Шымкент келбеті

Облыс әкімі Жансейіт Түймебаев медицина қызметкерлері күні мерекесі қарсаңында Шымкентте денсаулық сақтау саласының бірқатар ардагерлерін қабылдап, «Облысқа сіңірген еңбегі үшін» медалімен марапаттады.

Өңір басшысының қолынан марапат алғандардың қатарында денсаулық сақтау саласының үздік қызметкерлері болды. Атап айтсақ, осы салада 54 жыл еңбек еткен 81 жастағы Тұрсынбек Оразалиев, дәрігер-диетолог, медицинада 45 жылдық еңбек өтілі бар Роза Қуандықова, педиатрияға 44 жылын арнаған Жұмабай Әденов пен науқастарды емдеуде жаңа техналогоияларды ендіруге атсалысқан Раушан Жылқышиева, зейнетке шықса да өңір медицинасын дамытуға әлі де атсалысып келе жатқан «Шымкент қаласы және Оңтүстік Қазақстан облысы интертич отбасылық-дәрігерлік амбулатория» жеке мекемесінің директоры Мария Әлжанова бар. 

Сондай-ақ, салтанатты жиында аймақ басшысы емдеу-алдын алу мекемелеріне 29 жаңа санитарлық көліктің кілтін салтанатты түрде табыс етті. Айта кетейік, соңғы 5 жылда бюджет есебінен алғашқы медициналық-санитариялық және жедел жәрдем көмегіне 273 дана санитарлық автокөлік, оның ішінде 163 данасы ауылдық жерлерге сатып алынған.

Qazaq Air әуе компаниясы көктемгі-жазғы ұшу кестесін жаңартты. Нәтижесінде, 2017 жылдың 26 наурызынан бастап Шымкент – Астана – Шымкент бағыттары бойынша тұрақты рейс жолға қойылды.

Аталған әуе компаниясы облыс тұрғындарын аптасына екі рет, заманауи Bombardier Q400NextGen ұшақтарымен Астанаға тікелей жеткізетінін мәлімдейді.

Шымкенттен бас қалаға бағыт алған жолаушылар билетті 11 557 теңгеден бастап сатып алып (әуежай алымдарымен қоса есептегенде бір бағытты билет құны), Астанаға небәрі 1 сағат 55 минутта жете алады. QAZAQ AIR басқарма төрағасы Б. Поллок баспасөзге берген мәлімдемесінде Шымкенттің халқы тығыз орналасқанын, сондай-ақ экономикалық жағынан жоғары дамыған өңірлердің бірі екенін атап өткен.

– QAZAQ AIR әуекомпаниясы 2015 жылы құрылып, аталмыш орталықты Алматы, Ақтөбе, Атырау қалаларымен байланыстырып үлгерді. Ал енді Оңтүстік Қазақстан өңірінен Астанаға тікелей баруға болатынын, Шымкент отандық хабтардың біріне айнала бастағанын жеткізгіміз келеді, – дейді әуе компаниясының өкілі.

Айта кетерлігі, Q400NextGen ұшағы – заманауи әрі ел аумағындағы қауіпсіздіктің жоғары стандарттарына сай, ыңғайлылық пен жолаушылардың қолайлылығын қамтамасыз ететін жылдамдығы ең жоғары ұшақ. Ол аса ыстық климатта да, ең төмен температура кезінде де ұшуға ыңғайлы.

«Шымсаяға» 1 мың түп ағаш отырғызылды

Шымкент қаласының Бас жоспарына сәйкес қала аумағына жаңадан елдімекендер қосылып, халықтың саны артты. Сондықтан қаланың экологиялық ахуалы мен ішкі туризмін жақсарту және қараусыз жатқан сайларды саябаққа айналдыру мақсатында өңірде «Шатқал» бағдарламасы әзірленді.

Өңір басшысы Ж.Түймебаевтың қатысуымен бағдарлама аясында жаңа демалыс орнының капсуласы салынды. Келешекте халқымыз тынығып, серуендейтін саялы баққа «Шымсая» деген атау берілді.

«Тассай» тұрғын үй алабының маңында орналасқан 25 гектар шатқалды көгалдандыру мақсатында құрылған демалыс аймағында 1 мың түп ағаш отырғызылды.

Көгалдандыру жұмысына өңір басшысымен бірлесе сол елді мекеннің тұрғындары, жастар, жоғарғы оқу орнының студенттері мен ұстаздары және БАҚ өкілдері боз арша, талшын шаған, емен, катальпа, аққайың ағаштарын егіп, қаламыздың гүлденіп, көркейуіне өз үлестерін қосты.

– Алдағы уақытта демалыс аймағына 6 мың түп ағаш көшеттері отырғызылып, балалар алаңшасы, шахмат және дойбы алаңы, вело жолдар мен театралдық сахна, полиция бөлімшесі, спорттық жаттығу алаңдары салынып, халық игілігіне беріледі. Бұдан бөлек биыл қалада тағы осы сынды 4 жер абаттандырылып, саябаққа айналдырылады. Сонымен қатар, «Шатқал» бағдарламасы аясында 16 мың гектардан астам алқапты құрайтын қаланың жасыл белдеуін қалыптастыруды жоспарлап отырмыз, – деді Ж.Түймебаев.

Саябақта серуендеп қана қоймай, мәдени кештер ұйымдастырылып, ашық аспан астындағы амфитеатр қойылады.

Облыс әкімінің бастамасымен қолға алынған тың жоба бойынша алдағы уақытта қалада 600 гектар шатқалды демалыс орындарына айналдыру жоспарлануда. Осы жылы бірінші кезеңдік жұмыстар шеңберінде қолға алынатын 5 шатқалдың (97 гектар жерді құрайды) біреуі бюджет қаржысы есебінен көгалдандырылып, сая жерлерге айналдырылса, қалғаны демеушілер есебінен жүзеге асырылатын болады. Осы іспеттес абаттандыру жұмыстары қаладағы «Самал-3», «Нұрсәт», «Достық» (оң жақ және сол жақ) шағынаудандарында жүргізіледі.

Оңтүстік Қазақстан облысындағы жедел жәрдем қызметіне 30 автокөлік табыс етілді.

– Жалпы, облыста жедел жәрдем қызметін көрсететін 261 көлік бар. Оның 20 пайыздан астамы бүгінгі күнге жарамсыз деп айтуға болады. Сол себепті, оларды жыл сайын азайтып, орнын жаңа көліктермен алмастырып отыратын боламыз, – деді Жансейіт Қансейітұлы жедел жәрдем қызметінің мамандарымен жүздесуде

Ел Тəуелсіздігінің 25 жылдығына орай Оңтүстік Қазақстан облысыны əкімі Бейбіт Атамқұлов ОҚО ІІД Жергілікті полиция қызметінің жеке құрамына 78 жаңа қызметтік автокөліктің кілтін тапсырды.

Əкімшілік-іскерлік орталығы алаңында аймақ басшысы патрульдік полиция қызметкерлеріне «КИА-РИО» маркалы 73 темір тұлпар, ал учаскелік полиция инспекторларына «ВАЗ-2121010» маркалы 5 арнайы автокөліктің кілтін беріп, еңбектеріне табыс тіледі.

– Құрылғанына 1 жылға жуық уақытта жергілікті полиция қызметіне қоғамның көзқарасы оң болып, сенімі артып отыр. Сіздер қиын сәттерде қарапайым халықтың арқа сүйер сүйеніші әрі әділеттіліктің жаршысы болуға тиіссіздер. Жергілікті қазынадан 40 миллион теңге бөлініп, қала аумағында халық көп шоғырланған орындарда 17 стационарлық бекет орнатылды. Олардың əрқайсысысында 12-13 бейнебақылау бар. Полицейлер жағдайды жедел бақылап отыр. Өзге де жұмыстар тиісті деңгейде атқарылуда, – деді облыс əкімі Б. Атамқұлов. 

Ішкі істер органының ардагері, милиция генерал майоры Жеңісбай Сұлтанов «Бұл – Тəуелсіздіктің жемісі» деп есептейді.

– Мен 1992-97 жылдар аралығында облыстың ішкі істер саласын басқардым. Көлік жоқ, жарық пен жылу жоқ, өте қиын уақыт еді. Адамдар көшеде жалғыз жүруге қорқатын, өйткені қараңғы. Тəуба, Тəуелсіздіктің арқасында осындай бақытқа ие болып, қуанышқа ортақтасып жатырмыз. Бұл көліктер полицейлердің жауапкершілігін арттыруға, қылмыспен күресіп, қоғамдық тəртіпті нығайтуға сеп болу керек, – деді Жеңісбай Сұлтанов. 

Іс-шара соңы салтанатты шерумен аяқталды. Айта кетейік, бүгінде жергілікті полицияның құрамында 3 мыңға жуық қызметкер қоғамдық тәртіпті сақтауға атсалып келеді.

ШЫМКЕНТТЕ ОРТА АЗИЯДАҒЫ ЕҢ БИІК
АЙНАЛАНЫ ШОЛУ АТТРАКЦИОНЫ АШЫЛДЫ

Шымкенттіктер көптен күткен «Жайлаукөл» саябағы жаңа кейіпке еніп, осы аптада пайдалануға берілді. Саябақтың салтанатты ашылу рәсіміне облыс әкімі Бейбіт Атамқұлов пен қала әкімі Ғабидолла Әбдірахымов және әкім орынбасарлары мен мәслихат депутаттары қатысты.

«Жайлаукөлдің» төрінде орнатылған сахнада «Оңтүстік цирктің» жастары саябақ қонақтарымен түрлі ойындар ойнап, әрбір қатысушыға сыйлық тарту етті. Қала тұрғындары әуені кернеген әсем әнге елітіп, саябақтағы 22 түрлі аттракциондарда сауық-сайран құрса, енді бірі қайықпен суда серуендеді. 

Қала тұрғындарының күткені ТМД елдерінде биіктігі жағынан үшінші орынды алатын, ал Орта Азия бойынша ең биік аттракцион еді. «Shymkent Altyn eye» («Шымкенттің алтын көзі») айналаны шолу дөңгелегінің 50 метрлік биігінен қаланы тамашалау үшін кезекке тұрғандардың санында шек жоқ. 18 кабинасы жазда салқындататын, қыста жылытатын жүйемен жабдықталған, 1 кабинаның сыйымдылығы 6 адам. Әуе кеңістігінде 15 минут айналады. Аталмыш аттракционды толық зерттеп, Мәскеуден алып келу жұмыстарының басы-қасында жүрген кәсіпкер Ордаман Әшірбаев болса, бұл жобаның жүзеге асуына облыс пен қала басшылары ықпал етті. 

«Жайлаукөл» саябағы үзіліссіз аптаның әр күні таңғы сағат 10.00-ден түнгі 23.00-ге дейін ашық болады. Бағалары халықтың қалтасына салмақ салмайды, бір адамға 500 теңге. Бұдан өзге, мұнда «Кенгру», «Қызықты паравоз», «Шытырман айна», «Сегізаяқ», «Су шары», «Әуе велосипеді», «Жасанды тау шатқалы», «Катамаран» сынды көптеген ойын аттракциондары саябақ қонақтарына қызмет көрсетуге дайын.

Таяу болашақта Оңтүстік тұрғындары шалғай аудандарға әуе жолы арқылы қатынауы мүмкін. Бұл жайында ОҚО әкімінің орынбасары С.Тұяқбаевтың канадалық «Викинг ЭЙР» компаниясының өкілдерімен өткен кездесуде сөз болды.

Шымкентке келген сапарында компания өкілдері «Twin otter 400» ұшағының таныстырылымын өткізді. Қонақтар таныстыру рәсімінде заманауи әрі сапалы ұшақтың 19 орынға лайықталғанын, сондай-ақ, әуе кемесінің тек жолаушыларды тасымалдап қана қоймай, жүк тасымалымен де айналысатынын жеткізді. Айта кетерлігі, ұшақтың құны 7 млн АҚШ долларына бағаланған. Көп салалы ұшақтың су бетіне, тіпті асфальт төселмеген қара жерге де қонуға мүмкіндігі бар.
ОҚО әкімі баспасөз қызметінің мәлімдеуінше, біздің ел мен канадалық компания арасындағы келіссөздер жақсы нәтиже берсе, осы ұшақтардың алғашқы бағыты Шардара болмақ. Одан кейінгі бағыттар Мақтарал мен Созақ аудандары болуы мүмкін.
«Викинг Эйр» компаниясы өкілінің айтуынша, олар біздің елімізбен жұмыс жасауды көптен бері жоспарлап келген екен. Сонымен бірге, Қазақстанның экономикалық әлеуеті азаматтық авиация тұрғысынан өте жоғары деп есептейді.

Шымкенттегі Тәуке хан даңғылында (Б.Момышұлыдан Тәшенов көшесіне дейін) орташа жол жөндеу жұмыстары жүргізілуде. Қазір жол бойындағы бұзылған арықтарды ауыстыру және жолдың жабындысын жону жұмыстары атқарылуда. Шілденің 21-25 күндері аралығында жолдың бірінші қабатының асфальт-бетон жабындысын төсеу көзделіп отыр.

Сонымен қатар, аталған даңғыл бойындағы 6 автобус аялдамаларының орындарын ауыстыру, жиек тастарын орнату және жаяу жүргіншілер жолдарына пандустар салу жоспарланған. Мердігер мекеме осы жұмыстарды толығымен аяқтаса, 1 қарашаға дейін Тәуке хан даңғылын түгелдей қолданысқа беретін болады.

Үздік дәмханалар саласының майталманы, Елордадағы бірнеше атақты ресторандар жүйесінің иесі, «Good projekt» компаниясының жаңашылдықтарының ұйытқысы болған Гурген Басенцян Шымқалаға келді.

Қала әкімі Ғабидолла Әбдірахымовпен кездескен ол Шымкентте соңғы үлгідегі ресторан ашу туралы әңгіме қозғады. Басенцян мырза шымкенттіктердің өзінің гастрономиялық өнерін бағалай білетіндігіне сенімді. Атап айтар болсақ, Гурген Басенцян Қазақстандағы үздік 50 табысты азаматтардың қатарына кіреді. Грузиядан шыққан аспаз – ерекше мәзір мен жаңа философиялық қызмет көрсететін әйгілі «Мясо» және «МЁD» атты ресторандардың негізін қалаушылардың бірі.

Шымкентте ертең алғашқы велостанса пайдалануға берiледi

Мамандар бүгінде Шымкент қаласының экологиялық ахуалы сын көтере бермейтінін айтып, дабыл қағуда. Мегаполис қаланың басты экологиялық мәселесінің бірі – көлік санының тым көптігінен болып отыр. Ресми деректерге сүйенсек, Оңтүстік Қазақстан облысында 545 мыңнан астам көлік бар. Ондағы көліктердің отыз пайызы Шымкент қаласында тіркелген.

Велосипедпен жүрудiң пайдасын бiлсек

Қаланың орталық көшелерінде жиі орын алатын көлік кептелісін реттеп, экологиялық ахуалын жақсартудың бірден-бір мүмкіндігі – велосипед стансаларын көптеп пайдалануға беру болмақ. Бұл бағытта қала әкімдігі шілде айының соңына дейін 40 велостансаның қызметін іске қосуға мүдделілік танытуда. Бұл үшін қажетті құрал-жабдықтар мен велосипедтер Франция елінен жеткізілуде. Велосипедті жалға берілетін «Shymkent Bike» автоматтандырылған стансалар жобасының алғашқы сатысында 200 велосипедті сатып алу көзделген. 

«Shymkent bike» жобасы аясындағы алғашқы велосипед стансасы сенбі күні, яғни, 9 шілдеде Әл-Фараби алаңында ресми түрде ашылмақ. Үлкен өзгерістер қарсаңында, Шымкент қаласының әкімі Ғабидолла Әбдіраxымов қала көшелерінде веложол жүйесін енгізу жұмыстарын тексеріп, келешектегі мүмкіндіктерін бағамдады.
– Ендігі жерде қала тұрғындары велосипед пайдалану үшін арнайы карта сатып алу мүмкіндігіне ие. Олардың бір жылдық төлемақысы 11 500 теңге болып бекітілді. Ондағы 10 000 теңге жол жүру құнына, 1000 теңге картаның өзіне берілсе, ал 500 теңге пайдаланушы балансы болып есептеледі, – дейді сала мамандары.
Төлем картасын сатып алған жағдайда азаматтарға арнайы PIN-код беріледі. Бұл жоба елімізде тек Астана қаласында қолданыста болып келген еді. Астаналық тұрғындар картаны маусымына 6 айға қолдана алса, шымкенттіктер 1 жыл бойына пайдалану мүмкіндігіне ие. Сондықтан да бағасында сәл айырмашылық бар.
Станса қызметін пайдалану үшін азаматтарға ескерте кететін жайт, велосипедте анықтама қызметі жапсырылған. Әуелі картаны бекітіп, кодын енгізсеңіз, велосипед автоматты түрде қозғалысқа дайын болады. Іске қосылғаннан соң коммуналдық велосипед жарты сағат тегін қызмет көрсетеді. Әрбір велосипедке борттық компьютер, себет сөмкелер мен заттар орнатылған.

Әлемге әйгiлi, жанға жайлы...

Велосипед тебу – адамның аяқ бұлшық еттерін нығайтып, ағзаның қалыпты жұмыс жасауына мүмкіндік туғызады. Сондай-ақ, қан айналымының дұрыс жүруіне оң әсерін тигізеді. Бастысы, бойдағы энергия мен таза ауаны, денсаулық пен көтеріңкі көңіл күйді сақтауға өз үлесін қосары сөзсіз.

Қалалық велоқауымдастық директорының міндетін атқарушы Евгений Малаховтың айтуынша, Шымкентте бүгінгі таңда велосипедті жанына серік еткен жандардың қатары 9 мыңнан асып жығылады. Дегенмен, қаланың инфрақұрылымдық жағдайын жақсарта отырып, бұл көрсеткішті бірнеше есеге арттыру мүмкіндігі бар. Қызмет орнына аталмыш көлік түрімен қатынайтын қала әкімінің әрекеті кім-кімге де үлгі болардай.
Жоба жетекшілерінің берген мәліметі бойынша, бүгінде Астана қаласы велосипедпен жүрудің орташа көрсеткіші бойынша Мәскеу, Париж және Сан-Францискодан озық тұр. Яғни, әрбір мың адамға шаққандағы көрсеткіш деңгейі Астанада – 5,9, Мәскеуде – 5,7, Парижде – 3,2, ал Сан-Францискода – 3 адамнан келеді. Жобаның өзіндік тиімділігі сол, Астанада велосипедті пайдаланушылар орташа алғанда күніне 6 шақырымдай жол жүруде. Ендігі жерде аталмыш жоба Шымкент және Алматы қалаларында да жүзеге аспақ. Қазіргі таңда бұл қалаларда велосипед қозғалысына оңтайландырылған арнайы жолақтар салынуда. Бұл жоба қаланың экологиялық ахуалын жақсартып, велотуризмді қалыптастыруға оң ықпалын тигізбек.
Жалпы, Еуропаның алдыңғы қатарлы елдерінде қала аумағында велосипедпен қатынауға ерекше көңіл бөлінеді. Әлемде шайтанарбаны шыр көбелек айналдырып жүрген елдердің қатарында Финляндия көш тізгінін қолға алып тұр. Бұл елдің жазы қысқа, қысы ұзақ. Осыған қарамастан, аталмыш мемлекет велосипедтің санын арттырып келеді. Оның жолын салу үшін де қазынадан қомақты қаржы бөлінеді. Қысқасы, оны фин халқы ұлттық жоба деп санайды. Сондай-ақ, олар елге келген жиһанкездерге велосипед қызметін де ұсынады. Олармен көршілес Норвегия елі де сол саясатты ұстанады. Одан кейінгі орынды Чехия, Дания, Германия, Бельгия секілді елдер иеленеді. Мәселен, Данияда бір адам жылына велосипедпен 853 шақырым жолды артқа тастайды екен. Веложолдары 400 шақырымға жуықтаған Копенгаген нақ бүгінгі таңда «Еуропаның велосипед астанасы» атануға ниетті. Сонымен қатар Азияның Үндістан, Малайзия, Қытай секілді мемлекеттерінде де велосипед мініп жүрген жандардың қатары қалыңдаған. Мәселен, жапондықтардың 15 пайызынан астамы жұмысқа велосипедпен барады.
Мамандардың айтуынша, велосипедте күніне 6 шақырым жол жүру инфаркт миокардын 50 пайызға азайтады. Сондай-ақ, велосипедшілер жылына 900 миллион литр бензинді үнемдейді екен.