Шымкент келбеті

Жақсылыққа жол сілтейтін Ораза – мұсылман жамағатына нәсіп еткен бес парыздың бірі. Дәл осы Рамазан айында Кәлимаға тіл келтірген әрбір жан сауапты істің басы-қасынан табылуға асығады. Қасиетті айда алғашқылардың қатарында жомарттық танытқандардың бірі өңірімізге белгілі кәсіпкер Қайрат Сүлейменов болды. Дегдар азамат №3 балалар үйіне барып, жүрек жылуына зәру жәудіркөздерді құттықтады. Оларға тарту-таралғы жасады.

«Жетім көрсең, жебей жүр» деген халық нақылы тектен-текке айтылмаған. Қолы ашықтың – қашанда жолы ашық. Күнделікті қауырт жұмыстан қолы қалт етсе, кәсіпкер азамат бала жанын жадыратқысы келеді. Қамқор ағаны көріп, көз қуантқан балалар бүгін де әсем ән, тәтті күйін аямады. Қолдан келгенше балапандарды шаттыққа бөлеу, рухани демеу – сауаптың үлкені. Жомарт кәсіпкер: «Баланың тәтті ұйқысы мен риясыз күлкісі жан жадыратпай қоймайды», – дейді. Ата-ана мейірімі мен сүйіспеншілігіне шөліркеген бар баланы бауырына тартты. Қайырымдылық жасасаң, қайырын өзің көресің. Шымкенттік кәсіпкер Қайрат Сүлейменовтың келесі аялдаған жері -- Көксәйектегі тірек-қимыл жүйесі бұзылған балаларға арналған медициналық – әлеуметтік мекемесі болды. Жомарт азамат мекемені керек-жарақ заттармен қамтамасыз етті. Өздеріне көрсетілген қамқорлыққа балалар да мәз-мәйрам. Дәмі тіл үйірер тәттілер, бастан аяқ жаңа киім, ас үйде де жаңарған ыдыс-аяқ... Бұл балалардың денсаулығына байланысты туындайтын кейбір қиындықтарын, ине егу, дәрі ішу сынды процедураларын бір сәтке ұмыттырды. Бос уақытын сауапты іске сарп етуге ұмтылатын жанашыр жігіт денсаулығының кінәраты бар балалардың көңілін осылай аулады. 

Бұл орталықта өздігінен жүріп тұра алмайтын 130 бала тіркелген. Білікті дәрігерлердің емінің арқасында көпшілігі сырқатты жеңуге талпынуда. Жарымжан бұл балғындардың мұнда әлдебір дүниеге мұқтаж екендіктері байқалмайды. Өйткені, демеушілердің көмегі, жылы қабағы мен қамқорлығы олардың өмірін өзгертіп, бір сәтке қайғысын сейілткендей. «Жақсы сөз – жарым ырыс». Игі-жайсаңның жылы сөзі мен ыстық мейірімі жан семіртеді. Оны әсіресе, осы балалар анық сезеді.

Мектеп оқушылары үшін қуанышты да қызықты маусым басталды. Жаз – жыл бойы кеткен күшті қалпына келтіру, ойын-сауық уақыты. Бұл балалардың бір-бірімен еркін араласып, жыл бойына жететін жағымды эмоциялар алатын кезеңі.

Шымкенттік оқушылар да биылғы жаз маусымында өңіріміздегі әр алуан лагерьлерге барып, асыр салып, керемет демалуда. 1-ауысымда «Арман» лагеріне – 311, «Үшбұлақ» лагеріне – 272, «Ақсу» лагеріне – 210 оқушы аттанды. Бұл оқушылар жетім, жартылай жетім, көпбалалы, аз қамтылған отбасылардың балалары. Жалпы, жаз бойына «Арман» лагеріне 2111, «Үшбұлақ» лагеріне 1900, «Ақсу» лагеріне 1472 оқушы қамтылатын болады.

Барлық лагерь жаз бойы 7 ауысымда жұмыс істеп, 5483 аз қамтылған отбасы балаларын қамтитын болады.

Оқу жылы аяқталды. Санаулы күндерден кейін оқушылар үшін жазғы демалыс орындарының жұмысы басталады.

Қала әкімінің тапсырмасына сәйкес, балалардың жазғы демалысын тиімді ұйымдастыру жүйелі түрде жүзеге аспақ. Аула клубтары мен сауықтыру, демалыс лагерлерінің жұмысы жанданады.

Мектеп жасындағы балалар үшін әрине, жазғы демалыстың маңызы ерекше. Осы орайда, биыл 43 376 бала жазғы маусымда демалыспен қамтылмақ. Бұл – қаладағы барлық мектеп оқушыларының 30 пайызы. Олардың 5211-і жалпыға міндетті білім беру қорынан бөлінген қаржыға, 600-і кәсіподақ ұйымының қолдауымен демалады. Бұдан өзге, 6000 бала жазғы лагерлерге ата-аналарының есебінен жолданғалы отыр. 

Жазғы лагерлерден бөлек, қала мектептерінің жанынан демалыс алаңдары ұйымдастырылмақ. Сала мамандары онда 31 565 оқушының қамтылатынын айтады. Бұл көрсеткіш өткен кезеңдермен салыстырғанда 6 пайызға артық.

– Қала сыртындағы лагерлерде демалатын 11 811 оқушының 1437-і көпбалалы отбасыдан шыққан, 1460-ы аз қамтылған отбасы балалары, 940-ы жартылай жетім балалар, 363-і ата-ананың қамқорлығынсыз қалғандар. Балалардың бос уақытын тиімді пайдалану мақсатында арнайы ойын-сауық орындарымен келісім-шарт жасалған. Балалар демалысын қызықты өткізу үшін онда арнайы жоспар құрылып, түрлі шаралар өткізіледі. Яғни, лагерь жұмысының қызықты өтуі ұйымдастырушыларға тікелей байланысты, – дейді қалалық білім бөлімінің басшысы Жанат Тәжиева.

Қауіпсіздік шаралары үшін жазғы сауықтыру орталықтары тарапынан денсаулық сақтау басқармасынан рұқсат қағаздары алынып, залалсыздандыру жұмыстары жүргізіліпті.
Қала сыртында орналасқан «Ақсу» мемлекеттік лагерінде 1200 оқушы 6 ауысымда, «Арман» лагерінде 2600 бала 8 ауысымда, «Үшбұлақ» лагерінде 1411 бала 7 ауысымда демалмақ.
Маусымның 10-нан бастап балалардың алғашқы легі тынығу орындарына жолдама алады. Қазіргі таңда демалыс орындары оқушыларды қабылдауға сақадай сай. Балдырғандардың қауіпсіздігі үшін тынығу аймағындағы барлық шара қатаң қадағаланады.

Мектеп қабырғасындағы балаларыңызды жазғы демалыста қайда жібересіз? Балаңыздың бос уақытын тиімді әрі пайдалы өткізу үшін арнайы жоспар құрдыңыз ба? Бүгінде Шымкент қалалық оқушылар сарайы ұйымдастырған жаздық сауықтыру лагерлері өз жұмысын бастап кетті.

Аталмыш мекемеде 6 бөлім, 102 үйірме жұмыс жасайды. Қала көлеміндегі 127 мектептен 4327 оқушы күнделікті үйірмеге қатысады. Сонымен қатар қала аумағында 6 аула клубы жұмыс істейді. Ондағы үйірмелерде 1500-ге жуық бала бар.

Оқушылар сарайының тыныс-тіршілігімен таныстырған мекеме басшысы Наталья Романованың айтуынша, Оқушылар сарайы базасында жұмыс атқаратын «Балдәурен» сауықтыру алаңында 600 бала, қала сыртындағы «Ақсу» сауықтыру лагерінде 1200 баланы демалдыру жоспарланып отыр. Мектеп жанындағы сауықтыру алаңдары маусым айынан бастап іске қосылса, «Балдәурен» және «Ақсу» сауықтыру лагерлері өз жұмысын 10 маусымнан бастады. Әр ауысым 8 күнге созылады. «Балдәурен» сауықтыру алаңы өз жұмысын тамыз айының 1-не дейін жалғастырады.

Әр жаз мезгілінде 1000-нан астам әлеуметтік жағдайы төмен, көпбалалы отбасы балалары, жетім және жартылай жетім балалар жергілікті бюджеттен қаржыландырылған. «Ақсу» лагеріне 5 жас пен 17 жас аралығындағы балаларға жолдама беріледі. 10 маусым мен 8 тамыз аралығында 10 күннен тұратын 6 ауысым балаларға керемет көңіл күй сыйлайды.

Алуа ТҰРСЫНХАН,
Назерке ҒАЙБУЛЛАЕВА,
Қ.А.Ясауи атындағы
ХҚТУ-дiң студенттерi

Жаймашуақ жазғы демалыс оқушыларға ұмытылмастай әсер қалдыратыны сөзсіз. Уайымсыз, қамсыз балалық шақтың бал дәурен сәті осы кезеңмен де байланысты. Балалардың демалысын тиімді ұйымдастыру жұмыстары биыл да назардан тыс қалған жоқ. Шымкент қаласындағы 124 жалпы білім беретін мектептерден 136 851 оқушы жазғы демалыс маусымындағы лагерлерге аттанғалы отыр. Бұл көрсеткіш өткен оқу жылымен салыстырғанда 7791 оқушыға артып отыр.

Қуантарлығы, қала әкімдігінің қолдауымен игілікті шараға 4894 жартылай жетім, 607 ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балалар тартылған. Бұл қатарда «Ақсу» лагерінде 1200, «Балдаурен» сауықтыру алаңына 600 балаға жолдама берілді.
Жасөскіндерді еңбекке баулу бағытында қаладағы білім мекемелерінде жұмыс істейтін 848 үйірмелерге 25 584, 494 спорттық секция үшін 44 405 бала тартылады. Осы оқу жылында 14 аула клубында жұмыс істейтін үйірмелерге 3614 бала тартылып, түрлі бағытта еңбек сүйгіштікке тәрбиеленуде.

Жазғы демалыс маусымында білім ұяларында спортық үйірмелер жасақталып, көгалдандыру бригадалары, үйірме жұмыстары жүргізілуде. Жас-өспірмдердің рухани дүние танымын байыту мақсатында қаламыздың мұражайларына, тарихи орындарға туристік шерулер мен саяхаттар ұйымдастырылады.

Атап айтар болсақ, Ж.Шанин атындағы облыстық драма театрының әкімшілігімен және кітапханалармен келісім шарт түзе отырып, тәрбиелік мәні бар, балдырғандарды ұлтжандылыққа тәрбиелейтін, салауатты өмір салтын ұстануға үгіттейтін тақырыптағы кинофильмдер көрсетіледі. «Үлгілі оқырман» байқаулары ұйымдастырылады.