Шымкент келбеті

Оңтүстікке «Қазақ елі» көпсериялы тарихи-драмалық телевизиялық сериалының түсірілім тобы келді. Туындының қоюшы-режиссері Рүстем Әбрашов, бас продюсер Арман Асенов бастаған шығармашылық топты облыс әкімі Ж.Түймебаев қабылдады.

Қоюшы-режиссер Рүстем Жарасқанұлы кездесу барысында тарихи шығарманың өңірдегі түсіріліміне қолдау көрсету қажеттігін жеткізді.

- Осынау тариxи фильмді Оңтүстікте түсірулеріңіз өте орынды, оған қолдау көрсетеміз. Дегенмен киноға осы өңірдің талантты әртістерін де көргіміз келеді. Мұнда кәсіби деңгейдегі өнер адамдары жеткілікті. Аталған фильмге жергілікті әртістерді қатыстыруды ұсынамын, – деді Ж.Түймебаев.

Фильмді Елбасының «Мәңгілік ел» бағдарламасына сәйкес мәдениет және спорт министрлігінің тапсырысы бойынша «Қазақфильм» АҚ түсіруде. «Қазақ елі» көпсериялы тарихи-драмалық телевизиялық сериалының алғашқы маусымы «Алмас қылыш» деп аталса, ІІ маусымы «Алтын тақ» атауымен түсіріледі. Туындының Оңтүстіктегі түсірілімі биылғы 25 сәуірден 4 шілдеге дейін жалғасады. Осы мақсатта Түлкібас, Төле би аудандары мен Арыс, Ақсу өзендерінің бойында және Түркістан қаласындағы «Әзірет Сұлтан» мемлекеттік тарихи-мәдени қорық-мұражайында Керей ханның ауылы, хан ордасы сынды декорациялар жасалады.

Жиынды қорытындылаған аймақ басшысы киіз үйлер, ат, көне декорациялар, медициналық және қауіпсіздік қолдау сынды көмектің барлығы жасалынатынын жеткізді. Осы мақсатта тиісті сала, мекеме басшыларына тапсырма берді.

«Күш атасы – Қажымұқан» анимациялық фильмінің тұсаукесері елордадағы Оңтүстік Қазақстан облысы күндері аясында өткен маңызды шаралардың қатарынан көрінді. Астана қалалық «Оқушылар сарайына» көрермен лық толды.

Оқиға желісі шаңыраққа сәбидің келуімен басталады. Алдымен кішкентай ғана қызыл шақаның картинасымен шатастырып, артынша алып ұлдың туғанын көрсетіп, көрерменді бір күлдіреді. Содан кейін балаға есімін бергелі отырған жігіт әкесін көргенде әдепсіздік танытқаны үшін кешірім сұрайды. Қабағы қатулы атасы немересін қолына алғанда жадырап сала береді де «Мұқан» деп ат қояды.

Әр кадр санаулы секундқа созылғанымен, көрерменнің есінде қаларлықтай әсерлі. Бұдан кейін немересіне сүт тасып бәйек болған әжейдің абдырағаны, кішкентай ғана қомағай сәбидің кекірік атқаны, иттің аузындағы сүйекті тартқанда үйшігімен қоса сүйреп әкелетін күштілігі, бәрі-бәрі баланың бал қылығымен бірге оның тасыған күшінен хабар беріп отырады. 

Мұқандайын алып күшпен бірге ауырдың астымен, жеңілдің үстімен жүріп, өзгенің еңбегін иеленіп кететін қулық та өсіп келе жатқанын картина авторлары жақсы көрсете алған. Ер жеткен Мұқан қыстың қаһарына дес бермей, әлсіреген атын арбаға салып, өзі сүйреп әкелгені, балшыққа батып қалған байдың бұқасын бір-ақ жұлқып тартып шығарғанын досы «біз Мұқан екеуміз жасадық» деп, жарияға жар салып, елді таңғалдырып жатады. Бұл көрініс көрерменді күлкіге қарық қылғанымен, аз ғана секундта терең ой салып кетеді.

Жігіт Мұқан күшімен көзге түсе бастағанда оны үлкен қалаларға шақырушылар көбейеді. Сондай сапардың бірінде алаңға байқаусыз шығуы бір мықтымен белдесуге дөп келеді. Күш сынасудан бас тартпаған намысты қазақ балуанының жеңісті кездесулері сол сәттер басталады.

Заманауи 2D форматта жасалған анимациялық фильм Елбасы Н. Назарбаевтың «Болашаққа бағдар: Рухани жаңғыру» мақаласында көрсетілген «Туған жер» бағдарламасын жүзеге асыру мақсатында облыс әкімі Ж. Түймебаевтың тапсырысымен түсірілген. Фильм Шымкент қаласындағы «САҚ» киностудиясында әзірленді. Көрсетілім режиссері – Батырхан Дәуренбков және сценарий авторы, продюссері – Бақытжан Құлжабаев. Бас оператор – Фурхат Саипов, композиторы – Руслан Шынықұлов.

Анимациялық фильм – өскелең ұрпаққа қазақ халқының тарихындағы тұңғыш кәсіпқой балуан, күш атасы Қажымұқан Мұңайтпасовты насихаттау арқылы спортқа деген қызығушылығын арттырып, адалдыққа, намысшылдыққа, отансүйгіштікке үндейді. Салауатты өмір салтын ұстануға, қазақша күреспен айналысуға, қазақ батырларымен мақтанып, тарихқа тереңірек бойлауға шақырады.

Балуан бабамыз Қажымұқан Мұңайтпасовтың Саракикимен күресін суреттейді. Сонымен қатар, ел аралап өнер көрсетіп, содан түскен қаржыға әскери ұшақ жасатып, ІІ дүниежүзілік соғыста Отанды қорғау жолында солай үлес қосқаны кеңінен насихатталады.

ЖАҢА ФИЛЬМ КӨРЕРМЕНГЕ ЖОЛ ТАРТТЫ

«Ұлттық кино мен анимация» күні жаңа фильмнің тұсауы кесілді. «САҚ» киностудиясының «Ерлік» толықметражды фильмі Оңтүстік Қазақстан облысы әкімдігінің тапсырысы бойынша түсірілген. Туындының алғашқы көрсетілімі «Шымкент Плаза» ойын-сауық орталығының кинозалында өтті.

Жаңа фильмнің тұсаукесеріне облыс әкімі Жансейіт Түймебаев, елімізге танымал жазушылар Мархабат Байғұт, Нұрғали Ораз және өңірімізде анимация саласында еңбек етіп жүрген сценаристер, кинорежиссерлер мен актер-актрисалар қатысты. 

Өңір басшысы тұсаукесер аясында облыстағы кино саласы мен анимация саласын дамыту және алдағы жоспарларымен ой бөлісті. 

– Шымкентте кино мен анимация саласы қарқынды дамып келеді. Осы бағыттағы жұмыстарды жандандыру мақсатында биыл қомақты қаржы бөлінуде. Сапалы, тәрбиелік мәні жоғары сценарий мен кәсіби режиссер сапалы фильмнің кепілі. Сондықтан білікті кадрлар дайындау жұмыстарын қолға алуымыз қажет. Оңтүстіктегі кино студияларды біріктіріп, ортақ құнды дүние жасауды ұсынамын, – деді облыс әкімі. 

Кездесуден соң көпшілік жаңа фильмді тамашалады. Патриоттық тақырыптағы туынды Сайрам-Өгем ұлттық паркі мен өңірдегі табиғаты әсем жерлерде түсірілген. Фильмнің басты рөлдерін Марат Оразметов, Нұркен Орынбек, Береке Спатова сынды актерлер ойнайды. Ал «Ерлік» толықметражды көркемсуретті фильмнің авторы белгілі режиссер Батырхан Дәуренбеков, кино режиссері Нуриддин Паттеев. Оқиға қорықтың инспектор-иегері Болат пен ұлы Ерболдың арасында өрбиді. Қорық инспекторы ұлының жоғары білім алып, қызметкер болғанын қалайды. Ақылы оқуын жалғастыру үшін әке баласы үшін тәуекелге барады. Араб шейхтарынан қызыл кітапқа енген сұңқар-ителгінің балапандарынан тапсырыс түседі. Ал Ербол сұңқар балапандарының шетелге кетуіне қарсылық танытады. Кинода жастар табиғатқа деген сүйіспеншілігі мен жанашырлығы үшін үлкен ерлік жасайды. Ал араб шейхтары қыз-жігіттердің бойынан рухани құндылықтарды көріп таңқалады. Жаңа фильм алдағы уақытта көрерменге жол тартады. 

Айта кетейік, биыл қыркүйек айында Түркістан қаласында Түркі әлемінің «Алтын сақа» анимациялық фильмінің фестивалі өтеді. Аталған фестивальде аниматорлар түркі әлеміне әзілімен танылған Қожа Насырдың образы ұсынылады.

Каирде өткен 10-шы халықаралық анимациялық фильмдер форумында «Қазақ елі» бірден үш жүлдені иеленді. Бұл туралы картинаның режиссері Батырхан Дәуренбеков мәлімдеді.

Халықаралық фестивальде 50-ден астам елдің үміткерлері бақ сынаған. Олардың қатарында анимациялық фильм түсіруден үздік АҚШ, Жапония, Қытай, Оңтүстік Корея, Германия елдері бар. Бұл мемлекеттердің ең үздік киностудиялары 90-нан астам қысқаметражды және толықметражды фильмдер ұсынған. Солардың арасында Ш.Айманов атындағы «Қазақфильм» АҚ ұсынған «САҚ» киностудиясының «Қазақ елі» анимациялық фильмі бас жүлдені жеңіп алды. Өткен жылы көрерменге жол тартқан туынды кинотеатрлардан көрсетілген болатын. Мультфильм Қазақ хандығының негізін қалаған Керей мен Жәнібектің балалық шағы мен хан болған шағына дейінгі аралықты баяндайды. Оның түсіріліміне 2D және 3D-технологиялары қолданылған.

– Анимациялық туындының шетелде жоғарғы баға алып, жүлдегер болғанына қуаныштымын. Мұндай жеңістер алдағы күнге деген сеніміңді арттырып, жаңа белестерді бағындыруға шабыт береді. Фильмнің түсіру тобын жеңісімен құттықтаймын, – дейді фильмнің режиссері Батырхан Дәуренбеков. 

Халықаралық фестивальде «Қазақ елі» анимациялық фильмнің авторлары да «Үздік музыка», «Үздік режиссура» номинациялары бойынша да жүлдегер атанды. Атап айтқанда, картинаның композиторы Руслан Шынықұлов және фильмнің әуенін жазған музыкант Жанболат Әділов құрмет дипломдарымен марапатталды.

Бала күнімізде «Қыз Жібек» фильмін қайталап көруден жалықпайтын аға буын өкілдері болушы еді. Әр тамашалаған сайын жаңа көріп отырғандай рахат күй кешетін. Өнерге құрметі ерек сондай ауылдас ағаларымыздың бірі: «Кино деген құдірет қой, бауырым!» дейтін шаттанып. Айтса, айтқандай-ақ, деп ойланып қаласың. Сол кино өнері замана көші жылжыса да қоғамды тәрбиелейтін маңызды рөлін жойған емес. Кино – бүгінде идеологияның басты құралы. Бұл анықтама дәл қазiр күшiне мiнiп тұр. Айтпағымыз, соңғы жылдардың бедерiнде мемлекет тарапынан кино өнерiне ерекше көңіл бөлiне бастады. Мұны қазақ киногерлерiне жасалып жатқан үлкен демеу мен қамқорлық деуiмiзге әбден болады.

Қуанасың. Қазақ киносының қоржыны жуырда тағы бір тарихи фильммен толықты. Көпшілікке «Сталинге сыйлық», «Балалық шағымның аспаны», «Елбасы жолы» киноэпопеясы, сондай-ақ «Тығырықтан жол тапқан», «Теміртау» атты фильмдерімен киносүйер қауымға кеңінен танылған режиссер Рүстем Әбдіраштың тарихи драмасы «Алмас қылыш» фильмі жұрт назарына ұсынылды. Ол еліміздің барлық кинотеатрларында 5 қаңтардан бастап көрсетілуде. Фильмнің идеясын Мемлекет басшысы Нұрсұлтан Назарбаев ұсынған. Ал ҚР Мәдениет және спорт министрлігі тапсырыс бергеннен кейін Ш.Айманов атындағы «Қазақфильм» АҚ, «CentaurusRustemAbdrashevproduction» ЖШС жүзеге асырыпты.

Көптен күткен фильмді тамашаламақ ниетпен редакциядағы әріптестермен бірге Шымкенттегі «Мега» сауда үйінің кинозалына біз де бас сұқтық. Тарихи фильмнің тұсаукесеріне келіп жатқан халық көп екен. Жас та, жасамыс та жетерлік. Бұл, бір жағынан, қазақстандық көрерменнің соңғы жылдары қазақ киносына деген қызығушылығының артқандығын көрсетсе керек. Фильмді 2 сағат 20 минут тапжылмай отырып тамашаладық. Көрнекті жазушымыз Ілияс Есенберлиннің тарихи трилогиясының желісі бойынша түсірілген бұл туынды 15-ғасырдың орта тұсынан, яғни Керей мен Жәнібек хандардың Әбілқайыр ұлысынан бөлініп, бүгінгі тәуелсіз Қазақстан мұрагері болып отырған мемлекеттің дүниеге келген кезеңдерін баяндайды. Сұлтандар Моғолстанның билеуші Есенбұғадан қоныстайтын жер алып, екі жақ мәміле шартқа қол қояды. Желмаясына мініп, жерұйық іздеген Асанқайғы бабамыз да көшке ілесіп, елдің айырылуына себеп болған оқиғаларды жырына қосады. Фильм соңына таман Керей мен Жәнібекке қосылған рулардың басшы-билері құрылтай өткізіп, Керейді хан сайлап, Қазақ хандығының құрылғанын әйгілейді. Міне, фильмнің қысқаша мазмұны осындай. 

«Тарихыңды білмесең, келешегіңді болжай алмайсың» дейді бабаларымыз. Сөз жоқ, «Алмас қылыш» – қазақ киносының алтын парағы. Бұл фильм – сериалдың кинонұсқасы. Яғни, 10 сериядан тұратын телехикаяның сығымдалған нұсқасы. Мемлекет басшысы «Қазақфильмге» жасаған сапарында «Халқымыздың ұлы тұлғалары мен жас ұрпақты отаншылдыққа тәрбиелейтiн киноларды көптеп түсiру қажет», деген едi. Фильм – сол бастаманың жемісі. «Алмас қылышқа» жалпы 500-ден астам адам қатысып, 100-ден аса актер тартылған. Фильмнің бас кейіпкерлерінің рөлін – Керей ханды Қарағанды облыстық С.Сейфуллин атындағы қазақ драма театрының әртісі, ҚР еңбек сіңірген қайраткері Қайрат Кемалов, ал Жәнібекті көпшілікке Бауыржан Момышұлының рөлі арқылы таныс Еркебұлан Дайыров сомдайды. Сондай-ақ Аян Өтепбергенов (Бұрындық), Мейірғат Амангелдин (Қасым) және көрермендерге «Аманат», фильмімен таныс Қарлығаш Мұхамеджанова (Рәбия бегім), Досхан Жолжақсынов, Дінмұхамед Ақымов, Иісбек Әбілмәжінов, Бекболат Тілеухан, Арман Қожа, Шұғыла Сапарғали, Кәмшат Жолдыбаева және т.б. кино және театр актерлері өнер көрсеткен.

Әу баста сериал болып жоспарланған бұл фильмнің сценарийінің бірнеше жобасы да жазылған. Оны шетелдік мамандар емес, өзіміздің жазушы, драматург Смағұл Елубай, Тимур Жақсылықов есімді азамат пен фильмнің режиссері Рүстем Әбдіраш бірлесе жазып шыққан. БАҚ-қа берген сұхбатында фильмнің режиссері кеңестік заманда жазылған шығармаға («Алмас қылыш» романы 1971 жылы жарық көрген) қазіргі заман тұрғысынан қарап, өзгерістер енгізгенін айтады. 

– «Алмас қылыш» – Ілияс Есенберлиннің үш томдық трилогиясының бірінші кітабы ғой. Оны негізге алдық. Бірақ, тұтас кітаптағыдай болған жоқ. Себебі, Ілияс ағамыз кітапты жазған кезде көп тарихи деректер жоқтың қасы болатын. Және Кеңес идеологиясына сай көп нәрселер айтылмады. Сондықтан біз қайтадан қалпына келтіруге тырыстық, – дейді Р.Әбдіраш.

Сценарий авторы, белгілі жазушы Смағұл Елубайдың пікірінше, бұл көркем фильм жан-жақты шығармашылық ізденістің жемісі. «Жалпы, «Алмас қылыш» фильмі ұлы тарихқа кіріспе деуге болады. Біз бұл жерде Қасым ханның отыз жылдық соғысына дайындық жасадық. Қасым мен Бұрындықтың арасындағы жағдай, Қасымның Сығанақты алуы, бұларды құрту үшін Әбілқайырдың аттануы секілді тарихтың бәрі алда. Біз соны арман етіп отырмыз», – дейді ұлт жанашыры С. Елубай.

Көрермен ретінде алған әсерімізбен де бөлісе кетсек, артық болмас. «Бәрі де салыстырмалы түрде анықталады» деген тәмсілге салсақ, фильмді қазақ киносының шоқтығы биік туындылардың қатарына жатқызуға әбден болады. Қазір тіпті «Алмас қылыш» алдыңғы «Көшпенділер» фильмінің олқы тұстарын толтырды деген пікірлерді де естіп қалып жатырмыз. Оның да жөні бар. Себебі, декорация, түсіру техникасы, костюмдер, кейбір трюктер мақтаулы Голивудыңыздан еш кем емес. Сарбаздардың қару-жарақтары, сауыт-саймандары мен ат-әбзелдері шеберлікпен жасалғаны көрініп тұр. «Көшпенділер» фильміне 40 миллион доллар шамасында қаржы жұмсалса, «Жау жүрек мың бала» 11 миллион долларға түсірілген екен. Ал «Алмас қылышқа» бөлінген қаржы – 3 миллион доллар шамасында. Дегенмен, соңғы фильмнің қаржылық қуатына қарап, мазмұны алғашқы екеуінен кемшін түсті деуге келмейді. Қайта артық болмаса кем емес, ойлы көрерменді намыс биігіне жетелейтін, толғантатын тұстары баршылық.

Тағы бір көңілге қуаныш сыйлайтыны, фильмді ұлттық режиссер түсіріп, ұлттық мамандар жұмыс істеген, ең бастысы өзіміздің актерлер ойнаған. Бұрын қазақ киносында көріне қоймаған актерлерге де таңдау жасалыпты. Аталған актерлер өз рөлдерін тамаша алып та шыққан. Мысалы, Керей (Қ. Кемалов) көрген-түйгені мол, әр сөзін нықтап, кейде астарлап, дөп сөйлейді. Шалт әрекетке бармайды. Мұны Әбілқайыр ханмен сөз қағыстырғанда байқауға болады. Жәнібек (Е. Дайыров) өзіне сенімді, болашақты бағдарлай білетін, қай-қай тұста да бірлікті биік қойған жас сұлтан. Осы орайда екі актердің тандемі сәтті шыққанын ойлы көрермен аңғарар еді. Екеуі де елдік мәселеде бұра тартпай, халықтың күшіне сүйене отырып, ортақ мақсатқа жұмыла біледі. Десе де, фильмнің аяғына таман бір эпизодта «массовка» жағы аздау көрінгендей болды. Айталық, Керейді биік төбенің басында ақ киізге салып, хан көтерген кездегі «массовканың» кемшіндігін бірден байқар едіңіз. Фильмнің кульминациялық тұстарының бірі ретінде бұл эпизодқа ерекше мән беру керек еді деген ой келді.

Жалпы алғанда, фильмде келісті сөз, ұлттық мінез, тағылымды, толғамды пікір мол, тіпті әдемі юмор да бар. Бойыңызды шымырлатып, көңіліңізді босататын, рухыңызды көтеретін тұстары да аз емес. Ең бастысы, идеологиялық мазмұны жағынан «Алмас қылыштың» қаншама фильмнен көш ілгері тұрғанын баса айтуға тиіспіз. 

Фильмнің Шымкенттегі көрсетілім уақыты:

«Kinopark 5 3D» («Мега» орталық) – сағ: 18:50, 20:20, 23:10.
CINEMAX («Шымкент плаза») – сағ: 12:35, 19:15.
«Арсенал» («Фиркан сити») – сағ: 20:20.
Толық мәліметтерді www.kino.kz сайтынан алуға болады.

«Көптің пікірі қандай екен?» деп ғаламтор мен әлеуметтік желіні бір шолып шықтық. Байқағанымыз, сын-пікірлерден гөрі ризалық пейілін білдіргендер басымырақ. Белгілі ақын Иран-Ғайып салиқалы ой қосыпты. «Ел тәуелсіздігіне дейін Керей мен Жәнібек туралы кино түсірілмек түгілі есімдерін атауға қорқатын заман еді. Тарихымыз түгенделіп, өшкеніміз қайта жаңғырып жатса, ол тәуелсіздіктің жемісі. Жаным рахаттанып көрген фильмім осы болды», – дейді белгілі драматург. 

Бәрін тәшпіштеп, «қызығын» кетіріп қайтеміз, ағайын! «Алмас қылыш» – терең тарихымыздың алтын діңгегі, ұлт рухының үлкен белесі. Уақыт тауып тамашалаңыздар! Қазақ киносының кереметін сезініп, әдемі әсеріне бөленіңіздер! Өкінбейтіндеріңіз анық.

Сая Қасымбек, драматург:

– Дәл қазір бізге, басқа емес, осындай фильмдер керек. Әсіресе, жастар үшін. Маған Жәнібекті сомдаған Еркебұлан Дайыровтың актерлік шеберлігі ерекше ұнады. Қазақ киносының дара тұлғасы Н. Жантөрин ағамнан соң «қорғасын көзді» актерді көре алмай жүр едім. Құр айқайға салмай, ішкі тебіренісін көзбен жеткізетін актерді көріп, қатты қуандым. Бұл – киноның үлкен жетістігі. Жас ұрпаққа отансүйгiштiктi насихаттаудың ең ұтымды жолы – осындай фильмдер. Буыны ендi бекiп келе жатқан жасөспiрiмдердiң кеудесiне ұлттық намыс пен қазақы рухты «Алмас қылыш» секілді кинолар арқылы дарытатынымызды естен шығармайық.

немесе «Жанұя» фильмі көрерменге жол тартты

Шымкентте «Жанұя» атты фильмнің тұсауы кесілді. Жаңа туындының премьерасы «Жастар ресурстық орталығы» КММ ғимаратында өтті.

Киноны тамашалауға келгендер алдымен киножасаушылармен танысты. Режиссер Серік Таласов бастаған түсіру тобы мен актерлер бастан кешкен қызықты оқиғаларды баяндады. Олар жиналғандарға киноның әсерлі екенін айтып, көруге кеңес берді. 

Бұған дейін Оңтүстіктің көрермендеріне «Майдангерлер», «Өтелмес борыш», «Жастық шақ», «Жаңғырық» бейнетуындыларымен танымал режиссер Серік Таласов өзінің толқынысын жасыра алмады. Фильмнің сәтті шығуына атсалысқан барлық техникалық құрам мен актерлерге алғысын білдірді. 

– Шынымды айтсам, отандық телехикаялар жоқ емес, бар. Бірақ көпшілікті түріктің не корейдің сериалдары сияқты жаппай баурап алатыны некен-саяқ. Фильм үшін әрбір адам өз жұмысын тиянақты атқарды. Нәтижесінде оқиғамен өрнектелген туынды көрерменге ой салып, отбасылық құндылықтарды арттыра түседі, – дейді режиссер Серік Таласов. 

Айтқандай-ақ жаңа киноның тұсаукесерін көрермен тапжылмастан отырып тамашалады. Телехикаяда қиыншылықтарға мойынсұнбай, өздерінің махаббаты мен сенімдері үшін күрескен жандар бейнесі сомдалған. Бас кейіпкер – Асқардың отбасысын тастап кетуі, жары мен балаларының барлық ауыртпалықты қайыспай көтеруі бейнеленеді. Сондай-ақ, ұлы Олжастың табандылығы мен өжеттігі, өмірге деген құштарлығы, отбасына деген қамқорлығы мен жауапкершілігі шебер суреттеледі. Фильм өз қаламызда, Оңтүстік Қазақстан облысының жастар саясаты мәселелері жөніндегі басқармасы мен облыстық «Жастар ресурстық ортылығының» жобасы аясында түсірілген. Тың туынды өзге туындылардан шынайылығымен ерекшеленді. Көркем фильм көрермендерді отбасылық өмірге жауапкершілікпен қарауға шақырады. 

Толық метражды фильмнің бас рөлінде қазақ киносының танымал актері Ержан Жарылқасын ойнайды. Сондай-ақ, Ж. Шанин атындағы облыстық академиялық драма театрының актрисасы Ақмарал Маханова мен облыстық әзіл-сықақ театрының актері Ғалымжан Қалыбаев өз кейіпкерлерін жақсы сомдайды. Жастар арасында есімі кеңінен таныс Олжас Бекбауовтың өз рөлін шеберлікпен алып шыққанын атап өтуге болады. Тұсаукесер рәсімінде киноның жарыққа шығуына үлес қосқан жас актерлер мен шығармашылық топ облыс әкімінің арнайы алғыс хатымен марапатталды. 

Жалпы еліміздің киноиндустрия саласында шымкенттік жас режиссерлар өнімді еңбек етіп жүргенін мақтанышпен айтып өтсек артық емес. Бұл орайда Серік Таласов, Шапағат Орынбаев, Батырхан Дәуренбеков, Еркебұлан Жолдасов сынды режиссерлардың өнімді еңбек етіп, кино өнері саласында өзіндік қолтаңбаларымен танылып келе жатқаны белгілі.

Белгілі режиссер Ақан Сатаевтың «Анаға апарар жол» кинокартинасы – қазіргі ұлттық кинематографиядағы ең айтулы қойылымның бірі. Таяуда Шымкенттегі «Көрме» орталығында аталған тарихи драманың премьералық көрсетілімі өтті.

Көркем фильм ҚР Мәдениет және спорт министрлігінің тапсырысы бойынша Шәкен Айманов атындағы «Қазақфильм» АҚ мен «Жаңа әлем продакшн» жауапкершілігі шектеулі серіктестігімен бірлесіп түсірілген. 

«Анаға апарар жол» – көптеген өмір сынақтарынан өткен адамның тағдыры туралы әңгімелейді. Барлық қиындықтарды жеңуге оған ана махаббаты күш береді. Кейіпкердің өмір жолы арқылы картинада қазақ халқының тарихи кезеңдері көрсетілген.

Басты кейіпкер Ілияс (Әділ Ахметов) пен анасының (Алтынай Нөгербек) арасындағы ұлы сезім олардың басына туған барлық қиын күндерді артқа тастап, қайта қауышуына себепші болады. Фильм 1930 жылдан бастап қазірге дейінгі аралықты қамтиды. Мұнда халықтың басынан өткен қиын-қыстау кезеңдер (ұжымдастыру, жұт, соғыс жылдары) басты кейіпкерлердің тұрмыс-тіршілігі арқылы беріліп отырады. Фильм өмірлік құндылықтардың бағасын пайымдап, айналаға деген көзқарасты қайта зерделеуге жол ашады.

Тарихи драманың түсірілімі Қазақстан, Беларус, Әзірбайжан жерінде өтсе, Минскіде әскери кезеңнің эпизодтары түсірілді. «Днепрді алу» кезіндегі қанды қырғынға 500-ден астам адам, 300 әскери техника, сондай-ақ кәсіби каскадерлер мен пиротехникалық заттар қолданылды. Жалпы картинаның жұмысына бас-аяғы 2 мың адам қатысқан. Басты рөлдерді Алтынай Нөгербек, Әділ Ахметов, Аружан Жазылбекова және Еркебұлан Дайыров сомдайды.

Қазіргі таңда аталған фильм Шымкент кинотеатрларында күнделікті көрсетілуде.

Қазақстан мен Өзбекстан – ынтымақтастығы жарасқан, бірлігі бекем мемлекеттер. Содан болар, екі ел арасындағы қарым-қатынас жылдан жылға артып келеді. Соның айғағындай «Қоғамдық келісім» коммуналдық мемлекеттік мекемесінде Өзбекстандағы қазақ мәдени орталығының өкілдері бас қосты. Салтанатты шарада «Ұлы Абай қазақ, өзбек халықтарының жарық жұлдызы» атты деректі фильмнің тұсаукесері өтті.

Деректі фильм екі елдің бір атаның балаларындай етене араласатынын тағы бір дәлелдеді. Қысқаметражды фильмде мемлекеттердің ортақ мүддесі толық қамтылған. Бүгінге дейін қазақ-өзбек елдерінің саяси, сауда-экорномикалық қана емес, әдеби байланысы да қарымды. Өзбекстанда Ұлы Абайдың өмірі мен шығармашылығын дәріптейтін шығармашылық кештер мен байқаулар жиі өткізіледі. Сондай-ақ ақынның өлеңдері өзбек тілдеріне аударылып, жастардың жүрегінен жол тапқан.
– «Абай – қазақ және өзбек халқының шамшырағы» атты 40 минуттық деректі фильм түсірген болатынбыз. Бұған кәсіпкер азаматтар да демеушілік көрсетті. Өзбекстан аймақтарын аралап Абай шығармашылығынан концерттер бердік. Біздің Өзбекстанда Қазақстандағыдай 130-дан астам ұлт өкілдері тұрады. Республика бойынша 1 мың 300-дей мәдени орталық бар. Соның бірі – Қазақ мәдени орталығы. Сол себепті біз қазақтың әрбір қуанышына ортақ болып, осында келіп мәдени шараларды атқарып жүрміз. Қазақстаннан келетін өнер адамдарын, жазушыларды қазақтар көп шоғырланған аймақтарға апарып, кездесулер өткіземіз,-деді Өзбекстандағы қазақ мәдени орталығының жетекшісі Хамза Халмұратов.
Деректі фильмнің тұсаукесерінен соң, туындыны түсіруге атсалысқан бірқатар азаматтарды «Қоғамдық келісім» коммуналдық мемлекеттік мекемесінің басшысы Е. Байқонақов марапаттады. Ал қонақтар қазақ халқына алғысын білдірді.

«Елбасы жолы» киноэпопеясының 5-ші бөлімі – «Жұлдыздар тоғысқанда» атты фильм сәуір айында көрерменге жол тартып еді. Трэйлер жанрындағы бұл картина Н.Назарбаев өмірінің 1984-1991 жылдар аралығындағы кезеңін қамтыған.

Көрермен көзайымына айналған туынды тәуелсіз мемлекеттердің құрылуын, соның ішінде Қазақстан Республикасының бастан өткерген тарихи оқиғаларын баяндайды. Бұдан бөлек, картина Қазақстанның Тұңғыш Президентінің елді реформалаудағы рөлі, сондай-ақ оның бүгінде жаһандық ауқымдағы жобаларға айналған бастамалары жөнінде әңгімелейді.

Фильмді түсіруге Қазақстан мен Ресей кино саласының жоғары білікті мамандары атсалысқан. Режиссері – Ресей Халық әртісі Сергей Снежин. Ал басты рөлді еліміздің танымал актері Берік Айтжанов сомдады. Кинодағы танымал тұлғалардың рөлін ойнау үшін шетелдің мықтылары да шақырылған. Картинаны түсіру тобы Алматы қаласы мен облысында, Астанада, Қарағандыда, Мәскеу және Санкт-Петербургте жұмыс істеген. Ал туындыны жасауға 10 мыңға жуық адам жұмылдырылған. Фильм режиссері Сергей Снежиннің айтуынша, фильмдегі оқиға желілерінің бәрі дерлік таныс. «Мен куә болған заман» дейді. Сондықтан режиссер фильмді «өз тағдырым» деп қабылдайтынын да жасырмады. Мемлекет басшысы жұбайының рөлін сомдаған Алтынай Нөгербек бірінші ханымның ел назарынан тыс қалған өмірін көрсетуге тырысқан. 

Көрермен тарапынан жоғары сұранысқа ие болған «Жұлдыздар тоғысқанда» фильмін алдағы уақытта кез келген азамат ғаламтор арқылы көруге мүмкіндігі бар.