Шымкент келбеті

Шымкент қаласында «Ақпараттық қоғам: БАҚ және әлеуметтік желідегі құқықтық мәдениет» тақырыбында семинар өтті. Іс-шараны ОҚО ішкі саясат басқармасы, Қазақстан Журналистер Одағының ОҚО филиалы және Қазақстан халқы Ассамблеясы ОҚО бойынша филиалы бірге ұйымдастырған. Семинарға облыстық құқық қорғау органдары, әділет департаменті және БАҚ өкілдері, сондай-ақ әлеуметтік желі қолданушылары қатысты.

«Рухани құндылықтарды жаңғыртуда ақпарат құралдарының рөлі». Осындай тақырыпта «Шымкент» қонақүйінің мәжіліс залында қала әкімдігінің ұйымдастыруымен семинар-тренинг өтті.

Оған қалалық ішкі саясат бөлімінің басшысы Қанат Қалыбеков, Қазақстанның Журналистер одағы ОҚО филиалының төрайымы Айгүл Қапбарова, «Асыл Сөз Медиа» шығармашылық бірлестігінің төрағасы Асылбек Ноғаев және бірқатар журналистер мен әлеуметтік желі белсенділері қатысты. 

Шара барысында жастарды ғаламтордағы теріс ақпараттардан қорғау, ақпарат ағынын сүзгіден өткізу және құндылықтарымызды насихаттаудағы БАҚ-тың рөлі жайлы әңгіме өрбіді. Сондай-ақ, қатысушылар тарапынан түрлі пікірлер мен ұсыныстар айтылды. Жиын соңында сауалнама жүргізіліп, сертификаттар табысталды.

– Қазір телеарналар мен ғаламтор жастардың басты тәрбие құралына айналып барады. Сондықтан жақсы мен жаманды ажыратып, саралауда БАҚ-тың рөлі ерекше. Мұндай тақырыптағы семинарлар БАҚ өкілдері үшін өте маңызды деп есептеймін. Алдағы уақытта бұл іс-шаралар жалғасады, – деді қалалық ішкі саясат бөлімінің басшысы Қанат Қалыбеков.

«Оңтүстік» туризм орталығы облыс әкімдігінің қолдауымен «Мейрамаханалық әдеп стандарты» және «Қонақүй бизнесі» атты 6 күндік семинар-тренингтерін өткізуде.

Шымкент қаласындағы түрлі кафе-мейрамханалардың даяшылары мен әкімдік қызметкерлері, жалпы саны 40 адам семинар-тренингке қатысуға ниет білдірген. Олар екі топқа бөлініп, «RIXOS» қонақүйінің «Қажымұқан» атындағы мәжіліс залында Надежда Уткинаның мейрамхана әдебі жайлы семинарын тыңдады.

Семинар-тренингке қатысушылардың бірі Қансейіт Тілеуберді Қ.Сәтбаев атындағы Қаз ҰТЗУ-дың ІІ курс студенті. 

– Семинарға қатысушылардың дені дәмхана, мейрамхана қызметкерлері. Ал мен жазғы демалыста уақытымды босқа өткізгім келмеді. Мейрамхана әдебін меңгеріп, үйде қонақ күткенде ата-анама көмектессем деймін. Сондай-ақ, мейрамханаға кіргенде мұндай мәдениеттен хабардың болғаны да абырой емес пе? – дейді Қансейіт.

Ал Әл-Фараби атындағы ҚазҰУ-де туризм саласы бойынша біліктілігін арттырып жүрген 3 курс студенті Элиз Мейірбек өз саласында үздік болу үшін барлығын үйренуге құштар.

«ОҚО Туризм индустриясын дамыту орталығы» Ассоциациясының директоры Г. Ақбердиева «даяшылықты» жауапты қызмет деп санайтынын жеткізді.

– Бізде бұған дейін жұмыс таба алмағандар ғана даяшылық қызметке баратын. Қазір адамдардың көзқарасы өзгерді, талап басқаша. Кез келген дәмхана, мейрамханаға кіргенде ең әуелі даяшының әдебі ескеріледі. Сервистің сәнін келтіріп, әрбір тағамын ілтипатпен ұсына алған даяшы келушіні баурап алады. Ал ыдыстарды үстелге орналастыру мәдениеті, тамақтану кезіндегі жайлылық жоғары бағаланатыны сөзсіз. Мұндай сапаны меңгерген даяшы да табысты жұмыс істейді. Семинар-тренингтің мақсаты да сол. Бұл жолғы сабақтар ақысыз өтті және даяшы қызметіндегілер үйренгенін өзі қызмет ететін мейрамхана қызметкерлерімен бөліседі, – дейді Гүлмира Асатіллақызы.

Тренингте классикалық ыдыстарды үстелге дұрыс орналастыру, тақырыптық асxана жабдықтарын қолдану жағы да қамтылды. Мейрамхана әдебін үйренушілер соңғы күні психолог жаттықтырушымен жұмыс істеп, семинар-тренингтің сертификатын алды. Болашақта даяшылық қызметке мейрамхана әдебін меңгерген арнайы сертификаты бар мамандар тартылмақ. 

Ал «Қонақүй бизнесі» тақырыбындағы сабақтар «Канвас» қонақүйінде жалғасуда. Семинар-тренинг 5 тамыз күні аяқталып, қатысушылар сертификатқа ие болады.

ҚР Үкіметі 2017-2020 жылдарға арналған дін саласындағы мемлекеттік саясат тұжырымдамасын әзірледі. Еліміздің дін саласындағы мемлекеттік саясатын түсіндіру шаралары белсенді жүргізіліп келеді. Республикалық ақпараттық-насихаттық жұмыс тобы өңірімізде кездесулер, семинарлар өткізіп жатыр. Діни мәселелерді талқылау апталығында айтылған тақырыптардың ауқымы кең.

Ақпараттық-насихаттық топ мүшелері мешіт имамдары, дін мәселелерін зерттеу орталықтары мамандарымен, жастар саясаты бөлімінің басшылары, білім және медицина саласы қызметкерлері және қала тұрғындарымен кездесіп, пікір алмасты. 

Әл-Фараби ауданы әкімдігінің мәжіліс залында білім және медицина саласы қызметкерлеріне арналған жиын өтті. ҚР Президент әкімшілігі Ішкі саясат бөлімінің сектор меңгерушісі Ғалым Шойкин, ҚР Дін мәселелері жөніндегі ғылыми-зерттеу орталығының директоры Айнұр Әбдірәсілқызы бастаған топ мүшелері мемлекеттік саясатты жан-жақты түсіндіріп берді. 

Оқу орындарындағы орамал тарту мәселесі, діни ағымдардың экстремистік идеологиясына қарсы тұру шаралары және рухани құндылықтарды насихаттау БАҚ беттерінде дүркін-дүркін айтылып жүр. Мемлекет діни бірлестіктердің мазмұндық және қоғамдық қызметін реттеп және бақылап отырады, заңдар мен мемлекеттің мүдделерін сақтауын талап етеді. 

– Дін саласын реттеу бойынша 2017-2020 жылдарға жаңа тұжырымдама дайындадық. Біз зайырлы мемлекетпіз. Қазіргі дамудың басты талабы осы. Яғни, мұндай қоғамда агрессиялы діни насихатқа жол берілмейді. Мемлекет дін саласындағы реттеу мәселесін қолға алып жатыр. Ол мемлекеттің өте маңызды функциясы. Осы салада халыққа дұрыс ақпарат-насихат жұмыстарын жүргізу жұмыстары жанданады, – деді Ғ. Шойкин. 

Имамдарға да жауапкершілік жүгі артылып отыр. Шет тілін қанша білсек те, өз дәстүрімізді, құндылықтарымызды сақтай білейік. Айнұр Әбдірәсілқызы көпшілікті алаңдатқан оқу орындарындағы орамал тарту мәселесіне кеңірек тоқталып өтті. Оның айтуынша, мемлекет дінді қатаңдату емес, жетілдіру, ізгілендіру жолына бет бұрып жатыр. 

– Адамның иманы сыртқы көрінісімен өлшенбейді. Біз 2013 жылдан бастап дәстүрлі құндылықтарды насихаттауға басымдық бердік. Дәстүрлі құндылықтар дегеніміз – адамның бір-біріне деген қарым-қатынасы, өз-өзін жетілдіруі, қазақы қалыбын сақтай білуі. Дін – тарих, дін – мәдениет, дін – дәстүр, дін – жаңғыру. Қазір осыған мән беретін кез. Қоғамдағы рухани жаңғыру бойынша да жұмыстар атқарылды. Ал Елбасы мақаласы бізге шабыт берді, әрі қарай нақты жұмыс істеуге жол ашты, – деді ол. 

Семинар соңында білім саласы қызметкерлері тарапынан сауалдар қойылды. Бәріне де тиянақты жауап берілді.

Шымкент қаласы әкімдігінің ұйымдастыруымен дін саласындағы тұрақтылықты қамтамасыз ету мақсатында «Ақпараттық дәуірде теріс діни ағымдармен жұмыс жүргізудің тиімді жолдары» атты семинар өтті.

Шараға М.Әуезов атындағы ОҚМУ қазақ тілі мен әдебиеті кафедрасының доценті, ф.ғ.к. Ақжол Қалжабек, Оңтүстік Қазақстан мемлекеттік Педагогикалық университеті Қазақстан тарихы және қоғамдық пәндер кафедрасының доценті, тарих ғылымдарының кандидаты Қайрат Сапарханұлы, п.ғ.д. Клара Қаражігітова және блогер, ОҚО Журналистер мен блогерлер клубының мүшесі Асхат Шотаев қатысты. Семинарда «Асыл Сөз Медиа» шығармашылық бірлестігінің дирекоры Ноғаев Асылбек модератор болды. 

– Ұлтты сақтаудың негізі – дұрыс идеологияда. Ал ол үшін дін, тіл, салт-дәстүр деген секілді құндылықтар болуы керек. Осы құндылықтар жастарға дұрыс жетпесе, шикіліктер пайда бола бастайды. Теріс діни ағымдар жетегінде кетеді. Оларды болдырмау үшін, дұрыс діни мәліметтерге қанық болу үшін үйде ата-ана, оқу орындарда ұстаздар дұрыс білім беруі керек. Сонда ғана, оң-солын ажырата алатын кемел ұрпақ қалыптаспақ, – деді М.Әуезов атындағы ОҚМУ қазақ тілі мен әдебиеті кафедрасының доценті, ф.ғ.к. Ақжол Қалжабек. 

Жиында «Өмірлік сабақ» деген сахналық қойылым болып, жиынға қатысушы ғалым, имамдар пікірлерін білдірді. Сондай-ақ «Қазіргі дәуірдегі ақпараттар қалай тарайды?», «Ақпараттың қандай түрлері бар?», «Ол немен өлшенеді?» деген сауалдарға жауап беріліп, қазақ-салт дәстүрлерінің тәрбиелік мәні таразыланды.

Қала әкімдігінің үлкен мәжіліс залында ҚР Тәуелсіздігінің 25 жылдығында салалар бойынша жеткен жетістік көрсеткіштерін насихаттау мақсатында құрылған облыстық ақпараттық-насихаттық топ мүшелері тұрғындармен кездесіп, семинар өткізді. Оған қала әкімінің орынбасары Қайрат Нұртай, облыстық ішкі саясат басқармасының бөлім басшысы Қайрат Сүлейменов, қалалық ішкі саясат бөлімінің басшысы Қанат Қалыбеков, облыстық ақпараттық-насихаттық топ мүшесі, ҚР білім беру ісінің құрметті қызметкері Сағынғали Әбубәкіров, сонымен қатар, білім саласының қызметкерлері қатысты.

Семинарға қатысушылар еліміз егемендік алған 25 жыл ішінде облыс экономикасының қарқынды даму көрсеткішіне ие болғанына тоқталды. Сонымен бірге мәдениет, білім, спорт, денсаулық салаларының да көптеген жетістікке жеткенін атап өтті.

– 25 жылда жеткен жетістіктер ауқымдылығымен ерекшеленеді. Экономиканың түрлі салалары бойынша көрсеткіштер де жыл сайын еселене түсуде. Мәселен, Тәуелсіздік жылдары ел аумағында 1300-ден астам денсаулық сақтау мекемелері пайдалануға беріліпті. Оның 347-сі Оңтүстік өңірінің үлесінде. Сондай-ақ, 1400-ден астам орта білім беретін мектеп ғимараттары салынған, – дейді Сағынғали Сандыбайұлы.

Баяндамашылар өз сөзінде бүгінгі Тәуелсіздік жылдары Қазақстанның «алтын дәуіріне» баланатынын атап өтті. Егеменді ел болып қалыптасу кезеңінде ішкі тұрақтылыққа баса мән беріліп, жаһандық кеңістікте «қазақстандық жол» ұғымы үлгі ретінде танылды. «Мәңгілік елдің» өз бағыт-бағдары айқындалды.

Жиында қала әкімінің орынбасары Қайрат Нұртай Шымкент қаласы үшін Тәуелсіздік жылдары өсіп-өркендеу кезеңі болғанын жеткізді.

– Егемендікті жаңа алған 1991 жылы қала аумағы 13 мың гектарды құраған болса, бүгінде 10 есеге ұлғайды. Қала халқы 400 мыңнан 900 мыңға жетті. Елдегі тұрғындардың орта жас көрсеткіші 67-ден 72-ге дейін өсті, – деді Қайрат Ырзақұлұлы.

Жарыссөзге шыққан зиялы қауым өкілдері жеткен жетістіктерге тоқмейілсумен шектелмей, алда белгіленген айқын бағдарды орындауда белсенді күш салу қажеттігін атап өтті.

Шымкентте әлеуметтік әлсіз топтағы әйелдерді жұмыспен қамтып, олардың мүмкіндіктерін арттыруға арналған семинар кеңес өтті. Оған үкіметтік емес ұйым өкілдері, кәсіподақ басшылары мен сарапшы мамандар қатысты.

Шараны ОҚО әкімі жанындағы әйелдер істері және отбасылық-демографиялық саясат жөніндегі комиссия «БҰҰ-Әйелдер» Орталық Азиядағы көпмемлекеттік офисі үйлестірушілерімен бірлесіп ұйымдастырды. Ресми деректерге жүгінсек, еліміздегі әйелдердің 16 пайызы тұрмыста зорлық-зомбылық көреді екен. Сондай-ақ еліміздегі әйелдердің басым көпшілігі жеке өз кәсібін ашуда, жұмыспен қамтылуда түрлі кедергілерге тап болады. Осындай мәліметті келтірген Қазақстандағы «Біріккен ұлттар ұйымы – Әйелдер» бағдарламасының үйлестірушісі Гүлнар Смаилова нәзікжандылардың мүмкіндіктерін арттыру үшін мемлекеттік арнайы бағдарлама дайындау керектігін алға тартты.

– Бұл мәселеде елімізде көптеген бағдарламалар бар. Олар жұмыс істеп жатқан жоқ деп айта алмаймыз. Істеп жатыр. Бірақ жалғыз қалған әйелдерді қолдау кемшін қалған. Сондықтан біз стратегиялық басымдық берілуі тиіс салаларды талдап жатырмыз. Дайын болғасын оны парламентке ұсынатын боламыз, – дейді Г. Смаилова.

Жиында әлеуметтік әлсіз топтағы әйелдерді жұмыспен қамту саласындағы кәсіпкерлік және табыс көздеріндегі мүмкіндіктерін арттыру, сондай-ақ иммун тапшылығымен ауыратын әйелдердің экономикалық әлеуетін нығайту жолдары да сөз болды. Семинарда қаралған мәселелердің аумақ деңгейінде пилоттық жоба ретінде жүзеге асырылатыны айтылды. Бұл пилоттық жобаны екінші болып Атырау облысы іске асырмақ.

Қала әкімдігінің мәжіліс залында ҚР Мемлекеттік қызмет істері министрлігінің ОҚО бойынша департаментінің сыбайлас жемқорлық профилактикасы басқармасы семинар-тренинг өткізді.

Қоғамға үлкен әлеуметтік мәселе тудырған кесел жөнінде ОҚО бойынша департаментінің сыбайлас жемқорлық профилактикасы басқармасының бас маманы Ғабит Өмірәлі тұшымды ойлар айтты. Өз сөзінде бас маман баланы жемқорлықтан аластату отбасы – ошақ қасынан бастау алатындығын ескертті. 

– Өзіңнің талабың мен тапқаныңның шегінде ғана өмір сүру ардың ісі. Адал табылған табыс – жайлы өмірдің кепілі. Білімің, талабың болса ешқандай парасыз өсу қиын емес деп сөзін түйіндеді. 

Семинар-тренингте «Кемел» қоғамдық бірлестігінің төрайымы Сәуле Акишева «Отанды сүю имандылықтан басталады» тақырыбында баяндама жасады. Сондай-ақ халықаралық психолог Гүлсара Туғанбаева сыбайлас жемқорлық пен парақорлықтың салдары жөнінде кеңестерімен бөлісті.

Әлеуметтік желі – бүгінде ақпарат алмасудың ең оңай жолына айналып отыр. Әйтсе де, жылт еткен жаңалықты өзі қызмет ететін бұқаралық ақпарат құралына жариялай салу, негізсіз ақпармен бөлісу журналисті ұятқа қалдырары анық. Бұның алдын қалай аламыз? Әлеуметтік желіні қалай дұрыс пайдаланамыз? Осы орайда «Оңтүстік баспасөз» орталығында Журналистер Одағы ОҚО филиалының ұйымдастыруымен БАҚ қызметкерлері арасында семинар-тренинг өтті.

«Дана жол» қолданбалы экономика орталығының Оңтүстіктегі өкілі Әйгерім Мыңбаеваның «Адамдардың мінез-құлық стратегиялары немесе Да Винчидің арманы» тақырыбында өрбіген сағаты тыңдаушыны ұйытып әкетті. Ә.Мыңбаева адамдардың мінез-құлқына қарай әртүрлі стратегиялық ұстанымдарын және бір-бірімен әрекеттесу барысында орын алатын жағдайларды өте тартымды баяндады.
Сондай-ақ, «Әлеуметтік желілерде ақпарат тарату және алмасу тәсілдері» тақырыбында – журналистің әлеуметтік желі мүмкіндіктерін дұрыс пайдалану жағы айтылды.

– Ақпарат алмасу ыңғайына қарай өзіне тиімді әлеуметтік желіні таңдаған журналист өз аты-жөнімен тіркелгені мақұл. Өйткені, виртуалды байланыс шынайы қарым-қатынасқа ұласуы мүмкін. Ал аудиторияның көбі белгілі бір БАҚ-қа қарағанда жеке журналистке көбірек сенім артады, – дейді Ә.Мыңбаева.

Кеше Шымкенттегі «Rixos Khadisha Shymkent» қонақүйінде «Мемлекеттік ақпараттық саясатты жүзеге асырудағы әлеуметтік желінің маңызы» тақырыбында семинар өтті. Облыстық ішкі саясат басқармасы ұйымдастырған жиынға қала, аудан әкімдерінің баспасөз хатшылары мен БАҚ өкілдері, блогерлер қатысып, ой бөлісті.

Алдымен облыстық ішкі саясат басқармасының басшысы Болатбек Төлеген облыста ел Тәуелсіздігінің 25 жылдығы шеңберінде атқарылып жатқан жұмыстар жөнінде құлағдар етті. Бес институционалдық реформаны жүзеге асыру жөніндегі 100 нақты қадам – Ұлт жоспары аясындағы шаралардың жүзеге асуын баяндап, осы шаралардың мәнін түсіндіруде әлеуметтік желілердің рөлі маңызды екеніне тоқталды.

Ұлтты ұйыстыруда бүгінде әлеуметтік желілер әлеуетті күшке айналғаны рас. Соған сай әрбір әлеуметтік желіні қолданушы қоғам алдындағы жауапкершілігін сезінуі керек. «Қазақстан КВН одағы» президенті Есен Елеукен әрбір азамат әлеуметтік желіде қазақ әріптерімен сауатты жазуы керек деген ойын айтты.
Семинар қорытындысы бойынша талқылынған тақырыпқа қызу үн қосып, белсенділік танытқан қызметкерлер арнайы сертификатқа ие болды.