Шымкент келбеті

Елімізде көктемгі әскерге шақыру науқаны басталды. Шымкентте 700-ден астам бозбала әскерге барады деп жоспарлануда. Карантин кезінде жас сарбаздар борышын қалай өтейді? Бұл туралы Шымкент қаласы қорғаныс істері жөніндегі департаменті бастығының орынбасары Ринат Мадьяровпен әңгімелескен болатынбыз.

– Ринат Жәділұлы, елімізде орын алған пандемияға байланысты азаматтарды әскерге шақыруда өзгерістер орын алғаны белгілі. Биылғы талаптар қандай?

– Елімізде енгізілген төтенше жағдайға байланысты көктемгі әскерге шақыру науқаны және медициналық комиссиялардың жұмысы тоқтатылған болатын.
Президенттің 2020 жылғы 30 сәуірдегі № 312 Жарлығымен азаматтарды мерзімді әскери қызметке шақыру маусым айынан басталып, тамызға дейін ұзартылды. Биыл азаматтарды мерзімді әскери қызметке шақыру қолданыстағы заңнамаға сәйкес, қатаң түрде жүзеге асырылады.
Маңызды жаңалықтың бірі – әскери борышын өтеуді кейінге қалдыруда өзгерістер бар. Яғни, кейінге қалдыруға құқығы бар әскерге шақырылушылардың санаттары кеңейтілді. Атап айтқанда, бұрын кейінге қалдыру ауылдық жерлерде орналасқан білім беру ұйымдарының оқытушыларына ғана берілген-ді. Енді бұл жалпы білім саласында еңбек етіп жүрген педагог азаматтарға қатысты болмақ. Сондай-ақ, құқық қорғау органдарының білім беру ұйымдарында бастапқы даярлықтан өтіп жатқан азаматтар да бұл санатқа жатады (бұрын қарастырылмаған).

– Әскерге шақыру науқаны кезінде санитарлық талаптар қалай сақталады?

– Қазақстан Республикасының «Әскери қызмет және әскери қызметшілердің мәртебесі туралы» Заңына сәйкес, азаматтарды әскери қызметке шақыруды ұйымдастыру және қамтамасыз етудің барлық түрлері әкімдіктерге жүктелген. Олар әскерге шақырылушыларды да, медициналық комиссия мүшелерін де медициналық маскамен және антибактерицидтік құралдармен қамтамасыз етеді. Өз кезегінде, Қорғаныс министрлігі жергілікті әскери басқару органдарының қызметкерлерін қорғау және дезинфекциялау құралдарымен қамтамасыз етеді.
Бұл ретте әскерге шақырылушылар және Қарулы Күштерін жасақтауға тартылған лауазымды тұлғалар арасында коронавирустық инфекцияның алдын алу шараларын күшейтуде пункттердің кіреберіс жерлерінде дезинфекциялық туннель орналастырылды. Жас буынды салтанатты шағарып салулар тоқтатылды. Қалалық медициналық комиссия құрамына дәрігер-инфекционистер енгізілді.
Қорғаныс істері жөніндегі департаменттердің, басқармалар мен бөлімдердің жеке құрамының әскерге шақырылушыларды хабардар ету және медициналық куәландыру тәртібі бойынша іс-қимыл алгоритмі әзірленді.
Әскерге шақырылушылар кемінде 2 метр қашықтықты сақтай отырып, медициналық куәландырудан өтуге жіберіледі. Біздің қызметкерлер осы талаптардың сақталуын, дәрігерлерге кезектің толып қалмауын бақылайды. Шақыру және жинау пункттерінің барлық қызметтік және қосалқы үй-жайларында, шешінетін орындарды, асханаларды және түнгі демалуға арналған орындарды қоса алғанда, жұмыс күні ішінде кемінде екі рет залалсыздандыру жұмыстары жүргізілетін болады.

– Отан қорғаушылар әскерге шақырылу алдында коронавирусқа тест тапсыра ма?

–ҚР Денсаулық сақтау министрлігінің ұсынысы бойынша, ПТР-зерттеу әскери бөлімдерге келгеннен кейін жүргізіледі. Екі апта ішінде олар жеке құрамнан оқшауланады. Осы карантин кезінде жас буынға медициналық тексеру және әлеуметтік-психологиялық зерделеу, сондай-ақ бастапқы әскери дайындық жүргізіледі.
Осы уақытта алғашқы әскери дайындық курсы бойынша сабақтар ұйымдастырылады. Қорғаныс ведомствосының басшылығы әскерлердегі карантиндік шараларды әлсіретпеуге тапсырма бергенін атап өткім келеді. Жеке құрамның санитарлық-гигиеналық жағдайларды сақтауына бақылау күшейтілді, бөлімдердің аумақтары, қызметтік және казармалық үй-жайлар күн сайын дезинфекцияланады.

– Биыл Отан қорғауға қанша азамат шақырылады? Әскери салада қандай мамандықтарға басымдылық берілуде?

– Биылғы науқанда 18-ден 27 жасқа дейінгі 1300-ден астам бозбаланы мерзімді әскери қызметке шақыру жоспарлануда. Ал мамандыққа келер болса, әр әскер түрінде белгілі бір талаптар бойынша әскерге шақырылушы қандай әскери бөлімдерде қызмет ететіні белгіленеді. Мәселен, Қорғаныс министрлігі Ұлттық университетінің әскери-ғылыми взводын жасақтау үшін ІТ-мамандықтары, ал десанттық әскерлері және арнайы тағайындалған әскерлер үшін бойының параметрлері 170 см төмен болмауы секілді талаптар бар. Сондай-ақ спортшыларға артықшылық беріледі.
Сонымен бірге, Қарулы Күштер музыканттар, аспазшылар, жүргізушілер және байланысшыларға мұқтаж екенін атап өткім келеді.
Әскерге шақырылғандар алғашқы 6 ай ішінде мынадай әскери мамандықтар бойынша оқудан өтеді: БТР, БМП, танк мехник-жүргізушісі, артиллериялық және миноатқыш қаруларының командирлері және көздеушілері, инженерлік қамтамасыз ету мамандықтары, Қарулы Күштері оқу орталықтарында байланыс мамандары. Оқу аяқталысымен олар маман ретінде әскери бөлімдерге жолданатын болады.
Бұдан басқа негізгі дағдылардың арасында әскер жас адамдарды тәртіпке, жауапкершілікке және шыдамдылыққа үйретеді.
Әскери қызметшілер топпен жұмыс жасауды, оқу-жаттығулардағы қиын-қыстау жағдайларда тапсырмаларды орындауға, тез ойлануға және шешім қабылдауға үйренеді. Олар әскери қару-жарақты қолдануда, күрделі әскери техниканы пайдалуда техникалық дағдыларға ие болады.
Бұл ретте орта-техникалық немесе жоғары білім бар әскери қызметшілер мерзімді әскери қызметтің 6 айын өткергеннен кейін келісімшарт бойынша әскери қызметке еңбек етуге құқықтары бар. Атап айтқанда, егер әскерге шақырылушы өзінің өмірін әскери қызметпен байланыстыруды жоспарласа, онда ол келісімшарт бойынша қызметке жарты жылдан кейін-ақ кіре алады.

– Жасыратыны жоқ , көптеген ата-аналар балаларын әскерге жіберуге қорқады...

– Бүгінде Қарулы Күштердің беделін арттыру және нығайту мақсатында «Жас сарбаз» республикалық қоғамдық бірлестігі құрылған. Одан бөлек, жастар арасында әскери-патриоттық тәрбиені күшейтуде жыл сайын «Айбын» жастар жиыны өткізіледі.
Мерзімді қызметтегі әрбір әскери қызметші - бұл мемлекеттің тірегі, бұл біздің қоғамымыздың қауіпсіздігін қамтамасыз етудің кепілі. Әрбір адам өз Отанын қорғауға аттанғанда, қасиетті ерліктің борышын орындау қажеттігін түсінуі тиіс. Бұл ретте, алған дағдылардың барлығы жастарға азаматтық өмірде қажет болады деп санаймын.
Қазіргі таңда, қорғаныс саласы халықпен ашық форматта жұмыс жасауға көшті. Әскерге шақырылушылар, олардың ата-аналары кез келген ақпарат алуға мүмкіндігі бар.
Сондай-ақ Қорғаныс министрлігінің басшылығы әскери қызметтің қауіпсіздігіне үлкен назар аударуда. Ұдайы негізде Әскери прокуратура, сондай-ақ әскери полиция органдарымен бірлесе отырып, әскери ұжымда салауатты ортаны орнату үшін жүйелі жұмыс жүргізіледі.
Әскери бөлімнің әр бөлмесінде бейнебақылау қойылған, гарнизон прокурорының және Әскери полиция жасағы бастығының сенім жәшіктері орналасқан, хат-хабарлар проблемалық мәселелер бойынша тездедіп шешімдер қабылдау үшін мекенжайларға түседі.
Казарманың (жатын-орын) әр жайғасу орындарында, штабта, асханада, БӨП, клубта барлық деңгейдегі басшылық құрамның, соның ішінде қызметтік телефоннан қоңырау шалу үшін қолжетімді сенім телефондары туралы ақпарат орналастырылған. Әскери қызметшілердің қызметтік әрекеттегі орын алған проблемалар туралы әр уақытта оларға қоңырау шалуға немесе СМС-хабарлама жолдауға мүмкіндіктері бар. Әр келіп түскен сигнал бойынша мәселелерді тексеру және жою бойынша, сондай-ақ осындай оқиғаларды алдағы уақытта болдырмау үшін қажетті жұмыс жүргізіледі.

– Борышын өтеуде жалтарғандарға қандай шара көріледі?

– Қолданыстағы заңнамада мерзімді әскери қызметке шақырудан жалтарғаны үшін әскерге шақырылушылардың әкімшілік және қылмыстық жауапкершілігі көзделген.
Атап айтқанда, ҚР «Әкімшілік құқық бұзушылық туралы» Кодексінің 647-бабында шақырылушының шақыру бойынша белгіленген мерзімде дәлелді себепсіз келмегені үшін 5 айлық есептік көрсеткіш немесе 13 890 теңге мөлшерінде айыппұл төлейді.
Әкімшілік ескерту немесе медициналық куәландырудан немесе тексеруден өтуден жалтарғаны үшін 3 АЕК (8 334 теңге) мөлшерінде айыппұл салынады.
Сонымен қатар, заңды негіздер болмаған кезде әскери қызметке шақырудан жалтару ҚР Қылмыстық кодексінің 387-бабы 1-бөлігінің негізінде бір мың АЕК мөлшерінде айыппұл салуға, не сол мөлшерде түзеу жұмыстарына, не бір жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге не сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
Сол баптың 2-бөлігіне сәйкес, өзіне денсаулыққа зиян келтіру арқылы; ауруды симуляциялау арқылы; құжаттарды жалған жасау немесе өзге де алдауға барғанда - үш мың айлық есептік көрсеткішке дейінгі мөлшерде айыппұл салынады не сол мөлшерде түзеу жұмыстарына жегіледі. Болмаса үш жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеу жазасы күтіп тұр.

БІЛЕ ЖҮРІҢІЗ!

Әскерге шақыру немесе мерзімді кейінге қалдыру бөлігінде барлық сұрақтар бойынша кеңес жүргізу үшін, Қорғаныс министрлігінде және Шымкент қаласы қорғаныс істері жөніндегі департаментінде «жедел желі» жұмыс жасайды. Онда жауапты лауазымды тұлғалар азаматтарды толғандыратын барлық сұрақтарды түсіндіреді және түсініктеме береді.
Қорғаныс министрлігінің сенім телефоны: 8 (7172) 54 19 25, 

Call-center  72 15 11 .

ҚІЖД
Call-center  55-81-29, 54-95-88

Үшінші мегаполисте қоғамдық көлік жүйесі қашанда өзекті. Шалғай елдімекендерге бармайтын және тозығы жеткен автобустар, жүргізушілердің дөрекілігі мен салаға көңілі толмайтын тұрғындар шағымы... Жақында қоғамдық көлік жүйесінің жаңа концепциясы қабылданып, бұл салаға қатысты өзгерістер басталып кетті. Жолаушыларды тасымалдау қызметіндегі реформа қалалықтарға несімен тиімді болмақ? Шымкент қаласы әкімінің орынбасары Махсұт Исаховпен тұрғындарды мазалаған өзекті мәселелер жөнінде сұхбаттасқан болатынбыз.

Шымкентте пандемияға байланысты енгізілген төтенше жағдай режимін сақтау қатаң бақылауға алынған. Жергілікті билік пен жауапты мекемелерден бөлек карантин тәртібінің сақталуын шаһарда Арнайы мониторингтік топ та назарға алған. Топ жетекшісі Әсет Әссандиді «Магнум» сауда желісінде азық-түлік бағасына қоғамдық бақылау жүргізу кезінде жолықтырып, әңгімелескен болатынбыз.

– Әсет аға, карантин кезінде төтенше жағдай тәртібінің сақталуын қадағалауда мониторингтік топтың белсенділігін байқап жүрміз. Алдымен, топтың жұмысынан хабардар етсеңіз.

– 2018 жылы ҚР Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл Агенттігінің Шымкент қаласы бойынша департаменті жанынан Арнайы мониторингтік топ құрылған болатын. Биыл көктемде құрамы жаңарып, жұмысымыз нәтижелі болу үшін мүшелікке нағыз жанашыр азаматтар мен қоғам белсенділерін тарттық. Олардың арасында өткір де жаңашыл Ертай Бекқұл, Әбен Мүталиев, Талғат Балтабаев, Нұршат Төкен, Дастан Баширов, Мұрат Әкішев, Жадыра Таңатарова, Рабиға Жүнісова, Шуддин Саидов сынды журналистер жұмысымызға жаңаша серпін берді. Жұмысымыздың негізгі бағыты – қоғамда болып жатқан жағдайларды бақылап-бағамдау, мониторинг жасау, сыбайлас жемқорлық тәуекелдерінің алдын алу. Біз де өз кезегімізде жоспар түзіп, барлық істерімізді енді жандандырып жатқанда, елімізге келген індеттен жұмысымыздың бағыты өзгерді. Сыбайлас жемқорлық тәуекелдерін болдырмау және оған қарсы іс-қимыл бағытында басталған ауқымды іс-әрекеттеріміз – карантин жағдайында жалғасып, аты жаман індеттен қорғану шараларына, індеттің алдын алу және қала жұртшылығын сақтандыру мәселелеріне ұласты.
Қазіргі таңда, қалам иелері қаламыздағы төтенше жағдайкезіндегі қиындықтарға қарамастан «оттың» ішінде жүр. Олар мейлінше, сауда орындары мен базарларда бағаны тұрақтандыруда, блок-бекет, маңызды деген өзге де нысандарда тәртіптің сақталуын қадағалап, қала тұрғындарының көшеде бейберекет жүрмеуде түсіндіру жұмыстарын ұдайы жүргізіп келеді.

– Мониторингтік жұмыстың нәтижесі қандай?

– Алғашқыда қала аумағында індет таралып, карантин жарияланғанда халыққа бетперде кию міндеттелді. Төтеннен келген жағдай болғандықтан дәріханаларда бетперде жетіспеді, болған күннің өзінде бағасы шарықтады. Осы жағдай бізді бей-жай қалдырмады. Бетперденің бағасының асқақтап кеткенін көріп, жиырма шақты дәріханаға, оншақты дүкендер мен бірнеше базарларға мониторинг жасай бастадық. Бастапқы 20 теңгеден бірден 250-300 теңгеге дейін көтерілген бағаны табанды жұмысымыздың арқасында біршама түсіруге қол жеткіздік. Нәтижесінде Шымкент қаласында бетперде бағасы 100-120 теңге ге төмендеп, тұрақтағанын айтуға болады. Бұған, әрине, көптеген қоғамдық ұйымдардың, еріктілер қоғамының сан мыңдаған бетпердені қолдан тігіп, тегін таратуы да өз әсерін тигізді.

– Блок-бекеттерде де бақылау жасадыңыздар. Нендей кемшіліктерді байқадыңыздар?

– Иа, Қазақстан Республикасының Президенті Қасым-
Жомарт Тоқаев елде төтенше жағдайды жариялаған соң, Шымкент қаласының кіре-беріс жолдарына блок-бекеттер қойылды. Ол жердің жұмысына көңілі толмайтындығын айтқан сындар аз болды. Сондықтан топ мүшелері блок-бекетке арнайы барып, жағдайды көзбен көріп, кемшіліктермен күресуге тырыстық. Жүргізілген қоғамдық бақылау барысында көптеген олқылықтар көзге ілігіп, оларды жою жолдарын қарастырып, блок-бекеттердегі полиция және медицина қызметкерлеріне ауызша ескертулер жасадық. Мәселен, жүргізушілер мен жолаушылардың дене ыстығын өлшейтін құралдардың істен шығуы немесе жарамсыз күйде пайдалануы туралы жаппай ескертіп жүрдік.
Тағы бір мәселе – блок-бекеттердегі жолаушы адамдардың шоғырланып тұруы, сол бекеттерге палатка жетіспейтіні және жаппай ғаламтордың әлсіздігі сияқты кедергілерді әлеуметтік желілерде жарияладық. Айтылған сындарымыз биліктің назарынан тыс қалмады. Жолданған хат бойынша жауап келіп, онда блок-бекеттерде төтенше жағдай режимін бұзу бойынша 23 жайт орын алғанын айтып, 1 жәйт бойынша тұлға әкімшілік қамауға алынғанын, қалған істер қаралу сатысында екенін жеткізді. Қазір жағдай біршама түзелді.

– Карантин енгізген күннен бастап шаһарда азық-түлік бағасындағы өзгерістер тұрғындарды қатты алаңдатты...

– Бастапқы кезде күнделікті тұтынатын тауарлардың бағасы шарықтады. Қазір Үкіметтің қолданған нақты жоспары бар, жергілікті биліктің бағаны тұрақтандырудағы жұмысы оңды нәтижесін берді. Дүкендер мен базарлардағы бағалардың шарықтап кетпеуі үнемі біздің де назарымызда. Мониторниг жүргізу барысында Шымкентте азық-түлік бағалары бүкіл республикадағы бағалармен салыстырғанда едәуір төмен деңгейде екені байқалады.
Осы тұста, Арнайы мониторингтік тобына ҚР Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл Агенттігінің Шымкент қаласы бойынша департамент бастығы Асхат Жұмағали, департамент бастығының орынбасары Талғар Серікбаев, департамент қызметкерлері Нариман Қасымбек, Жадыра Әлжанова, Жібек Қапалбаева барынша қолдау жасап келеді. Оларға алғысымды айтамыз.

– Әңгімеңізге рахмет!

Шымкентте әлеуметтік маңызы бар азық-түлік бағасының өсуіне жол бермеу шаралары жан-жақты қарастырылуда.

Дәл қазіргі күні қаланың тұрақтандыру қорында 9 250 тонна азық-түлік бар. Бұл туралы Шымкент қаласы әкімінің орынбасары Мақсұт Исахов баспасөз мәслихатында мәлім етті. Үшінші мегаполисте азық-түлік бағасын тұрақтандыруда билік тарапынан атқарылып жатқан жұмыстар қандай?
Елімізде коронавирусқа қарсы енгізілген төтенше жағдай алдымен бағаға әсер еткені жасырын емес. Бұл үшінші мегаполисте орын алды. Күнделікті тұтынатын картоп, пияз, сәбіз, тіпті нан бағасы көтеріле бастады. Сондай-ақ, тұрғындар базар мен ірі сауда орындарынан қажет деген тауарларды қабымен алып, қор жинақтауға әрекет етті. Дегенмен, жергілікті билік дүрлігуге негіз жоқ екенін айтады.
– Шымкентте азық-түлік қоры жеткілікті. Ал бағаның өсуі жылдағы үрдіске сай көктемгі құбылыс. Өйткені, қыс бойғы өнімдердің қоры азайып, жаңасына қол жеткенше бағада жылда осындай өзгерістер болып тұрады. Қазіргі таңда, қалада тұрақтандыру қорында 2 млрд 200 млн теңге бар. Оның 900 млн теңгесіне «GraMad» компаниясымен келісімшартқа отырдық. Тұтынуға қажетті деген 11 тауар түрін компания бір жыл бойы біз қойған шекті бағасынан асырмайды. Азық-түлік бағасын тұрақты ұстап тұруда осындай жолдар қарастырылып жатыр, – деп атап өтті қала әкімінің орынбасары
М. Исахов.
Сонымен, қала тұрғындары «GraMad» гипермаркетінен күріш, ұн, нан, қант, қарақұмық, макарон өнімдері, күнбағыс майы, көкөністерден: қырыққабат, картоп, пияз, сәбізді төмен бағада сатып алуына мүмкіндіктері бар.
Жауапты басшы айтқан тағы бір жаңалық – осы аптадан бастап тұрақтандыру қоры 4 тауар түрін сатып алуға келісімшарт жасасқан. « 6 мың тонна ұн, 2 мың тонна қант, 1000 тонна макарон, 250 мың литр күнбағыс майын сатып аламыз. Осы себепті, тұрғындарға «азық-түлік таусылып қалады» деп дақпырт жасап, қорқуға негіз жоқ» деп отыр жауапты басшы. Ал түзілген келісімшарт аясында тауарлар «Gramad» ЖШС-нің 2 супермаркетінде, 4 базар және 44 бөлшек сауда дүкендерде төмендетелген бағамен тұрғындарға сатылатын болады.
Алдағы кезекті жұмыс – нан бағасының көтерілуіне жол бермеу. Бүгінгі күні қордан арзандатылған бағамен наубайханаларға ұн таратылады. Сондықтан нан бағасы 75 теңгеден аспайтын болып келісіліп отыр.
Айта кетейік, Ауылшаруашылығы министрлігі 22 наурыздан бастап елімізде ішкі қажеттіліктерді қамтамасыз ету мақсатында ұн, қарақұмық, қант, картоп, сәбіз, пияз, қызылша, тұрып, қырыққабат, күнбағыс май, күнбағыс тұқымын экспортқа шығаруға тыйым салды. Жергілікті билік бұл шараның азық-түлік бағасының тұрақтануына оңды әсер ететінін айтады.

Шымкентте «ShymkentPlaza» ойын-сауық орталығында Абай Құнанбаевтың 175 жылдық мерейтойына орай кітап сөресі ашылды. Бұл – қалалық Жастар ресурстық орталығының ұйымдастыруымен «Bookcrossing» жобасы аясында қолға алынды.

Ұйымдастырушылардың айтуынша, кез-келген оқырман осы кітап сөресінен өзін қызықтыратын оқулықтарды тегін алып оқуына, сонымен қатар ұнатқан кітабын жеке кітапханаларындағы кітаппен алмастыруына болады.

– Сөреге түрлі жанрдағы 200-ге жуық кітап қойылды. Осындай тәжірибенің арқасында кітап сөресі толығып әрі жаңарып отырады. “Bookcrossing” қозғалысы АҚШ-та пайда болып, қысқа мерзімде көптеген елдерде қолдау тапқан. Оның мүшелерінің саны қазіргі таңда 1,5 миллион адамнан асты, – дейді Жастар ресурстық орталығы басшысының орынбасары Жани Қамбар.

Айта кету қажет, кітап сөресінің ашылуына Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігінің Шымкент қалалық департаменті, Абай атындағы кітапхана мен Шымкент қалалық жастар мәслихатының мүшелері, Шымкент қалалық департаменті, Абай атындағы кітапхана мен Шымкент қалалық жастар мәслихатының мүшелері атсалысты.

Гүлдария Назарова – флорист. Ол мегаполис қалада гүл шоқтарын қағаздан жасаумен айналысатын санаулы шебердің бірі. Түрлі-түсті қағазға жан бітіріп, ерекше дүниелер жасайтын Гүлдария бірнеше жылдың жүзінде мұны пайда әкелетін кәсіпке айналдырып үлгерген. Жас қолөнершімен сұхбаттасуға жетелеген Instagram-ға салған ерекше еңбектері еді.

Гүлдария бұл кәсіпке кездейсоқ келген. Балабақшаға баратын үш жасар қызының мерекелік кешіне қағаздан гүл шоғын жасап апарады. Көздің жауын алатын құмырадағы түрлі-түсті гүлге біраз адам тамсанысын жасырмайды.

– Кәдімгі қағаз майлықтан жасалған гүлдерге осыншалықты қызығушылық тудырады деп ойламадым. Алдында теледидардан қырғызстандық жас қыздың осындай өнерді табыс көзіне айналдырғанын көріп қалдым. Сосын интернеттен жасалу жолдарын іздей бастадым. Адамда ынта-ықылас болса, ешбір істің қиындығы жоқ екенін сонда түсіндім, – деді жас шебер.

Гүлдарияның гүлдеріне алдымен көрші-қолаңынан, одан кейін өзі тұрып жатқан ауылдағы балабақшадан, кейін қаладағы өзге білім мекемелерінен тапсырыстар түсе бастайды. Еңбегінің бағалануы шеберге шабыт берумен қатар, жан-жақты ізденуге жетелейді. Ол алғашында қолөнер заттарын дайындайтын материалдарды Алматы, Астанадан алдырады, ақылы онлайн сабақтарға қатысады. Ізденіс, еңбекқорлық, ең бастысы сүйікті ісін тапқан Гүлдария кәсібінің аясын біртіндеп кеңейтеді.

Гофра, фоамиран, изолоннан дайындалған декоротивті гүлдер мен себеттер, құмырадағы гүл шоқтары, түрлі кәдесыйлар, түнгі жарықшамдар (светильник), мерекелік сәндік көйлектер, түрлі-түрлі идеялар легі келе бастайды. Instagram желісіне салған қолдан жасалған заттарына миллионды шаһардың тұрғындары ғана емес, Түркістан облысының аудан-ауылдары мен еліміздің өзге аймақтарынан да тапсырыс бере бастайды.

– Кәсіп ашуға қомақты қаражат қажет дейтіндермен келіспеймін. Алдымен адам өзінің жанына жақын ісін тауып, оған махаббатпен қараса, алдына нақты мақсат қойса, соның өзі жеткілікті дегім келеді. Осы кәсіпті бастауға небәрі қағаз майлыққа қалтамдағы азын-аулақ ақшамды жұмсадым. Несие алмадым, мемлекеттен қаржы сұрамадым. Қазір айына кем дегенде 100 мың теңге табыс түседі, – деп қолөнер шебері кәсіп ашудағы тәжірибесімен бөлісті.

Флористің ерекше еңбектерінің бірі – балабақшаға баратын қыздарға қағаздан тіккен гүлді көйлегі мен изолоннан дайындаған түнгі жарық шамы. Шеберханасында бірнеше «гүл көйлекті» Жетісай мен Шардараға жіберуге дайындап қойыпты. Қазір Алматы, Нұр-Сұлтан, Атыраудан жақында ғана тапсырыс берген 12 дана (данасы 6 мың теңгеден) жарықшамды дайындау үстінде екен. Жарықшам жасау идеясын электрик болып жұмыс істейтін күйеуі Ерланның ұсынғанын айтып қалды. – Арнайы шамы, тоққа қосатын сымы, астына қоятын тұғыры секілді қажетті заттарды табуға әрі құрастыруға күйеуімнің көмегі тиді. Оған изолоннан гүл қондырып, ерекше дүние жасап шықтық, – деді.

Г. Асылханқызы әлеуметтік желінің арқасында кәсібін дамытып әрі шәкірт дайындап үлгерген. Қазір қыздарға шеберлік-сабағын өткізіп жүр. Флорист келіншектің кәсібін дөңгелетуге қолбайлау болып жүрген мәселе де жоқ емес. Ол қаладан шалғай орналасқан Алтынтөбе ауылында тұрады. Тұрғын алапта интернет желісі өте нашар әрі орталыққа тапсырысты дер кезінде жеткізу мен жөнелтудің қиындығы тағы бар. Дегенмен, қолөнерші оны сылтау етіп, қол қусырудан аулақ.

Алдағы уақытта өзінің қолөнер орталығын ашуды жоспарлап отыр. Өйткені, оның қолынан келмейтін ісі жоқ. Қыздарға арналған сөмке, кітап мұқабасына қаптағыштар, тойға қажетті өзге де ұлттық бұйымдарды тігу ісін де қолға алған. Тірлігінен береке тапқан ол ырыстың еңбекпен келетінін айтады. Осындайда Абай атамыздың «Алдау қоспай адал еңбегін сауған қол өнері – қазақтың әулиесі сол» деген сөзі еріксіз еске түседі.

– Әрбір шығармашылық жұмыс жанымды жадыратады. Кейде бойымды көңілсіздік басқанда бәрін жинастырып, шеберханамда жасалған гүлдерден қуат аламын, – деді әңгіме соңында.
Гүлдарияның гүлдеріне тапсырыс көбейетін мезгіл – көктем айлары, анығырағы 8 наурыз мерекесі.

Көз үйренген біртекті заттардан гөрі соңғы уақытта қолдан жасалған бұйымдарға адамдар көптеп қызығады. Сондықтан, сұлулықпен үйлескен, талғаммен түрленген композициялар бірден көзге түседі, –дейді ол. Айтпақшы, өткен жылы Арбатта көктем мерекесіне орай, флористер арасында ұйымдастырылған фестивальге қағаздан гүл жасайтын санаулы ғана шебердің қатысқанын көрдік.
Композициялық кесімі шебер үйлескен Гүлдарияның гүлдері шынайы сұлулықтың сырын ұқтырып тұратындай.