Шымкент келбеті

Биылғы жылдың өткен 11 айында Шымкент қаласының ауыл шаруашылығы саласында 18 миллиард теңгенің өнімі өндірілген. Бір ғана жылыжай кешендерінің аумағы 141 гектарға ұлғайып, межеленген жоғары көрсеткіштерді еңсерді.

ҚР Тәуелсіздік күні мерекесі қарсаңында елеулі жетістіктерге жеткен бірқатар сала еңбеккерлері Шымкент қаласы әкімінің «Алғыс хатымен» марапатталды.

Атап айтқанда, ҚР Ауыл шаруашылығы министрлігінің тағайындаған «Ауыл шаруашылығы үздігі» төсбелгісімен «Сайрам агро» ЖШС-нің басшысы Хали Сарманов марапатталса, «Ауыл шаруашылығын дамытуға қосқан үлесі үшін» «Агросервис БМБ» ЖШС-нің басшысы Бақтыбай Бекбауовқа «Құрмет грамотасы» табыс етілді. Сондай-ақ, қалалық ауыл шаруашылығы және ветеринария бөлімінің нұсқаушысы Ағабек Мұратовқа «Облысқа сіңірген еңбегі үшін» медалі берілді. 

Жерден несібесін терген еңбеккерлерге қала әкімінің «Алғыс хатын» тапсырған қала әкімінің орынбасары Тимур Баймұханов сала мамандарына алдағы уақытта да биік белестерді бағындырар жолда толайым табыстар тіледі. Айта кетейік, бүгінде Шымкент қаласы аумағында барлығы 4152 ауыл шаруашылығы нысаны тіркелген.

Өткен аптаның демалыс күндері ҚР Тәуелсіздігінің 25 жылдығы аясында «Қуатты өңір – қуатты Қазақстан» атауымен Оңтүстік Қазақстан облысының Астанадағы күндері өтті. Аталған шара қос өңірдің арасындағы ауыл шаруашылығы, мәдениет, туризм, сауда-экономикалық байланысты қалыптастырған тығыз әріптестік қарым-қатынастың бірден-бір көрінісі іспетті еді. «Қазақстанда жасалған» акциясының шеңберінде астаналықтарға Оңтүстік Қазақстан облысы өнеркәсіп өндірушілерінің көрмесі мен ауыл шаруашылығы өнімдерінің жәрмеңкесі тарту етілді.

300 тоннадан астам өнім ұсынылды

Қазан айының 15-16 жұлдызында «Хан Шатыр» сауда-ойын-сауық орталығы маңында ауыл шаруашылығы жәрмеңкесі ұйымдастырылды. Жәрмеңке барысында 50-ден астам Оңтүстік өңірінің тауар өндірушілері сапалы әрі арзандатылған өнімдерін тұрғындарға ұсынды.
Аумақта арнайы орналастырылған 50 шатырда 300 тоннадан астам өнім сатылды. Яғни, жәрмеңкеге шығарылған ауыл шаруашылық өнімдерінің жалпы құны 100,8 млн теңгені құрайды. Яғни, жалпы көлемі 304 тонна болатын өнімдердің құрамында 60 тонна ет және ет өнімдері, 126 тонна көкөніс, 29 тонна жеміс-жидек, 7 тонна сүт өнімдері, 5 тонна шұбат, 25 мың дана жұмыртқа, 40 тонна бақша өнімдері, 7 тонна балық, 7 тонна бал, 3 тонна өсімдік майы, 5 тонна кептірілген жеміс және 15 тоннаны құрайтын басқа да өнімдер бар. «Қазақстанда жасалған» акциясының шеңберінде бұл өнімдер нарықтағы бағадан 15-20 пайызға төмен бағада саудаланды.
Ауылшаруашылық жәрмеңкесіне Астана қаласының әкімі Әсет Исекешев және ОҚО басшысы Жансейіт Түймебаев та арнайы келді. Өз кезегінде, Әсет Исекешев елордада азық-түлік бағасының негізсіз өсуіне жол бермейтін мұндай жәрмеңкелерді жиі ұйымдастыру қажеттігін айтты.
– Астана мен Оңтүстік Қазақстан облысы арасында ауыл шаруашылығы, мәдениет, туризм, сауда-экономикалық байланыстар бойынша тығыз әріптестік қарым-қатынас орнатылған. Үнемі тәжірибе алмасып отырамыз. Астанада Тәуелсіздігіміздің 25 жылдығына байланысты қызу іс-шаралар жүргізілуде. Жыл соңына дейін елордада осынау мерекеге байланысты 160-тан астам шара өткізіледі. Оңтүстік өңірі де барлық сый-сияпатымен келіп, айтулы мерекеге мәдениеті және өнерімен, арзан азық-түлік жәрмеңкесімен келіп, жан-жақты үлес қосып отыр, – деді Әсет Өрентайұлы.
Өз кезегінде, ОҚО әкімі Жансейіт Түймебаев ел Тәуелсіздігінің 25 жылдығына орай өткізіліп жатқан шараның маңызына тоқталды. Ең бірінші мақсат – қол жеткізген табыстарды көрсете отырып, өңірлердің байланысын жақсарту екендігін баса айтып өтті.
Сөз соңында, Астана қаласының әкімі мен жұртшылығына осынау жылы қабылдаулары үшін ризашылығын білдірді.
Жәрмеңке барысында арнайы орнатылған сахнада оңтүстік өңірінен келген өнерпаздар әуелетіп ән салып, мың бұралып би биледі. Әсіресе, Шәмшінің әндері жұртшылықтың құлақ құрышын қандырды.

Сөреде тұрған өнімдердің де жаңа піскені байқалады. Бағалары да қымбат емес. Айталық, жылқы еті – 1 200 теңгеден, жылқының қазысы – 1 500 теңгеден, сәбіз, картоп, пияз сияқты көкөністердің келісі 50, құрт – 1 400, ірімшік – 1 100, жұмыртқа – 22 теңгеден саудаланды. Әрине, қарбыз бен қауынның бағасы да қол жетімді.
– Астанада тұрамын. Төрт балам бар. Қалада азық-түліктің бағасы жоғары ғой. Оларды қаптап ала алмаймыз. Осындай жәрмеңкенің біз секілді көп балалы отбасыларына тигізіп отырған жақсылығы көп. Әрбір апта сайын арзанға қыстық азығымды сатып аламын. Бүгін екі қапшық картоп алдым. Әйтеуір, балалар тоқ жүрсе, көңілім жайдары болады. Осы шараны ұйымдастырып жатқан азаматтарға алғысым шексіз, – дейді жәрмеңкеге келген Жанар есімді қала тұрғыны.

«Нұрын шашқан – Оңтүстік»

Астанадағы ауқымды шараның мән-маңызын саралаған облыс әкімінің орынбасары Ұласбек Сәдібеков Орталық коммуникациялар қызметінде БАҚ өкілдеріне арнап брифинг өткізді. Онда Ұласбек Сәдібекұлы Тәуелсіздік жылдарында өңірдің жеткен жетістіктері және Оңтүстік Қазақстанның Астанадағы күндерінің бағдарламасымен таныстырды.
– Биыл ауыл шаруашылығы саласында 470 мың тонна (2015 жылы 246 мың тонна болған) астық жиналып, түсімділігі орташа есеппен гектарына 22 центнерді құрады. Бұл Тәуелсіздік кезеңіндегі ең үлкен рекордтық көрсеткіш болып табылады. Сондай-ақ, жеміс-жидек дақылдары мен жүзімнің көпжылдық екпелерінің көлемі жылдан-жылға ұлғаю үстінде, – деді Ұласбек Сәдібекұлы.
Нақтырақ айтқанда, 2008-2016 жылдар аралығында өңірдегі жеміс-жидек дақылдары мен жүзімнің көпжылдық екпелерінің егіс көлемі 17,7 мың гектар болса, биыл бұл 30 мың гектарға жеткен.
Бұл сәтте Астана қаласындағы ҚР Ұлттық музейінде «Шырайлы Оңтүстіктің шежіресі» атты көрме ұйымдастырылды. ОҚО-ның мәдени бағдарламасы аясында ҚР Ұлттық академиялық кітапханасында ақын-жазушылармен кездесу және «Ұлысымның ұйытқысы – Оңтүстік» атты кітап көрмесі өтті.
Оқушылар сарайында Оңтүстікте түсірілген «Балаларға – базарлық», «Толағай», «Қазақстан барысы», «Қазақстан бренді», «Қошқар мен теке», «Момын және қарақшылар», «Мұңлық-Зарлық», «Нәурізек» атты анимациялық және қысқаметражды фильмдер көрсетілді. «Жастар» театрында Ж. Шанин атындағы облыстық қазақ драма театрының ұжымы С. Досановтың «Тозақ шеңбері» қойылымын сахналады. Қарттар мен мүгедектерге арналған медициналық әлеуметтік мекемеде және Балалар психоневрологиялық медициналық әлеуметтік мекемесінде «Жүректен жүрекке» қайырымдылық шарасы ұйымдастырылды. Сонымен қатар, этномәдени бірлестіктердің өкілдерінің қатысуымен «Ет асу» фестивалі және композитор Ш. Қалдаяқовқа ескерткіш орнатуға байланысты белгі қою рәсімі, Оңтүстік жастарының КВН-і, ақындардың жыр кеші ұйымдастырылды. Кешкісін Конгресс-холлда «Ән шашуым өзіңе, мерейлі Астанам!» гала-концерті ұйымдастырылды.
Сүгірдің «Ыңғайтөк» күйімен бастау алған мерейтойлық концертте 300-ге жуық оңтүстікқказақстандық өнер майталмандары асқақ өнерін паш етті. Елорда төрінде «әсем ән мен тәтті күй» орындалып, мың бұралған бишілер шеберлігімен тәнті етті. Осы кеште «Нұрын шашқан – Оңтүстік» фотокөрмесі көпшіліктің назарына ұсынылды. Шараға қатысқан өңір басшысы Жансейіт Түймебаев Астана қаласының қонақтары мен жұртшылығының назарына ұсынылған жылжымалы фотокөрмені тамашалады.

Өңірімізде ел Тәуелсіздігінің 25 жылдығына 25 игі іс-шара аясында өткізілген тау шыңын бағындыру фестивалі өз мәресіне жетті.

ОҚО әкімдігінің ұйытқы болуымен қолға алынған 3 күндік шараға 27 альпинист қатысып, 4100 метрлік шыңды бағындырды. Бұл жолғы фестивальдің ерекшелігі сол, шараға шетелдік қонақтар да қатысып, фестиваль халықаралық сипатқа ие болды.

Ауа райының күрт өзгеруіне қарамай тауға өрмелеген спортшылар «Тәуелсіздік» шыңына шығып, көк туымызды желбіретті.

Тәуелсіздіктің 25 жылдығы қарсаңында өткен тарихқа үңіліп, әр саладағы жетістіктерді ел болып бағамдап жатырмыз. Осы орайда, күзгі маусымда
«Хабар» арнасынан «Экспедиция 25» атты арнайы жоба көрерменге жол тартпақ. Бұл бағдарламаны түсіру үшін құрамында ғалымдар, тарихшылар мен қоғам қайраткерлерінің өкілдері, журналист және блогерлер, фотографтары бар саяхатшылар тобы жол талғамайтын 5 темір тұлпармен 108 күндік саяхатқа шықты.

Саяхат барысында шығармашылық топ Қазақстанның түкпір-түкпіріндегі 25 тарихи орынды аралап, мемлекет дамуына сүбелі үлес қосқан 25 тұлғамен кездеседі. Саяхатшылар әзірге Қазақстанның Оңтүстік өңіріндегі төрт облыста қонақта болды. Бұдан кейін орталық Қазақстан арқылы Астанаға бет бұрады.
– «Экспедиция 25» жобасы аясында сәулетті ескерткіштер мен табиғаты тамсандыратын тамаша өлкелер кеңінен насихатталмақ. Оңтүстік Қазақстан облысында біз Шымкент қаласын араладық. Арыстан бабқа, Түркістанға бардық. Сайрам-Өгем мемлекеттік ұлттық табиғи паркіне екі күнімізді арнап, тау баурайындағы Сайрам-суды тамашаладық. Еліміздің мұндай көрікті аймақтарының барлығы қыркүйек айында «Хабар» арнасынан көрсетіледі деп күтілуде, – дейді «Арша» медиасту-
диясының журналисі Мадина Жандарова.

Тәуелсіздік алған ширек ғасыр ішінде ел аумағында тұрғын үй құрылысы қанатын кеңге жайды. Екпінді сала еңсе тіктеп, ілкімді істер ілгеріледі. Қыз-қыз қайнаған құрылыстың бүгінгідей беталысы алыстағы ауылдың ажарын ашып, қаланың кескін-келбетін көріктендіре түсті. Сәтті жоба ретінде мемлекеттік бағдарламалар тұрғын үй құрылысы қарқынының тұрақты өсімін қамтамасыз етті. Елдегі тұрғын үй құрылысына бағытталған инвестициялар тек соңғы он жылда 10 есеге ұлғайды.

Тұрғындарды баспанамен қамту бағытында әсіресе, Шымкент қаласы құрылысының ауқымдылығымен дараланды. Қалалық құрылыс бөлімі басшысының міндетін атқарушы Тәжібай Егетаевтың айтуынша, тәуелсіздік алған осы жылдар ішінде қала аумағында тұрғын үй саласы бұрын-соңды болмаған қарқынды қадаммен дамыды. Сала басшысы мұндағы жетістіктердің басты себебін мемлекет саясатының оң жолға қойылғандығымен байланыстырады.
– Аталмыш саланың елдің әлеуметтік-экономикалық дамуындағы алар орны мен маңызы ерекше. Өйткені, баспана мәселесі қоғамда қай кезде де өзектілігін жойған емес, – дейді Тәжібай Дүйсенұлы. – Мемлекеттік «Тұрғын үй» бағдарламасы аясында Шымкент қаласында 2005-2015 жылдар аралығында 232 тұрғын үй пайдалануға берілді. Нәтижесінде, жалпы ауданы 383 938 шаршы метр аумақта 7 677 отбасы қоныс тойын тойлады.

Айта кетейік, аталған тұрғын үйлер инженерлік комуникациялық инфрақұрылым жүйелерімен толық қамтылған етілген. Бүгінгі таңда әкімшілік-іскерлік орталығы аумағынан 7 тұрғын үйдің құрылысы жүргізілуде. Нысан пайдалануға берілген сәтте 882 отбасы пәтермен қамтамасыз етілмек. Бұдан бөлек, 35 пәтерлі жатақхана ғимараты тұрғындардың игілігіне берілгелі отыр.

Сала мамандарының айтуынша, бүгінгі таңда «Тұран» шағынауданында жалпы саны 270 пәтерлі 5 тұрғын үйдің құрылысы жүргізілуде. Оның ішінде 54 пәтерлі 1 тұрғын үйдің құрылысы жыл соңына дейін аяқталып, пайдалануға тапсырылатын болады. Қалған 4 тұрғын үй 2017 жылға өтпелі. Сонымен қатар, әкімшілік–іскерлік орталығы аумағынан қосымша 1134 пәтерлі 15 тұрғын үйдің құрылысын жүргізу үшін мемлекеттік сатып алу конкурсы жарияланған. Мердігер мекемелер анықталғаннан кейін құрылыс жұмыстары жүргізілетін болады.

Тәуелсіздік алған тұста елде кешегі кеңес дәуірінен мұраға қалған, тұрғындардың меншігіне берілген көпқабатты үйлерді жөндеу, коммуналдық инфрақұрылымдарды жаңғырту мәселесі қолға алына бастады. Коммуналдық жүйелердің 70 пайызы шұғыл жөндеуді немесе толық ауыстыруды қажет ететін жағдайға жетті. Бұл саладағы осындай күрделі жағдайды жете түсінген Мемлекет басшысы ел Үкіметіне әлемдік дағдарысқа қарсы елімізде қабылданған бірлескен іс-қимыл бағдарламасының аясында арнайы «Жол картасы» бағдарламасын әзірлеуді тапсырды. Нәтижесінде, тұрғын үй-коммуналдық шаруашылығы саласында қайта жаңғырту жұмыстарына оң бетбұрыс жасалды.

Облыс аумағында Тәуелсіздік алған жылдары (1991-2015 ж.ж.) барлығы 8 миллион 827 мың шаршы метр тұрғын үй тапсырылған. Яғни 173 мың пәтер. Оның ішінде 72 мың пәтер жеке тұрғын үй құрылысы болып табылады. Сонымен қатар, биыл «Өңірлерді дамыту – 2020» бағдарламасы аясында 469,7 мың шаршы метр болатын 207 тұрғын үйдің құрылысы жүргізілуде. Ал жыл соңына дейін осы үйлердің 156-сы пайдалануға беріліп, 3 992 тұрғын жаңа пәтерге ие болмақ.
Жалпы алғанда, тек өткен соңғы 10 жылда еліміз бойынша 30 миллион шаршы метр тұрғын үй пайдалануға берілген.

САЙРАМ-СУДЫҢ 4035 МЕТРЛIК ШЫҢЫН БАҒЫНДЫРДЫ

Оңтүстік Қазақстан облысында табиғаттың бар кереметін баурайына жинаған таулы аймақтар көп-ақ. Соның бірі – Сайрам-су тау шатқалы.

Жуырда «Казахстанская правда» газетінің қызметкерлері Сайрам-судың 4035 метрлік шыңын 5-ші рет бағындырды. Ұжым үш күнге созылған «Тау фестивалін» ел Тәуелсіздігінің 25 жылдығына арнады. Осы мақсатта тау баурайынан қоныс тепкен 33 альпинистің 25-і, атап айтқанда «Химфарм» АҚ өкілдері, «Казахстанская правда» газетінің қызметкерлері Дулат Молдабаев, Сергей Наговицын, Бақытжан Мұсабеков және Виктор Русаков, сондай-ақ Шамил Рафиков, Ербол Оразалин, облыстық «Жас туристер станциясынан» ниет білдіргендер, Біріккен Араб Әмірлігінен Сергей Курочкин, Кентаудан Иосиф есімді альпинистер тау шыңына жол тартқан.

Осы құраммен тау шыңын бағындырып қайтқандар қатарында болған Қ.Кәрібаев: «Алғашқы күні «Бабалар аңғарына» тоқтадық. Жауын астында түнеп, ертеңіне жоғары қарай «Қарлы сайға» жүріп отырдық. «Шымкент асуынан» өтіп, «Казахстанская правда» шыңына жеткенде ызғар жел соғып, найзағай түсіп қатты әуреге салды. Сондықтан аз ғана уақыт 1-2 кадр суретке түсіріп үлгердік те, қайта төменге беттедік», – дейді. 

Ал таудан түскен әуесқойларды Шымкент қаласы әкімдігінің ұйымдастыруымен облыстағы бірқатар БАҚ өкілдері күтіп алды. Өз кезегінде сөз алған қала әкімі Ғабидолла Әбдірахымов:

– Мынадай сұлулықтан бас тарту мүмкін емес. Басқа жұмысын қалдырып, осында жиналған баршаңызды, әсіресе, өз шыңын бағындырған «Казахстанская Правда» газетінің ұжымын «Тау фестивалінің» мәреге жетуімен ерекше құттықтағым келеді. Бейбіт әрі табиғаты керемет елде өмір сүретін біздер бақыттымыз. Әрқашан жетістігімізге қуанып, сұлу табиғатымызға тамсанып әрі оны қорғап жүрейік. Ел тәуелсіздігінің 25 жылдығы баянды болсын! – деді. 

Іс-шара бұдан әрі «Сайрам-Өгем» Мемлекеттік Ұлттық табиғи паркінде экологиялық сенбілікке ұласты.
Жиналған қауым «жақсы жұмыс істей білетіндер – демалысты да дұрыс өткізе білуге тиіс» деген қағидамен «Химфарм» АҚ жайған дастарханнан дәм татты. Альпинистер, журналистер және басқа да шараны өткізуге атсалысушылар түстен кейін Қасқасу тау жоталарына тамсанып, бой сергітіп, қиялға қанат бітіріп қайтты.

А. МОЛДИЯРҚЫЗЫ,
Шымкент –
Сайрам-су – Шымкент

Биыл Астананың еліміздің орталығы болғанына тура 18 жыл толып отыр. Арада өткен осы 18 жылда бұрынғы Ақмола көркі көз тартатын, инфрақұрылымы жаңа, ең биік ғимараттары бар Астана секілді алып қалаға айналды. Зәулім ғимараттары менмұндалап тұрған бүгінгі Астана – қарыштап дамыған мемлекеттің, мәңгілік достықтың символы, сондай-ақ елді біріктірудің басты нышаны. Әсем Астана ЮНЕСКО-ның шешімімен «бейбітшіліктің қаласы» атағын алғаны белгілі. Бұл – елімізге берілген зор баға, қазақстандықтар үшін үлкен мәртебе. Жасыл желегі жамылған, ғимараттары көк тіреген Астана күн санап өзгеруде. Ерке Есілдің бойын жағалай қонған асқақ Астанамыз, ең алдымен Тәуелсіздігіміздің жемісі! Біз, әрбіріміз, мұнымен мақтануға тиіспіз!

Көлiк-логистика саласының дамуы қарқынды

Астанадағы индустриалды парктегі ең ауқымды зауыттың бірі – «Тұлпар-Тальго». Вагон жасап шығаратын кәсіпорын бүгінде жолаушылардың сұранысына орай жатын орындардың ұзындығы 7 см «Турист» деп аталатын жаңа вагондарды жасап шығаруда. Вагон жасау барысында мүмкіндігі шектеулі жандардың жағдайы да ескеріліп, үш купе мүгедек жандарға лайықталып жабдықталған. Бұл өзгерістер билеттің құнына әсер етпейді. Биыл жыл аяғына дейін «Қазақстан темір жолы» компаниясы осындай 149 кең вагонды қолданысқа енгізуді жоспарлап отыр. Сапасы жоғары, 50-60 градус аязға төзімді, сағатына 160 шақырым жылдамдықпен жүретін «Тұлпар-Тальго» пойызы бұрын үш күн жүретін жолды екі-үш есеге қысқартуға мүмкіндік алып отыр.

3D.astana.kz – виртуалды серуен

«ЭКСПО-2017» қарсаңында халықаралық көрмеге келушілер Астана жайлы көп нәрсе білгісі келетіні сөзсіз. Бұл ретте жуырда ашылған 3D.astana.kz сайты қала қонақтарына елорданың әлеуеті мен күнделікті тіршілігін таныстырып қана қоймай, бас қаланың түкпір-түкпіріне дейін виртуалды серуендеуге мүмкіндік береді.
Сайтта қаланың тарихы, қонақүйлер, сонымен қатар, әуежай және теміржол туралы ақпараттар кеңінен орналастырылған. Ерекшелігі – қаланың әр бұрышына саяхат жасауға болады. Ал, жаңалықтар айдарында дәл қазір елордада қандай іс-шаралар болып жатқаны жарияланып тұрады. Қонақтарға бес жұлдызды мейрамханалардан бастап, хостелдерге дейін таңдау көрсетілген. Қолайлы қонақ үйді тауып, бағасымен келісуге болады. Жалпы, портал сұлулықты сүйетін, қаланың тарихы мен мәдениетін білгісі келетін қауымға арналған.

«Көше мейрамы-2016»

Биылғы Астана күні мерекесінде елорда жұртшылығы асық ату, домбыра-party, алаңдағы караоке сынды ойын-сауыққа белсене қатысып, шат-шадыман әсерге бөленуде. Бұл іс-шаралар «Көше мейрамы-2016» мерекелік бағдарламасы аясында өтеді.

Тәуелсіздіктің 25 жылдығы мен Астана күніне арналған думан жаңа форматқа ие. Бұрнағы жылдары осы іс-шараның шеңберінде тек Абай көшесі немесе Тәуелсіздік даңғылы ғана насихатталатын.
– Мәселен, кез келген елордалық Сауран, Сығанақ немесе Сарайшық көшелерінің тарихын білмеуі мүмкін. Сондықтан ұйымдастырушылар мұндай ақпараттарды брошюра етіп құрастырып, мереке күні көпшілікке үлестіруде. Жиын барысында көше атауларына қатысты танымдық ойындар, кітап және сурет көрмелері, балалар сайыстары болады, – дейді Астана қаласы Тілдерді дамыту басқармасының ономастика бөлімі басшысы Ержан Еңсебаев.
Дүбірлі тойға жиналған қауымның бір бөлігі асық атудың бір бөлігі домбыра-party жарысының, енді бір бөлігі караокенің қызығына кірісіп кеткен.