Шымкент келбеті

Қалалық №2 емханада диспансерлік есепке алынған созылмалы аурулармен ауыратын науқастар арасында дерттің асқынуы төмендеп, өмір сүру сапасы жақсарған. Бүгінде артериалды гипертензия, созылмалы жүрек жеткіліксіздігі және қант диабетіне шалдыққан науқастар мамандардың тұрақты бақылауына алынған. Дәрігерлер мұны денсаулық сақтау саласына енгізілген ауруды басқару бағдарламасының нәтижесі екенін айтады.

Үшінші мегаполисте халықтың игілігіне айналған демалыс орындары тағы бір саялы саябақпен толықты. Ахмет Байтұрсынов көшесінің бойында орналасқан гүлзар қайта абаттандырылып, ондағы субұрқақ пайдалануға берілді. Гүлзардың ашылу салтанатына Ерлан Айтаханов, қалалық мәслихаттың хатшысы Ғани Ташқараев және қала тұрғындары қатысты.

Шаһар басшысы тұрғындарды жаңа нысанның ашылуымен құттықтады.

– Шымкент – қайырымды қала! Қаламыз күн санап көркейіп, кемелденіп келеді. Республикалық мәртебе иеленген шаһардың тазалығы, тұрғындардың әл-ауқаты, сапалы өмір сүруі басты назарда. Қала орталығын, шағынаудандар мен шалғайдағы елдімекендердегі қараусыз қалған, бос жатқан жерлерді абаттандырып, демалыс орындарының санын көбейтеміз. Алдағы уақытта осындай 10 жоба іске асады, – деді Ерлан Қуанышұлы.

Аталған жұмыстарға қала бюджетінен 49 млн теңге бөлінген. Мердігерлер гүлзардағы 2500 шаршы метрден астам жерді көгалдандырып, 1400 шаршы метр жаяу жүргіншілер жолын төсеген. Қосымша орындықтар, жарық шамдар қойылған.

«Аталған субұрқақ Шымқаланың келбетін ажарландыра түсумен бірге, тұрғындардың демалып, серуендейтін ыңғайлы орнына айналады. Демалыс орнының негізі 2004 жылы қаланған. Қала әкімі Ерлан Айтахановтың тапсырмасы нәтижесінде бұл орын арада 15 жыл өткенде қайта жаңғырды. Абаттандыру ісі 100 күнде жүзеге асты», – деп атап өтті қала әкімінің орынбасары Б.Парманов.
Жаңа гүлзар қонақтар отырғызған ағашпен көрікті кейіпке енді.

Шымкенттік ұстаз Арман Орынбеков Қазақстандағы ең үздік 10 педагог қатарына қосылды. Еліміздің Білім және ғылым министрлігі ұйымдастырған «Ең үздік педагог-2019» конкурсына қатысқан №90 жалпы орта мектебінің тарих пәні мұғалімі Арман Шымбайұлы 400 мұғалімнің арасынан дараланып, жеңімпаз атанды.

Және он саусақтан тамған тамшы

Үшінші мегаполисте еліміздегі өнерлі оқушылар қолөнер бұйымдарын жасаудан бағын сынады. «Шеберлер қаласы: ата-бабамыздың мұрасын сақтаймыз және дамытамыз» атты өлкетану сәндік қолтаңбалы шығармашылық байқауға Нұр-Сұлтан, Алматы, Шымкент қаласы және Ақмола, Ақтөбе, Атырау, Қызылорда, Қарағанды, Павлодар, Шағыс Қазақстан, Солтүстік
Қазақстан облыстарының жас түлектері қатысты.

Байқау Елбасының «Рухани жаңғыру» бағдарламасы аясында еліміздің Білім және ғылым министрлігінің республикалық қосымша білім беру оқу-әдістемелік орталығының бастамасымен Шымкентте алғаш рет өтті.
- Шығармашылық көрмеге қойылған бұйымдарды оқушылар өздері жасаған. Осы арқылы шәкірттердің халықтық қолданбалы шығармашылыққа және мәдени мұраға назарын аударып, ұлттық мәдениетке, патриоттық сезімін оятуға ынталандырамыз. Сонымен қатар, оларды белсенді шығармашылық қызметке араластырып, дәстүрімізді дәріптеуге, оған ықыласпен қарауға тәрбиелейміз, – дейді ұйымдастырушылар.

Бейнелеу өнері мұражайындағы көрмеге оқушылардың сан түрлі еңбегі қойылған. Солардың бірі ақтөбелік ұстаз – Айгүл Бейсекова алты шәкіртінің шығармашылық жұмысын алып келіпті. Былғары торсық, өрілген қамшы, қайыңнан жасалған кәдесыйлар, құрақ пен жұмсақ ойыншықтар. Он саусағынан өнері тамған оқушылар бұйымдардың ұлттық бояуын сақтауға тырысыпты.
– Бұл облыстық байқаудан іріктеліп, еңбегімен ерекшеленген оқушыларымыз алты номинация бойынша жұмыстарын көрсетті. Жарыста орын маңызды емес, бастысы жас өскіннің ұлттық мұрамызды жалғастыруға деген ниетінің өзі жетістік деп ойлаймын, – деді Ақтөбе дарын орталығының әдіскері А.Бейсекова. Ал Ақмола облысынан келген жас қолөнерші Нұрбек Нұрқасым астауларды күнделікті қолданысқа енгізуге үлес қосқым келеді десе, Жүзім Мамбаева ескі қалдықтардан ерекше сувенир жасаған.
Жалпы көрмеде тұрмысқа арналған, жарамсыз және табиғи материалдардан жасалған бұйымдар қойылды. Сонымен қатар, оқушылар ұлттық колориті бар интерьердің ерекше дизайн-жобасы мен өңірдің халықтық қолөнер бұйымдарын ұсынды. Қорытындысында, жеңімпаздар марапатталып, сертификаттар табыс етілді.

фото: Береке СЕЙІТЖАППАР

Шымкенттік Мәди Сәулебек Талдықорған қаласында өткен Абай атындағы көркемсөз оқу шеберлерінің республикалық байқауында І орынға ие болып, жүлдемен оралды.

Шымкент қаласының тұрғыны Динара Момынова – тіршілік қарекетінің көзін тапқан көп балалы ана. Динара тұрмыс құрған соң тігіншілікпен айналасып, оны отбасында өз қажетіне жаратып жүреді. Он саусағынан өнері тамған ісмердің қолынан шыққан бұйымдарға туған-туыс, таныстар арасында қызығушылық танытқандар қатары көбейеді. Оны табыс көзіне айналдыруға «Өрлеу» бағдарламасының көп пайдасы тиді, дейді кейіпкеріміз.

– Асфендияров атындағы медицина университетінің фармацевтика мамандығын алдым. Жоғары білімді дәрігермін. Отбасын құрып, перзенттерім бірінен соң бірі дүниеге келгесін олардың тәрбиесімен үйде отыруға тура келді. Бүгінгі балаларға жақсы білім беру керек. Оған күнделікті назар салып, бақылап отырмасаң болмайды. Мұның барлығына, түптеп келгенде, уақыт қажет болғасын, мамандығым бойынша жұмыс істеуден бас тарттым, – деді Д. Момынова.

Динараның өнерге деген сүйіспеншілігі бала күнінен басталады да киім, үйге қажетті заттарды өзі тігеді. Жанына жақын іспен айналысуға отбасылы болған соң түбегейлі бет бұрады.
– Сүйіп істейтін ісіңмен айналыссаң, адамның жанына рахат сыйлайды. Одан шаршамайсың, күшің күш қосылып, жаңа идеяларға жол салады.

Қолымнан іс келеді, бірақ тігінге қажетті құралдарға қол жеткізе алмай жүрдім. Бір күні теледидардан «Өрлеу» бағдарламасы жайында айтылып жатты. Зер салып тыңдасам, жұмыссыздарға берілетін қайтарымсыз қаражат екен. Сосын уақыт созбай жұмыспен қамту орталығына барып, мамандардан кеңес алдым. Бұл 2017 жылы болатын. Қажет құжаттарды тапсырып, қайтарымсыз 500 мың теңге қаржыны екі бөліп алдым. Оған тігін машинасы мен мата сатып алдым. Өткен жылы тағы да тігін машинасына қол жеткіздім, - дейді көп балалы ана.

Кәсіп ашуға көмегі тиетін мемлекеттік бағдарлама Д.Момынованың тігіншілік ісін өрге сүйреді. Балалар мен ересектерге жатын халаттар, сүлгі, төсек-жаймалар, сәбилерге жаялықтар, үстел жабынын тігеді. Қалада өтіп жатқан жәрмеңкелерге шығып, өнімдерін өткізуге де мүмкіндік алады. Бүгінде жеке кәсіпкер атанған келіншек мемлекетке салық төлейді. Болашақта кәсібінің көкжиегін кеңейтуді мақсат етіп отыр.

– Өзіміздің жергілікті «Меланж» фабрикасынан мата алып жүретінмін. Бірақ, фабриканың жұмысы тоқтады. Қазір шикізат мәселесі қиындау. Енді Ташкент, Наманған қалаларының маталарынан тігіп жатырмыз. Өзімізде шикізат болса, жұмыс жақсы жүріп, баға да қолжетімдірек болар еді, - деген тігінші қазір төсек жаймасын тігуді қолға алып көргенін айтады.

Оған астаналықтар қызығушылық танытқандықтан, сол жаққа біразын жіберіпті. Алдағы уақытта сұранысы көп қыз жасауын тіккісі келеді. Дегенмен олардың тігісі күрделі болғандықтан. арнайы машинаны қажет етеді. Ал, оның бағасы да арзан емес.

– «Сен іс істесең, іс саған басын иеді» деп текке айтылмайды. Жақсылық еңбекпен келеді. Жұмыссыз болып, бала тәрбиесімен үйде отырсам да кәсіп істеуге жағдай жасайтын мемлекеттік бағдарламаны тиімді пайдалануға тырыстым. «Көз қорқақ, қол батыр» деп тәуекелге бардым. Жұбайымның тапқаны бар, менің кәсібімнің кірісі бар, балаларымыздың несібесі жаман емес.
Еңбекқор жан сырын осылай түйді.

Шымкентте көнеден келе жатқан ұлттық қолөнеріміз – ұршық иіріп, киіз басу, кілем тоқып, құрақ құрау заманмен үндесе қайта жаңғырды. Шымкент қалалық әдеп-ғұрып және салт-дәстүр орталығында он саусағынан өнері тамған ісмер жандар жастарға шеберлік-сабақ өтті. «Көнеден келе жатқан сыр сандық» атты іс-шара Елбасы Н.Назарбаевтың «Болашаққа бағдар: Рухани жаңғыру» мақаласы аясында ұйымдастырылды.

– Іс-шараның мақсаты – өткенді қалыс қалдырмай, бүгінмен үндестіру. Жастарды ұлттық құндылықтан ажыратпауда осындай іс-шараны ұйымдастыруды дәстүрге айналдырдық, – деді қалалық әдеп-ғұрып және салт-дәстүр орталығының басшысы Ж.Тағаев.

Бибажар Симова – дәстүрлі өнерімізді жаңғыртып жүрген хас шебер. Алпыс жылдан бері өнердің қыр-сырын кейінгі ұрпаққа үйретіп келеді.

– Қазіргі жастардың тілімен айтқанда табиғи өнімдер – сәнде. Ал ұлтымызда тұрмыста қолданған әрбір зат, ішіп-жейтін азық-түлігіміздің барлығы – табиғи болған. Қолөнермен айналысу адамның ойын тереңдетеді, шығармашылық қабілетті дамытады, еңбекке үйретеді.

Бүгінгілер балалардың миын шынықтыруда шетелдің түрлі әдіс-тәсіліне көшіп алған. Кілем тоқу, кесте тігу, ұршық иіру – міне осының бәрінде шынықтыру әдісі жатыр. Сондықтан балаларды ұлттық өнерімізді үйренуге көптеп тарту қажет. Екінші жағынан бұл – кәсіп. Мұнымен де табыс табуға болады, – деді Б.Симова.

Қолөнер бұйымдарын тоқып-тігуді танымал шебер апа-әжелер – Жұпар Бейсенова, Күләш Айдарбекова, Құралай Құрбанова, Арай Сәмбетәлиевалар жүргізді. Бірі – алаша тоқытты, екіншісі – тоқыманы үйретті, өзгесі – ою ойғызып, құрақ құраудың құпиясын ашты.

«Рухани жаңғыру» жобалық кеңсесінің маманы Қарлығаш Кенжебекова мәдени мұрамызды сақтауда ұрпаққа үлгі болған аға буынға алғысын жеткізді. – Қолөнер бұйымдарын жастар апа-әжелерден үйреніп, өнерді жаңа бағытта дамытып жатыр. Ұрпақтан-ұрпаққа жалғасып келе жатқан ұлттық өнерімізді жалғайтын жастардың қарасы көп болғаны қуантады, – деді Қ. Кенжебекова.

Суретті түсірген Б.СЕЙІТЖАППАР