Қазақстан өз Тәуелсіздігінің 29 жылында ғасырға бергісіз даму жолынан өтті. Еліміз халықаралық қауымдастықта лайықты орын алып, әлем елдерімен терезесі тең қарым-қатынас орнатты. Экономикамыз дамып, халықтың әл-ауқаты жақсарды.
Тарихи дамудың осы кезеңінде қазақ мемлекеттілігін нығайта түсу үшін не істеуіміз керек? Тәуелсіздікті тұғырлы ету, мемлекеттілікті нығайта түсу үшін атқарылуы тиіс шаруаның ең маңыздысы — әділ де ашық сот жүйесін құру.
«Менің тағдырым да, балаларымның болашағы да осы елмен байланысты. Мемлекет менің денсаулығымды, мал-мүлкімді қорғап, құқығым мен ар-ожданымды аяққа таптатпайды» деген сенім азаматтардың көңіліне берік орныққанда ғана олар ел алдындағы жауапкершілікті сезінбек. Олай болса, азаматтардың мемлекетке деген сенімі — Тәуелсіздіктің негізгі тіректерінің бірі.
Міне, мәселеге осы тұрғыдан қарағанда сот жүйесінің дамуы айрықша маңызға ие. Себебі, азаматтардың мемлекетке деген сенімінің негізінде сотқа деген сенім жатады. Бүгінде Елбасының 100 нақты қадамнан тұратын Ұлт Жоспары аясында сот саласы жедел реформаланып жатыр. Атап айтқанда, азаматтардың сот төрелігіне қолжетімділігін жеңілдету үшін сот жүйесі инстанцияларын оңтайландыру, яғни, бес сатылы сот жүйесінен үш сатылы (бірінші, апелляциялық, кассациялық) сот төрелігі жүйесіне көшіру бағытында атқарылған істер үлкен мәнге ие. Сондай-ақ, судья лауазымына кандидаттарды іріктеу тетіктерін көбейту және біліктілік талаптарын қатайту бойынша нақты істер атқарылды.
Отандық сот жүйесін одан әрі қарай жетілдіру, жергілікті соттардың рөлін арттыру, судьялардың тәуелсіздігін жоғарылату – басты назарда. Жүргізіліп жатқан реформалар адал, әділ, өз ісіне қалтықсыз берілген, заңдылықты сақтаудың озық үлгісін көрсеткен судьяларды қорғау жағдайларын қарастырады. Сонымен қатар, өз ісіне немқұрайлы қарайтын, Судьялар әдебі кодексін, заң талаптарын бұзуға жол беретін судьяларға жауапкершілікті қатаңдатады.
Ә.ШАХИДИНОВ,
Шымкент қаласы қылмыстық істер жөніндегі
мамандандырылған
ауданаралық сотының
төрағасы
