Версия для печати

Ораза айт – ұлық мейрам Избранное

Пятница, 23 Июнь 2017 05:37 Автор  Опубликовано в Дін Прочитано 11895 раз
Оцените материал
(1 Голосовать)

Мұсылманның екі мейрамы болса, соның бірі – Ораза айт. Биыл Ораза айттың алғашқы күні 25 маусымға сәйкес келіп отыр. Бұл күні аптап ыстықта ораза ұстаған жандар Рамазан айымен қошасып, ауыздарын ашады. Туған-туысқандарын аралап, жетім-жесір, мүгедек-міскіндерге көмек көрсетеді. Осынау қасиетті мерекенің тарихы қандай және оны қалай тиімді өткізген дұрыс деген сұрақтар аясында Шымкент қалалық «Абдул Хамит Қаттани» мешітінің наиб имамы Қазыбек Сарыбаевпен аз-кем әңгімелескен едік.

DSC 2066

– Қазыбек Сұлтанбекұлы, алдымен «айт» сөзінің мағынасы мен Ораза айттың тарихына қысқаша тоқталып өтсеңіз...

– «Айт» – араб тілінен аударғанда «мереке», «мейрам» дегенді білдіреді. Мағынасы оразаның «қарымтасы» берілетін жыл сайын қайталанып келетін қуаныш пен шаттыққа толы мереке. Бұл күні бір ай бойы ораза ұстаған адам марапат, құрметке ие болады. 

Тарихқа үңілсек, Ораза айт 624 жылдан бері аталып келеді. Пайғамбарымыз (с.ғ.с) Меккеден Мәдинаға көшіп келгенде, жергілікті халықтың тойлайтын екі мейрамы бар еді. Алланың елшісі жұрттан мұның қандай мереке екенін сұрағанда «Исламнан бұрын тойлап келе жатқан мерекеміз» деген жауап естиді. Сонда Расулулла (с.ғ.с): «Алла сіздерге бұдан да ұлық екі мейрам берді. Олар Рамазан және Құрбан айттары» деген екен.

– Бұл күнді қалай өткізген дұрыс?

– Айт күні ерте тұрып, жуынып, жұпар иіс себініп, айт намазына барудың сауабы өте көп. Сонымен қатар, туған-туыстарды, ауру-сырқауларды зиярат ету немесе үйге қонақ шақыру ізгі амалға жатады. Ораза айтқа дейін жиналған пітір садақалар мұқтаж адамдарға таратылып, көмек-қолдау көрсетіледі. Ал бала-шағаға сыйлық үлестіріп, айттық алып берудің маңызы зор. Өйткені, осы күні сыйлық алған бала келесі мерекені қуанышпен тағатсыздана күтетін болады. 

Сондай-ақ, айт күні ренжіскен кісілермен татуласып, көрші-қолаң, дос-жарандармен бауырмалдықты арттырған жөн. Себебі, Жаратушы иеміз «Сен кешірім жолын ұстан, жақсылыққа бұйыр, надандықтан бет бұр» деп кешірім жолын ұстануға бұйырған.

– Ораза айт намазы қалай оқылады?

– Пайғамбарымыз Мұхаммед (с.ғ.с) айт намазын ешқашан тастамаған және өзгелердің де намазға шығуларын бұйырған. Сондықтан, Әбу Ханифа мәзһабында Ораза айт намазына қатысу әрбір мұсылманға – уәжіп.

Айт намазы екі ракааттан тұрады. Азан мен қамат айтылмайды. Жұма намазы секілді уақыттың кіруімен, жамағатпен орындалады. Тек бір ғана айырмашылығы әр ракаатында үш рет «АллаҺу әкбар» деп тәкбір айтылады. Бұл тәкбірлерді айту да – уәжіп. Айта кетейін, биыл Оңтүстік өңірінде Ораза айт 25 маусым күні сағат 7:00-де оқылады.

– Әңгімеңізге рахмет!

 

Сұхбаттасқан
Сапарғали Қанат

Сапарғали ҚАНАТ

2015 жылы Л.Н. Гумилев атындағы ЕҰУ-нің журналистика факультетін бітірген. Бұған дейін «J-Group Production» аутсорсинг компаниясында журналист, сценарист, «Білім-Инновация» ХҚҚ-на қарасты «Сана» журналында журналист болып еңбек еткен. 2017 жылдың қаңтарынан бастап қалалық «Шымкент келбеті» қоғамдық-саяси газетінің тілшісі.