Еуразиялық экономикалық одақ – мемлекетаралық байланыстардың жаңа үлгісі
Пятница, 08 Сентябрь 2017 06:06
Экономика – кез келген мемлекеттің әл-ауқатын, тұрмыс-тіршілігін айқындайтын басты фактор. Ал экономиканы дамытудың басты құралдарының бірі ол – халықаралық сауда. 2017 жылдың қаңтарында Қазақстанның сыртқы сауда көлемі 4,1 млрд долларды құрап, өткен жылмен салыстырғанда 14%-ға өскен. Оның басым бөлігі Еуразиялық экономикалық одақ аясында жүзеге асқан.
Еуразиялық экономикалық комиссиясының баспасөз қызметінің мәліметінше, соңғы жылдары ЕАЭО-ға мүше елдердің ішкі және сыртқы сауда айналымы артып, экспорт көлемі ұлғайған.
Нақтырақ айтатын болсақ, жыл басынан бері ЕАЭО арасындағы сауда көлемі 3,5 млрд долларды құраған. Бұл көрсеткіш өткен жылмен салыстырғанда 37,3%-ға көп. Ал экспорт көлемі 10%-ға ұлғайған. Елбасы «Еуразиялық интеграцияның экономикалық әлеуеті өте жоғары. 2030 жылға қарай жиынтық ІЖӨ-нің өсімі түріндегі интеграциялық тиімділіктің перспективасы шамамен 900 миллиард долларды құрай алады» деген болатын.
ЕАЭО негізінен отандық кәсіпкерлерге тиімді. Өйткені, одақ аясында бәсекелестіктің тең шарты құрылып, техникалық реттеудің тиімді жүйесі енгізіледі. Кедендік баж салығы болмайды. Сондай-ақ, шекарадағы қозғалыс жеңілдеп, тауар тасымалдау артады. Ең бастысы 180 миллионнан астам нарыққа жол ашылады. Қазақстанның әлеуеті жоғары өнеркәсіп, мұнай және мұнай өнімдері, дәрі-дәрмек, ауылшаруашылығы және тағы басқа салаларды дамытуға мүмкіндік береді. Мысалы, өзге елдерге шығарылатын көлік пен құрал-жабдықтар 3%-ға, азық-түлік, ауыл шаруашылығы өнімдері 26%-ға көбейген.
Ағымдағы жылдың тамыз айында одаққа мүше елдердің үкімет басшыларының басқосуында ЕАЭО мемлекеттері арасында әуе сапарларының тарифтерін теңестіру, цифрлық кеңістікті құру, жүргізушілердің өз куәлігімен аталған елдер арасында қатынай алу мәселелері талқыланды. Ал бұған дейін одақ шеңберіндегі ұялы байланыс құнының арзандайтыны айтылған болатын. Сонымен қатар, 2019 жылға қарай ЕАЭО елдер арасында электр энергиясы саудасының ортақ жүйесін құру жоспарланған. Қуат көзінің өзара экспорты 2%-ға артады деп күтілуде.
– Еуразиялық одаққа мүше елдерінің барлығында дүниежүзілік мұхитқа шығуына мүмкіндік жоқ. Жүкті тек көлікпен тасымалдау тиімсіз. Оған көп қаржы кетеді және ұзақ уақытты талап етеді. Сол үшін теңіз порты барлығына қол жетімді болуы тиіс. Сондай-ақ, ЕАЭО-ң географиялық жағдайы Еуропа мен Азия-Тынық мұхиттың өңірлік логистикалық орталығы болуға мүмкіндігі бар, – деген болатын ҚР премьер-министрі Бақытжан Сағынтаев.
Қазіргі таңда Еуразиялық экономикалық одаққа бірқатар мемлекеттер мен халықаралық бірлестіктер қызығушылық танытуда. Алдағы уақытта Корея, Сингапур, Вьетнам, Иран, Тайланд, Моңғолия және тағы басқа елдер қосылуы мүмкін. Мамандардың айтуынша, ЕАЭО-ға 50-ге жуық мемлекет ынтымақтастық орнатуды қалайды. Ал Белорусияның тауар өндірушілері одақ аясында қазақстандық серіктестерімен бірлесе Орта Азия мен Қытай нарығына шығуға ниеттеніп отыр.
Айта кетейік, Еуразиялық экономикалық одақ 2014 жылдың 29 мамырында Қазақстан, Ресей, Беларусь мемлекет басшыларының қол қойылған келісім негізінде құрылып, 2015 жылдың 1 қаңтарынан бастап күшіне енді. Еуропалық Одақ интеграциясының тұжырымдамасын 1994 жылы Елбасы Н.Назарбаев алғашқы болып таныстырған еді.
Құт дарыған қазыналы Оңтүстік
Среда, 06 Сентябрь 2017 05:56
күндері Астанада жоғары деңгейде өтті
Астанада 29 тамыз бен 3 қыркүйек күндері аралығында «ЭКСПО-2017» халық-аралық мамандандырылған көрмесіне орай Оңтүстік Қазақстан облысының күндері өтті. ОҚО күндері аясында Елордада Оңтүстік өнерпаздарының қатысуымен 43 мәдени іс-шара ұйымдастырылып, қала тұрғындары мен шетелдік қонақтарға керемет көңіл күй сыйлады.
Рухани жаңғыру аясында
Іс-шара «Ontustik Business: Мүмкіндіктер мен әлеует» атты бизнес-форумнан басталды. Оған облыс әкімі Жансейіт Түймебаев, ҚР «Атамекен» ҰКП басқарма төрағасының орынбасары Нұржан Әлтаев, «Қазақстан Даму банкі» АҚ төрағасы Болат Жәмішев және 150-ге жуық қаржы қызметкерлері мен кәсіпкерлер қатысты. Шара барысында өңірдің экономикасы мен инвестиция тарту мәселесі талқыланды. 6 меморандумға қол қойылды.
Сондай-ақ, Оңтүстік Қазақстан облысы әкімінің орынбасары Ұласбек Сәдібеков Орталық коммуникациялар қызметіндегі баспасөз-конференциясында болып, өңірдің әлеуметтік-экономикалық дамуы мен мәдениет күндеріне арналған шаралар жайын баяндады.
Астанадағы ОҚО күндері аясында өткен ауқымды іс-шаралардың бірі ОҚО облыс әкімі Жансейіт Түймебаевтың ҚР Ұлттық Академиялық кітапханасында ақын-жазушылармен кездесуі болды.
Оған Мырзатай Жолдасбеков, Мархабат Байғұт, Мырзагелді Кемел, Ғарифолла Есім, Қалқаман Сарин, Ханбибі Есенқара, Әселхан Қалыбекова, Оразкүл Асанғазы және тағы басқа тұлғалар қатысты. Жиын барысында Елбасының «Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру» мақаласы талқыланып, «Тұлға. Тәуелсіздік. Тарих», «Жаһан таныған жеті тұлға» атты кітаптарының тұсауы кесілді.
– Біз кезінде ерікті, еріксіз алыстап кеткен өз рухани құндылықтарымызға қайта келе жатқан жұртпыз. «Рухани жаңғыру» соның көрінісі. Қазіргі кезде рухани жаңғыру аясында әдебиет мәселесіне қатысты өрелі ойлар ортаға салынып жатыр. Әрбір облысқа қатысқан әдеби ортаның шығармашылық әлеуетін көтеру оларға тың серпін береді, – деді ОҚО әкімі Жансейіт Қансейітұлы.
Астаналықтарға 450 келі тәтті тоқаш тарту етті
Елордалық тұрғындар асыға күткен шаралардың бірі – жәрмеңке болды. Онда Оңтүстіктен келген 12976 тоннаға жуық ауыл шаруашылық өнімдері ұсынылды. Жиналған жұртшылық Мақтарал мен Шардараның қауын-қарбызы, Түлкібастың алмасы мен Сарыағаштың қызанағынан дәм татты. «Бәйтерек» монументі алаңында ұйымдастырылған жәрмеңкеде Еркінбек Бөкебаев ойлап тапқан «Qazaq Arbasy» қойылып, қала тұрғындары мен қонақтарына құрт, қымыз-қымран мен жеміс-жидектер тегін үлестірді.
Сонымен қатар, Құрбан айт мерекесі күні «Қазанат» атшабарындағы этноауылда астаналықтарға кең дастархан жайды. Шара барысында құрбандық шалынып, 300 келі палау мен 1 тонна бауырсақ пісірілсе, Төлеби ауданының қымызы мен Отырар ауданының шұбаты ұсынылды. Бұдан бөлек, түрлі тәтті тағамдар, жеміс-жидектер және қауын-қарбыздарды ақысыз таратты.
«Бейбітшілік және келісім сарайында» «Оңтүстік өнімдері» тауарөндірушілердің көрмесі ашылды. Онда оңтүстіктің азық-түлік, дәрі-дәрмек, киім-кешек, құрылыс заттары мен құрылғылар қойылды. Келушілерге шарада ұсынылған өнімдерді нарықтағы бағадан 15-20 пайызға арзан сатып алу мүмкіндігі туды.
Оңтүстік жастары да Құрбан айт мейрамына ерекше тарту жасады. Олар «Хан шатыр» ойын-сауық орталығынан бастап, қоғамдық көліктерде кездескен шетелдік қонақтар мен жергілікті халыққа 450 келі тəтті тоқаш сыйлады.
Кенесары ханның қылышы мен Қажымұқанның құнды жәдігерлері
Астанадағы ОҚО күндері тарихи, өлкетану мұраларға толы болды. Солардың бірі, «Қазақстан» орталық концерт залында өткен «Жер кіндігі – Қазығұрт» атты көп салалы ғылыми көркемөнер көрмесі. Онда 9 бөлімнен тұратын тарихи шежіреден сыр шертетін құнды бұйымдар мен фотосуреттер, суретшілердің бағалы еңбектері мен көне жәдігерлері көпшілікке ұсынылды.
Этноауылда ОҚО қолөнершілерінің 1500-ден астам құнды жәдігерлері қойылған «Құтты өлке қолөнері» атты көрмесі ұйымдастырылып, облыстық музей Қажымұқанның құнды жәдігерлері мен Кенесары ханның қылышын «ЭКСПО-2017» халықаралық көрмесіне келген қонақтарға таныстырды. Сонымен қатар, «Қазанат» атшабарында қыз қуу, жамбы ату, теңге ілу, аударыспақ, құсбегілік және ат құлағында ойнаған жігіттердің арасында ұлттық ат спорты түрлерінен жарыс ұйымдастырылды.
Сондай-ақ, Елбасы Н.Назарбаевтың «Болашаққа бағдар: Рухани жаңғыру» мақаласын насихаттауға, туған жерге деген сүйіспеншілікті, қазақтың ұлы тұлғаларына деген құрметті арттыратын «Күш атасы – Қажымұқан» анимациялық фильмінің тұсауы кесілді. Елордадағы «Оқушылар сарайында» 2D форматындағы жаңа туындыны Шымкенттегі «САҚ» киностудиясы түсірген.
100-ден астам өнерпаздан құралған ОҚО опера және балет театры ұлттық және әлемдік операларының үздік шығармаларын орындаса, облыстық қуыршақ театры Астана қалалық қуыршақ театры мен балабақшаларында жас балаларға Мақпал Малдыбаеваның «Алтын балық» және Антонина Малюченконың «Масақ» («Колосок») қойылымдарын қазақ және орыс тілдерінде ұсынды.
Ал «Оңтүстік-Цирк» мекемесі еліміздегі цирктер тарихында тұңғыш рет қолға алынған тарихи – театрландырылған «Томирис» қойылымын қала жұртшылығына тарту етті.
«Ән мен күй әлдилейді Астананы!»
Астанадағы Оңтүстік күндері мерекелік бағдарламасы Астананың бас көшелерімен жүріп өткен «Түркі елінің түп тамыры – Оңтүстіктен мерейлі Астанаға сәлем!» атты өнер керуеніне, «Бәйтерек» алаңындағы «Сәлем, Астана! Сәлем, ЭКСПО-2017!» және «Оңтүстік әзілдері» атты концертіне ұласты.
«Қазақстан» орталық концерт залында «ЭКСПО-ға Оңтүстіктен ән шашу!» атты ОҚО өнерпазадарының гала-концерті өтті. Оған ҚР Премьер-Министрінің орынбасары Е.Досаев, Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрі Т.Дүйсенова, Мәдениет және спорт министрі А.Мұхамедиұлы, Сыртқы істер министрі Қ.Абдрахманов, Жоғарғы Сот Төрағасы Қ.Мәми, «Самұрық-Қазына» АҚ басқарма төрағасы Ө.Шөкеев, Астана қаласы әкімінің орынбасары Е.Аманшаев, ҚР Парламенті Сенатының депутаттары, Қазақстандағы шетел елшілері, қоғам қоғам қайраткерлері және облыс әкімі Жансейіт Түймебаев қатысты.
Шара барысында дәстүрлі және эстрада әндері орнындалып, 1000-ға жуық мәдениет және өнер шеберлері қатысты. 600 жас домбырашы бір мезетте Құрманғазының «Балбырауын» күйін орындап, көрермендерге ерекше көңіл күй сыйлады.
«ЭКСПО-2017» халықаралық көрмесіне орай ұйымдастырылған Астанадағы Оңтүстік күндерінің қорытынды іс-шарасы ЭКСПО қалашығындағы Амфитеатрда болып өтті. «Ән мен күй әлдилейді Астананы!» деп аталған гала-концертте ОҚО өңірінен шыққан эстрада жұлдыздары өнер көрсетті. Олардың қатарында Қайрат Нұртас, Жұбаныш Жексенұлы, Сейфуллин Жолбарыс, Алтынай Жорабаева, Нұрлан Өнербаев, Заттыбек Көпбосынұлы, Маржан Арапбаева, Ибрагим Ескендір және тағы басқа әншілер болды.
Мьянмадағы мұсылмандардың жағдайы әлем халқын алаңдатуда
Среда, 06 Сентябрь 2017 05:37
25 тамыз күні Мьянмадағы (Бирма) Ракхайн штатында (Аракан) үкіметтік күштер мен рохинджа мұсылмандары арасында қақтығыс орын алған. Салдарынан 2 мыңнан аса мұсылман үйі отқа оранып, 400-ден аса адам азапталып өлтірілген. Ресми билік өкілдері мен жергілікті халық мұсылмандарға қорлық көрсетіп, тірідей өртеген. Бұл әрекеттерін «Бирманы мұсылмандардан тазартқымыз келеді» деп түсіндірген. Пуреин мұсылмандары мен буддистері бұл оқиғаға сырттан келген буддистер себеп болғанын айтып отыр.
Оқиға орын алған кезде 50 мыңнан аса мұсылман көршілес Бангладешке бас сауғалаған. Оның ішіндегі 40 адам Наф өзенін өту кезінде көз жұмды. Соңғы деректер бойынша 50 мың адамның 27 мыңы ғана Бангладешті паналаған. Алайда, Бангладеш билігі екі мыңнан аса босқынды Мьянмаға кері қайтарды. Ал қалғандары екі шекара арасында жан сақтап жүр. Мұндай оқиғалар бірнеше жылдан бері жалғасып келеді. Бірақ мұндай деңгейде шиеленіспеген. 2012 жылғы да осындай қақтығыс орын алған. Ол кезде 84 адам қаза тауып, 129 адам жарақаттанған еді. Кейбір деректерде аракандықтар арасындағы дау 1940 жылдан бері жалғасып келе жатыр делінген.
Аталған оқиғаға байланысты Ресейдегі және Шешенстандағы мұсылмандар мьянмалықтардың мұсылмандарға жасап жатқан әрекеттеріне наразылықтарын білдіріп, шеруге шықты. Түркия Президенті Р.Ердоған бұны «Мұсылмандардың геноциді» деп атады.
– Бұл оқиғаға көз жұмғандар, солардың сыбайластары. Мьянмадағы адам тағдырына бейжай қараған әлемдік БАҚ та осы сорақылыққа қатысы бар деп есептеймін. 19 қыркүйектен бастап БҰҰ Қауіпсіздік кеңесің отырысы өтеді. Аракандағы жағдайды жеткізу үшін қолдан келгенін жасаймыз, – деді Түркия басшысы Тайып Ердоған.
Ал Шешенстан Президенті Рамзан Қадыров «адамзат мұндай қатыгездікті екінші дүниежүзілік соғыстан бері көрмеді» дейді.
– Аракан елінде айтуға ауыз бармайтын оқиғалар болып жатыр. Аяусыз өлтіру, зорлау, қорлау, тірідей өртеу мұсылмандарға қатысты барлық нәрселерді жою. Шешенстанда біреу түшкірсе күніне екі рет мәлімдеме жасайтын ондаған мемлекеттің басшылары неге үнсіз отыр? – деді Шешенстан басшысы.
Әлеуметтік желілерде #аракан, #prayforrohingya деген хэштегтер таралып жатыр. Мұндай хэштегтер саны әлем бойынша 2 млрд-қа жуықтаған. Қазақстан Парламенті Сенатының төрағасы Қасым-Жомарт Тоқаев «БҰҰ Мьянмада болып жатқан оқиғаларға тура көзқарасын білдіру қажет. Соншама көп жазықсыз мұсылмандар қатыгез қуғын сүргіннен өліп жатыр», деп өз пікірін білдіріпті. Сонымен қатар, Ардақ Назаров, Сәкен Майғазиев, Айнұр Тұрсынбаева, Мейрамбек Беспаев секілді елімізге танымал азаматтар да Аракандағы мұсылмандардың қайғысына ортақтасуда. Белгілі дінтанушы Қайрат Жолдыбайұлы да сырт қалған жоқ.
– Қандай жағдай болса да, күнəсіз сəбилерді турап өлтіруге, қорғансыз əйелдерді тірідей көмуге, толықтай бір халықты өртеп, жоқ қылуға бола ма? Бирмалықтардың қателіктері болса, ол елдің заңдары қайда? Мəдениетті жазалау жолдары қайда? Халықаралық құқықта тек кінәлі адам ғана істеген ісінің жазасын тартады. Жаппай қыру жəне мұны діннің атымен істеудің аты терроризм, геноцид болса керек. Ешқандай себеп мұндай жауыздықты ақтап ала алмайды. Халықаралық бейтарап комиссия құрылып, жағдайдың дұрыс шешілуін қарастырғандары дұрыс. Рим папасы жауыздықтың тоқтауын талап етіп, үндеу тастады, – деді Қ.Жолдыбайұлы.
Рохинджалар – мұсылман дінін ұстанатын этникалық бенгалдар. Мьянма билігі мен буддистер Каларларды (мұсылман рохинджаларды келемеждеп осылай атайды) лаңкестік ұйымдарды қолдайтын заңсыз мигранттар деп санайды. Сол себепті де азаматтық бермей келеді.
Ал әлеуметтік желіде суреті таралып кеткен буддист – Ашин Виратху. 9 жыл бұрын терроризмге қатысы болғаны үшін түрмеге отырған. Ол мұсылмандарға байкот жариялау мақсатында бүкіл буддисттерге үндеу тастаған. 2012 жылы Мьянмадан мұсылмандарды қуып шығару үшін құрылған митингті басқарған.
Тағы бір сәт, 2016 Мьянманың билік басына Аун Сан Су Чжи ханым келген болатын. Көпшілік жаңа басшы ұзақ жылдар бойы жалғасып келе жатқан қақтығысты тоқтатады деп күтті. Дегенмен, ол да бұл мәселеде қауқарсыздық танытуда. Оның бұл мәселедегі ұстанымын былтырғы қақтығыста «Маған адам құқығы бұзылмайтын мемлекетті көрсетіңдерші»,-деп айтқан сөзінен ұғуға болады. Айта кетейік, Аун Сан Су Чжи оппозициялық саясаткер ретінде «Нобель» сыйлығын иеленген болатын.
Қазіргі таңда түрлі Халықаралық ұйымдар гуманитарлық көмек көрсетуде. Дегенмен, Мьянма билігі БҰҰ-ның Ракхайн штатының солтүстігіне көмек көрсететін мекемелерді қайтарып және 16 ұйымның көмегін шектеп тастаған. Әрі қарай оқиғаның қалай өріс алатыны, 19 қыркүйектен соң мәлім болады деп күтілуде. ҚР Сыртқы істер министрі Қайрат Әбдірахманов Қазақстан да Мьянмадағы мұсылмандарға қатты алаңдаушылық білдіретінін айтып өтті.
– Біз Мьянмада мұсылмандармен болып жатқан жағдайға алаңдаушылық білдіреміз. Мьянмада исламофобияның жағымсыз үрдісін байқап отырмыз, – деді СІМ басшысы Қ. Әбдірахманов.
Мьянма мемлекеті – Оңтүстік-Шығыс Азияда, Үндіқытай түбегінде орналасқан. Жер аумағы 678 500 км². Басқару жүйесі – Республикалық. Жалпы халық саны – 55 млн. Астанасы – Нейпьидо. Елдің негізгі бөлігін бирмалықтар(68 %) құрайды. Шандар – 9 %, карендер – 7 %, аракандар – 4 %, қытайлар – 3 %, үндістер – 2 %. Басым бөлігі будда дінін ұстанады – 89 %. Христиандар – 4 %, мұсылмандар – 4 %.
Шымкенттің шырайы
Вторник, 29 Август 2017 11:21
Шымкентке келіп көрмей кетпейтін бір жер болса, ол – Дендросаябақ. Елімізде мұндай саябақ тек екі қалада ғана бар. Алматы мен Шымкентте. 1979 жылы қоғам қайраткері Асанбай Асқаровтың басшылығымен құрылған бұл мекен қазіргі таңда қала тұрғындарының таза ауамен тыныстап, аптап ыстықта саялайтын демалыс орнына айналған.
Дендросаябақ – грек тілінен «δένδρον» немесе латыншадан «arbor» ағаш, ашық аспан астындағы ағаштар шоғыры деген мағынаны білдіреді. 117 гектарды алып жатқан Шымкенттегі Дендропаркте де 560 түрлі ағаш бар. Олардың ішінде сирек кездесетін «Қызғалдақ», «Аюбадам» секілді ағаштар мен «Виргин», «Батыс боз аршалары» бар. Бұлар тарихи шыққан отанына қарай Қазақстан, Орта Азия, Еуропа, Қырым, Кавказ, Қиыр Шығыс, Шығыс Азия, Солтүстік Америка сияқты флоралық зонаға бөлінеді. Сонымен қатар, көлінде аққу, қаз, үйректері, бақшасында павлин, қырғауыл өмір сүреді.
– Биылдан бастап саябақта жаңартылу жұмыстары жүргізіледі. Атап айтсақ, кіреберіс қақпасы травертиннен жасалады. Бақшаларды баптауға 8 құрылғы алдық. Аяқжолдардағы қырлы тастар (брусчаткалар), көлдің айналасындағы плиталар өзгертіледі. Субұрқақ жаңартылады. «Самал» шағынауданы және Президент резиденциясы жағынан кіретін жаңа қақпа қойылады. Автотұрақты үлкейтеміз, – дейді Дендросаябақты қорғау бөлімінің басшысы Қанат Көшербай.
«Ағаш тамырымен мықты, адам дос-жаранымен мықты» дегендей, Дендросаябақта Түркия Президенттері Сүлеймен Демирел, Тұрғыт Озал, Сингапурдың Премьер-Министрі Ли Куан Ю, Беларусь Президенті Александр Лукашенко, Өзбекстан Президенті Ислам Каримов, Финляндия Президенті Мауно Койвисто және Дінмұхамед Қонаев, Шерхан Мұртаза, Ыбырай Жақаев секілді еңбек ерлері мен Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев отырғызған ағаштар бар. Сонымен қатар, саябақта «Ардагерлер», «Жас жұбайлар», «Құрметті қонақтар» деген аллеялар орналасқан.
– Дендросаябаққа келіп жүргеніме 5 жылдай болды. Көбіне балаларымды алып келемін. Басқа саябақтардан қарағанда таза ауасы мен көлі керемет. Ағаштары да ерекше. Сәйкесінше көлеңкесі де қою, – дейді қала тұрғыны Ақерке Мұңсызбаева.
2009 жылғы 24 наурыздан бастап Оңтүстік Қазақстан облысы әкімдігінің №83 қаулысына сәйкес Дендросаябақ ОҚО әкімдігінің «Шымкент мемлекеттік дендрологиялық саябағы» мемлекеттік коммуналдық қазыналық кәсіпорны болып қайта құрылды. Дендросаябақ жергілікті маңызы бар ерекше қорғалатын нысан болып табылады.
Суретті түсірген
Береке СЕЙІТЖАППАР
Ата Заң – елдігіміздің бағдары
Вторник, 29 Август 2017 04:36
«Айбары асқақ – Ата Заң». Шымкентте осындай атаумен Қазақстан Республикасының Конституция күні мерекесіне арналған салтанатты іс-шара өтті.
Мерекелік жиынға облыс әкімі Жансейіт Түймебаев, ардагерлер мен қала тұрғындары қатысты.
– Конституция – мемлекетіміздің мызғымас алтын қазығы. Бірлігі мен ынтымағы жарасқан елдігіміздің бұлжымас бағдары. Кемел келешегіміздің кепілі. Халықтың өзі дауыс беріп қабылданған ата заңымыз өркениетті мемлекеттердің барлығына тән демократиялық қағидалармен толық қамтылды. Конституция – бірлігіміздің тұрақтылығын, мемлекеттік құрылымы мен еліміздің тұтастығын бекітіп берді. Әрбір азаматтың өзін тең сезінуіне және құқықтарының сақталуына негіз болды, – деді өңір басшысы Ж. Түймебаев.
Шара барысында халыққа еңбегі сіңген 15 азаматқа облыс әкімінің грамотасы және алғыс хаты табысталды. Конституциямыздың қабылданғанына биыл 22 жыл толуына орай ұйымдастырылған іс-шара соңы мерекелік концертке ұласты.
Бабалар ізін жаңғыртқан автокеруен
Пятница, 25 Август 2017 06:36
Қазыбек бидің 350 жылдық мерейтойына орай Қарағанды облысынан жолға шыққан «Қаз дауысты Қазыбек би жолымен: Бабаларға тағзым!» атты халықаралық автокеруені Түркістанға аялдады. Қ.А.Ясауи кесенесінде жерленген қазақтың хан-сұлтандары, би-абыздары, батырлары мен игі жақсыларының есімдері жазылған пантеон алдында қала тұрғындары құрметті меймандарды шашу шашып, мерекелік көңіл күймен қарсы алды.
Балқантау баурайынан бастау алып, Түркі дүниесінің астанасында жалғасын тапқан іс-шараны Түркістан қаласының әкімі Әліпбек Өсербаев ашып, өз құттықтауын жеткізді. Сондай-ақ, ҚР Дін істері және азаматтық қоғам министрлігінің жастар саясаты департаментінің директоры Ғ. Оспанқұлов, ҚР Парламенті Мәжілісінің депутаты, Олимпиада чемпионы С. Сәпиев, Қарағанды облысының жастар саясаты мәселелері жөніндегі басқарманың басшысы М. Құттыбай бастаған керуен мүшелері де жылы лебіздерін білдірді.
– Елбасының «Рухани жаңғыру» мақаласы ел назарында. Мақала аясында елімізде көптеген шаралар өтуде. Қазақ халқы үшін үш бидің орны бөлек. Олар Төле би, Әйтеке би, Қазыбек би. Осыған орай, Қазыбек бидің өскен өлкесі Қарағандыдағы, Егіндібұлақ деген жерде үлкен мерекелер бастау алды. Айтулы мейрамға Қазақстанның әр бұрышынан 20 мыңға жуық халық келсе, оның ішінде Оңтүстіктен 50-ге жуық азамат келіп, бабамызға тағзым етті, – деді ҚР еңбек сіңірген қайраткері, «Парасат» орденінің иегері Рымбала Кенжебалақызы. Сонымен қатар, Қазыбек би бабамыздың мерейтойына орай Елбасы Н.Назарбаевтың жолдаған құттықтау хатын Мемлекеттік хатшы Гүлшара Әбдіхалықова халыққа жеткізгенін де айтып өтті.
Салтанатты қарсы алу рәсімінен соң, жиылған қауым Қ.А.Ясауи кесенесінде жерленген тұлғаларға және Қазыбек би Келдібекұлына арнайы құран бағыштады. Одан соң ас беріліп, қонақтарға сый-сыяпаттар табысталды. Сондай-ақ, іс-шара аясында облыстағы жастар көшбасшыларының қатысуымен дөңгелек үстел өтіп, екі облыс жастар саясаты басқармалары меморандумға қол қойды. Жиын соңы Қаз дауысты Қазыбек бидің 350 жылдығына арналған «Ұлы дала үні» мерекелік концертіне ұласты. Концерт барысында қала әкімі Ә.Өсербаев ОҚО әкімі Жансейіт Түймебаевтың алғыс хатын оқып берді. Ал Түркістан әкімі Әліпбек Шәріпбекұлына Қарағанды облыс әкімдігінің алғыс хаты табысталды.
– Еліміздегі үлкен іс-шаралар Түркістан қаласынан айналып өткен емес. Ұлы үш биіміздің бірі Қаз дауысты Қазыбек би бабамыздың 350 жылдығына орай ұйымдастырған «Ұлы дала үні» мерекелік концерті Түркістан қаласына рухани күш-қуат берді деп толық сеніммен айта аламын. Жаңа ғана өздеріңіз үлкен шаралардың куәсі болдыңыздар. Сонау Қарағанды облысындағы Егіндібұлақ ауылынан бауырларымыз келді. Зияраттарыңыз қабыл болсын, – деді Түркістан қаласының әкімі.
7 көлік, 28 адамнан құралған «Қаз дауысты Қазыбек би жолымен: Бабаларға тағзым!» атты халықаралық автокеруен 19 тамызда Қарқаралыдан шығып, Жаңарқа, Жезқазған, Сәтбаев, Ұлытау, Қызылорда өңірлерін жүріп өтіп, киелі Түркістанға ат басын бұрды. Енді Оңтүстік арқылы Өзбекстанға барып, сол жақта жатқан Төле би мен Әйтеке бидің рухына тағзым етеді. Одан кейін Тараз арқылы Балқашқа, Ақтоғай елдімекеніне барып, Шет арқылы 30 тамыз - Конституция күні Қарағанды қаласында өз мәресіне жетеді.
Шымкент – Түркістан – Шымкент
153 бейнебақылау камерасы жұмыс істеп тұр
Пятница, 25 Август 2017 06:28
Абай ауданы тұғындарының қауіпсіздігін қамтамасыз ету мақсатында 16 учаскелік полиция пункті, 90 учаскелік полиция инспекторы, 8 учаскелік полиция инспекторының көмекшісі қызмет етеді.
Аудан аумағында жаңа шағынаудандар салынып, халық саны жыл сайын артып келеді. Десе де, «Солтүстік-Батыс», «Ақ-ниет», «Шұғыла», «Самал-1,2,3» шағынаудандарында салынған жаңа құрылыстар толық бітпей қараусыз қалып, құрылыс иелері бірнеше күн болмай қалады. Соның салдарынан, пәтер ұрлығы тіркелуде. Сондай-ақ, елдімекендердегі көшелер толық жарықтанбаған. Қылмысты алдын алу және азайту мен қоғамдық қауіпсіздікті қамтамасыз ету мақсатында аудан аумағындағы 453 көпқабатты тұрғын үйге қарасты 258 аулаға түнгі жарық шамдарын орнату жұмыстары жүргізілген. Аудан бойынша жарықтандырылған аулалар саны-244. Биыл «Жаңаталап», «Қызылжар» тұрғын алаптарының аумағындағы 14 ауланы жарықтандыруға ұсыныс берілді.
– Қаламызда қылмыстартың орын алуы өкінішті әрине. Еңбекке қабілеті бола тұра осындай заңсыз жолмен пайда табатындар бар. Бұның барлығы отбасындағы тәрбие мен шаққан ортасына байланысты. Көбісі білместікпен істейді. Осыған орай, «Қауіпсіз қала» акциясы аясында түрлі ақпараттық-насихат жұмыстарын жүргізіп, тиісті шараларды жасап жатырмыз, – дейді Абай ауданы әкімінің орынбасары Нұрлан Тілешұлы.
Ал қалта ұрлығы бойынша жасалған қылмыстардың басым бөлігі қоғамдық орындарда атап айтсақ, қоғамдық автобус пен базарда жасалуда. Басты мәселе – базарлардың басым бөлігі Абай ауданында орналасуы және қала аралық ірі автобекеттердің болуынан туындап отыр.
Жүргізілген сараптамаға сәйкес, қылмыстардың жиі орын алатын Республика, Абай даңғылдары, Темірлан тас жолы, Ю.Гагарин және Б.Момышұлы көшелері болып белгіленді. Осыған орай, Абай ауданы аумағында 5 стационарлық бекет орнатылды.
Тұрғындарды алаяқтардан сақтандырып, пәтер, көлік, қалта ұрлығының алдын алу үшін көпқабатты тұрғын үйлерді домофондармен, бейнекамералармен қамтамасыз ету мақсатында, ағымдағы жылы аудан әкімдігі қызметкерлерімен бірлесе аудан аумағында елдімекендер және көпқабатты үй тұрғындары мен қоғамдық көліктерде «Шымкент-қауіпсіз қала» атты жол картасы аясында «Назар аударыңыз, қалта ұрлығы!», «Сақ болыңыздар – пәтер ұрлығы!», «Автокөлік ұрлығы», «Алаяқтық» акциясы жүргізілді.
2017 жылға арналған мекенжай бағдарламасы бойынша 62 жаңа үлгідегі бейнебақылау камерасын орнатуға ұсыныс беріліп, жергілікті атқарушы органдармен қолдау көрсетілді.
Айта кетейік, қазіргі таңда Абай ауданы аумағында 153 бейнебақылау камерасы жұмыс істеп тұр. Сонымен қатар, ҚР ӘҚБтК-ң 434, 440, 441 баптары бойынша құқықбұзушылықтар анықталып, Абай ПБ-не жеткізіліп заң бұзған азаматтарға тиісті шаралар көрілуде.
Ұрпағына рух берген Ұлылар мекені
Среда, 16 Август 2017 05:34
Шымкент төрінде Отырар ауданының мәдени күндері өтті
«Туған жер – алтын бесігім». Шымкент қаласында осындай атаумен облыстық фестиваль өтті. Басты мақсат – Елбасы Н.Ә. Назарбаевтың «Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру» мақаласы аясында «Туған жер» бағдарламасын жүзеге асыру, Оңтүстік Қазақстан облысының 85 жылдығы жəне "Түркістан - Түркі əлемінің мəдени астанасы" жылына орай ұлтымыздың ұлттық, мәдени-рухани құндылықтарын насихаттау. Сондай-ақ фестиваль аясында «ЭКСПО-2017» Халықаралық мамандандырылған көрмесі, «Түркістан – Түркі мемлекеттерінің мәдени астанасы», «Ұлысымның ұйытқысы – Оңтүстік», «Ұлылар елі – Отырар» тақырыптарын қамтыған Отырар ауданының мәдени күндері ұйымдастырылды.
Шара Ш.Қалдаяқов атындағы облыстық филармониясынан басталды. Отырар ауданы әкімінің орынбасары Пердехан Жаппарқұлов пен аудандық мәдениет және тілдерді дамыту бөлімінің басшысы Елтай Үмбет арнайы баспасөз отырысын өткізіп, журналистер мен әлеуметтік желі белсенділеріне ауданның мəдени дамуы және іс-шара бағдарламасы жөнінде баяндап, сауалдарға жауап берді.
Мерекелік бағдарлама «Қарттарым аман-сау жүрші» атты концертке ұласты. Аудан əкімі Ерлан Айтаханов №5 облыстық арнаулы әлеуметтік қызмет көрсету орталығындағы қариялар мен мекеме қызметкерлеріне арнайы сый-сияпат ұсынды. Өнерпаздар би билеп, ән салып, көтеріңкі көңіл күй сыйлады.
Отырар аудандық мәдениет және тілдерді дамыту бөлімінің Халықтық театры облыстық әзіл-сықақ және сатира театрында Т.Нұрмағанбетовтің «Ақ босағаң – арың» спектаклін сахналады. Тағылымы терең қойылым ата-ана мен бала, қатыгездік пен мейірімділік, отбасы мен ошақ қасындағы мәселелер төңірегінде өрбіді.
Қала тұрғындары тағатсыздана күткен шараның бірі, облыстық Отырар ғылыми-əмбебап кітапханасында өткен Мұхтар Шахановпен кездесу кеші болды. Кешті отырарлық ақын Жұмакүл Нәлібаева жүргізді. Қазақ ақыны, драматург М.Шаханов шара аясында руханият пен мәдениет, тарих пен естеліктері жайлы әңгіме айтты. Сонымен қатар шара барысында жазушы Еркінбек Тұрысовқа және Отырардың отты оғланы Мұхтар Шахановқа шапан жабылды.
– Менің әкем Шахан 9 жасымда қайтыс болды. Бірақ сол жасыма дейін, алдына отырғызып алып Отырардың тарихын, Шыңғыс ханды айта беретін. Содан әкемнің айтқандары есімде қалып қойыпты. Қолыма қалам ұстаған сәттен бастап солар жайлы жаза бастадым. Отырарда Александрдан кейінгі әлемдегі ең үлкен кітапхана, 1100-ден астам ғалымдар шоғыры болған, – деді Мұхтар Шаханов.
Мереке аясында ұйымдастырылған «1 қауын, 1 қарбыз» акциясы, ауыл шаруашылық өнімдерінің жəрмеңкесі, ұлттық қолөнер мен сурет көрмесі, спорттық ойындар Отырар ауданының әлеуметі мен әлеуетін көрсетті.
Cонымен қатар аудан әкімі Ерлан Айтаханов, облыстық мәдениет басқармасының басшысы Нұрболат Ахметжанов және елімізге белгілі зиялы қауым өкілдері Мемлекеттік әнұранның авторы, Қазақ вальсінің королі Шәмші Қалдаяқовтың ескерткішіне гүл шоқтарын қойды.
Шара соңында «Шәмші әлемі» гүлзарының сахнасындағы алып экраннан Отырар ауданы әкімдігінің тапсырысымен дайындалған режиссер Батырхан Дәуренбековтің «Көне құмыраның сыры», «Отырар дастаны» атты анимациялық фильмдері көрсетіліп, қорытынды гала-концертке ұласты.
– Рухани жаңғыру аясында өткен шарада мәдениетімізді салт-дәстүрімізді, мақтанышымызды ерекше атап кетсек болады. Мәселен, Мұхтар Шаханов ағамызбен кездесу кездесу кеші өтті. Бұлардың әрбірінің өзіндік маңызы бар деп ойлаймын, – деді Отырар ауданы әкімі Ерлан Айтаханов.