Қоршаған ортаның тазалығы – тек көрікті мекеннің кепілі ғана емес, ұлттың мәдениеті мен азаматтық деңгейінің айқын өлшемі. Табиғатқа деген көзқарас, қоғамдық кеңістікті күтіп ұстау, ортақ игілікке жауапкершілікпен қарау – мұның барлығы қоғамның ішкі тәрбиесі мен санасының көрсеткіші. Осы тұрғыдан алғанда, елімізде жүзеге асып жатқан «Таза Қазақстан» бағдарламасы бір реттік акция немесе маусымдық сенбілік аясынан әлдеқайда кең ұғымды білдіреді.
«Таза Қазақстан» – бұл, ең алдымен, қоғам санасын жаңғыртуға бағытталған ауқымды идеологиялық әрі тәрбиелік жоба. Бағдарламаның басты мақсаты көшені тазалау немесе қоқыс жинаумен шектелмейді. Оның өзегі – әрбір азаматтың бойына туған жеріне деген құрметті, қоршаған ортаға жанашырлықты, қоғамдық мүлікке ұқыптылықты сіңіру. Табиғатты аялау – болашаққа деген жауапкершіліктің көрінісі екенін түсіндіру арқылы бағдарлама жас ұрпақты экологиялық мәдениеті жоғары, саналы азамат ретінде тәрбиелеуді көздейді.
Бүгінде әлем елдері экологиялық қауіпсіздік пен тұрақты дамуды ұлттық басымдыққа айналдырып отыр. Бұл үдерістен Қазақстан да шет қалмауы тиіс. «Таза Қазақстан» бағдарламасы дәл осы жаһандық үрдіске сай, ел болашағын ойлаған стратегиялық бастама ретінде өмірге келді. Ол әр адамды бейжайлықтан арылтып, «тазалық – біреудің міндеті» деген ескі түсініктен «тазалық – менің жауапкершілігім» деген жаңа қоғамдық санаға жетелейді.
Осы орайда, Шымкент қаласында осы бағдарлама аясындағы тазалық және тәрбиелік мәні бар іс-шаралар жүйелі түрде жалғасып келеді. Біз оқырман қауымға осындай тағылымды істер жөнінде кеңінен әңгімелегенді жөн санап отырмыз.
Қаратауда тазалық жұмыстары жүргізілді
«Таза Қазақстан» бағдарламасы аясында Шымкент қаласының аудан аумақтарында тазалық іс-шаралары өтті. Қаратау ауданы Нұрсат шағын ауданында да сенбілік жұмыстары ұйымдастырылып, оған тұрғындар, аудандық коммуналдық мекеме қызметкерлері, AMANAT партиясының Шымкент қалалық филиалының өкілдері қатысып, тазалыққа үлес қосты.
Көпшілік шағын ауданның №1 үй ауласы аумағын ретке келтіріп, қоқыстарды жинау, қураған ағаштар мен шөптерді тазалап, жалпы санитарлық тазалық жұмыстарын жүргізді. Қаратау аудандық коммуналдық мекемесінен 50 жұмысшы қатысып, жалпы 2 техника жұмылдырылды.
Іс-шарада партия филиалы атқарушы хатшысының орынбасары Ербол Байқонысов сананы сергітетін, азаматтардың туған жерге, өз қаласына деген жанашырлығын оятатын сенбіліктің маңызы зор екенін атап өтті. Ол қала тұрғындарын экологиялық мәдениетті сақтауға және «Таза Қазақстан» бағдарламасы аясындағы іс-шараларға белсенді түрде қатысуға шақырды.
Акция қала мектептерінде жалғасты
Шымкент қаласында «Таза Қазақстан» бағдарламасы аясында өтіп жатқан экологиялық іс-шаралар жалғасын табуда. Бағдарлама шеңберінде қала аумағында бірқатар тазалық күндері ұйымдастырылып, соның бірі №75 жалпы орта мектепте кең көлемде өтті. Мектеп ұжымы, оқушылар, экологиялық үйірме мүшелері табиғатты аялау, жас ұрпақты қоршаған ортаға жанашырлықпен қарауға тәрбиелеу бағытында атқарылып жатқан жұмыстармен таныстырды.
Мектеп директоры оқу орнының соңғы жылдары қол жеткізген жаңалықтарымен бөлісті. Оның айтуынша, ұзақ жылдар бойы жөндеуді қажет еткен ғимарат биыл толықтай күрделі жөндеуден өтіп, оқушылар үшін жаңа, жайлы, жылы әрі заманауи орта қалыптасты.
— Жиырма төрт жыл дегенде мектебіміз күрделі жөндеуден өтті. Бұрын сыныптарымыз өте салқын болатын, балалар гүл егіп баптауға тырысқанымен, жағдай жасалмағандықтан қиындықтар туатын. Биылғы жаңартудан кейін оқушылар өздері бірігіп, әр сыныпта гүл отырғызу акциясын ұйымдастырды. Қазір барлық кабинет жасыл желекке толы. Биология пәні мұғалімдері мен экологиялық үйірме жетекшісімен бірге әр жасыл өсімдіктің табиғатқа ғана емес, баланың ішкі мәдениетіне әсер ететінін түсіндіруді басты мақсат етіп отырмыз», — деді мектеп директоры Ақтолқын Оразбаева.
Жаңартылған мектеп бүгінде 1 067 оқушыға білім беруде. Оқу орнының жобалық қуаттылығы – 590 бала, сондықтан екі ауысымда жұмыс істейді. Директордың айтуынша, жаңа ғимарат балалар мен ата-ананың көңілінен шығып, оқу процесін жақсартуға үлкен серпін берген. Мектептің биология пәні мұғалімі әрі экологиялық үйірме жетекшісі Үміт Жаңабекова да атқарылып жатқан жұмыстар жөнінде баяндады.
— «Экологиялық үйірме үш жылдан бері жұмыс істеп келеді. Қазір жаңа бағдарламаға сәйкес жылдық жоспар құрылды. Үйірмеде жиырмаға жуық оқушы бар. Біз түрлі шеберлік сабақтарын өткізіп, «Таза сынып», «Таза қала» акциялары аясында сыныптарды көгалдандыру жұмыстарын жүргіземіз», — деді ол.
Оқушылардың жасыл кеңістікке жауапкершілікпен қарауы олардың жеке дамуына да әсер етеді. Әр сыныпқа бекітілген гүлдерге су құю, күтіп-баптау, қоршаған ортаға жанашырлық таныту – экологиялық мәдениеттің негізі. Мектеп басшылығының айтуынша, баланы табиғатты сүюге баулу – ұлт болашағын тәрбиелеудің бір бөлігі. Өйткені, табиғатқа құрмет көрсетуді үйренген бала қоғамға да, адамға да құрметпен қарайды.
Іс-шарада оқушылар мектеп ауласын тазалап, ашық сабақтар ұйымдастырды. Олар өздері жасаған ғылыми жұмыстарын таныстырып, алдағы жоспарлар туралы баяндады.
№75 жалпы орта мектеп ұжымы үшін бұл бастама – балалардың бойында табиғатты қорғау мәдениетін орнықтырудың жүйелі жолы.
Еңбекші ауданында сенбілік өтті
Жиналғандарға арналған тапсырма қарапайым болды: қураған ағаштар мен түскен жапырақтарды алып тастау. Бұл жұмысқа үш техника жұмылдырылды. Еңбекші ауданы әкімдігінің қызметкерлері және «Еңбекші» мемлекеттік мекемесінің мердігерлері Еңбекші ауданындағы Әлімбетов көшесі бойындағы қоғамдық жұмысқа қатысты.
«Қазіргі негізгі міндет — түскен жапырақтарды алып тастау. Муниципалдық қызметкерлер оларды күн сайын тазалауы керек; біз мұны көріп отырмыз, сондықтан көмекке келдік. Біз аулалардан, ойын алаңдарынан және спорт алаңдарынан жапырақтарды алып тастадық. Сондай-ақ, ағаштардан қоқыс пен түскен жапырақтарды алып тастадық. «Таза Қазақстан» науқаны әркімге өздерін қажет сезінуге және өз қаласы мен елінің дамуына үлес қосуға мүмкіндік береді. «Адамдар өз күш-жігерінің нәтижелерін — жиналған қоқысты, саябақтарды және аулаларды тазалауды көргенде, бұл өздеріне, қалаларына, еліне және халқына қанағаттанушылық пен мақтаныш сезімін оятады. Қаладағы бүкілхалықтық тазалық жұмыстары сияқты мұндай күш-жігер әр адамның қоршаған ортаны қорғауға белсенді қатысуын талап етеді. Әрине, мұндай экологиялық бастамаларға қатысу әркімнің бойында өз қаласы үшін жауапкершілік сезімін оятады», — деп атап өтті Еңбекші ауданы әкімшілігінің қоршаған орта сапасын дамыту бөлімінің бас инспекторы Қуаныш Айдапкелов.
Бұл – біздің сүйікті қаламыз
«Таза Қазақстан» бағдарламасы аясында Шымкенттің барлық аудандарында кең көлемді тазалық шаралары өтті. Шымкент жастар ресурстық орталығы да Металлургтер саябағында тазалық күнін ұйымдастыру арқылы үлес қосты.
Іс-шараға колледждер мен университеттерден қырық студент қатысты. Олар қоқыс пен түскен жапырақтарды жинап, саябақты толығымен тазалады. Жастар ресурстық орталығы басшысының орынбасары Аружан Русланқызы жастармен жұмыс істеу экологиялық сананы және қалаға деген жанашырлық көзқарасты қалыптастыруға ықпал ететінін айтты. Сондай-ақ, әрбір студент қоршаған ортаны қорғауға жауапкершілікпен қарап, өзінің туған жері мен қаласына жанашыр болуы керектігін айтты.
– Бүгін Металлургтер саябағында өткен сенбілікке шыққан қырық ерікті Шымкенттің білім беру мекемелерінің студенттерін жыл бойы біріктірген ауқымды қозғалыстың бір бөлігі ғана. Тек 2025 жылдың қаңтарынан қарашасына дейін студент-еріктілер қаланың саябақтарынан, алаңдарынан және жасыл желекті аймақтардан 46 тоннадан астам қоқыс жинап, экологиялық брендтің жаңа буынына айналған «Таза Қазақстан» науқаны аясында бірқатар іс-шараларға қатысты. Жалпы алғанда, сенбілік күндеріне қатысқан студенттер саны үш мыңнан асты, — деп атап өтті Аружан Русланқызы.
Ол қала тұрғындарын қоршаған ортаны қорғауға және «Таза Қазақстан» бағдарламасына белсенді қатысуға шақырды.
***
Қорыта айтқанда, «Таза Қазақстан» бағдарламасы – экологиялық мәселелерді шешудің ғана емес, ұлттық сананы жаңғыртудың маңызды тетігі. Бұл бастама арқылы қоғамда тәртіпке, тазалыққа, ортақ құндылықтарға деген көзқарас өзгереді. Әрбір сенбілік пен акция сыртқы тазалықпен қатар, ішкі жауапкершілікті қалыптастыруға қызмет етеді. Себебі, табиғатты қорғау – заңмен міндеттелетін ғана емес, жүрекпен сезінілетін азаматтық парыз.
Бағдарлама жас ұрпаққа туған жердің қадірін ұғындырып, «Менің елім – менің үйім» деген ұстанымды санасына бекітеді. Осындай құндылықтармен сусындаған бала ертең немқұрайлы емес, адал еңбегімен елге қызмет ететін, Қазақстанның шынайы патриоты болып қалыптасады. Демек, «Таза Қазақстан» – адал азамат тәрбиелеудің, ұлттық сапаны жаңа деңгейге көтерудің жолы.
Азаматтардың санасын өзгерту арқылы тұтас ұлттың болмысын жаңғыртуды мақсат еткен бұл бағдарлама – бүгінгі күннің ғана емес, ертеңгі болашақтың да іргетасы. Тазалықты көшеден емес, санадан бастай білген елдің болашағы да берік болмақ. Осы тұрғыдан алғанда, «Таза Қазақстан» – әрбір қазақстандықтың ортақ ісі, ортақ жауапкершілігі және ортақ мақтанышы.
«Шымкент келбеті»,
«Панорама Шымкента»
газеттерінің тілшілер тобы
