Ал жол ережесін сақтамағандарға жаза қатаң
Шымкентте «Қауіпсіз қала» акциясы аясында «Автобус» жедел алдын алу рейдтік шарасы өтті. Қаңтар айының 26-28 аралығын қамтыған үш күндік шара барысында құқық қорғау саласының мамандары қоғамдық және жолаушылар тасымалдау көліктерінің жүргізушілері тарапынан орын алған бірқатар жол қозғалысы ережесін бұзу деректерін тіркеуге алды.
ТОҚТА! ЖОЛ ТӘРТІБІН САҚТА!
Шымкент ҚІІБ жергілікті полиция қызметі басшысының орынбасары, полиция майоры Бақдәулет Әуелбековтің айтуынша, аталмыш рейдтік шара қала аумағындағы жолдарда апаттық жағдайларды төмендету, жол қозғалысы ережелерін бұзу жағдайларын болдырмау, жүргізушілер арасында көліктік тәртіпті сақтау мақсатында қолға алынып отыр. Оған полиция қызметімен қатар, көліктік бақылау инспекциясы, мемлекеттік органдар мен қоғамдық ұйым қызметкерлері де жұмылдырылған.
– Көп болып жұмыла жасалған жұмыстар нәтижесін беріп те келеді. Мәселен, бұған дейін қыркүйек айында өткен үш күндік шара барысында қоғамдық және жолаушылар тасымалдау көліктері жүргізушілері тарапынан орын алған жол қозғалысы ережесін бұзудың 864 дерегін анықталған. Оның ішінде тасымалдаушының жолаушылар алдындағы азаматтық-құқықтық жауапкершілігі жөніндегі міндетті сақтандыруының болмауы бойынша 14, заңсыз қайта жабдықтаудың 18, техникалық байқаудан өтпеудің 105, жаяу жүргіншілерге жол бермеудің 50 дерегі тіркелді, – дейді Бақдәулет Артықбекұлы.
ФОТОРАДАР ҚАЙДА ДЕМЕҢІЗ...
Шымкент – қазіргі таңда Қазақстанның өзге ірі қалаларымен салыстыра алғанда «Қауіпсіз қала» ретінде танылып отыр. Статистикалық мәліметтерге сүйенсек, 2016 жылы Шымкентте 20 892 қылмыстық құқықбұзушылық орын алса, бұл көрсеткіш Астана қаласында 39 727-ні құраған. Ал Алматы қаласында 66 913 қылмыстық іс тіркелген. Шымкенттегі қылмыстық құқық бұзушылықтың 60 пайызы ұрлық дерегіне тиесілі. Облыс орталығында ұялы телефондар ұрлығы осы қылмыс түрінің жартысына жуығын құраған.
Бұл ретте, бейнебақылау құрылғыларының көмегімен қала аумағындағы қылмыс деңгейі төмендеп, түрлі қылмыстық іс-әрекеттердің ашылу деңгейі жоғарылаған. Мәселен, 2015 жылмен салыстырғанда қала аумағында қылмыстық құқықбұзушылық саны 7,4 пайызға, өте ауыр қылмыстар 21,4 пайызға азайған. Сондай-ақ, өткен жылмен салыстырғанда аса ауыр қылмыстар 6,1 пайызға, ал ауыр қылмыстар саны 26,9 пайызға төмендеген.
Шымкент қалалық жергілікті полиция қызметі биыл арнайы пилоттық жоба ретінде жылжымалы «КРИС-П» фоторадар кешенін іске қосты. Сала мамандарының берген мәліметінше, бұл құрылғы бірінші кезекте мобильдігімен ерекшеленеді. Яғни, «КРИС-П» жылжымалы фоторадар кешенін пайдалану апат деңгейі жоғары жол учаскелерін автоматты тәртіпте бақылап, жолдағы жалпы ахуалды жақсартуға септігін тигізеді. Қазіргі кезде қала аумағында 3 бірдей жылжымалы фоторадарлық жиынтығы жұмыс істеуде. Ерекшелігі сол, жылжымалы фоторадардың қай жерге қойылатынын алдын ала ешкім білмейді. Өйткені полицейлер оның орнын жиі-жиі ауыстырып отырады. Тіпті қондырғы жанында тәртіп сақшысы мен арнайы белгі де болмайды.
Жалпы, қала мен елдімекен аумағында негізгі жылдамдық мөлшері 60-тан аспауы тиіс. Алайда көлік жүргізушілер бұл заңдылықты ұдайы сақтай бермейді. «Бұл тұрғыда, жаңадан алынған қондырғы осындай заң бұзушылықтың алдын алуға мүмкіндік береді», – дейді тәртіп сақшылары. Қазірдің өзінде орталық көшеде қозғалыс реттеліп қалған. Жолдағы құқық бұзушылықты түгелдей түсіріп алатын жылжымалы фоторадар жеңіл әрі тез құрастырылады. Сондықтан алып жүруге оңай. Оған қоса оны 1,5 шақырымда отырып ноутбуктың көмегімен бақылауға болады. Қондырғы қолайсыз ауа райын да талғамайды. Әрі тәулік бойы жұмыс істейді.
КӨЛІКТІ МАС КҮЙІНДЕ БАСҚАРСА, 483 800 ТЕҢГЕ ТӨЛЕЙДІ
Жергілікті полиция қызметінің материалдық-базасын нығайту мақсатында өткен жылы 35 дана отандық «КІА» автокөлігі, 5 эвакуатор пайдалануға беріліпті. Саланың қажеттілігі бойынша енді 40 дана GPS-қондырғы, 30 дана бейнеқондырғы, 10 дана «Бинар» бейнежазба қондырғысы, 20 дана «Элект» радио және 100 жеңіл автокөлікке ұсыныс жіберілген.
Сондай-ақ, қала әкімінің тапсырмасына орай, «Шымкент – қауіпсіз қала» жобасы аясында қоғамдық қауіпсіздікті қамтамасыз ету бағытында Шымкент ҚІІБ-ның Жергілікті полиция қызметі 280 жасты қоғамдық жұмысқа қабылдауға өтінім жолдаған. Яғни, ақпан айынан бастап Шымкент қаласы әкімдігінің халықты жұмыспен қамту орталығы тарапынан 280 жұмыссыз азамат көмекші ретінде жолданбақ.
Жалпы, жол-көлік қызметінде өткен жылы Шымкентте 121 620 жол қозғалысы ережесін бұзу дерегі тіркеліп, нәтижесінде, мемлекет қазынасына 853 миллион 366 мың теңге өндірілген. Жаңа жылдан бастап айлық есепкіш көрсеткіш (АЕК) мөлшері 148 теңгеге ұлғайып, 1 АЕК мөлшері 2 269 теңгені құрады. Осыған байланысты жолда жүру ережесін бұзғаны үшін салынатын айыппұл мөлшері де артып отыр.
Жолда жүру ережесін бұзып, көлікті мас күйінде басқарғаны үшін салынатын ең жоғарғы айыппұл мөлшері жарты миллион теңгеге жуық. Ол 200 АЕК-ті құрайды, яғни 453 800 теңге. Сондай-ақ, аяғы ауыр келіншектер мен зейнеткерлер сынды әкімшілік арест қолданылмайтын тұлғалардан өзге азаматтар 3 жылдан 5 жылға дейін жүргізуші куәлігінен айырылады.
Одан кейінгі ірі айыппұл көлемі – 50 АЕК, яғни 113 450 теңге. Ол көлікті тоқтатқан кездегі ережелерді бұзғаны үшін және мүгедектерге арналған көлік тұрақтарына көлігін қойған азаматтарға салынады. Былтырғы жылы аталған айыппұл мөлшері биылғыдан 7,5 мың теңгеге төмен еді.
Көлемділігі жағынан үшінші орында жылдамдықты 40 км/сағаттан асырған жолаушыларға салынатын айыппұл тұр. Мөлшері – 30 АЕК (68 070 теңге).
Айыппұл мөлшері қандай?
Санаты |
АЕК |
теңге |
Жылдамдықты 10-20 км/сағатқа арттыру |
10 |
22 690 |
Жылдамдықты 20-40 км/сағатқа арттыру |
15 |
34 035 |
Жылдамдықты 40 км/сағаттан арттыру |
30 |
68 070 |
Бағдаршамның қызыл түсіне тоқтамау |
10 |
22 690 |
Көлік кептелісі кезінде жаяу жүргінші жолағына түсу, қиылысқа тұру |
10 |
22 690 |
Жаяу жүргіншіге жол бермеу |
10 |
22 690 |
Қиылыстан өтерде басым құқығы бар көлікке жол бермеу |
15 |
34 035 |
Теміржол шлагбаумы жабық тұрғанда, шлагбаум жабылайын деп қалғанда ескерту белгісіне қарамастан өту |
10 |
22 690 |
Жүрейін деп тұрғанда, тоқтағанда, бұрылғанда белгі бермеу |
5 |
11 345 |
Тыйым салынғанжолдарда бұрылу, артқа жүру |
10 |
22 690 |
Басым құқығы бар көлікке жол бермеу |
15 |
34 035 |
Жүргінші жолағындағы қозғалыс |
||
Жаяу жүргінші жолағындағы, тротуарлардағы, жол жиегіндегі қозғалыс |
15 |
34 035 |
Қарсы бағытқа шығу |
1 жылға жүргізуші |
|
Тротурарда, балалардың ойын алаңында, арнайы көліктердің орнына көлікті қою |
15 |
34 035 |
Көлікті жол қозғалысына кедергі келтіретін жерге қою |
20 |
45 380 |
Мүгедектерге арналған көлік тұрағына көлік қою |
50 |
113 450 |
Ішкі істер органы қызметкерлерінің бұйрығын орындамау |
||
Көлікті тоқтатуға байланысты |
1 жылға жүргізуші |
|
Ішімдік, есірткі қабылдамағаны жөнінде тексерістен өтуге байланысты |
2 жылға жүргізуші |
|
Көлікті мас күйінде басқару немесе оны ішімдік ішкен адамға басқаруға беру |
3 жылға жүргізуші |
|
Мас күйінде апаттық жағдай туғыза жаздау |
4 жылға жүргізуші |
|
Мас күйінде жол-көлік оқиғасына, жол апатына себепкер болу |
5 жылға жүргізуші |
|
Жүргізуші куәлігі жоқ азаматтардың көлікті басқаруы |
20 тәулікке әкімшілік арест |
|
Жоғарыдағы ережелерді аяғы ауыр келіншектер мен зейнеткерлер сынды әкімшілік арест қолданылмайтын азаматтар бұзған кезде |
200 |
453 800 |
Жүргізуші куәлігі немесе жүргізуші куәлігінің орнына берілген уақытша куәліктің жүргізушімен болмауы |
5 |
11 345 |
Міндетті сақтандыру келісім-шартына қол қоюдан бұлтару |
20 |
45 380 |
Көлік категориясын басқаруға рұқсат беретін жүргізуші куәлігінің болмау |
15 |
34 035 |
Жүргізуші куәлігінен айырылған адамның көлік жүргізуі |
10 |
22 690 |
Мемлекеттік немесе міндетті техникалық бақылаудан өтпеу |
5 |
11 345 |
Көлік құралындағы ластану деңгейі немесе дауысы бекітілген нормадан асып кетуі |
2 |
4 538 |
Мемлекеттік ережеде бекітілген нөмірлерге сәйкес келмейтін нөмірлі көлікті басқару |
5 |
11 345 |
Мемлекеттік нөмірсіз немесе тіркелмеген нөмірсіз көлікті басқару |
10 |
22 690 |
Көлікке жалған нөмір орнату |
20 1 жылға жүргізуші куәлігінен айыру |
45 380 |
Тежеуіші істен шыққан немесе рөлі басқарылмайтын көлікпен жүру |
15 |
34 035 |
Арнайы рұқсатсыз жинақталған көлік |
15 |
34 035 |
Көліктің алдыңғы жағына қызыл түсті жарық орнату, жарықты қайтаратын қызыл түсті құралдар орнату |
15 |
34 035 |
Көлікке арнайы рұқсатсыз жарықтық белгілер мен дыбыстық белгілер қою (қауіпсіздіктің дыбыстық белгісі кірмейді) |
25 |
56 725 |
Көліктің түсін арнайы қызметтік көліктермен бірдей қылып бояу |
25 |
56 725 |
Басқа көліктердің жылдамдығын, бағытын күрт өзгертуіне әкеліп, жол-көлік оқиғасына себепкер болу |
10 |
22 690 |
Жол ережесін бұзу салдарынан өзге көліктерге, жолға, жол белгілеріне өзге де мүліктерге материалдық зиян тигізу |
10 9 айға жүргізуші куәлігінен айыру |
22 690 |
Адамның денсаулығына жеңіл түрдегі зиян келтіру |
15 1 жылға жүргізуші куәлігінен айыру |
34 035 |
Жүргізуші куәлігінсіз адамның жол-көлік оқиғасына себепкер болуы |
20 |
45 380 |