Шымкент келбеті

1. Бір ғасырлық тарих
2. Тәуелсіздік жылдары
3. Өрт сөндіру қызметіне – 
мектептен кейін

1918-2018. Биыл өрт сөндіру қызметінің құрылғанына 100 толып отыр. Бір ғасырлық тарихы бар бұл қызметтің адамзат өміріндегі орны ерекше. Адам баласы отты алғаш рет тұтатып, оны пайдалана бастаған күннен бері сол отты сөндіруге деген қажеттілік те қатар туындады. Бертін келе кей сәттерде адам өміріне орасан шығын алып келетін өртті сөндірумен арнайы мамандар айналыса бастады. Осылайша өрт сөндіру қызметі де құрылады...

І

17 сәуір Қазақстанда, ТМД елдерінде өрт сөндірушілер күні болып саналады. Сонау ХХ ғасырдың басында, 1918 жылы Халықтық комиссарлар кеңесінің «Өртпен күресудің мемлекеттік қызметін ұйымдастыру» туралы декреті түзіледі. Осылайша өрт сөндірушілер қызметінің негізі қаланады.

Жалпы, Қазақстандағы ең алғашқы өрт сөндірушілер тобы Семейде құрылған деген мәлімет тарих қойнауындағы 1843-1844 жылдарға тиесілі. Ол кезде елдімекендердегі үйлер негізінен ағаштан салынатындықтан, өрттен келетін қауіп жоғары болатын. Мысалы, 1790 жылдың 14 қыркүйегінде болған ірі өрттің салдарынан Семей қалашығындағы 172 үйдің көбісі жанып, 88-і ғана аман қалды деген жазба бар. Сол кезде елдімекен тұрғындары жиналып, өрттен сақтану жолдарын қарастырады. Осылайша алғашқы өрт сөндірушілер де пайда болған. Олар негізінен еріктілерден құрылыпты. Ал олардың алғашқы ғимараттары 1864-1867 жылдары салынады.

ІІ

1996 жылдың 22 қарашасы күні Мемлекет басшысы Н.Назарбаев «Өрт қауіпсіздігі туралы» Заңға қол қойды. Өрт қауіпсіздігін қамтамасыз ету мемлекеттің адамдардың өмірі мен денсаулығын, мүлік меншігі мен ұлттық құндылықтарды, қоршаған ортаны қорғауға арналған саясатының ажырамас бөлшегі болып саналады.
Мемлекеттік өрт сөндіру қызметі мемлекеттік және салалық қызметтерге бөлінеді. Мемлекеттік өрт сөндіру қызметі елдегі негізгі өртке қарсы қызмет болып саналады және өрттің алдын алу, өрт қауіпсіздігі талаптарының сақталуы және өрт сөндірумен айналысады.

ІІІ

Оңтүстік Қазақстан облыстық төтенше жағдай департаментінің «Өрт сөндіру және авариялық құтқару жұмыстары қызметі» мекемесі Шымкент қаласындағы Байтұрсынов көшесінде орналасқан. Мекеменің құрамында екі мыңға жуық қызметкері мен 207 өрт сөндіру техникасы бар. Оның ішінде – 126 негізгі техника, 24 арнайы және 57 қосымша техника.

– Негізгі міндетіміз – өртті сөндіру және апатты жағдайда адам мен мүлікті құтқару жұмыстары, – дейді «Өрт сөндіру және авариялық құтқару жұмыстары қызметі» ММ бастығының орынбасары Қуаныш Арсланов. – Біздің мекеме жалпы саны 48 бөлім және бекеттен тұрады. Шымкент қалалық гарнизонға 8 өрт сөндіру бөлімі және 1 өрт сөндіру бекеті қарасты. Қалған 39 бөлім аудандарда орналасқан. Соңғы жылдары Шымкент қаласының аумағы кеңейіп, біздің мекеме жұмысының жауапкершілігі де арта түсті. Осы тұста айта кетейік, өрт сөндірушілерге жергілікті билік жақсы қолдау көрсетіп келеді.

Азаматтық қызметтің майоры Қуаныш Жораұлының сөзіне мысал ретінде Шымкентте 2015 жылы ашылған жаңа өрт сөндіру депосын келтіруге болады. Достық шағынауданынан салынған жаңа нысан Оңтүстікте өрт сөндіруге қатысты пайдалануға берілген соңғы 30 жылдағы алғашқы депо болды. Бұған қоса жергілікті бюджет қаржысына жаңа техникалар сатып алынуда дейді өрт сөндіруші.

– Әкімдік тарапынан көрсетілетін қолдауды айтып өтуіміз керек. Соңғы үш жыл қатарынан техникаларымыз жаңартылуда, – деп жалғады сөзін Қуаныш Жораұлы. – Бұйыртса биыл да жанар-жағармай таситын жаңа көлік, эксковатор, 6 КамАЗ, 4 жеңіл көлік секілді қажет техникалар пайдалануға беріледі деп күтілуде. Жалпы, материалдық-техникалық базамызды жаңартуға 361 миллион теңге қаралмақ. Қала аумағының өсуіне байланысты биыл жаңадан екі өрт сөндіру депосын салу жоспарлануда. Соның бірі – Шымкенттің әкімшілік-іскерлік аумағында 4 есікті депо мен әкімшілік ғимарат салынады деп күтілуде.

Мекеме басшының орынбасары барлық сала секілді өрт сөндіру қызметі де жаңартылып келе жатқанын алға тартты. Мысалы, құтқарушылар соңғы үлгідегі техникамен жабдықталуда. Соның бірі – қалада соңғы жылдары салына бастаған биік үйлер мен ғимараттардың жоғары жағына жету үшін алынған саты. Оның ерекшелігі – жерден 16 қабат ғимараттың жоғары жағына дейін жетеді, адамдарды құтқаруға арналған лифті бар.

Азаматтық қорғаныс маманының айтар тағы бір жаңалығы – өрт сөндіру қызметіне енді әскер қатарында борышын өтемеген жастар да қосыла алады. Анығын айтқанда мектеп бітіруші түлектер әскери комиссариатқа тіркелген құжатымен өрт сөндіру қызметіне жұмысқа тұра алады. Ол үшін тест тапсырған соң мемлекеттік конкурсқа қатысу керек. Ол конкурсты өрт сөндіру қызметінің басшылығы жергілікті БАҚ беттерінде бос лауазымдарға байланысты жариялайды. Конкурстан өткен жастар өрт сөндірушілердің кәсіби мектебінде оқиды. Ал ол кәсіби мектеп Достық шағынауданындағы орталықта орналасқан. Жалпы, өрт сөндірушілер де қарулы күштер секілді әскери тәртіпке бағынып, күнделікті тактикалық сабақтарға қатысады, үнемі дайындықта жүреді дейді маман.

- Мемлекет басшысының төтенше жағдай қызметкерлерінің біліктілігін жоғарылату бойынша тапсырмасына сәйкес, мамандарымыздың арнайы семинарлар жиі өтіп тұрады, - дейді Қуаныш Арсланов. – Басшы құрамның офицерлері сол семинарлардан өткенін жеке құрамға үйретеді. Офицерлеріміз Көкшетау техникалық институтында оқиды. Ал жуырда Беларуссиядағы ірі оқу орталығының мамандары елімізден жас мамандарды шақыртуда.

Осы уақытқа дейінгі қызметінде есте қалған оқиғаны сұрағанымызда мекеме басшысының орынбасары мүдірместен күнделікті қызметі түрлі оқиғаға толы екенін айтты. 

– Мысалы, былтыр ғана Шымкент маңындағы мұнай базасындағы ірі өртті айтуға болады. АИ-92 маркалы жанармай лық толған алып резервуардың бірінен өрт шығып, қызыл жалынмен 1 тәуліктен астам уақыт күрестік. Жігіттер өз өмірлеріне қауіп төніп тұрғанына қарамастан күндіз-түні алауды сөндіруге тырысты. Себебі, қызып, балқып тұрған темір резервуар жарылса, лава секілді от ағыны жайылып, айналасының барлығын жайпап кетер еді. Міне, осындай қатерге қарамастан тер төккен өрт сөндірушілердің жұмысын өз басым ерлікке бағалар едім. Ендеше, біздің жұмысымыз қауіпті болса да халыққа қызмет етуге әрқашан дайынбыз! – деп аяқтады сөзін Қуаныш Жораұлы.

Қызық екен!

1. Футбол секілді өрт сөндіру қызметінің де отаны Англия саналады. Елдегі алғашқы сақтандыру компаниялары өрттен келетін шығынның көлемін азайтуға мүдделі болғандықтан, өрт сөндіруге арналған алғашқы командалар осы елде 1722 жылдан құрыла бастады.

2. Бірқатар елдердегі өрт сөндірушілер ғимаратында бір қабаттан екіншісіне өтіп кететін тік темір әлі де қолданылады. Сол арқылы өрт сөндірушілер дабыл соғылғанда жоғары қабаттан төменге лезде түсе алады.
3 Өрт сөндірушілер де ырымнан кенде болмаған. Мысалы, ежелге Русьта найзағайдан тұтанған кез келген өрт киелі саналғандықтан, ондай жерлерде отты сөндіру үшін адамдар су емес, сүт пайдаланған.

4. Өрт сөндірушілердің шелектері конус пішіндес болған. Себебі, біріншіден, ондай шелекті жасау үшін материал аз қолданылса, екіншіден, конус шелектен шашылған судың көбісі көздеген нысанаға дөп тиетін болған. Үшіншіден, үшкір шелекті барлығы білетіндіктен, оны ешкім ұрламаған.

5. Өрт сөндірушілердің стандартты көлігіне 2350 литр су сыяды. Оны бір құбырмен шашқанда 7,5 минутқа жетеді.

6. Тәртіп бойынша өрт сөндірушілер оқиға орнына 10 минутта жетуі тиіс. Себебі, от алғашқы 10 минутта бәсең тарайды.

7. Заманауи техникаларда өрт сөндіру үшін тек су ғана қолданылмайды. Қазір құтқарушылар отты сөндіруде буды, углерод диоксидін немесе көбікті де қолданады.

Оңтүстік Қазақстан облысында биыл 67 медициналық бекет салынатын болады. Бұл туралы облыс әкімдігінің кеңейтілген мәжілісінде облыстық денсаулық сақтау басқармасының басшысы Мұқан Егізбаев мәлім етті.

Егер аталған жоба іске асса, облыстағы медициналық тіректердің қажеттілігі толық қамтамасыз етіледі. Басқарма басшысының айтуынша, былтыр өңірде 33 денсаулық сақтау нысан салынған. 2018 жылы тағы да 9 медициналық, оның ішінде 6 емхана мен 1 ауылдық емхана және 2 дәрігерлік амбулаторияның құрылысы жоспарланған. 

Бұдан бөлек, биыл мемлекеттік - жекешелік әріптестік аясында Шымкент қаласында 3 емхана құрылысы басталмақ.

Жыл соңы таяған сайын бұл мерекені асыға күтетіндер көп екені жасырын емес. Кейбіреулер еңбек демалысын қаңтар айына жоспарлап, демалысқа аттанып жатады. Ал ондай демалыстың сәті түспегендер желтоқсанның соңы мен қаңтардың басында болатын 3-4 күн демалыста барынша тынығуға тырысады. Жаңа жылды тың көңіл, сергек сезіммен қарсы алу үшін мерекелік демалыстың маңызы зор.

Ал енді елестетіңізші, осындай мәре-сәре демалыста жұмыс істейтіндар бар. Иә, олар біз тыныққанда қызмет көрсетеді, көпшіліктің демалысы сәтті өтуі үшін тер төгеді. Ендеше, бұл жолы сондай азаматтардың бірқатарына сөз тізгінін берсек...

«Біз хабарламасақ пойызға мінбейтін жолаушылар бар»

...Күндіз-түні жолаушыларға хабарлап, бағыт-бағдар беріп отыратын дикторды іздеп, Шымкент теміржол вокзалына келдік. Халық ығы-жығы. Жолаушылардың арасында тұрып, перрондағы таныс дауысты тағы бір тыңдап алдық. Содан кейін вокзал ғимаратының екінші қабатына көтерілдік. Бір шетте «Дикторлар бөлмесі» деген жазуы бар кабинет тұр. Қаптаған кассаның арасынан ерекшеленбейді. Есікті қағып, ішке ендік. Орта жастағы апай келе жатқан пойыздың бағыты мен нөмірі жазылған парақты оқып, дайындалып отыр.

– Біздің жұмысымыз сырт көзге ерекшеленбегенімен, жолаушылар үшін аса маңызды, – дейді Света Таликенбайқызы. – Тіпті, кейде біз хабарламағанша перронда тоқтап тұрған пойызға отырмайтын жолаушылар бар. Сапарға жиі шығатын азаматтар өзінің пойызын танып, жапа-тармағай вагонға мініп жатқанда диктордың дауысын күтетін жолаушылар да кездеседі. Әрине, тек олар үшін ғана емес, жылдар бойы жаттанды болып қалған мәліметтерді біз үнемі дәл алғашқы ақпарат секілді оқуға тиіспіз.

Қателесуге болмайды. Пойыздың атауын, бағытын нақты айтып, вагонға отырудың басталған уақытын хабарлаймыз. Күндіз-түн, мереке немесе демалыс деген ұғым жоқ. 12 сағаттық ауысыммен жұмыс істейміз.
Қазақстан теміржолы Шымкент станциясында жұмыс істеп келе жатқаныма биыл 20 жыл болды. Өз кәсібімді сүйемін. Халыққа қызмет көрсетуге әрқашан дайынбыз. Күнделікті ағылған жолаушыларға бағыт-бағдар сілтеп, сапарға шығарып салудың да өз қызығы бар. Ендеше, барша отандастарымызды келе жатқан мерекелерімен құттықтап, демалыстарыңыз сәтті өтсін деп тілеймін!

«Мереке күндері жұмысымыз көбеймесе, азаймайды»

Әдеттегіден ұзағырақ созылатын демалыс күндері, өкінішке қарай, келеңсіз жағдайлар болып тұратыны жасырын емес. Оның көбісі дене жарақатына байланысты. Әсіресе, алкогольді ішімдік ішу мен отшашуды дұрыс пайдаланбау соңы өкінішке ұрындырып жатады. Осындайда іздейтініміз – дәрігерлер. Бұл мамандар тәуліктің кез келген сәтінде көмек қолын созуға дайын. Солардың бір тобы Шымкент қалалық жедел медициналық қызмет көрсету ауруханасының қабылдау бөлімінде отырады. Қарапайым жұмыс күндердің өзінде мұндағы дәрігерлерде дамыл жоқ. Ал мереке күндері жұмыс тіпті қауырт бола түседі дейді қабылдау бөлімінің меңгерушісі Сәбит Байбосынов.

– Биыл ауруханамыздың жаңа ғимараты пайдалануға беріліп, біздің бөлім осында ауысты. Мұнда дәрігерлердің сапалы жұмысына бар жағдай жасалған. Бетін аулақ қылсын, жарақаттанған азаматтар мен науқастарды кез келген көлемде қабылдауға дайынбыз. Түрлі дерттерден бөлек жол апаты, техногенді апат, әуе апаты секілді оқыс оқиғалар кезінде жұмыс істеуге әзірміз.

Кейде адамның өзі де кінәлі болып жатады. Неге дейсіз бе? Мереке күндері ішімдік ішіп алып, тайып құлайды. Бір-бірімен төбелесіп, жарақаттанып жатады. Ал пиротехникалық заттарды пайдаланудың кесірінен зақымданатындары қаншама. Мереке күндері күшейтілген тәртіпте кезекшілікте боламыз дегенім содан. Бұл күндері бізге жеткізілетін науқастар саны басқа күндерге қарағанда арта түседі. Дегенмен, біз оларды қабылдап, ем-дом жасауға дайынбыз. Сол үшін күн-түн, демалыс деген жоқ. Мереке күндері де бізге кәдімгі жұмыс уақыты. Жаңа жыл түні де қарбалас жұмыс бір сәт тоқтамайды. Осы орайда мен жерлестерімізді мерелерімен құттықтап, денсаулықтарыңыз мықты болсын деп тілеймін!

«Әр адамның жан-дүниесінен орын аламыз»

Жақсы демалыс дегенді бір сөзбен айта аласыз ба? Оңай болмаса керек. Жақсы тынығу ұғымының сипаты көп. Арасында дәмді тамақтану, яғни ас мәзірі де бар. Ал осы аспаздық өнерді мықтап меңгерген мамандық иелері бізге әр сәт қызмет көрсетуге әзір. «Адам туған сәтінен бастап о дүниеге аттанғанша тамақтанады» дейді сұхбаттасушы кейіпкеріміз – бренд-шеф Владимир Копылов.

– Тамақтану – адам өмірі үшін аса маңызды. Ал дәмді тамақтанудың ләззаты тіпті ерекше. Менің аспаздықта жүргеніме биыл 19 жылдан асып барады. Адамдарды дәмді аспен қуанту – менің сүйікті ісім. Тағам әзірлеуге бала кезімнен құмар болдым. Жалпы, біздің жұмысымыз әдеттегі кестеге сәйкес келе бермейді. Мысалы, адамдар жұмыс аптасынан кейін жақсылап демалыс өткізгісі келеді. Немесе мейрамханаларға барып, көңіл-көтеруге болады. Ал ондай демалыстың дәмді тағамсыз өтпейтіні бесенеден белгілі. Сондай сәтте біз көмекке келеміз. Біз адамдарға дәмді тамақтану ләззатын сыйлаймыз. Ал мереке күндері келушілер көбейе түседі. Міне, қазір де жаңа жылдық кештер басталып кетті. Оған өзгеше ас мәзірін әзірлеп, мұқият дайындалуымыз керек. Жауапкершілік жоғары. Себебі біз дәмді тағаммен адамның ішкі дүниесіне жақындай түсеміз. Ендеше, дастарханға қош келдіңіз дегім келеді!

Еркебұлан ӘЛСЕЙІТОВ,
Халыққа қызмет көрсету орталығы департаментінің директоры

Мемлекет басшысы өзінің «Қазақстанның үшінші жаңғыруы: жаһандық бәсекеге қабілеттілік» атты Қазақстан халқына Жолдауында «Цифрлық Қазақстан» бағдарламасын жүзеге асыруды тапсырған болатын. Бағдарламаның басты мақсаты - қазақстандықтардың өмір сапасын арттыру әрі ұлттық экономиканы цифрландыру. Құжатты жүзеге асыру шеңберінде 2020 жылға дейін интернет қолданушылардың санын 80 пайызға дейін арттыру, тұрғындардың 95 пайызын цифрлық xабар таратумен қамту, азаматтардың цифрлық сауаттылығын 80 пайызға дейін арттыру көзделген.
Осынау бағдарламаны жүзеге асыруда «Азаматтарға арналған үкімет» корпорациясына артылған міндет жауапты. Корпорация құрамындағы халыққа қызмет көрсету орталықтарында электронды түрде көрсетілетін қызмет түрі күннен-күнге артып келеді. Осыған орай халыққа қызмет көрсету саласындағы басқа да жаңалықтарды білу мақсатында «Азаматтарға арналған үкімет корпорациясы» коммерциялық емес акционерлік қоғамының Оңтүстік Қазақстан облысы бойынша филиалы – Халыққа қызмет көрсету орталығы департаментінің директоры Еркебұлан Әлсейітовпен әңгімелескен едік.

– Еркебұлан Асанбайұлы, жыл аяқталып қалды. Сіздердің мекемелеріңізде де бірқатар қорытынды жасалып жатқан болар?

– Ия, осы уақытқа дейін атқарылған жұмысты бір қорытындыладық. Жалпы айтар болсақ, облысымызда 33 халыққа қызмет көрсету орталығы бар. Онда 1 мыңнан астам қызметкер жұмыс істейді. Осы орталықтардың ішінде мамандандырылған халыққа қызмет көрсету орталығы және бір мамандандырылған бөлімше бар. Жалпы 2017 жылдың 11 айында облыс көлемінде халыққа 5 310 251 қызмет көрсетілген. Бұған қоса 10 айда 500 мыңнан астам ЭЦҚ берілген. Бұл дегеніміз халық өз уақытын үнемдеуге үйрене бастады. ЭЦҚ-ның пайдасы туралы айтсақ, сіз «Электронды үкімет» порталында тіркеліп, мемлекеттік органдардың қызметтерін үйде отырып-ақ ала аласыз. Мысалы, мекенжай анықтамасы, мүліктің бары немесе жоғы туралы анықтама және т.б. Қазақстан Республикасының ЖСН-і бар кез келген азаматы ЭЦҚ-ны алуға және пайдалануға құқылы.

– Электронды қолтаңба деп қалдыңыз. Осы орайда жақында Алматыда болған дау еске түседі. Онда халыққа қызмет көрсету орталығына келген азаматша ақпарат қорындағы жеке мәліметтері үшінші тұлғаға өзінің рұқсатынсыз берілгенін біліп қойған болатын. Осы жағынан сіздерде азаматтардың мәліметтерін қорғау жағы қалай болып тұр?

– Сұрағыңыз орынды. Бізде әр қызметкердің өзінің электронды санды қолтаңбасы сақталған, флэшка секілді құрылғысы болады. Оны тек өзі қолданады, онсыз ешқандай мәлімет ала алмайды. Оны күнде таңертең операциялық залдың басшысы әр қызметкерге таратып береді, кешке әр қызметкер жұмысынан қайтқанда тапсырып кетеді. Үйіне алып кете алмайды. Тиісті ереже бар, соған сәйкес жұмыс істеу тапсырылған. Біздің қызметкерлерді оқытатын арнайы мамандар бар. Олар облыс бойынша қызметкерлерді қайта оқытып, ережені түсіндіріп шықты. Министрліктен біздің жұмысты тексеретін мемлекеттік техникалық қызмет деген мекеме бар. Солардың мәліметі бойынша Оңтүстік Қазақстан облысында 10 айдан бері ешқандай құқық бұзушылық тіркелген жоқ. Сол Алматыдағы оқиғадан кейін біз қайтадан құжаттарды зерделеп, тексеріп шықтық. Ешқандай факт тіркелмеген. Бұл жағы бізде қатаң бақылауда деуге болады.

– Қазір – сандық технология дамыған заман. Сіздер көрсеткен қызметтердің ішінде электронды түрде көрсетілгені де аз емес болар?

– Жаңа айтылған 5 миллионнан астам қызметтің ішінде 3 689 662 қызмет электронды негізде көрсетілген. Айта кетейік, халыққа қызмет көрсету орталықтарында азаматтардың мемлекеттік қызметті өздері алу мақсатында Connection point (өзіне-өзі қызмет ету секторы) жұмыс атқаруда. 2017 жылдың 11 айында осы секторлар арқылы 1 миллионнан астам қызмет көрсетілген. Бұған қоса облыс аумағындағы халыққа қызмет көрсету орталықтарында 609 мың 470 электронды цифрлы қолтаңба (ЭЦҚ) берілді. Электронды төлемдер арқылы облыс көлемінде 191 миллион 854 мың 987 теңге төленген және мобилді электронды үкімет порталына 201 мың 4 қызмет алушы тіркеліп үлгерді.

– Бірақ, бұл сан бұдан да көп болуы мүмкін ғой? Халыққа қызмет көрсету орталықтарына келушілердің барлығы бірдей өзіне өзі қызмет көрсете алмайтыны жасырын емес. Бұл тұрғыда қандай іс-шаралар қолға алынуда?

– Бұл – өзекті мәселе. Осы орайда облыс әкімінің тапсырмасы бар. Біз Қазақстан бойынша бірінші болып бірегей жобаны қолға алғалы отырмыз. Облыстық әкімдіктің мемлекеттік қызметшілері мен түрлі департаменттің мамандары, лауазымдық тұлғалар өзі халыққа қызмет көрсету орталықтарына барып қызмет алмайды. Яғни, қажет қызметтерді азаматтарға арналған үкімет мемлекеттік корпорациясының электронды порталынан алуы тиіс. Жобаны осы айда бастадық, енді қаңтар айының орта шенінде әкімдіктің мамандарымен отырып, мемлекеттік қызметшілердің жеке аты-жөндері бойынша тексереміз. Егер кез келген бір лауазымды тұлға мемлекеттік қызметті интернет арқылы алуға мүмкіндік бола тұра халыққа қызмет көрсету орталығына келіп алса, оларға шара көріледі. Яғни, жауапты мамандардың өздері үйрене отырып халыққа да үйретуі маңызды.

– Бұдан басқа қандай жаңалықтарыңыз бар?

– «Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік корпорациясы жылдың басынан бірнеше жаңа пилоттық жобаны іске қосты, олар жерлестеріміздің уақытын үнемдеуге бағытталған. Мысалы, электронды үкімет порталында ұялы телефон нөміріне жолданған бір реттік парольді енгізу арқылы электрондық цифрлық қолтаңбасыз 30 қызмет түрін алуға болады. Қызметті бір реттік пароль арқылы алу үшін www.egov.kz порталында авторизациядан өткен қолданушыға ЖСН және азаматтардың мобильді қорында тіркелген ұялы телефон нөмірін көрсету қажет, содан соң алынған бір реттік парольді арнайы жолға енгізу керек. Телефон нөмірін ЖСН-ға бекітуді қолданушының жеке кабинетінде немесе ХҚКО-да жүзеге асыруға болады. Бұған қоса биылдан бастап туу туралы куәлікті рәсімдеу, бала күтімі бойынша жәрдемақыларды тағайындау мен сәбилерді балабақшаға кезекке қою да біздің корпорация арқылы жүзеге асырылуда.

Сондай-ақ, қазіргі таңда «Қазпошта» АҚ Оңтүстік Қазақстан облыстық филиалы ХҚКО-мен бірлесіп, дайын құжатты үйге жеткізу қызметін көрсете бастады. Биылғы маусым айынан бастап жаңа пилоттық жоба іске асырыла бастады. Ол – тәулік бойы жұмыс істейтін халыққа қызмет көрсету орталығы. Жұмыс кестесі дүйсенбі мен жұма аралығында сағат 08:00-ден 24:00-ге дейінгі кеңсе Шымкент қаласы, Қаратау ауданы, Нұрсәт шағынауданында орналасқан. Сенбі күні бұл бөлімдер сағат 20:00-ге дейін жұмыс істейді. Айта кетейік, маусым айынан бастап тәулік бойы жұмыс режимінде 3 462 қызмет көрсетілген. Осы орайда хабарландыру айта кетейін, осы тәртіппен жұмыс істейтін Қаратау аудандық халыққа қызмет көрсету орталығы жаңа мекенжайға көшті. Енді бұл орталықты тұрғындар Нұрсәт шағынауданындағы "Рахима Плаза" сауда орталығынан таба алады.

– Қызмет ақысы дегеннен шығады, бір әріптесіміз жаңа туған сәбиімді үйіме тіркеу үшін ақы төледім деді. Ол жөнінде не айтар едіңіз?

– Бірден айтайын, бізде көрсетілетін электронды қызметтің барлығы тегін. Ал мынау тұрғылықты мекенжай бойынша тіркелу деген сияқты бірқатар қызметтер Үкіметтің арнайы бекітілген баж салығы арқылы жүзеге асады. Ол халыққа қызмет көрсету орталықтары қалыптаспай тұрып көрсетілетін, Үкіметтің арнайы қаулысымен бекітілген қызмет түрлері. Тек банктер немесе «Қазпоштаның» біздің орталықтарынан алған азаматтарға халыққа қызмет көрсету орталығының ақылы қызметі секілді көрінуі мүмкін. Негізінде олай емес, бізге дейін қалыптасқан қызмет түрлері. Жиналған баж салығы мемлекет қазынасына түседі.

– Мүмкіндігі шектеулі жандарға қызмет көрсету бойынша қандай жұмыс атқарылуда?

– Елбасы Н.Назарбаев «Қазақстан жолы-2050: Бір мақсат, бір мүдде, бір болашақ» атты Жолдауында мүмкіндігі шектеулі азаматтардың мәселесіне айрықша назар аударған болатын. Қазіргі таңда департамент тарапынан мүмкіндігі шектеулі азаматтарға барынша қолайлы жағдай жасалуда. Мысалы, І және ІІ топ мүгедектігі бар азаматтар мемлекеттік қызметтерді үйлерінде ала алады. ХҚКО қызметкерлері құжаттар беру мен қабылдауды, сондай-ақ электронды цифрлы қолтаңба беруді жүзеге асырады. Қажет болған жағдайда ХҚКО арқылы көрсетілетін барлық мемлекеттік қызметтер бойынша кеңес алады. Айта кету керек, жыл басынан облыстық ХҚКО бөлімдері мамандары үйлерге бару арқылы 4 777 қызмет көрсеткен.
Барлық халыққа қызмет көрсету орталықтарында пандус немесе шақырту қоңырауы, жеңілдік терезелері орнатылған. Ал ХҚКО ұсынатын барлық мемлекеттік қызметті үйден шықпай-ақ алу үшін «1414» бірыңғай байланыс орталығына қоңырау шалсаңыз болады.

– Облыс орталығынан шалғай елдімекен тұрғындары мемлекеттік қызметтерді қалай ала алады?

– Халыққа қызмет көрсету орталықтарында шалғай елдімекен тұрғындарына мемлекеттік қызметтердің қолжетімділігін қамтамасыз ету мақсатында жылжымалы топ жұмыс атқаруда. 2017 жылдың 10 айында осы жылжымалы топ елдімекендерге 1 159 рет шығып, 57 097 қызмет көрсетті. Қазіргі таңда Оңтүстік Қазақстан облысы бойынша аудан орталығынан 40 шақырым қашықтықта орналасқан және жылжымалы топ кестесіне енгізілген елдімекендердің саны 80-ге жуық.

– Еркебұлан Асанбайұлы, әңгімеңізге рахмет! Жұмыстарыңызға сәттілік тілейміз.

Сұхбаттасқан
Нұрлан БЕКТАЕВ

Шымкент қаласында «Құқық қорғау қызметтер орталығы» ашылды. Бұған дейін облыстық Прокуратураға жыл сайын 25 мыңнан астам азаматтың арызы түсіп, олардың басым бөлігі құзыреттілігіне қарай тиісті мекемелерге жолданатын. Бұдан былай осы орталықтағы 11 сала мамандарының кешенді түрде қызмет көрсетуімен сол мәселелер жедел түрде шешімін табады.

Нысанның ашылу салтанатына ҚР Бас Прокурорының орынбасары Марат Ахметжанов, облыс әкімі Жансейіт Түймебаев, қала әкімі Нұрлан Сауранбаев және «Нұр Отан» партиясының жергілікті филиал басшылары, ардагерлер, құқық қорғау саласының жетекші мамандары қатысты.

– Халықтың арыз-шағымын жедел қарау, азаматтардың құқығын қорғап, мемлекеттік органдарға сенімін арттыру мақсатында мұндай орталық Бас Прокуратурада және әр облыста ашылып, тиімділігін көрсетіп отыр. Орталық жергілікті тұрғындардың өтінішін жан-жақты қарап, толыққанды жауап беріп, түпкілікті шешімін табуына ықпал етеді. Оңтүстікте ашылған орталық та бұл бағытта жетістіктерге жетеді деп сенемін, – деді Бас Прокурор орынбасары құттықтау сөзінде.

Өз кезегінде облыс әкімі Ж.Түймебаев игі бастаманың елге қандай қызмет көрсететініне тоқталды.

– Біршама жұмыстың нәтижесін жинақтап «Нұр Отан» партиясының ғимаратында «Құқық қорғау қызметтер орталығын» ашуды жөн көрдік. Сот қызметі, прокуратура, жергілікті полиция, облыстық әкімшілік, ішкі істер департаменті азаматтар үшін бір жерден табылады. Елбасымыз Н.Назарбаевтың «Біз халықтың қызметшісі екенімізді ұмытпауымыз тиіс» дегені бар. Сондықтан ашық әрі бірге жұмыс істеу барысында азаматтардың құқығын қорғап, осы саладағы наразылықтарды азайта алсақ, жұмысымыз ілгерілеп, жемісін береді. Алдағы уақытта облыс әкімдігі Бас Прокуратурамен бірлесе отырып «Отбасы, балалар және жастар басқармасын» ашу жобасын жоспарлауда, – деді Жансейіт Қансейітұлы.

«Құқық қорғау қызметтер орталығында» адвокат, медиатор, сот орындаушысы, психолог, сынды мамандарға да арнайы кабинет қаралған. Орталық жергілікті полиция қызметі, қылмыстық атқару жүйесі Департаменті, әкімдік және кіріс Департаментінің мамандарының қызметімен пробация, салық және қылмыстық істер бойынша арызданушылардың құқықтарын қорғайтын болады.

– Орталықта азаматтарды құқықтық мәселелер бойынша тәжірибелі прокурорлар қабылдайтын болады, – дейді орталық басшысы Б. Байнеев.

Мұнда келген адамның мәселесі барлық орган өкілдерінің қатысуымен кешенді түрде шешілмек. Адвокаттар сотқа дейінгі тергеп-тексеру процестерінде азаматтардың мәселесін шешуге, арыз-шағымдарын жазып беруге көмектеседі.

Күнделікті азаматтарды қабылдайтын мамандар кестеге сәйкес мемлекеттік мекемелер тарапынан қамтамасыз етіледі. Орталық Бейбітшілік көшесі, №3 үй, «Нұр Отан» партиясының облыстық филиалы ғимаратында орналасқан.

Жұмыс күндері – дейсенбіден жұмаға дейін, сағат 9:00-ден кешкі 18:30-ға дейін.
Түскі үзіліс уақыты – 13:00 – 14:00 аралығы.

Фото: Самат МЫРЗАЛИЕВ

Оңтүстік Қазақстан облысы прокуратурасының ғимаратында Азаматтарды қабылдау орталығы ашылды.

Орталық азаматтарды қабылдауға арналған күту орындары мен басқа да қолайлы жағдайлармен қамтамасыз етілген.

Бұл жерде сотқа дейінгі қылмыстық процестің, атқарушылық өндірістің заңдылығын, қылмыстық және азаматтық істер бойынша сот актілерінің заңдылығын қадағалау салалары бойынша кезекші прокурорлар қабылдауды жүргізеді.

Олар азаматтарды қабылдап, өтініштерді дұрыс жазуға кеңес берсе, орталық мамандары прокуратура басшыларының жеке қабылдауына жазуды жүргізеді. Сондай-ақ, азаматтар өздерінің алдын жазылған өтініштерді қарау барысы туралы ақпарат пен жауап көшірмелерін алуға мүмкіндіктері бар.

Орталықтың мақсаты – тұрғындарға прокуратура құзырына кіретін сұрақтар бойынша кәсіби заң көмегін көрсету.

Күнгейдегі Халыққа қызмет көрсету орталықтарында күн сайын жаңалық көбеюде. Мәселен мобильдік, тұрғындар автокөлік құралдарын тіркеу және жүргізуші куәлігін алуға қатысты барлық мемлекеттік қызметтерді бір мезетте бір кешеннен алатын мамандандырылған, тіпті тәулік бойы жұмыс істейтін ХҚКО-ы ашылды. Қазір құжат рәсімдеудің барлығы осы ХҚКО арқылы шешілетін болды. Ешкім бұрынғыдай ұзын-сонар кезек күтіп отырмайды. Мүмкіндігі шектеулі адамдарға да арнайы мамандар қызмет көрсетеді. Жүргізуші куәлігін де тез арада ХҚКО-нан ала алады. Баланың туылуы мен балабақшаға баруына дейінгі өтініштерді де аз уақыттың ішінде толтыруға болады. Әсіресе, электрондық цифрлық қолтаңба (ЭЦҚ) алуды көпшілік енді ұғынып келе жатқандай.

3 млн-ға жуық халқы бар облысымызда 33 Халыққа қызмет көрсету орталығы жұмыс істейді. 2017 жылдың 6 айында Оңтүстік Қазақстан облысы бойынша Халыққа қызмет көрсету орталығы 3 млн-нан астам қызмет көрсеткен.

ЭЦҚ-ны қалай алады?

Осы уақытқа дейін өңірімізде 323 777 мыңнан астам адам электрондық цифрлық қолтаңба алған, олардың барлығы «Connection point» өзіне-өзі қызмет көрсету секторында е-қызметтерді өздігінен ала алады. ОҚО бойынша «Халыққа қызмет көрсету орталығы» басқармасының құжаттарды қабылдау маманы Мұрат Мамытов электронды цифрлы қолтаңба алу үшін ең алдымен www.pki.gov.kz сайтына кіру керектігін айтады.

– Осы сайттың басқы бетіне бассаңыз, ішінде ЭЦҚ кілттерін алу деген қатар бар. ЭЦҚ алу төрт бөлікке бөлінеді: 1. Жеке тұлға; 2. Заңды тұлға; 3. ҚР-ның резиденті еместерге; 4. SSL техникалық сертификаты. ҚР резиденті емес дегенді түсіндіре кетсек, ол ҚР азаматы емес, уақытша тіркелгендерді айтады. Ал SSL техникалық сертификаты елімізде сайт ашатындарға беріледі. Өтінімді on-line режимде сәтті беру үшін, Сізге бағдарламалық қамтамасыз етуді жүктеп орнату керек, – дейді ол.

Мұрат Әбиболлаұлының айтуынша, бұл бағдарламаларды орнатқаннан кейін өтінім беріледі. Ол үшін ЖСН мен электрондық поштаны жазу керек. Поштаға анықтамалар келіп тұрады. ЭЦҚ алу үшін кез келген адам өтінім беріп, оны қағазға шығарып, міндетті түрде ХҚКО-на келіп, тапсыруы тиіс. Онда азаматтың ЭЦҚ-ын растайтын мәлімет, заңды тұлғаларға БИН нөмірі беріледі.

Айта кету керек, ЭЦҚ бір жылға дейін жарамды. Бұл кілтті мерзіміне жетпей, үйде отырып-ақ ұзартып отыруға болады. ЭЦҚ алғаннан кейін е-gov.kz электрондық порталы арқылы берілетін кез келген анықтаманы алуға мүмкіндік бар. 

Электрондық үкімет порталынан ЭЦҚ-ға байланыстырмай-ақ анықтама алуға болады. Мемлекеттік органдардан бұл ноу-хауды сынауға әзірше тек Бас прокуратура ғана бел байлады. Енді электрондық үкімет порталынан соттылығы жоқ туралы анықтама алу үшін электрондық-цифрлық қолтаңбаның болуы міндетті емес. Қазақстандықтар оны еgov.kz порталына авторлану кезінде қызметті алушының ұялы телефонына түсетін бір реттік sms-паролінің көмегімен алуларына болады. 

«Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік корпорациясы» КЕ АҚ Басқарма төрағасы Абылайхан Оспановтың айтуынша, бұл жаңалық порталдан қызметтерді алуды едәуір жеңілдететін болады. «Қазақстандықтардың барлығында ЭЦҚ бола бермейді, ал ЭЦҚ барлары оны әрқашан өзімен бірге алып жүрмейді, сондай-ақ бір анықтама алу үшін ХҚКО-ға бару барлығына бірдей қолайлы емес. Мұндай жағдайларда, қызметті бір реттік парольдің көмегімен алу – оңтайлы жол. Бір реттік парольді ЖСН-ді телефон нөміріне байланыстыра отырып, ХҚКО-дан да алуға болады», – деді А.Оспанов.

Айтпақшы, бір реттік парольді алу үшін азаматтар электрондық үкімет порталында m-gov телефон нөмірлері базасына тіркеле алады. 

Мобильдік ХҚКО өткен жылы облыстың шалғай елдімекендеріне өз жұмысын бастады. Ағымдағы жылдың басынан бастап мамандар шалғай елдімекендерге шамамен 31 мыңнан аса баламалы қызмет көрсеткен.

Онлайн сурдоаударма қызметі

Мүмкіндігі шектеулі адамдарға мемлекеттік қызметтер көрсету бойынша жұмыстар да тоқтатылмаған. Осылайша 1 және 2 топ мүгедектігі бар адамдар мемлекеттік қызметтерді үйлерінде алады. Мұндай сапарлар барысында ХҚКО қызметкерлері құжаттарды беру мен қабылдауды, сондай-ақ электрондық цифрлық қолтаңба беруді жүзеге асырады. Қажет болған жағдайда олар ХҚКО арқылы көрсетілетін барлық мемлекеттік қызметтер бойынша кеңестер өткізеді. Ал есту және сөйлеу қабілетінде кемшіліктері бар адамдарға кедергісіз қызметтер ұсыну үшін ХҚКО бөлімдерінде сурдоаударма дағдыларын меңгерген 89 маман жұмыс істейді. 

Осы орайда ОҚО бойынша «Халыққа қызмет көрсету орталығы» басқармасының басшысы Еркебұлан Әлсейітов «Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік корпорациясы жылдың басынан бірнеше жаңа пилоттық жобаны іске қосылғанына тоқталды. 

– Жобаның бірі – Онлайн сурдоаударма қызметі, сөйлеу және есту қабілеті бұзылған азаматтарға мемлекеттік қызметтердің сервисі. ХҚКО-ның жеңілдік терезесіне жүгінген сөйлеу және есту қабілеттері бұзылған тұлғалар ым-ишарат тілінде қажетті құжатты қалай алу керектігін шынайы уақыт режимінде айтып беретін, онлайн сурдоаударма арқылы қызметті ала алады, – дейді Еркебұлан Асанбайұлы.

Сондай-ақ, жақында дайын жүргізуші куәлігін Шымкент қаласының кез келген ХҚКО-да алуға болатын жоба іске қосылған. Қала тұрғындарының мамандандырылған халыққа қызмет көрсету орталығында дайын жүргізуші куәлігін алу үшін күтуі қажет емес. Бұл үшін жаңа жүргізуші куәлігін ресімдеу кезінде клиент өтініш толтырып, онда дайын құжатты алу ыңғайлы болатын бөлімнің нөмірі мен мекенжайын көрсетуі тиіс. Пилоттық жоба қызмет алушылардың уақытын үнемдеуге және мамандандырылған ХҚКО-лардағы кезекті азайтуға мүмкіндік береді.

«Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік корпорациясы 2016 жылғы қыркүйек айының соңында жаңа пилоттық жобаны іске қосып, соның шеңберінде мемлекеттік корпорация қызметкерлері перзентхана ғимаратында бірден 4 қызмет көрсетуге өтініш қабылдай алады. Бүгінгі таңда жобаға Оңтүстік Қазақстан облысының 22 перзентхана мен перинаталдық орталықтар жұмылдырылған. 

Жылдың басынан 22 мыңнан астамы баланың туылуын тіркеуге, 7 мыңнан астамы бала тууға және оның күтімі бойынша жәрдемақы тағайындауға, 1 883 өтініш бала бір жасқа толғанға дейін оның күтіміне байланысты табысынан айырылған жағдайда төленетін әлеуметтiк төлемді тағайындауға және 4 мыңнан астам өтініш балабақша кезегіне тұруға берілген.

Әлеуметтік мәртебеңізді білесіз бе?

Оңтүстік Қазақстан облысы бойынша ХҚКО-да 15-наурыздан бастап ХҚКО департаментінің бөлімдерінде жұмыспен қамту орталықтарының мамандары міндетті медициналық сақтандыру қызметіне қатысты кеңес береді.

Еліміздің әрбір тұрғыны өзінің медициналық ұйымдарда бар болуын тексеруі керек және медициналық сақтандыруды өңдеу үшін өзінің қай санатқа жататындығын мәлімдеу қажет. Әлеуметтік мәртебесін тіркеу үшін жеке кәсіпкер, өзін-өзі қамтушы немесе еш жерде жұмысшы ретінде тіркелмегендігі жайлы толыққанды ақпарат беруі тиіс.

Айта кету керек, азамат өз мәртебесін egov.kz электрондық үкімет порталы арқылы «Әлеуметтік мәртебесін тексеру» қызметін таңдау арқылы біле алады. Сондай-ақ жақын жердегі орналасқан ХҚКО куәлігімен жүгінуге болады. 

Жақында жаңа пилоттық жоба іске асырылды, бұл – «Тәулік бойы» жұмыс істейтін ХҚКО. Шымкент қаласының тұрғындары тәулік бойы мемлекеттік қызметті алуға өтініш беру немесе дайын анықтаманы алу мүмкіндігіне ие болды. Қала тұрғындары мен қонақтары сағат 20.00 мен 24.00 аралығы кезеңінде мемлекеттік қызметтерді алуға жүгіне алады. 

Жұмыс кестесі дүйсенбі мен жұма аралығында сағат 08.00-ден 24.00-ге дейін. Кеңсе Қаратау ауданы, «Нұрсәт» шағынауданы, 24 мекенжайы бойынша орналасқан. 

Айтпақшы, қызметті алушыларға ыңғайлы болу үшін, мемлекеттік баж салығын осы бөлімдерде сағ. 24.00-ге дейін төлеуге болады, себебі кассалар да «тәулік бойы» жұмыс режиміне ауыстырылған. Сенбі күні бұл бөлімдер сағат 20.00-ге дейін жұмыс істейді. 

Өткен жылдың аяғында Шымкентте халыққа қызмет көрсететін бірнеше орталықтардың ашылу салтанаты өтті. Шаһарымызда ХҚКО-ның 8-бөлімінің ашылуына қала әкімінің үлкен қолдау білдіргенін де айта кеткеніміз жөн. ХҚКО-ның жаңа бөлімдерін ашу тұраққа қою, жайпақ пандустар және тар үй-жайлар мәселелерін шешуге мүмкіндік берді.

Thunter.shymkent.gov.kz. Бұл ресми сайт арқылы білім беру мекемелерінен жұмыс іздеген педагогтар өтініш тапсыра алады.

Мұғалімдерді жұмысқа қабылдаудың электронды жүйесі 2017 жылдан бастап құрылды.

Шымкент қаласындағы білім беру мекемелеріне мұғалімдерді қабылдаудың ашық әрі әділ түрі деп санайды мамандар. Жүйеде білім саласындағы бос орындар жарияланады және соған сәйкес кез келген педагог өз өтінішін тіркеп, конкурс негізінде іріктеуден өтеді. Қалалық білім бөлімінің басшысы Жанат Арысбекқызының айтуынша, дауыс беру электронды түрде жүргізіледі.

– Құжат тапсырған үміткер – білім беру мекемесінің басшысымен «Халық кеңсесінде» әңгімелесуден өтеді. Мұнда комиссия құрамында ата-аналар комитетітінің мүшесі, қоғамдық ұйым және БАҚ өкілдері, білім бөлімінің қызметкері болады, – дейді Ж. Тәжиева.

Комиссия мүшелерінің шешімі электронды дауыс беру тәсілі арқылы веб-сайтта жарияланып, ең көп дауыс жинаған үміткер мекеме басшысына ұсынылады. Бүгінгі таңға дейін конкурстық жүйе бойынша 183 комиссия отырысы өткізіліп, 136 педагог қызметкер жұмысқа қабылданды.

Сондай-ақ, Шымкент қаласында мектепішілік электронды бақылау жүйесі 29 білім ошағында іске қосылды. «i-mektep.kz» сайты арқылы әр ата-ана өз баласының сабаққа қатысуы, оқу үлгерімі мен тәртібінің көрсеткіштерін электронды түрде бақылай алады. 

Аталған жүйе орнатылған мектептер бойынша жүргізілген талдау жұмыстарының қорытындысына сәйкес, 2016-2017 оқу жылының IV-тоқсанында I-тоқсанмен салыстырғанда сабақтан себепсіз қалу деңгейі 75%-ға, құқықбұзушылық өткен жылы 6 қылмыс тіркелсе, биылғы жылы мүлдем орын алмаған, оқушылардың үлгерімі 15%-ға пайызға жоғарылап отыр.

Шымкент қаласында ҚР Бас прокуратураның «Отбасындағы зорлық-зомбылықсыз Қазақстан» пилоттық жобасы аясында зорлық-зомбылық шеккен азаматтарға әлеуметтік-психологиялық және медициналық қызмет көрсететін бірқатар орталықтар ашылды.

Шаңырақтың шайқалуына тосқауыл қойып, отбасының бірлігін сақтау мақсатында ұйымдастырылған салтанатты шараға Оңтүстік Қазақстан облыс әкімінің орынбасары Ербол Садыр, ҚР Бас Прокурорының арнайы істер жөніндегі аға көмекшісі Салтанат Тұрсынбекова, Шымкент қаласы әкімінің орынбасары Қайрат Нұртай қатысты. 

Ең алдымен жұмысшы топ зорлық-зомбылыққа ұшыраған, зәбір шеккен отбасы мүшелеріне және жекелеген азаматтарға әлеуметтік-психологиялық қолдау көрсететін «Дағдарыс орталығында» болды. Жаңа ғимаратта білім беру, заңгерлік кеңес алу, өзін-өзі еңбекпен, уақытша баспанамен қамту секілді қызмет түрлері қарастырылған. 

Сонымен қатар, мұнда қажетті құралдармен қамтылған психолог, мәдени тынығу, әлеуметтік, жатын бөлмелері бар. Онда психологтар, заңгерлер, әлеуметтік жұмыс бойынша консультанттар, дәрігерлер және бірқатар білікті мамандар қызмет көрсетеді. Орталық ҚР «Қызыл ай» құрамында орналасып, «Қорғау-Астана» қорының әлеуметтік жобасы аясында жүзеге асырылуда. 

– Бұл орталық тұрмыстық зорлық-зомбылыққа ұшыраған, оның ішінде ер азамат, қыз, бала және тағы басқа адамдарға тиісті көмек көрсетеді. Барлық жұмыстар анонимді түрде жүргізіледі. Біз мұнда экономикалық, әлеуметтік, құқықтық, жұмысқа орналастыру жалпы айтқанда қолымыздан келген көмектің барлығын жасаймыз. Дәл қазір орталықта 4 отбасы бар, – дейді жоба жетекшісі Малика Жүсіпова.

Мекенжайы: Шымкент қаласы, Ломоносов көшесі, н/з

Байланыс телефондары: 1409 Қосымша мәлімет үшін жергілікті полиция қызметі 102 немесе Шымкент қаласы әкімдігінің Call-орталығы 545-545 нөмірлеріне хабарласуға болады.

Бұдан кейін, Қазақстан Республикасының «Тұрмыстық зорлық-зомбылық профилактикасы туралы» заңына сәйкес, ҚР Бас прокуратурасының бастамасымен ОҚО-да жүзеге асып жатқан «Отбасындағы зорлық-зомбылықсыз Қазақстан» жобасына орай ашылған Медициналық-психологиялық оңалту орталығының» ғимаратын аралады. 

Мұнда нарколог, психолог, психотерапевт және әлеуметтік қызметкерлер психобелсенді заттарды пайдаланушы азаматтарға медициналық-психологиялық коррекция жұмысын жүргізеді. Сондай-ақ отбасылық агрессорларға психологиялық көмек беру, лабораториялық және инструменталды әдістермен тексерулер жүргізу, соматикалық, неврологиялық, психикалық тұрғыда зерттеулер жасау және тағы басқа да қызметтер көрсетіледі. Тек құзырлы органдардың жолдамасы арқылы қабылданатын орталық 20 төсек орынмен қамтамасыз етілген. 

– Мұндай орталық елімізде алғаш рет Оңтүстік Қазақстанда Бас прокуратураның бастамасымен ашылды. Басты мақсат – алкогольдік ішімдіктер, есірткі затын қолданып үй ішіндегілерге зәбір көрсететін тұлғаларға тиісті көмек көрсетіп, әлеуметке қайта қайтару. Сонымен қатар, арнайы мамандарымыз азаматтарды келеңсіз жағдайларға алып келген теріс қылықтарын зерттеп, зерделеумен айналысатын болады, – дейді облыстық наркологиялық диспансерінің бас дәрігері Серғазы Әлменов. 

Мекенжайы: Шымкент қаласы, Байытұлы баба көшесі, 9/14 

Байланыс телефондары: 8 (7252) 45-00-92, 45-00-64 

Қосымша мәлімет үшін жергілікті полиция қызметі 102 немесе Шымкент қаласы әкімдігінің Call-орталығы 545-545 нөмірлеріне хабарласуға болады.

Шымкент қаласы әкімдігінің Халыққа әлеуметтік қызмет көрсететін қалалық аумақтық орталығының жанынан ашылған «Әлеуметтік-психологиялық сүйемелдеу қызметі» орталығында салауатты өмір салтының дағдыларын қалыптастыру, әлеуметтік-психологиялық қызмет көрсету, сүйемелдеу бағыттары бойынша жұмыс жүргізіп, әлеуметтік мәселелерді шешуге көмектеседі. 

Орталықта зәбір шеккен, зорлық-зомбылықтың тауқыметін тартқандар және керағар діни ағым жетегінде кеткендерге психологиялық қолдау көрсетеді. Сонымен қатар қызмет алушыларды қабылдау, арнаулы әлеуметтік қызмет көрсету саласында және ҚР заңнамасына сәйкес әлеуметтік қамсыздандыру және әлеуметтік көмек алу, қызмет алушыларды тыңдау, әңгімелесу, белсендігін арттыру қызмет түрлері көрсетіледі. 

Сондай-ақ, мұнда интернет желісі арқылы сұхбаттасу, кеңестер алу қызметі де қарастырылған. 

Мекенжайы: Шымкент қаласы, «Самал-3» шағынауданы, Әл-Фараби көшесі, 1928/1 

Байланыс телефондары: 8 (7252) 39-39-07

Қосымша мәлімет үшін жергілікті полиция қызметі 102 немесе Шымкент қаласы әкімдігінің Call-орталығы 545-545 нөмірлеріне хабарласуға болады.

– «Отбасындағы зорлық-зомбылықсыз Қазақстан» жобасы аясында екі айдан бері бірқатар жұмыстар атқарылды. Бүгінгі күні Шымкент қаласында ең ірі орталықтар ашылуда. «Әлеуметтік-психологиялық сүйемелдеу қызметі» орталығы тұрғындарға қарапайым сөзбен айтқанда аурухана мен емхана болады. Әлеуметтік, медициналық және тағы басқа да қиын жағдайға түскен әже, ана, әке, бала осы орталыққа келіп, толық кеңес, көмек алуға мүмкіндігі туып отыр, – дейді ҚР Бас Прокурорының арнайы істер жөніндегі аға көмекшісі Салтанат Тұрсынбекова. 

– Елбасының «Рухани жаңғыру» бағдарламасында ұлттық құндылықтарды, салт-дәстүрді насихаттау, жастарды тәрбиелеу сияқты мәселелер қамтылған. Бүгінгі күні кіші, орта және аға буындар арасындағы байланысты күшейтуіміз керек. Отбасындағы зорлық-зомбылықты тек отбасының ғана мәселесі деп қарамауымыз керек. Мемлекет мұндай мәселелерді көтергенде бүкіл жауапкершілікті өзіне алуы міндетті емес. Өйткені, бұл жердегі басты мақсат әрбір азаматқа өзінің жауапкершілігін түсіндіру, – дейді облыс әкімінің орынбасары Ербол Садыр. 

Шара соңы «Отбасындағы зорлық-зомбылықсыз Қазақстан» жобасының қорытынды Гала-концертіне ұласты. Оған Р.Рымбаева, С.Майғазиев, Ж.Жексенұлы, «Жігіттер» квартеті, А.Жорабаева, Жанболат пен Жазира және тағы басқа танымал эстрада жұлдыздары қатысты.

Облыстық әділет департаментінің басшылығы биылғы бірінші жарты жылдықта атқарған жұмыстары бойынша баспасөз мәжілісін өткізді.

Жиында белгілі болғандай, облыста жарты жылда 299 мыңнан астам атқару құжаты болған. Соның ішінде 73 мыңнан астамы ғана орындалған. Яғни, сот орындаушылардың жетіспеуінен әрбір төртінші іс қана нақты шешімін табатынын көрсетіп отыр.

– Жеке сот орындаушыларды көбейту жөнінде мәселе көтеріп отырмыз. Қазір бұл жұмысқа ішкі істер органдарынан зейнеткерлікке шыққан кісілерді тарту мәселесін қарастырудамыз. Себебі сот орындаушылар жетіспеуінен бүгінде осы қызметке іріктеу, лицензия беру жұмыстары тоқтаусыз жүріп жатыр. Дегенмен осындай көрсеткішке қарамастан, жыл соңына дейін бүкіл құжаттардың 60 пайызын орындауды көздеп отырмыз, – дейді облыстық әділет департаментінің басқарма басшысы Бағдаулет Жұмаханов. 

Айта кетсек, сот орындаушылары, адвокаттар мен нотариустардың қызметіне қатысты сауалдарыңыз болса Шымкент қаласы, Желтоқсан көшесі, 16-ғимаратта орналасқан әділет департаментіне, ресми сайтына, 119 нөмірі арқылы ақпарат беру қызметіне немесе 58-00-58 нөміріне хабарласуыңызға болады. Егер шағымыңыз болса, жазбаша түрде де арыздана аласыз.