңірімізге қадам басқан бауырларымызбен игі істі қолға аламыз. Бұл біз үшін зор қуаныш. Түркі топырағына қош келдіңіздер, – деді форумды ұйымдастыру ісіне тікелей ықпал еткен облыс әкімі.
Алқалы жиынға ҚР Инвестициялар және даму министрлігінің инвестициялар Комитетінің Төрағасы Сапарбек Тұяқбаев, сондай-ақ Оңтүстіктегі кәсіпкерлік саласының жетекші мамандары қатысып, өңірдің экономикасын, инвестициялық ахуалын және осы бағыттағы мемлекеттік бағдарламаларды таныстырып өтті.
– Қазір Министрлікте де Түркия елімен инвестициялық жобаларды қолға алу бағдарламалары дайындалуда. Әйтсе де, бұл бағытта ертерек іске кіріскен Оңтүстіктегі оң істерді Министрлік тарапынан қолдаймыз. Бұл өңірдің саяси ахуалы тұрақты, экономикалық өсу қарқыны жоғары, инвестиция тартуға өте қолайлы. Қазірдің өзінде 40-тан астам кәсіпорын ашылып, өз жұмысын жүргізуде. Нарық айналымы кең. Ресей мен Қытайға экспорт жасайды. Батыс Еуропа – Батыс Қытай арасында да ішкі өнімді ұсына аламыз. Салық бойынша экономикалық аймақтарда жеңілдіктер қарастырылған. Білікті мамандар да жеткілікті. Кәсіпкерлік саласындағы жастарымыз үш тілде сөйлейді, – деді Сапарбек Тұяқбаев.
«Шымкент – біздің бауырлас қаламыз»
Екі елдің кәсіпкерлік саладағы мүмкіндіктері мен жетістіктері таныстырылған жиында Түрік Кеңесі Бас хатшысының орынбасары Омер Коджаман түрік халқының инвестор болудағы мақсаттарын атап өтті.
– Түркия әлемдегі дамыған 10 елдің қатарына ену мақсатында инвестициялық жобаларды қолға алуда. Осы бағытта халықаралық форумдардың бірі Әзірбайжанда өткен болатын. Келесі V форумды перспективасы жоғары әрі біздің бауырлас қаламыз Шымкентте ұйымдастыруды жөн көріп отырмыз. Түрік Кеңесінің құрған механизмдерін негізге ала отырып, алдағы уақытта бірлесе әрекет жасайтын боламыз. Сондықтан, келесі форумды өз жауапкершілігімізге алуға рұқсат етіңіздер, – деп Омер Коджаман іскерлік байланысқа зор ықылас танытты.
Оңтүстік өңіріне арнайы келген түрік кәсіпкерлеріне алғысын білдірген өңір басшысы Ж.Түймебаев бұл форумның Елбасы Жолдауында айтылған міндеттерді орындауда маңызы зор екеніне тоқталды. Қазіргі таңда Түркия Қазақстанның саяси және экономикалық тұрғыдағы ең жақын және сенімді серіктесіне айналғанын жеткізген аймақ басшысы екі жақты кездесудің жемісті боларына сенім білдірді. Сондай-ақ, жиында Түркия Республикасы Ұлттық экономика министрлігінің кеңесшісі Тарық Сонмез, Түркиядағы «OSТІМ» индустриалды аймақтарды басқару және құру халықаралық операторының басқарма төрағасы Орхан Айдын, Түркияның Сакария қаласындағы сауда-өнеркәсіп палатасының басқарма төрағасы Махмут Косемусул баяндама жасады.
Сакария – түрік инвестициясының отаны
Түркия ұйымдасқан индустриялық аймақ кұру бойынша бай және сәтті тәжірибе жинаған республика. Соңғы жылдары құрылыс, ауыл шаруашылық өнімдерін өңдеу, фармацевтика, медицина салаларында аса белсенділік танытып келеді. Атап айтқанда, Түркия елінде 200-ге жуық индустриалық аймақ бар. Ондағы 300 мыңнан астам зауыт-фабриканың әрбірі кемінде 100 адамды жұмыспен қамтып отыр. Бір ғана Сакария қаласында 10 индустриалды аймақ, 15 мың компания жұмыс істеуде. Отандық пойыз өндіру ісі жолға қойылған. Автокөліктер жасап шығару ісі бойынша әлемдегі 7 орында тұрған түркиялықтар бұл ретте де 5 орыннан көрінуді межеге алған. Ал Қазақстанда, әсіресе, Оңтүстік Қазақстан облысында түрік фирмалары мен компанияларының саны 30-ға жетіп, өзінің даму үрдісін ұсынып келеді.
Мұның бәрі екі ел арасындағы сауда-экономикалық қарым-қатынастың жоғары дәрежеде дамып отырғанын көрсетеді. Сонымен қатар, соңғы 3 жылда түркиялық әріптестермен құны 33,7 миллион АҚШ долларын құрайтын 4 жоба іске қосылған. Жалпы сомасы 2,7 млрд АҚШ долларын құрайтын 18 жобаның 6-уы түркиялық кәсіпкерлердің қатысуымен іске асырылуда. «OSТІМ» индустриалды аймақтарды басқару және құру халықаралық операторының басқарма төрағасы Орхан Айдын инвестиция тарту кезінде «XAY OSTIM» атауын екі елдегі кәсіпорындарға да орнататынын мәлімдеді.
– «XAY» – «Қожа Ахмет Яссауи» деген мағынаны білдіреді. Түркияда Яссауиға арналған 1000-нан астам кітап жарық көрген. Түркістандық ғұламаның есімі берілген 10 лицей, 100-ден астам көше және көптеген қорлар жұмыс істеуде. Бүгінде экспорттағы айналымға шығарған 2,5 млрд долларды екі есеге ұлғайтуды көздейміз. Ертеңгі жетістіктерді бүгіннен бастап қолға алу қажет, – деді Орхан Айдын.
Қазақ-түрік инвестициялық форумында облыстың индустриалды және арнайы экономикалық аймақтарын дамыту жайлы ынтымақтастық меморандумы түзіліп, қос тарап өкілдері қол қойып келісімдер жасасты.
2 ақпан күні «Көрме» орталығында 80-нен астам отандық тауар өндірушілер мен туризм саласының, ОҚО Даму институттары мен өңірдегі инвестициялық жобалардың бірлескен көрмесі түрік кәсіпкерлерінің назарына ұсынылды. Туристік саладағы В2В форматында ұйымдастырылған екіжақты кездесулердің соңғы күні 3 ақпанда туристік сапармен жалғасатын болады. Ол күні түрік делегаттары «Шымкент-Отырар-Түркістан» туристік бағыты бойынша жолға шығып, тарихи жерлерге саяхаттайды.
Анкара – Шымкент туыстық пен тәжірибе көпірі
Аймақ басшысы Ж. Түймебаевтың тапсырмасына сәйкес, өңірдің қаржы, жол құрылысы, энергетика, туризм салаларының мамандары мен БАҚ өкілдері, жалпы 22 адамнан тұратын делегациясы Түркия Республикасында тәжірибе алмасып қайтты.
Анкараға жасаған сапардан алған әсері мен нәтижесі бойынша ОҚО Аймақтық коммуникация қызметінде Шымкент қаласы әкімінің орынбасары Н. Көшеров, Экономика және бюджеттік жоспарлау басқармасы басшының орынбасары Қ. Тастанов, сәулетші Н. Архабаев ой бөлісті.
Брифингте белгілі болғандай, өңірден барған делегаттарды Анкара қаласы мэр орынбасарының көмекшісі Юнус Алуч күтіп алып, қаланың тарихы мен қазіргі таңдағы жағдайы туралы және алдағы даму жоспарларымен таныстырған. Сонымен қатар, оңтүстікқазақстандықтарды Анкара қаласының мэры М. Гекчек пен Түркия Республикасының Анкара қаласындағы Қазақстан елшілігінің үшінші хатшысы М. Отарбаев қабылдаған.
Сапар барысында делегаттар «Дикмен» шатқалына, «Солтүстік Анкара» жобасы бойынша көпқабатты тұрғын үйлердің құрылысы және шатқалдарды абаттандыру барысымен танысты. Мамандар аралау барысында Анкарадағы құрылыстың қысқа мерзімде және үш жолақты көшелердің құрылысы 5 ай мерзімде аяқталатынын жеткізді. Сонымен қатар, олар ірі өндіріс орындары шоғырланған «Синджан» индустриалды аймағында болып, бірқатар кәсіпорынның жұмысын аралап көріпті.
Айта кетейік, бұған дейін де 110 адамнан құралған арнайы делегация Түркия Республикасында тәжірибе алмасып, білімін шыңдап келген болатын.
Венгрияның өкілдігі ашылды
Облыс әкімі Жансейіт Түймебаев Венгрияның сыртқы экономикалық байланыстар және сыртқы істер министрлігінің мемлекеттік хатшысы Миклош Иштванды және Венгрияның Қазақстандағы төтенше және өкілетті елшісі Андраш Баранимен кездесті.
Басқосуда тараптар екіжақты өзара тиімді ынтымақтастық мақсатындағы бірлескен жобалардың жүзеге асу барысын талқылады.
– Тарихқа көз жүгіртсек, екі ұлт та кең далада тіршілік еткен. Сондықтан венгр тілінде түркі сөздері көп кездеседі. Осының өзі біздің халықтардың ежелден тату қарым-қатыныста болғандығын аңғартады. Сондықтан бұдан былай Оңтүстік Қазақстан облысы мен Венгрия елінің арасында сауда экономикалық, мәдени, гуманитарлық байланыстар нығая түсетініне сенімдімін, – деді Жансейіт Қансейітұлы.
Аграрлық салаға бейім өңірге венгр инвесторларының қызығушылығы мол. Облыс әкімі елшілік өкілдеріне осы артықшылықтар туралы айтып берді.
Кездесуде Венгрияның Қазақстандағы төтенше және өкілетті елшісі Андраш Барани екі ел арасындағы саяси, экономикалық, әлеуметтік, мәдени салада бірлескен жобалардың қолға алынып жатқанын жеткізді.
– Венгрлер Қазақстанға визасыз-ақ келуіне болады. Бұл өз кезегінде кәсіпкерлік саласын дамытуға, іскерлік байланысты нығайтуға айтарлықтай ықпалын тигізеді, – деді елші.
Қабылдаудан соң, екі тарап Венгрияның Шымкент қаласындағы консулдығының ашылу салтанатына қатысты. Жаңадан ашылған өкілдік алдағы уақытта екі мемлекет арасындағы стратегиялық әріптестікті нығайтып, тауар айналымының ұлғаюына мүмкіндік береді.
Айта кетейік, Венгрияның Қазақстандағы құрметті консулы болып «OTAU Group» компаниясының президенті Қайрат Молдасейітов тағайындалды.
Британдықтар – Шымкентте
Британдық BBC телеарнасы «Top Gear» бағдарламасының Шымкент қаласы туралы эпизоды наурыз айында көрермендерге ұсынылады.
Осыдан ілгері «Top Gear» бағдарламасының өкілдері Шымкент қаласында болып, танымал шоудың жаңа сериялының көрінісін түсірген болатын.
«Түсірілім өте табысты өтті», – деген бағдарлама редакторы Алекс Рентон осы сәтті сапар үшін Шымкент қаласының әкімі Ғабидолла Әбдірахымовқа Алғыс хат жолдады. Ол фильм түсру барысындағы ең әсерлі эпизодтар Оңтүстік Қазақстан облысында, оның ішінде шырайлы Шымкент қаласында өткенін, осы түсірілімге қолдау көрсеткені үшін қала әкіміне ризашылығын білдірді.
«Top Gear» британдық телеарналардағы ең танымал бағдарламалардың бірі. Бұл бағдарлама 1977 жылдан бастап шығарыла бастаған. 350 миллионнан астам ресми аудиториясы бар. Эфирдегі көрсетілім ұзақтығы – шамамен 60 минут. Құрылғаннан бері «Эмми» және тағы басқа телевизиялық марапаттардың иегері.
– 2020 жылға қарай, Шымкент тұрғындар мен туристер үшін тартымды, ыңғайлы қала болуы тиіс. Бұл біздің қаламыздың дамыту тұжырымдамасының басты мақсаты болып табылады. Біз үшін, «Top Gear» әуелі тұтастай алғанда ерімізді, оның ішінде Шымқаламызды халықаралық аудитория назарын аудартуға тамаша мүмкіндік болып табылады. Біз аталған бағдарлама тобының Шымкентті түсірілім алаңы ретінде таңдағаны үшін алғысымызды бірдіреміз, – деп хабарлайды қала әкімдігінің баспасөз қызметі.
Финляндияға – тәжірибе алмасуға
Шымкенттік мұғалімдер келесі жылы Финляндияда білімін жетілдіреді. Бұл туралы қала əкімі Ғабидолла Əбдірахымов ұстаздар қауымының дәстүрлі тамыз кеңесінде мәлімдеме жасаған еді.
Осының негізінде бүгінде Финляндия еліндегі бірнеше жоғары оқу орындарымен келісім жасалуда. Мектеп директорлары сол елде 2 ай, ал ұстаздар 3 пен 9 ай аралығында білімін шыңдап, тәжірибе алмасады.
– Қазан айының 14-жұлдызына дейінгі белгіленген шектік мерзімде қала аумағы бойынша білім саласының 228 қызметкері Халыққа қызмет көрсету орталығы арқылы өз өтініштерін тапсырған. Қорытынды сынақтан өткен үміткерлердің есімі қаңтар айының 16-жұлдызында мәлім болады, – дейді қалалық білім бөлімінің өкілі Айгүл Текебаева.
Кэмбридж университетінің профессорлары келді
Шымкент қаласы әкімінің орынбасары Қайрат Нұртай және қалалық білім бөлімінің басшысы Жанат Тәжиева Кэмбридж университетінің профессорларымен кездесті.
Профессорлар құрамында білім саласындағы халықаралық сарапшылар Доктор Коллин Маклафлин (Кембридж университеті жəне Сассекск университеті), Профессор Дэвид Бриджес (Кембридж университеті) жəне Доктор Питер Мехисто (Лондон университетінің Білім институты) болды. Жиын барысында шымкенттік тарап қонақтарды қазіргі білім беру жүйесімен, мектеп және мектепке дейінгі білім беру мекемелерінің жалпы жағдайымен таныстырды.
Əлемнің озық жоғары оқу орындарының өкілдері Шымкенттегі білім беру жүйесіне енгізіліп жатқан жаңашылдықтарды жоғары бағалап, көпжылдық тәжірибесімен бөлісті. Кездесу қорытындысында тараптар алдағы уақытта екіжақты жемісті қызметтестікке қызығушылық білдірді.
Елордада – Оңтүстік өнімдері
Оңтүстік Қазақстан облысының Астанадағы күндері аясында өтетін облыстық өнеркәсіп өндірушілердің көрмесі мен ауыл шаруашылығы өнімдерінің жәрмеңкесіне өңірден Елордамызға 300 тоннадан астам ауыл шаруашылығы өнімдері тиелген керуен жолға шықты.
Мерейтойға тарту ретінде оңтүстікқазақстандық диқандар өз өнімдерін нарықтағы бағадан 15-20 пайызға арзан саудаламақ. Жалпы көлемі 304 тонна болатын өнімдердің құрамында 60 тонна ет және ет өнімдері, 126 тонна көкөніс, 29 тонна жеміс-жидек, 7 тонна сүт өнімдері, 5 тонна шұбат, 25 мың дана жұмыртқа, 40 тонна бақша өнімдері, 7 тонна балық, 7 тонна бал, 3 тонна өсімдік майы мен 5 тонна кептірілген жеміс пен 15 тонна басқа да өнімдер бар.
ОҚО әкімдігі баспасөз қызметінің мәліметінше, мұндағы ауыл шаруашылық өнімдерінің жалпы құны 100,8 млн теңгені құрайды. Елордада «Хан Шатыр» сауда-ойын-сауық орталығы маңында 15-16 қазан күндері өтетін ауыл шаруашылығы жәрмеңкесіне 50-ден астам Оңтүстік өңірдің тауар өндірушілері сапалы әрі балғын өнімдерін тұрғындарға ұсынбақ.
Германия делегациясы келді
Қала әкімінің орынбасары Бейсенбек Жанбосынов Германияның Экономика министрлігінің өкілі бастаған неміс бизнес делегациясымен кездесті.
Қала әкімдігінде өткен екі жақты кездесу барысында қала әкімінің орынбасары Шымкент қаласының айтарлықтай экономикалық әлеуеті бар екенін атап өтіп, қонақтарға болашақтағы инвестициялық мүмкіндіктерді таныстырды. Шетелдік инвесторлар Шымкенттің қонақжай қала екендігін айтып, өз алғысын білдірді. Әрі Қазақстан өз кезегінде Орталық Азиядағы негізгі экономикалық серіктесі болып табылатынын атап өтті.
Алқалы жиында неміс кәсіпкерлері өз компанияларының қызметі туралы айтып берді. Айта кетерлігі, неміс кәсіпорындары шойын су құбырларын, жер асты суларының жай-күйін қадағалайтын және сарқынды суды тазарту жабдығына арналған сүзгілер, ұңғымаларды салу және ағынды суларды ағызу жұмыстарымен айналысады.
Кездесу соңында тараптар одан әрі жемісті ынтымақтастыққа сенім білдірді. Осы реткі жұмыс сапары аясында шетелдік кәсіпкерлер Шымкент су компаниясының жұмысымен танысады.
