Шымкент келбеті

Ақмарал ЛЕУБАЕВА... Айтыс айдынына аққудай керіліп шығатын кербез арудың есімі сонау 88-ші жылы сол өнердің сахнасы арқылы жұртшылыққа жарқ етіп танылып еді. Ол кезде бар-жоғы 19 жастағы бойжеткен болатын. Содан бері талай додада топ жарған дәулескер ақын жазба ақындығымен де поэзия көгінде өз жұлдызын биіктетті. Өлең өлкесінің ерке де еркін мінезді ару Ақмаралы сөзден маржан тізген, ойдан орман ұйыстырған сұлу сезімнің суреткері. Біз бүгін мерекеге орай ақынның сырлы өлеңдерін оқырман назарына ұсынып отырмыз.

Қазақ едік..

Қазақ едік тағдыры бөлек өзгеден,
Мақсатына ұмтылатын көздеген.
Айту парыз ақындарға ендеше,
Елегіңнен өткізейін сөзбенен.
Қазақ дейтін бар екен деп бір халық,
Атымызды әлем бүгін жүр танып.
Тіл мен ділін, дінің қайта жаңғырып,
Ту көтеріп, әнұранды шырқадық.
Ақ найзаның ұшыменен жер деді,
Ақ білектің күшіменен ел деді.
Осыларды армандаған бабалар,
Біз көргеннің біреуін де көрмеді.
Сәулесі бар азаматтар саналы,
Бір-біріне құлақ асса бағалы.
Қазағым деп біріксе егер бес саусақ,
Жұдырықтай жүрек болып соғады.
Біздің елдің баласы.

Еңбегімен мерейлі,
Ер жігіттің бағасы,
Әрі жақын, әрі алыс,
Бақ пен тақтың арасы.
Сыртыңнан жүр жұрт мақтап,
Сенгені ғой шамасы
Шамшырағыңды жандырсын,
Шырайлы жердің қаласы,
Шарықтай бер қырандай,
...біздің елдің баласы.
Мейірім дейтін ауылдан,
Жүрегіңдегі ұлылық.
Иманы күшті қауымнан,
Жүзіңдегі жылылық.
Жаратқанына мың шүкір,
Өзіңдей қайсар жігітті,
Қазағымның ұлы ғып.
Ұят ұлттың ұстыны.

Ұят қой деп....

Жұрт жүгірген мəнсапқа ұмтылмадым,
Жұлып алар жүлде үшін жұлқынбадым.
Ұялумен əлі де өмір сүрем,
Тойса болды демеспін бір күн қарын.
Ұялып жүріп білдім, сақтап жүрген,
Ұятымның ішінде ұлтым барын!
Ұят болад..
Ұямызда сіңген бұйрық қанымызға,
Дақ түсірмей келген сөз арымызға.
Саусағымен түрткенмен бəз біреулер,
Оған бола сынбайды сағымыз да.
Өзгертулер ендіре алмады олар,
Қабылдап қойған ұят заңымызға.
Ұятын қорғау үшін ұл мен қыздың,
Қоғам құлақ асса екен зарымызға.
Шаңырақты ұстап тұрар уық болса,
Ұят біздің ұстын болған жанымызға.
"Ұят болад",- деп өсірген аналардың
Дауысы жаңғырып тұр жадымызда.
Ұятым бар...
Елді ұятқа ешқашан қалдырмаймын,
Ұрпақ үшін күресуді ар қылмаймын.
Ұяты бар əлі де қазағымның,
Тобығынан дұшпанға шалдырмаймын.
Ұйқысынан оянған аю сынды,
Ұятыма тиіссең оңдырмаймын!!!!
Ұят керек...
Жігіттерге басына киген бөрік,
Қыздарыңа жүзіне берген көрік.
Бабалардың қан менен тері аққан,
Тәуелсіздік жеткен жоқ желмен келіп.
Ел мен жерді аманат еткен бабам,
Еншімізге ұятты да берген бөліп.
«Ұятқа қалдырмайды ұрпағым»,- деп
Міне, осы болашаққа келген сеніп.
Ұятсызды маңыңа жолатпаған,
Ұяттының орынын төрден беріп.
«Ұят кетті»,- деп жүрген бар осы күні,
Ұятының жоқтығын елден көріп.
Ия , Алла, ата баба дәстүрін жалғау үшін,
Ақыреттің қамын бастан қамдау үшін.
Жүрегінде иманның ұясы бар,
Əр бауырым тура жолды таңдауы шын.
Ұятының күштісін жисын қазақ,
Өмір бойы өкініш болмау үшін.
Ұстанымы ұлтымның ұят болсын ,
Ұятты боп ұрпаққа қалмау үшін!

******** *******

Сіз үшін....

Ай жарығы жол көрсетіп алдымнан,
Сымдай түзу тура нұрмен тартылған.
Уа, Тәңірім, жаңылдырмай өткізші,
Тағдыр дейтін тар жол тайғақ талқымнан.
Екеумізде үнсіз ұғар ортақ үн,
Жасанды ойдан жасамаймыз жорта мұң.
Ережесін бұзар едім ойынның,
Тәңір дейтін төрешіден қорқамын.

***** ***** ****

Маңдайыма қадап ап ұлық күнді,
Айдан ұрлап сімірдім тұнық мұңды.
Сыбағамды даулап дала заңымен,
Ары-бері шайқадым тымық түнді.
Адамдардан алыстап мүлік құнды,
Асау көңлім Күреңдей күлік мінді.
Кедергінің өзенін кешіп өтіп,
Қолдан қайық жасадың қырық түрлі,
-Сіз үшін,- деп сыртыңыз күліп тұрды.
Жасыра алмайтындай бұлт күнді,
Бірақ бәрін ішіміз біліп тұрды.
Өзің үшін..

Аллаға аян барлығы,
Сұраймын содан керегін.
Маған қымбат ар құны,
Білмеймін жұрттың не дерін....
Алысқа көз сал құлыным,
алыстан шолып байқағын.
Дейтіндер сөз тұғырым,
алыстан айтқан айтарын.
Алыстай берсін уақытым,
Алыса білу керегі.
Алыстау жүрген бақытым,
Айналып өзі - ақ келеді.... күтейік, ə...

***** ***** *****

Бір ауыз жылы сөзіңнен,
Бүршік атып, жайнағаным үшін.
Дауысыңды естіген сайын,
Дыбысына тоймағаным үшін.
Сеніміме ұя салып,
Сертіңнен берген таймағаның үшін.
"Жаттала қоймас тəтті өлең жаз",- деп,
Намысымды қайрағаның үшін.
Бəрі қолымнан бір-ақ сәтте,
Келетініндей ойлағаның үшін.
Сезімді оттай үрлеген сайын,
Өшіріп алмай ойнағаның үшін.
Пайдасыз мұңды ысырып тастап,
Кеудемді жырмен жайлағаның үшін.
Қазандай оттан түспеген кейде,
Түбінен сөздің қайнағаның үшін.
Қойшы, несін айта берейін,
"Қой" дегім келмейтінін біліп,
қоймағаның үшін,
Сені жақсы көрем.. ақымақ!!!

***** ***** ****

Мұнарым сол,
сіміріп ішкен мұң жырын.
Арманым сол,
жетеді деумен кім бұрын.
Қисынын іздеп,
қиыспай жүрген құндының,
Сабырлым сол,
бетке ұстап сөйлер шындығын.
Айбарым сол,
ақиқат етіп айтарын,
Тарланым сол,
сан ойдың түрген түңлігін.

Мұңсызым деймін,
мынаны ұқсаң болғаны
Адалым деймін,
араша болған арманы.
Құпияым деймін,
қақпасыз қоршау шарбағы.
Семсерім деймін,
тас қиып түсер салмағы.
Ақылдым деймін,
таразы жүрек таңдауы.
Тұлпарым деймін,
ұзаған көштен шаңдағы.
....қасиетің ғой бабадан,
Балаға жеткен қандағы.
Бар сырым осы бүкпесіз,
Аллаға аян қалғаны...

***** **** *****

Жаныңды түсінердей түр көрсетіп,
Өз дегені болмай қалса қыр көрсетіп.
Ұпайын түгелдесе болды оларға,
Өзін алдар өтірігін шын көрсетіп.
Ұсақ тірлік жасайды майдаланып,
Қасиетін жоғалтып қайманалық.
Қандай жолмен болса да ебін тауып,
Қалғысы кеп тұрады пайдаланып.
Топқа салып, қамшылар тозған атын,
Сүріндіру үшін тек сөз бағатын.
Өресінен шошыдым кей адамның,
Өз дегенін жасаса мəз болатын.
Көкейімді ашытқан көмескі ой тек.
Ақыл, сезім бас қосып кеңесті-ай кеп.
Өзімді өзім жұбаттым, сосын бірақ,
Сен олардың сортынан емес қой деп....

**** **** **** ****

Мұнарлы мүйіс мекенің,
Мұндалап қолын бұлғаған.
Мұңайып босқа нетемін,
Мүмкіндік берер бұл ғалам.
Музамды сүйіп өтемін,
Мұқала қоймас жыр қалам!
Мұңымды жұтып жүріп- ақ,
Мақсатыма жетемін.
Маңғазым менің....
Маңызын ойдың түгескен.
Маңайын сөзбен оятып,
Мазасыз оймен күн кешкен.
Маңдайын күнге сүйгізіп,
Маң дала үшін күрескен.
Маңына жинап кіл жақсы,
Майталман топқа ілескен.
Мақтаныш етер ер едің,
Марқайса бұлттан жіп ескен.
Селт етпегенің бе....
Сені де дейді ау, сөз көсем.
Себебін білсең хəлімнің,
Сергелдең ойды кезбес ең.
Сезімнің мұзын ерітіп,
Селінен ойдың іздесем.
Сенімім егер болмаса,
Сірə дə бұған төзбес ем....
Сиқыма мынау күлерсің,
Сияқты бала сараңдау.
Сипатын жазып берсем деп,
Сиясы жүрек амалдау.
Суретші өлең міндеті,
Сұлбасын жасап тəмамдау.
Сұқтана берме сырыма,
Мақсаты оның адалдау!
Сұрағы қайран көңілдің,
Сүрінсең берер кім ақыл.
Сауығы сайран өмір бұл,
Сусымай қолдан тұра тұр.
Суырып ала алмаймын,
Арада жүрек сына тұр.
Сағыну үшін жаралған ,
Сенің атың - СҰРАПЫЛ!

**** **** *****

Түсер солай орынына көңіл жəйлап,
Жылжи берер, айналаңда өмір қайнап.
Ертелі кеш есіңе бір түскен кезде,
Еріксіз күлсең болды мені ойлап.
Тағдыр кейде қаталдық танытқанда,
Жасанды көз, жалпақ сөзден жалыққанда.
"Сөйлесейін деп келдім,"- десең болды,
Күрсініп кеудең босап қамыққанда.
Жолды көрмей тұрғаным ары барар,
Тоғысқан дариялар толып ағар.
Иісімді сағынсаң додаға кел,
Тұлпар көңіл иесін танып алар.

Ұғысқаны сол болсын ойымыздың,
Көкпар берер сыбағасын дайынсыздың.
Қайыстан қамшы өріп ала келші,
Жел мен құзын қағатын бойымыздың.

********** ******** *********

Ойлай берем неге осы күн түні,
Көңілімнің ілінбестен кірпігі.
Қалай, қашан, неге бəрі қай жерден,
Түсінбеймін бастады өзі кім мұны?
Жаным қалап тұрған соң ба ұмтылып,
Жүрегімнің басылмайды ынтығы.
Таусылмайды көрсем деген көзімнің,
Сылтау іздеп, себебінің мың түрі.
Менде сондай, сенде қалай білмеймін,
Көңіл жүйрік талай басын іркіді.
Сенде солай болған сəтте ойланбай,
Сөйлесуге келдім дейсің бір күні!
Мүмкін саған көрінемін күлкілі,
Ертегінің басталғандай мың түні.
Ұмыттырып жіберетін мұңыңды,
Осы болар тəтті арманның шіркіні.
Жазылғанын жаным сезді өмірдің,
Жарасының қалып кеткен тыртығы.
Өз өзімді кінəлайтын пенде едім,
Санамдағы ойды үнің сілкіді.
Сылтау айтып «шəй ішем» деп бір шыны,
Сөйлесуге бара салам бір күні!

**** **** ***

Қар жауып тұр Тəңір нұрын құйғызып,
Қара жерге аппақ көйлек кигізіп.
Мұз көңілді алсам шіркін, жібітіп,
Маңдайыма маңдайыңды тигізіп.
Əдемі бір күйге толса əн құшақ,
Сырғанайсың көңіліме шаңғы сап.
Таудан бірақ, қол бұлғаса күн шығып,
Əттең, еріп кетесің ғой қар құсап.

***** *********** ****

Жүрегім шым-шым етеді,
Айтқаным емес асыра.
Тамырым жиі лүпілдеп,
Ауа жұттым ашыға.
Көлегейлеп жүремін,
Жат көңілден жасыра.
Жап-жақын жерде тұрса да,
Жете алмаймын қасына.
Басқа адаммен сөйлессе,
Бүртүрлі болам расы да.
Қарамаймын қыз ба ол,
Əлде ескі досы ма.
Дəмін татып көрмегем,
Қызғаныш деген осы ма?
Айтшы, а?

***** ***

Шабыт керек...шуақ жыр шашпақ үшін,
Қуаныштың құшағын ашпақ үшін.
Көңіл дейтін жүйрікті іздеп жүрмін,
Жүрегімнің сағынышын баспақ үшін....
Уақыт керек...сынақтан өту үшін,
Уəденің үйіне жету үшін.
Бал іздеймін ұрттатқан баяғы өмір,
Удың дəмін ұмытып кету үшін.
Сезім керек...сезіне білу үшін,
Қарап тұрып көзіңе күлу үшін.
Сабыр дейтін соқпақпен аяңдадым,
Ең бақытты жанға ұқсап жүру үшін.
Күту керек... кезегін келер бақтың,
Мекен жайын келсе шын егер тапқың.
Шым шытырық шығарма өмір деген,
Тəңір деген жазушы шебер-ақ тым.

«Біз әйелді әйел сыңайынан таныған елміз» депті заманының заңғар жазушысы Ғабит Мүсірепов. Ғабең бұл сөзін тектен-текке айтпаса керек. Қазір адамды жынысына қарап емес, қабілетіне қарай бағалайтын заман. Сондықтан, қазақ әйелдеріне деген құрмет тек отбасы, ошақ қасы төңірегінде ұйысқан десек, қателік болар еді. Қазірдің өзінде әйелдер саясат, билікке ұмтылып жатыр. Денсаулық сақтау және білім беру саласында, шағын және орта бизнесте де әйелдер белсенді.

1.Биліктегі бикештер

Өзіміздің Оңтүстікте де билік басында қызмет ететін бикештер бар. Бұл көшті қала әкімінің орынбасары Гүлжан Құрманбекова бастап тұр. 

Гүлжан ханым ер-азаматтармен бірге тізе қосып, жауапты қызмет атқарып жүр. Ол Алаш арыстарының бірі Әлихан Бөкейханның «Өз күшіне сенбеген адам да, халық та ешқашан өмір бәйгесін ала алмайды» деген даналығын өмірлік ұраны етіп алған. Өзінің қызметтік өсу сатыларында отбасының қолдауы көп болғанын айтады. Жолдасы екеуі екі ұл, бір қыз тәрбиелеп өсірген. 

– Ең алдымен мен жолдасыма алғыс айтқым келеді. Оған ризамын. Таңертеңнен қара кешке дейін жұмыстамын, үйдегі шаруаларға үлгермей жататын кездерім көп. Жиналыс болады, кеш қайтамыз. Тіпті, демалыс дегенді ұмытып кететін кездер болады. Сондай шақтарда жолдасым қызметімнің қиындығын, ауырлығын түсінеді, – дейді Гүлжан Мамытқызы. 

Биліктегі ханымдардың ішінде тағы бір Құрманбекованың аты аталады. 

Құрманбековтер әулеті жергілікті жұртшылыққа жақсы таныс. Мамыт ақсақалдың он перзенті бар болса, бәрі де ел құрметіне бөленген азаматтар. Әсіресе, қарияның қос қызы қызметтегі қиындықтар мен кедергілерден, сынақтардан қаймықпай өтіп келеді. Апалы-сіңлілі ханымдардың кішісі – Гүлнәр Құрманбекова. 

Ол Шымкент қалалық мәслихатының депутаты, Әлеуметтік саланы дамыту мәселелері жөніндегі тұрақты комиссияның төрайымы, Шымкент қалалық жедел жәрдем станциясының бас дәрігері сияқты бірнеше мансапты қатар алып жүр. Жас кезінен қызметке ерте араласқан Гүлнәр ханым ата-енесінің де көңілінен шығып, отағасы мен бала-шағасының да бабын тапқан. Ауылдың қайнаған қызу тіршілігі мен жұмыстың жауапкершілігін бірдей алып жүру арқылы өмір оны шыңдай түскен. От та жаққан, самаурын да қайнатқан, сиырды да сауған. Гүлнәр ханымның еңбекқорлығы, қызметтегі жауаптылығы мен табандылығы, өмірсүйгіштік қасиеттерінен бүгінгі қыз-келіншектер үлгі алса игі. Гүлнәр ханым жолдасы Қалдыбай екеуі 2 ұл тәрбиелеп, немере сүйіп отырған бақытты жандар. 

Өңірімізде биліктегі бикештер тізімін басқарма басшылары да толықтырады. Облыстық жұмыспен қамтуды үйлестіру және әлеуметтік бағдарламалар басқармасының басшысы Әсия Темірбаева өзінің алғашқы еңбек жолын «Союзгипрорис» жобалау институтында инженер болудан бастаған. Әсия Құралқызы аталған басқармада 2-дәрежелі маман қызметінен бас маман, одан кейін бөлім бастығы, басшы орынбасары, басшы қызметтеріне дейін сатылап өскен. 

Осы орайда Шымкент қалалық білім бөлімінің басшысы Жанат Тәжиеваны айтпай кетуге болмас. Ол тәжірибелі педагог, ол кісі білім саласында 30 жылдай уақыт еңбек етіп келеді. 

Жанат ханымның қызметтегі мұқияттылығы, іскерлігі өзі басшылық еткен уақыт аралығында жан-жақты танылды. 

Басқармаларда басшылардың орынбасары болып нәзікжанды қыздарымыз да қызмет атқаруда. Мәселен, облыстық денсаулық сақтау басқармасы басшысының екі бірдей орынбасары – нәзікжандылар. Роза Жәукімова мен Айгүл Сапарғалиевалар өздеріне тапсырылған міндетті ойдағыдай атқарып келеді. ОҚО табиғи ресурстар және табиғат пайдалануды реттеу басқармасы басшысының орынбасары Гүлнәр Сәметова, облыстық білім басқармасы басшысының орынбасары Раушан Ергашевалардың да елеулі еңбегін атап өткен жөн деп санаймыз. 

Шымкент қалалық мәслихатында тұрақты комиссиялармен жұмыс жөніндегі бөлімінің бас маманы Ұлжан Исабаева мен аппараттың бас маманы Ақжарқын Биғазиеваның да есім-сойлары биліктегі бикештер тізімін жалғастырады. Қалалық мәслихат депутаттарының ішінде өзге этнос өкілдері де бар. Мәселен, Ирина Болдинова. «Нұрсәт», «Қайтпас-1», «Таскен», «Қаражол» тұрғын алаптары кіретін №15 сайлау округінен сайланған халық қалаулысы өзінің депутаттық мандатын абыроймен алып жүр. 

Бұлардан бөлек қаламыздағы білім ошақтарының басшылығында көбіне-көп – әйел азаматтар. Шымкент қаласында 129 мектеп бар. Шаһар бойынша 15 мыңнан астам мұғалім қызмет атқарады. Соның 82 %-ы – апайлар. Колледждер мен мектептердің басшылығында да талай жылдан бері еңбек етіп келе жатқан директор апайлар көп.

2.Бизнестегі вумендер

Бүгінде арулар араласпаған сала кемде-кем. «Не іске де әйел араласса, бәрі жақсы аяқталатынына сенімдімін. Әйел әлемді басқаратынын түсіндім» деген екен атақты колумб жазушысы, Нобель сыйлығының иегері Габриэль 

Гарсиа Маркес. Иә, әйелдер қазір бизнеске де білек түріп кірісіп кетті. Өңірімізде кәсіпкер әйелдердің «Атамекен» Ұлттық кәсіпкерлер палатасы жанынан ашылған Іскер әйелдер кеңесі жұмыс істейді. Аталған Кеңес төрайымы – Алма Архабаева ханым. «Бұл кеңес – жұмыс органы, іскер әйелдер кәсіпкерлігін қолдау үшін арнайы жұмыс істейді. Бүгінгі таңда біздің кеңесте жетістікке жеткен 120 кәсіпкер әйел бар», – дейді Алма Нұралықызы. «Атамекен» Ұлттық палатасының мәліметіне сәйкес, жалпы, Қазақстанда 15 мыңнан астам шағын және орта бизнес жобалары болса, солардың 40 пайызын қыз-келіншектер басқарады екен. Соңғы 3 жылда қыз-келіншектер қатысқан шағын және орта бизнес субъектілерінің саны 26 пайызға артса, әйелдер ашқан компаниялар 28 пайызға дейін өскен. 

Алма Архабаева Оңтүстікте тек ІӘК-нің басшысы ретінде ғана емес, «Асыл арман» компаниясының бас директоры ретінде де танымал. Бизнесте жүргеніне 20 жылдай болған Алма Құралқызының айтуынша, қыз-келіншектерге бизнесті бастау үшін сенім жетіспейді. ІӘК осы бағытта жүйелі жұмыстар атқаруда. Нақты айтар болсақ, «Әйел және бизнес», «Бизнес толеранттылықты таңдайды» дегендей бизнес-конференциялар, форумдарды дәстүрлі түрде өткізіп келеді.

Облыстық мәслихаттың депутаты Рәшкүл Оспанәлива да көпшілікке танымал. Неше жылдан бері кілең ер азаматтармен иық тірестіріп, билікте де, бизнесте де белсеніп қызмет атқарып келеді. Әріптестері ол туралы «бір өзі он ер адамға татитын депутат» деп әзілдейді. Халық қалаулысы ретінде көтерген мәселелері көп. Сондықтан билік басындағылар оған «Нұр Отан» партиясының ОҚО бойынша ана мен отбасын қолдау жұмыстарының кураторы, «Саясаткер әйелдер» клубының ОҚО бойынша төрайымы және Қазақстан халқы Ассамблеясы жанынан құрылған облыстық аналар кеңесінің төрайымы қызметтерін сеніп тапсырды. Рәшкүл Жәлелқызы – «Береке-А» корпорациясының президенті. Осыдан бірер жыл бұрын адуынды журналист Бақтияр Тайжан ағамыз «Егемен Қазақстан» газетінің бетінде «Береке-А» – қайырымдылықтың досы» деген тақырыппен мақала жариялап еді. Расында, аталған мекеме көптеген сауапты істің басы-қасынан табылып, қаншама адамға қаржылай қолдау көрсетіп жүр. Оңтүстіктің ақжарма халқы Рәшкүл қыздарының биліктегі һәм бизнестегі беталысына ұдайы тілектес. 

Облыстағы кәсіпкер әйелдердің қатарында ауызға ілігетіндердің бірі – Төреайым Сұлтанова. Ол – «Ай нұры» медициналық емханасының директоры. «Ай нұры» – қаламыздағы дәлдік диагностикамен қаруланған, дертке тиімді ем қолданатын медициналық орталықтардың бірі. Төреайым ханым кезінде қалалық мәслихаттың депутаты болып, кәсіпкерлік пен депутаттықты қатар алып жүрді. 

– Күні бүгінге дейін қол жеткізген жетістіктерімнен гөрі әйелдік борышым, босағамның іргесіндегі келіндік міндетімді бірінші орынға қоямын. Мен үшін атақ-даңқтан, мансаптан киелі шаңырағымның шаттығы биік, – дейді кәсіпкер ханым. 

Шыққанына аз ғана уақыт болса да, үлкен сұраныс пен қызығушылық тудырып отырған «Айсауле» косметикалары жөнінде Шымкенттің қыз-келіншектері жақсы біледі. Жобаның жетекшісі – химия ғылымдарының кандидаты, доцент Сәуле Мұсаева. Отандық өнім шығарып, өнімді еңбек етіп жүрген кәсіпкер Сәуле ханымды да бизнес вумендердің қатарынан көреміз. «Біздің елде кәсіпкерлерге, бизнес бастағысы келетін әрбір адамға мүмкіндік мол», – дейді Айсәуле Мұсаева.

Тобықтай түйін

Қазақ қыздары дегенде, соңғы жылдары шоу-бизнесте хит әндердің бірі болған, «КешYou» тобының орындауындағы «Қазақтың қыздары» әні көмейіме құйыла береді.
– Ана жолын құрметтеген, ғажап шың бәрі,
Аппақ арын кірлетпеген, қазақ қыздары.
Гүлдер – көркі жерімнің, Арулар – көркі елімнің.
Бұл біз, қазақтың қыздары, қазақтың қыздары! – деп әндеткім келеді. Оған себеп – біздің осындай мақтаныштарымыз бар. Айтпағымыз, 8-наурыз Халықаралық әйелдер күні мерекесінде өңірімізде билік және бизнес басындағы белгілі аруларымыздың атын атап, елге сіңірген еңбегін осылайша ескеру еді.

«Құдайдан кейінгі құдірет – ана» деген екен бір ғұлама. Тіршілікте ананың рөлі ерекше. Мерекелеріңізбен, асыл аналар, ардақты арулар!

Көктемнің алғашқы гүлі бүр жарып, шешек атты. Табиғаттың нәзік әрі сұлу құбылысымен қатар 8 наурыз  Халықаралық әйелдер күні мерекесі де келді. Ақ кимешек киген әжелер мен ақ жаулықты аналарға, тал шыбықтай майысқан қыз-келіншектерге сый-құрмет жасауды біздің арқасүйер азаматтарымыз бастап үлгерді.

«Әйел – сенің аспазың да күтушің,
Әйел барда биіксің де бүтінсің.
Әйел барда жалынсың – сен, отсың – сен,
Әйел жоқта бықсыған бір түтінсің» деп ақын Т. Молдағалиев жырлағандай, қазақ әйелінің отбасындағы міндеті – түтінді түзу ұшыру. Ер азаматының ұрпағын жалғап, өрісін кеңейтіп отырған аналарымыз қаншама...

Шымкент қаласында тоғыз мыңнан астам Батыр ана бар. Мереке қарсаңында оларға тек отбасы мүшелері емес, мемлекет тарапынан да сый-құрмет көрсету дәстүрі биыл да жалғасын тапты. Бұл туралы Шымкент қалалық жұмыспен қамту және әлеуметтік бағдарламалар бөлімі аз қамтылған азаматтармен, ардагерлермен, зейнеткерлермен жұмыс жүргізу секторының меңгерушісі Ұлдана Бекбау мәлімдеді.

– Бүгінгі таңда Шымкент қаласында «Алтын алқамен», «Күміс алқамен» марапатталған, бұрын «Ардақты ана» атағын алған, сондай-ақ І және ІІ дәрежелі «Ана даңқы» орденімен марапатталған 9 066 көпбалалы ана бар. Қалалық мәслихаттың шешіміне сәйкес, 8 наурыз Халықаралық әйелдер күні мерекесіне орай ардақты аналарымызға біржолғы 5 айлық есептік көрсеткіш (11 345 теңгеден) мөлшерінде әлеуметтік көмек тағайындалды, – дейді Ұлдана Абытханқызы.

Мәліметтерге сүйенсек, Әл-Фараби ауданы бойынша – 1 455, Қаратау ауданында – 2 033, Еңбекші ауданында 2 434, ал Абай ауданында 3 144 Батыр ана тіркелген. 

Біз Шымкент қаласының ең жас «Алтын алқа» иегері Абай ауданына қарасты «Ынтымақ» шағынауданының тұрғыны Гүлнәр Жұмашевамен байланысқа шықтық. Гүлнәрдің үлкені – қыз бала, 7 сынып оқушысы. Кішісі бір жастан енді ғана асыпты. 

– Мемлекет тиісті жәрдемақыны алып тұрамыз. Ұл-қызымның бесеуі мектепке, біреуі балабақшаға барады. Ең кішкентайым балабақшаның кезегінде тұр, – дейді ол.

Гүлнәр тұрмысына байланысты шағым айтпады. Өзінің жұмысқа орналаспаған себебі, денсаулығы нашар отағасының жағдайын жасап, 7 баланың сабағын қадағалау екенін түсіндік. 

– Бір ғана тілегім – баспанаға тезірек қолымыз жетсе, бірқатар ауыртпалықтан құтылған болар едік. Тіпті, 8-наурыз мерекесіне орай кілтін тапсырып жатса, Батыр анаға жасалған керемет құрмет деп білер едім, – дейді Батыр ана. Біз Гүлнәр Тұрдыбекқызын Халықаралық әйелдер күнімен құттықтап, ұл-қызының биіктен көрінуін тіледік.

Қазақ халқында ежелден келе жатқан ата кәсіптің бірі – қолөнер. Ол ұлттық болмысымызбен бірге сақталып келе жатқан құндылығымыз. Шеберлердің жасаған әрбір бұйымы халықтың тұрмыс-тіршілігімен, салт-дәстүрімен тығыз байланысты болған.

Ондағы сурет, ою-өрнек, бояу, барлығы да өзіндік мән-мағына береді. Біздің бүгінгі кейіпкеріміз қолөнерді кәсібіне айналдырып отырған шебер Айдабергенова Күләш Өсерқызы. 

Күләш ханым ине мен жіпті бала күннен жанына серік еткен. Ол бұл өнерді алғашында, ауыл әйелдерімен бірге киіз басудан бастаған. Кейіннен Шымкенттегі Әбілхан Қастеев атындағы өнер колледжінде түсіп, шеберлігін шыңдаған. Қазір оның жасаған бұйымдары көпшіліктің көңілінен шығып, түрлі жарыстарда жеңіске жетіп жүр. Мәселен, суреттегі кілемі Қазақстан шеберлері байқауында бас жүлдені жеңіп алды. Қойдың жүнінен иіріп жасаған кілемдегі әрбір оюдың өзіндік мән-мағынасы бар. Мысалы, кілемдегі «Ақ отау» деген ою отбасының беріктігін ұстап тұрады. Мұндай оюлар көбіне кілемнің шеткері жағына қолданады. Бұдан бөлек қазақтың шатыр гүл, әсия гүл, қабырға, шексіздік секілді оюлар пайдаланылған.

– Кілемдегі әрбір түс мұқияттылықпен таңдалады. Мысалы, біз Иран, Ауғанстан және араб елдеріне барғанымызда қара түсті кілемдерді көп пайаланатынын көрдік. Себебін сұрағанымызда ол жақта күн ыстық болғандықтан үйге кіргенде салқындықты сезініп, үйдің іші қою көлеңке болуы үшін пайдаланады екен. Ал Еуропа мемлекеттерінің көпшілігі ашық түсті қолданып жүр. Өйткені, географиялық жағдайы оған мүмкіндік береді, – дейді шебер.

Кілем тоқу, оны пайдалану сақ кезеңінен басталса, ою-өрнектерді қолдану тас дәуірінен бері келе жатыр екен. Осы көне қолөнерді Күләш Өсерқызы қазіргі таңда жаңа заманға бейімдеп, ерекше туындылар тудырып жатыр. Мысалы, жақында ғана өткен өнер бәсекесінде «Жаңашылдық» номинациясына ие болды. Күләш ханымның айтуынша қазір ұлттық нақыштағы кілемдерге сұраныс артып келеді. Әсіресе, қой жүнінен тоқылған текемет, алаша, тұскиіз, жайнамаз, қоржын секілді заттарға қызығатындар көп. Өйткені, бұрынғы кезде жүнді жумаған соң лас болған. Ал қазір оны жуып, тазалап әлемдік деңгейде ұялмай көрсете алатын деңгейге жеттік. Сонымен қатар, бұған дейін біздің кілемдеріміз бос тоқылатын. Сондықтан, тез тозып кететін. Енді сол олқылықтың орнын толтырып, жаңа сапалы төсеніштер шығарудамыз дейді.

Кейіпкеріміздің камзол, бешпет, бас киім, аяқ киім және үйге арналған бұйымдарын да сатып алатындардың саны артып келеді екен. Екі ай бұрын ашылған дүкендері қазір көпшілік қызығатын дүниелерге толы. Ал оның жанынан ашылған әйелдер қауымдастығында онға жуық қыз-келіншек тоқыма тоқу мен тігіс тігуден сабақ алуда.

Шымкент қаласы Әл-Фараби ауданы әкімі аппараты аудандық Ардагерлер кеңесімен бірлесіп, 8 наурыз – Халықаралық әйелдер күніне арналған мерекелік іс-шара ұйымдастырды.

– Ардақты аналар, қымбатты қыз-келіншектер! Сіздердің қоғамдағы алатын орындарыңыз зор, құрметтеріңіз қашанда биік! Сіздерге зор денсаулық, амандық тілей отырып, мерекелік көңіл күй сыйлауға рұқсат етіңіздер, – деген Бауыржан Ахметәліұлы ауданның өсіп-өркендеуі мен даму жолына қосқан үлесі зор қыз-келіншектерді алғыс хат пен мерекелік сый-сыяпатын табыстады.

ҰОС және Тыл ардагерлері, «Алтын алқа», «Күміс алқа» иегерлері, заң және кәсіпкерлік саласының үздік мамандары, жергілікті БАҚ және аудандық «Нұр Отан» партиясының өкілдері, «Аналар үйі», Халыққа қызмет көрсету орталығы, сондай-ақ, білім саласының қызметкерлері мен үй басқарушылары салтанатты шараның қадірлі қонағы болды. Мереке иелері эстрадалық, дәстүрлі және халық әндерін тыңдап, көктемнің нәзік гүліндей болған бишілердің өнерін тамашалады.

«Қайнар» қонақүйінде Қаратау ауданы әкімі жанындағы әйелдер істері және отбасылық-демографиялық саясат жөніндегі комиссияның ұйымдастыруымен «Іскер әйел – қоғам тірегі» тақырыбында форум өтті. Аудандағы іскер әйелдердің басын қосқан жиынның мақсаты – гендерлік саясатты қолдау, әйелдің белсенділігін арттырумен қатар оларды қоғамдағы бала тәрбиесіне қатысты мәселелерге атсалысуға шақыру еді.

– Сіздердің әрбіріңізді өз салаңыз бойынша үздік, отбасы өмірін үйлестіре білетін мықты, сондай-ақ айтар ойы бар ықпалды азаматша деп білеміз. «Бір қолымен бесігін, екінші қолымен әлемді тербеткен» әйел ретінде танимыз. Сондықтан да Қаратау ауданы бойынша жастар мен жасөспірімдердің тәрбиесіне көңіл бөлулеріңізді сұраймыз. Күйбең тіршілік пен зорлық-зомбылықтан дәрменсіз күйге түскен әйел өз баласына да көңіл бөле алмайды. Міне, сондай жандар болса, олардың өмірін жақсартуға, жұмысқа орналасып, азамат ретінде құқығы қорғалып, баласына жақсы тәрбие беруге сіздермен бірігіп, мүмкіндік туғызайық, – деді Ғабит Патшаханұлы.

Форумға облыстық әйелдер кеңесі төрайымы Б.Жандосова, облыс әкімі жанындағы әйелдер ісі және отбасылық-демографиялық саясат жөніндегі комиссия мүшесі Г.Әбілдаева және облыстық іскер әйелдер қауымдастығының төрайымы Қ.Бикеновалар қатысып, өз ойларын ортаға салды. Ал «Даму» қорының бас менеджері М.Бердалиева кез келген әйелдің кәсіпкер бола алатынын және мемлекет тарапынан әрбір азаматқа бастапқы қолдау ретінде 18 млн теңге көлемінде несие беру мүмкіндігі қарастырылғанын атап өтті.
Форумның екінші бөлімі сергіту тренингтерімен жалғасып, қатысушыларға сертификаттар табысталды. Сондай-ақ, Қаратау ауданы әкімі іскер азаматшаларды 8 наурыз мерекесімен құттықтап, сый-құрмет көрсетті.

8 наурыз – Халықаралық әйелдер мерекесі қарсаңында Оңтүстік Қазақстан облысының әкімі Жансейіт Түймебаев Шымкент қаласында тұратын 108 жастағы Батыр Ана Назым Мамбетәлі әжейдің шаңырағына барды. Қазыналы қартты мейраммен құттықтап, ыстық лебізін білдірген өңір басшысы қарияға сыйлығын табыстады.

– Жер бетіндегі жақсылық атаулы аналардың үлкен жүрегімен әрленеді десек, жылына бір тойланатын мерекеде олардың еңбектерін бағалап, сый- құрмет көрсету – парызымыз. Әрқашан, шаңырақтарыңыздың берекесі болып, үйіңізден жылылық кетпесін. Жанұяңызға береке, бірлік тілеймін! – деген Жансейіт Қансейітұлы қарт анамен әңгімелесіп, естелік суретке түсті.

Екі ғасырдың куәсі болған, бүгінде 25 немере, 15 шөбере сүйіп отырған Назым әжей шаңырағына арнайы құттықтай келген облыс әкіміне алғысын білдіріп, ақ батасын берді. 

Айта кетейік, Оңтүстік Қазақстан облысы тұрғындарының 1,5 милионға жуығын нәзікжандылар құрайды. Ал өңірімізде 100 жастан асқан 88 қария өмір сүріп жатыр. Ғасырмен құрдас бұл жандардың көпшілігі Шымкентте, Мақтаарал мен Сарыағаш аудандарында тұрады. Олардың 70-ке жуығы тыл ардагерлері.

Шымкент қаласының әкімдігі Халықаралық әйелдер күніне орай мерекелік іс-шара өткізді. Салтанатты жиынға келген нәзікжандыларды қала әкімі құттықтады.

– Жаны нәзік болғанымен өмірдің кез келген қиындығын жеңуге қажыр-қайраты жететін сіздердің бар болғандарыңызға рахмет. Қашанда ортамыздың сәнін келтіріп жүргейсіздер, – деді Ғабидолла Рахматоллаұлы.

Қала басшысы тебіреніске толы тілегін білдіргеннен кейін түрлі салада үздік қызмет атқарып жүрген 11 қыз-келіншекті арнайы алғыс хаттармен марапаттады.

Әйелдер қауымына Шымкент қалалық мәслихатының хатшысы Нұрлан Бекназаров та жылы лебізін білдірді.

Мерекелік шара жергілікті өнерпаздардың әсем әуенімен жалғасты. Шымқалалық қыз-келіншектерді құттықтау үшін белгілі әнші, сахна саңлағы Нұрлан Өнербаев пен Шымкенттен түлеп ұшқан жұлдызды топ «ННБек» дуэті жырдан шашу ала келіпті. Оңтүстіктегі саз колледжінің өнерпаздары, Қарлығаш Бейсенбаеваның бишілері де көрермен қошеметіне бөленді.

1 наурыз – Алғыс айту күні. Мерейлі мерекеге орай Шымкенттегі «Royal rose» салтанат сарайында облыс әкімі Ж. Түймебаевтың қатысуымен жиын өтті.

Шара жастардың «Мың алғыс!» флешмобымен басталды. Ал этномәдени бірлестіктердің өкілдері бейбітшіліктің белгісіндей әуеге шар ұшырды. 

Салтанат сарайында жалғасқан шарада Алғыс айту күнінің мән-маңызын бейнелейтін «Қазақ еліне мың алғыс!» бейнеролигі көпшіліктің назарына ұсынылды. 

Мерекенің тарихи маңызының және тәрбиелік мәнінің тереңде жатқанын атап өткен облыс әкімі Жансейіт Түймебаев барша өңір тұрғындарын Алғыс айту күнімен құттықтады.

– Қадірлі жерлестер! Кешірім – адамгершіліктің арқауы болса, алғыс айту – берекелі бірліктің бастауы болмақ. 1 наурыз – бұл ең алдымен Елбасының бейбітшілік пен келісім саясатының салтанат құрған күні. Бұл ортақ тағдыр тоғыстырған Қазақстан халқының бір-біріне ортақ сый-құрмет көрсететін күні. Осы сәтті пайдалана отырып, ел Тәуелсіздігін нығайтуға, оның қуатын арттыруға айрықша үлес қосқан барша азаматтарға шынайы алғысымды білдіремін, – деді аймақ басшысы Ж. Түймебаев. 

Сонымен қатар, жиында Қазақстан халқы Ассамблеясы орталық құрамының мүшесі, облыстық грузин этномәдени бірлестігінің төрағасы Заал Бочорошвили барша ұлт пен ұлыстардың атынан Қазақ халқына алғысын білдірді. 

Іс-шарада «Бауырмал ел – Қазақстан!» тақырыбында театрландырылған-сахналық қойылым көрсетіліп, көпшілік «Қазақ еліне мың алғыс!» бейнежолдауын тамашалады.

Бүгінде оңтүстік жерінде 100-ден астам этнос өкілдері тату-тәтті ғұмыр кешуде. 20 этномәдени бірлестік ел игілігі жолындағы түрлі бастамаларға қолдау көрсетіп, аймақтағы қоғамдық келісімді сақтауға өз үлесін қосуда. Жуырда қаламыздағы «Қазақстан» кинотеатры қайта жөндеуден өтті. Жаңарған нысан облыстық ассамблеяның қызметін қамтамасыз ететін құрылымдар мен этномәдени бірлестіктердің игілігіне беріледі.

Көктемнің алғашқы күні, яғни 1 наурыз – ел тұрғындары үшін маңызы жоғары мереке. Бүгін халықтар достығын нығайтатын, ізгілікке үндейтін Алғыс айту күнін атап өтеміз. Бұл мерекенің мән-маңызы да осында: ренжіскендер татуласады, әр ұлт өкілдері бір-біріне деген ыстық-ықыласын білдіреді. Елімізде 100-ден астам этнос өкілдері бір шаңырақ астында ғұмыр кешіп жатыр. Өмірде тыныштықтан асқан байлық та, бақыт та жоқ. «Өміріңді ұзартқың келсе, біреуге жақсылық жаса» деген де сөз бар. Ендеше, қыстан аман-есен шығып, көктемнің күнімен қауышқан шақта бір-бірімізге алғыс айтып, жағдай сұраса білейік.

Бүгін Қазақстан халқы Ассамблеясының құрылғанына 22 жыл толды. Елбасы 2015 жылы Ассамблеяның ХХІІ сессиясының ашылу салтанатында барлық ұлттың бір-біріне және қазақтарға алғыс айту күнін бекітуді ұсынған еді. Оны ел азаматтары қолдады. Сөйтіп, 2016 жылдың қаңтарында Елбасы Жарлығымен 1 наурыз – Алғыс айту күні болып жарияланды. 

«Біз жиылсақ – көппіз. Жайылсақ – жоқпыз». Қазіргі кезеңде елде ынтымақ пен бірлік – басты құндылықтардың бірі. Бұл мереке келісім мен достықты бұрынғыдан да нығайта түсетіні анық. 

– Бұл күні отандастарымыздың және еліміздегі түрлі этностардың бір-біріне қиын-қыстау кездерде қол ұшын беріп, көмектесіп, әлсіреп келген, аш келген адамдарды аяғынан тік тұрғызып, алғысын білдіріп жатқан әрбір ұлттың өкілдеріне біз де өз алғысымызды айтамыз. Адамдар бұл күні егер де бір-біріне өкпе-реніштері болса, бәрін кешіруі керек. Кешірімділік – керемет күш. Жат жерге қоныс аударған өзге ұлт өкілдерінің айтары алғыс қана. Мен Алғыс айту күні игі дәстүрге айналып, еліміздің ең сүйікті мерекелерінің бірі боларына сенемін. Қазір әлемде ахуал тұрақсыз. Дінаралық, ұлтаралық қақтығыстар, саяси шиеленістер көп. Бұл орайда тату-тәтті, бірлігі жарасқан Қазақстан көпке үлгі, – деген еді Елбасы Астанада өткен «Тарихтан тағылым, өткенге тағзым» атты мерекелік іс-шарада. 

Адамзат тарихында зобалаң кездер аз болмаған. 20-сыншы ғасырдың басынан бері Қазақстанға 5,6 млн адам қоныс аударды. Олардың бәрі де қазақтың дархан даласынан пана тауып, ұлтымызбен бірге жасап келеді. Қазақ халқы қиын-қыстау заманда олардың басына түскен ауыртпалықты қайыспай бірге көтерді. Қазір де табыстарымызға бірге қуанып, ең қиын сәттерде бір-бірімізге қолдау көрсетіп келеміз. 

Облыстық ассамблея хатшылығының меңгерушісі Мұратәлі Қалмұратовтың айтуынша, өңірде 700 мыңға жуық өзге ұлт өкілдері тұрады. Аймақта 20 облыстық этномәдени бірлестік жұмыс істейді. Ал аудандық-қалалық этномәдени бірлестіктер мен облыстық мәдени бірлесіктер филиалдарының саны – 51. Барлық ұлт өкілдері бірлесе, бір мақсатта еңбек етіп келеді. Кәсіпкерлік саласында жетістікке жеткендері қаншама. 

Таяуда ғана облыс әкімдігінде ОҚО Қазақстан халқы Ассамблеясы кеңесінің отырысы өткен-ді. Жиында Қазақстан Республикасы Парламенті Мәжілісінің депутаты, «Нұр Отан» партиясы фракциясының мүшесі Фахриддин Қаратаев баяндама оқыса, облыстық ассамблея хатшылығының меңгерушісі Мұратәлі Қалмұратов 2017 жылға жоспарлаған жұмыстар жөнінде баяндап берді. 

Кеңес отырысын қорытындылаған облыс әкімі – облыстық Қазақстан халқы Ассамблеясының төрағасы Жансейіт Түймебаев қуанышты хабардың шетін шығарған болатын. Яғни, алдағы уақытта қалада халықтар арасындағы достықты дәріптейтін «Қазақ еліне мың алғыс!» монументі тұрғызылмақ. Биыл ОҚО Қазақстан халқы Ассамблеясы күрделі жөндеуден өткен «Қазақстан» кинотеатрына қоныстанады. 

– Ғимаратта тек этномәдени бірлестіктер орналасып қана қоймай, этнос өкілдеріне арналған түрлі шығармашылық үйірмелер жұмыс жүргізеді. Еңселі ғимаратта алдағы уақытта өздеріңізбен бірлесіп ауқымды іс-шаралар өткізетін боламыз, – деді Жансейіт Қансейітұлы жиынның қорытынды сөзінде. 

Жаңа ғимараттың алдынан бой көтеретін монумент – бауырмалдылық пен бірліктің белгісі. Биіктігі – жеті жарым метр. Бұл нысан қазақ жерін мекендейтін түрлі этностардың елімізге деген ыстық ықыласы мен шынайы алғысының көрінісі болмақ. Бір айта кетерлігі, жаңа монумент этномәдени орталықтардың жеке қаражаты есебінен салынады. Мінекей, жақсы іске этнос өкілдері де ортақтасып, маңызды мәселеде бірлік танытып отырған жайы бар.

Матлаб МАГЕРРАМОВ,
облыстық әзірбайжан этномәдени бірлестігінің төрағасы:

«90 пайызы Қазақстанға қайта оралды»

– Облыста 33 мыңға жуық әзірбайжан ұлтының өкілі бар. Бәрі де өңірдің әлеуметтік-экономикалық дамуына үлес қосып келеді: ауылшаруашылығы, кәсіпкерлік, құрылыс, сауда саласында жемісті еңбек етіп жүргендері жетерлік. Мемлекеттік қызметте, білім беру мекемелерінде қызмет атқаратындар да бар. Біз қазақ елінің қамқорлығын көп көрген халықпыз.
Негізінен Әзірбайжан халқы 1937-1948 жылдар аралығында Қазақстанға қоныс аударды. Олардың басым бөлігі Шымкент қаласында (10 мың адам), Түлкібас, Сарыағаш, Сайрам, Мақтарал аудандарында тұрмыс кешуде.
Ал өзім жетекшілік ететін этномәдени бірлестік 1999 жылдан бері жұмыс істейді. Бұл орайда облыс әкімдігінің қолдауын айта кеткен жөн. Алда қоғамдық келісім мен тұрақтылықты қамтамасыз ету бағытындағы ілкімді бастамаларға тұрақты қолдау көрсете береміз.
Бір жағдайға назар аудара кетсем деймін. Тұрмыс тауқыметімен тарихи отанға көшіп кеткен бауырларымыздың 90 пайызы 1995 жылы қайтып оралды. Бәрі де жұмысқа орналасып, өз тіршілігін бастап кетті. Біз осы үшін Қазақ еліне мәңгілік қарыздармыз. Мың алғыс Сіздерге, қайырымды қазақ жұрты!

Расим АХМЕДОВ, жеке кәсіпкер:

«Еңбек етемін дегенге барлық жағдай бар»

– Өзге ұлт өкілдері секілді, біздің де қазақ жұртына айтар алғысымыз мол. Өзім және бауырларым осында туып, осында қызмет етіп жатырмыз. Әкем Васип 1944 жылы Грузиядан осы өңірге жер аударылған екен. Содан бері тұрақтап қалып қойған. Түрік халқын сол кезде жатсынбай, құшақ жая қарсы алғаны үшін Қазақ еліне қарыздармыз.
Қазіргі таңда құрылыс саласында қызмет ететін «Достық» ЖШС-ін басқарамын. Онда 30 адам жұмыс істейді. Бүгінде Түркия елімен алыс-берістігіміз дамып келеді. Елде кәсіппен шұғылдануға барлық жағдай бар. Тек еңбек етіп, елдің дамуына асталысуымыз қажет. Келешекте жұмыс ауқымын кеңейтіп, жылыжай өндірісін дамыту жоспарымызда бар.
Барлық мақсат-мүддеміз – елге қызмет ету. Ұлттық мерекелерге, тағылымды іс-шараларға белсене қатысуды, ұлттар арасындағы татулықты дәріптеуді міндет санаймын.