«СКВЕР АТА» немесе бос жерді саябаққа айналдырған қария
Пятница, 23 Август 2019 04:27Шымкентте Темірлан тас жолы бойындағы «Навостройка» аталып кеткен аялдамадан түсіп, С.Ахметов көшесіне кірсеңіз, жайқалған жасыл бақты көресіз. Көше бойы ағаштардың сан алуан түрі мен гүлдердің аңқыған иісіне тұнып тұр. Осынау ғанибет көрініс қаланың қарапайым тұрғыны, бағбан Панзарбек Ордабековтың қолтаңбасы екенін білгенде шаруақор жанның жан жадыратар ісіне еріксіз сүйсінесіз. Қара жердің тіршілігіне жан бітіріп, бос жатқан мекенді көше тұрғындары саялайтын аймаққа айналдыруымен қатар шаһардың көріктендіру-көгалдандыруына үлес қосқан Панзарбек қариямен жүздесуге асықтырған да осы әдемі тірлік еді.
ШЕТЕЛДІК ТАУАРҒА ТӘУЕЛДІЛІК... Ал, оны азайтуға мүмкіндік өзімізде бар
Пятница, 16 Август 2019 07:47Сырттан тауар алмаймыз
Елімізде сырттан келетін тауар көлемін азайту арқылы отандық өнімге қолдау көрсетуге нақты қадамдар жасалуда. Үкімет те сауда сөрелеріндегі шетелдік тауарлардың 50 пайызын азайтуды көздеп отыр. Ал, Шымкентте 1500-ге жуық кәсіпорын жұмыс істейді десек, олардың басым бөлігі өнім өндіруде шет мемлекеттерден келетін қосалқы бөлшектерді сатып алуға мәжбүр. Осындай жағдайда, өзгенікін өзімізге алмастырып, импорттық үлесті азайту мүмкін бе? Шымкент қаласының Кәсіпкерлер Палатасы үшінші мегаполисте қарапайым заттар экономикасын дамытуда үлкен жобаны қолға алды. Тарқатып айтайық.
Ойын терминалдарының жұмысына тосқауыл қойылды
Пятница, 16 Август 2019 07:42Шымкентте жыл басынан бері заңсыз ойын бизнесі қылмысының 26 дерегі анықталған. Бұл туралы Шымкент қаласы бойынша экономикалық тергеу департаментінің баспасөз қызметі хабарлады.
«АСЫЛ МИРАС» орталығы ашылды
Пятница, 12 Июль 2019 04:29Шымкент қаласы әкімдігінің қолдауымен Болат Өтемұратов қорының «Асыл мирас» аутизм орталығы ашылды. Орталықтың ашылу салтанатына Шымкент қаласының әкімі Ғабидолла Әбдірахымов қатысты.
– Көптеген ата-аналар осындай орталықтың қажеттігін айтқан болатын. Сол өтініштерді негізге ала отырып, дертке шалдыққан балаларды емдеу орнын қаланың орталығынан ашуды дұрыс санадық, – деді қала әкімі.
Болат Өтемұратов атындағы қордың директоры Марат Айтмағанбетовтың айтуынша, бұл – елімізде жетінші қалада ашылып отырған орталық. 2015 жылдан бері орталықтарға 8 мыңнан астам аутизмге шалдыққан бала қаралған.
Екә мыңнан астамы тиімді бағдарламаларды толық аяқтап, ем қонған. Қазіргі таңда орталықтарға ем алуға жеті мыңнан астам бала кезекке тұр. Шымкентте ашылған жаңа орталықтың 6 бөлмесі балаларды дамыту және түзету құрал-жабдықтармен қамтылған.
Қала әкімі Ғ.Әбдірахымов орталықты аралап көріп, науқас балалардың ата-аналарымен тілдесті. Орталық басшысымен әңгіме барысында ата-аналарға да психологиялық қолдау қажеттігін атап өтті. Айта кетейік, Шымкентте 4000-ға жуық балаға аутизм диагнозы қойылған.
Орталықтың мекенжайы: Дулати көшесі, 36.
Тағдырымның тұмары
Пятница, 05 Июль 2019 05:14Жанар ДОСАНОВА, білім саласының қызметкері:
– 2006 жылы баспанамыз болмаса да жарым екеуміз қос бүлдіршінімізді жетектеп, Нұр-Сұлтанға тәуекел деп аттандық. Содан бері 13 жылға жуық уақыт өтті.
«Астана маған не берді, мен оған не бердім» дейтін болсақ, мен қаланың демографиялық өсімін арттырып, көпбалалы ана атансам, екіншіден, ана тіліміздің өрісін кеңейтуге біршама үлес қосқанымызды мақтанышпен айта аламын.
Өйткені, көшіп келген жылдары астаналықтар негізінен орыс тілінде сөйлейтін, біз де алғашында қазақ тілінде жауап беруге қымсынып жүрдік. Бірақ қазақылықтың қаймағы бұзылмаған өңірлерден қоныс аударып жатқан жас отбасылар саны көбейіп, қазақ тілді орта қалыптаса бастады. Шындығында сол жылдары елордада қазақ тілді мамандар тапшы болды.
Мамандығым сәйкес келмесе де «Алтын және бағалы металдар» мұражайына экскурсовод болып жұмысқа орналастым. Сол кездерде еліміздің түпкір-түкпірінен жаңа астананы көруге ағылған туристер аз болған жоқ. Ел ішінде Пирамида аталып кеткен Бейбітшілік және келісім сарайында қазақ тілінде қосымша экскурсовод болып жұмыс істедім.
Қазір бес баланың анасымын. Мемлекеттік бағдарлама аясында үш бөлмелі пәтерге қол жеткіздік. Балаларымның жан-жақты білім алуына мүмкіндік бар. Бір қызығы, мен Елордада жүріп көптеген салада шыңдалдым. Қазір білім саласында өз мамандығым бойынша жұмысымды жалғастырудамын.
Астанамен бірге жасадық, әрбір тарихына куә болдық. 20 жыл ішінде ел астанасы алып шаһарға айналды. Елорда біз секілді жас отбасыларды еңбекқорлыққа үйретті.
Қазір еліміздің астанасындағы үлкен мүмкіндіктер Шымкент қаласында да жүзеге асып жатыр. Жаңа шағынаудандар ашылып, еңселі ғимараттар, білім мен медициана бәрі, бәрі даму үстінде. Бұл – асқан қуаныш!
Астанаға – арман қуып...
Пятница, 05 Июль 2019 05:12Нұр-Сұлтан – арман қала. 1998 жылы ел астанасы атанғасын қаланы дамытуға, гүлдендіруге еліміздің түкпір-түкпірінен жастар ағыла бастады. Солардың қатарында шымкенттік жастар да болды.
Қанат ХАМЗИН, ҚР Қаржы министрлігінің Қаржы мониторинг комитетінің бас сарапшысы:
– 2005 жылы шырайлы қаладан Нұр-Сұлтанға жастық жалынмен, жас қаланы көруге деген ынтық сезіммен аттандық. Жаңа қоныстанушылардың алғашқы легі негізінен Елбасының идеясын іске асыруға атсалысу үшін «атқа қонған» мемлекеттік қызметшілер болды. Солардың қатарында мен де Астанадағы халыққа қызмет көрсету орталығына жас маман болып жұмысқа орналастым.
Отбасыммен қоныс аударған бізге әу бастан жаңа қалаға, жаңа ортаға, әсіресе, табиғатына үйренісу оңай болған жоқ. Дегенмен, сол жылдарда астанаға ат бұрушы жастарда рух мықты болды. Оның үстіне Нұр-Сұлтан қаласы күн сайын жаңарып, жасарып, аз уақыттың ішінде сәулетті шаһарға бой түзеп келе жатты.
Бүгінде Нұр-Сұлтан әлем таныған сәулетті де сәнді қалаға айналды. Ал бұл жылдарда мен де сот, салық саласында тәжірибе жинақтап үлгердім. Қазір қаржы министрлігінде қызмет етемін. Осы әсем қалада ұлдарым дүниеге келді.
Астана маған өзімді өзім тануға есігін ашты, мен мүлдем басқа деңгейге көтерілдім. Сондықтан жастарға білім алуда, тәжірибе жинақтауда, өмірлік тұрғыда шыңдалуда үлкен қалалардың даңғыл жол болатынын айтқым келеді.
Шымкент үшінші мегаполис қала атанғанын естігенде бойымды мақтаныш сезімі биледі. Қаланың күн санап ажарланып келе жатқанын біліп, әрбір жақсы жаңалыққа қуанып отырамыз. Сондықтан қай қалада туып, қай қалада өмір сүріп жатсақ та еліміздің өркендеуіне өз үлесімізді қосуға шақырамын.
Қайырымдылық жалғасуда
Пятница, 05 Июль 2019 04:56Шымкент қалалық Қазақстан халқы Ассамблеясы жанындағы қоғамдық келісім кеңесінің кезекті отырысы өтті.
Жиынға ҚХА хатшылығы, «Қоғамдық келісім» мекемесі қызметкерлері және этномәдени бірлестіктердің төрағалары қатысты.
Күн тәртібінде арыстықтарға көрсетіліп жатқан көмек, «Жақсылық жаса» жобасы аясында еріктілер тобын құру мәселелері қаралды.
– Қазақстан халқы Ассамблеясы еңселі елдік пен берекелі бірлік сынға түскен қиын кезеңде Арыстағы ағайынға барынша қолдау көрсетіп, қол ұшын берді. Еліміз бойынша күні бүгінге дейін жалпы құны 54 841 227 теңгені құрайтын көмек берілді.
Бұл жұмыстарға алғашқы күндерден қалалық, облыстық корей, славян, ұйғыр, өзбек, түрік, татар-башқұрт этномәдени бірлестіктері белсене қатысты, - деді Шымкент қалалық ҚХА төрағасының орынбасары, штаб жетекшісі Мұратәлі Қалмұратов.
«Қоғамдық келісім» мекемесінің бөлім басшысы М.Бесбаев «Ерікті. Өлшеусіз. Риясыз» акциясы аясында этномәдени орталықтарды ерікті ретінде арыстықтарға көмекке баруға шақырды.
Басқосу соңында қайырымдылықты, рухани бірлікті, достық пен этносаралық ынтымақтастықты нығайтуға қосқан үлесі үшін бірқатар БАҚ өкілдеріне Алғыс хат табысталды.
Абайлаңыз, АИТВ!
Среда, 03 Июль 2019 04:17Шымкент қалалық ЖИТС (СПИД) орталығында таяуда қала тұрғындары үшін «Ашық есік» күні ұйымдастырылды. Акцияда тұрғындар жедел тестілеуден өтіп, 15 минут ішінде өздерінің АИТВ (ВИЧ) статусын анықтауға мүмкіндік алды. Айта кетейік, анализ анонимді түрде қабылданды. Бұдан бөлек келушілерге инфекционист, психолог, дерматовенеролог-дәрігерлер тегін кеңес берді.
Биыл ЖИТС-пен күрес орталығының қызметіне 30 жыл толып отыр. Орталықтың эпидемиолог-дәрігері Ербол Есіркеповтың айтуынша, Шымкент қаласында АИТВ індетін жұқтырған 1960 адам тіркеуге алынған, 2019 жылдың 5 айының өзінде 64 адамнан АИТВ инфекциясы табылып, есепке алыныпты. Олардың 64-і ер адам болса, 24-і әйел (5 жүкті әйел).
– АИТВ-ға шалдыққан науқастардың көрсеткіші бойынша Шымкент республикада 14-орында тұр. Дертке шалдыққандардың жас мөлшері 15-49 жас аралығын құрайды. Бүгінде созылмалы ауруды жұқтырудың 78,1 пайызы жыныстық қатынас арқылы болып отыр. Сондықтан аурудың жұғу жолдары мен алдын алу шаралары туралы тұрғындар арасында ақпараттық-насихаттық жұмыстарды күшейтіп отырмыз.
«Ашық есік» күнін адамдар көп жиналатын қоғамдық орындарда жиі ұйымдастырып, оның аясында АИТВ статусын анықтауда жедел тест тапсырылады. Анонимді тексеру кезінде қала тұрғындарынан АИТВ инфекциясы табылатын жағдайлар аз кездеспейді. Көп жағдайда адамдар инфекция жұқтырғанын кездейсоқ біліп жатады, - дейді дәрігер-эпидемиолог Е.Есіркепов.
– Осыдан 10-20 жыл бұрын АИТВ ғасыр дерті саналды. Қазіргі таңда аталған дерт созылмалы аурулар қатарына жатады, - дейді орталықтың инфекционист-дәрігері Меруерт Өмірзақова.
Маман дертке шалдыққан науқастың денсаулығын тікелей бақылауда ұстайтын дәрігер. Науқастың ағзасын дәріге үйрету, препарат қабылдаудың сызбасын жасау, жанама ауруларына ем-дом жүргізуге жауапты маманның айтар өз кеңесі бар.
– Бүгінгі препараттардың бұрынғыдай емес, жанама әсері аз. Дегенмен, әр тұрғын аурудың жұғу жолдарын біліп жүргені өте маңызды, - дейді инфекционист-маман.
Ал орталықтың психолог-дәрігері Рая Мамедованы кеселдің жұғу жолдары туралы ақпаратты тұрғындардың жеткіліксіз түрде білетіні алаңдатады.
– АИТВ жұғу жолы туралы ақпаратты мейлінше көбірек таратуға тырысамыз. Арнайы парақшалар таратылып, әсіресе жоғары, орта оқу орындарының студенттерімен жиі кездесулер ұйымдастырылады. Соңғы жылдары АИТВ инфекциясының бейтаныс адамдармен жыныстық қатынас кезінде жұғу фактісі басым.
Ал психологтардың ауру жұқтырған науқасқа диагнозы туралы жеткізуі – ең ауыр кезең. Кейбір науқастар дертті жұқтырғанын мойындамай, бір адаммен 5 жылға дейін жұмыс істеген уақыттар болды, - дейді психолог Р.Мамедова.
Айта кетейік, Шымкент қалалық ЖИТС күрес орталығында «Достық» кабинеті жұмыс істейді.
Дерматовенеролог Гүлмарал Сейітқазықызына анонимді түрде күніне осал топ өкілдерінен кеңес алуға 4-тен 25 адамға дейін келеді екен. Бұл топқа инъекциялық есірткі тұтынушылар, жеңіл жүрістілер және өзара қатынасқа түсетіндер жатады.
– 2006 жылдары аталған кабинетке айына 10 адам ғана келетін. Бүгінде олардың қатары артып, әсіресе осал топ өкілдері арасында транссексуалдар көбейіп жатыр, - дейді Г.Сейітқазықызы.
Орталық мамандарының тағы бір мәліметі бойынша, мекемеде АИТВ инфекциясымен есепке алынған науқастардың ең жасы үлкені - 78 жастағы қария. Есепте тұрғандардың 60,9 пайызы жұмыссыз, 21,1 пайызының жұмысы болса, 4,7 пайызы жоғары оқу орындарының студенттері. Тағы 3,1 пайызын тергеу изоляторына қамауға алынғандар мен сотталғандар құрап отыр.
Жалпы, статистикаға сүйенсек, әлемде 42 миллионнан астам адам АИТВ-мен өмір сүреді. Бұл сан жылдан жылға көбеймесе, азаятын емес. Ал дәрігерлер АИТВ-ның берілуінің үш жолы: жыныстық жолмен, қанмен, анадан балаға немесе емізгенде жұғатынын айтып, тұрғындарды жиі құлақтандыруда.
...ЖИТС күрес орталығында өткен «Ашық есік» күніне келушілердің қарасы аз болмады, аз-кем уақыт ішінде 150-ден астам тұрғын жедел тест тапсырып, дәрігерлерден кеңес алуға кезекке тұрды.