Шынар – бүкіл Кавказ бен Балқан түбегі, кіші Азия мен Жерорта теңізі жағалауында, сондай-ақ, Орта Азияда кеңінен таралған алып ағаш. Ғасырлар бойы жайқалып тұратын бұл ағаштың орташа биіктігі – 25-30 метр. Табиғатта 50 метрге жеткен түптері де кездеседі. Діңі жуан, үлкен шынардың көлеңкесі әудемжерге түсіп тұрады. Қысқасы, бір ілініп кетсе, шынар деген жеті ұрпағың саялайтын таңғажайып ағаш деуге болады.
Шымкенттің шынайы жанашыры болған өлкетанушы, белгілі журналист, марқұм Кеңесбай Исмаилов шаһарға шынарды көптеп егу керектігін айтумен өтті. Кенекең климаты мен жер қыртысы өзгеше өңірлерден әкелінген, түрі әдемі болғанымен, біз жаққа жерсініп кетуі екіталай, әрі көшеті қымбат тұратын ағаштарды жыл сайын еге бергеннің пайдасы шамалы екенін айтып шырылдаушы еді. «Шымкент – шынар ағашының табиғи ортасы, Шымкентті шынымен жасыл желекті қала еткіміз келсе, осы шынарды көптеп егуіміз керек» деп жиі айтатын.
Расында, Шымкент – шынарлы қала. Ең үлкен шынар ағаштары орталық саябақта, Ә.Диваев пен Ғ.Ілияев көшелерінің қиылысында, Түркістан көшесінің бойында өсіп тұр. Енді қала әкімдігінің сол шынарды қаланың жаңа бөлігіне егіп жатқаны қуантады.
Иә, Кеңесбай ағамыздың шынар егілсе деген тілегі биыл Наурызда орындалды. Он күнге созылған Наурызнаманың соңғы күні, яғни, 23 наурыз — Тазару күні деп жарияланды.Бұл күні Қазақстанның барлық аймақтарында жалпыұлттық экологиялық акция өтіп жатыр.
Тазару күніне орай өткен жалпыұлттық экологиялық акциядан Шымкент қаласы да тыс қалған жоқ. Жаңадан бой көтеріп келе жатқан Шымкент-Сити шағынауданында «Бір тал кессең, он тал ек» деген акция ұйымдастырылып, жаңадан бой көтерген шағын ауданда тұрғындар 2600-ден астам түп шынар көшеттерін отырғызды.
«Атадан мал қалғанша, тал қалсын» деген қағиданы басшылыққа алған топтың қатарында қала тұрғындары, қоғам белсенділері, еңбек ардагерлері, еріктілер мен белсенді жастар, барлығы 200-ден астам адам бар.
—Халқымыз ежелден Наурызда бұлақтың көзін ашып, айналаны күл-қоқыстан тазартып, ағаш егіп, табиғатқа қамқорлық танытқан. Сол дәстүрді сақтаған еліміз үшін Тазару күні жаңа жылды жаңа мақсат, жаңа үміт және таза ниетпен қарсы алудың символына айналып отыр, — деді Шымкент қаласы Абай аудандық ардагерлер кеңесінің төрағасы Бастархан Байжанов.
Сонымен қатар Тазару күнінде Шымкент қаласының барлық аудандарында «Таза аула» атты экологиялық іс-шара өтті. Оған бүкіл қала бойынша 4 мыңнан астам адам қатысып, аулалар мен көшелердің бойын күл-қоқыстан тазартты. Ағаштардың түбі әктеліп, қураған бұталары кесіліп, ретке келтірілді. Қоқым жәшіктері, қоршаулар мен орындықтар сырланды.
Айдар ҚҰЛЖАНОВ
