Шәрiпбек ЖАМАЛБЕК: «Қала тазалығын сақтауда байқаудың орны зор»
Пятница, 02 Сентябрь 2016 06:19«Таза қала» байқауының қорытындысы да таяп қалды. Бір қарағанда іс-шараның нәтижесі көрінгенімен, қала тіршілігі үшін маңызы ерекше. Жыл сайын өткізілетін акциядан тұрғындардың күтері көп. Бұл күн қаланың тазалығы мен сән-салтанатын бағамдау күні екені рас. Осы орайда облыстық мәслихаттың депутаты, «ОҚО Азаматтық Альянсы» қауымдастығының президенті Шәріпбек Жамалбекпен сұхбаттасудың сәті түсті.
– Шәріпбек Жамалбекұлы, «Таза қала» акциясы қалай жүріп жатыр? Тұрғындардың белсенділігі қандай?
– Шымкент қаласының әкімдігі мен «ОҚО Азаматтық Альянсы» қауымдастығы ұйымдастырған байқауға тұрғындар белсене қатысуда. Дәстүрлі акция биыл төртінші рет өткізіліп отыр. Арнайы ереже бекітіліп, 20 наурыздан 20 сәуірге дейін қатысушылардан құжаттар қабылданды. Байқауға 300-ден астам өтініш келіп түсті. Абай ауданынан 90 өтінім болса, оның 55-сі аула, 35-і көше, Әл Фараби бойынша 61 аула, 28 көше, Еңбекші ауданында 64 аула, 12 көше, Қаратау ауданынан 27 аула, 43 көше акцияға қатысуда. Биыл жүлде қоры да қомақты. Бірінші орынға 200 мың, екінші орынға 150 мың, үшінші орынға 100 мың теңге сыйақы белгіленді. Айта кету керек, жобамыз өз жемісін беруде. Шымкенттіктер байқау өткізілгелі тазалыққа бей-жай қарамайтын болды. Бұрынғыдай емес, көшелер мен көпқабатты үй аулаларында тәртіп пен жинақылықтың қалыптасқаны байқалады. Сондай-ақ мектеп оқушыларының да белсенділігі жоғары. Аула айналасын тазалап, сенбіліктерді жиі ұйымдастыруда. Мен биыл байқауға қатысқан тұрғындарға алғыс айтар едім. Қаланың көркін еселеп тазалығын арттыруға шама-шарқынша үлес қосуда. Бірақ мұнымен шектелмеген жөн. Келер жылы байқау мұнан да қарқынды жүргізілуі керек. Ал акция «Қала күні» мерекесіне орай қорытындыланады. Жеңімпаздар «Үлгілі аула», «Үлгілі көше» аталымдары бойынша арнайы Алғыс хаттармен және бағалы сыйлықтармен марапатталады.
– Байқаудың себебімен Шымқала біршама тазарып қалды. Тіпті, «қаланың әдемі көшесі», «қаланың таза көшесі» деп айтатын жағдайға жеттік. Ендігі өзекті мәселе қандай?
– Таза қалада тұруға тұрғындардың ынтасы қажет. Өздеріңіз көріп жүргендей, әкімдік тарапынан барлық шаралар қолданылып келеді. Тазалық жұмыстарымен айналысатын мекемелер де бар. Сондай-ақ, «Таза қала» бойынша айына екі рет отырыс өткізіліп, қатысушылардың белсенділігі бағаланады. Дегенмен, әлі де салғырт қарайтын, тазалыққа үлесін қоспайтын азаматтар бар. Абай ауданы бойынша ауладан №8 шағынаудандағы №6 үй тұрғындарының тірлігі – көпке үлгі боларлық. Береке-бірліктері зор. №3 шағынауданында №3, 4, 5 үйлер де аулаларын абаттандырып, көгалдандырған. Сонымен қатар, Жайлау шағынауданындағы Қажымұқан көшесін, Қызылжар шағынауданындағы Келтаев, Мамытов көшелерінде ілгерілеу бар. Ақниет шағынауданында Ақбиік, Ақеділ көшелері байқауға қатысып жатыр. Бірақ оларды орынға лайықты, үздік деп айтуға қиын. Себебі, құрылыс қалдықтары алынбаған. Сондай-ақ Қажымұқан көшесіндегі автобус паркі тұрғындарға кедергі келтіріп отыр. Мекеме жанына ағын су келген. Қарсы бетіндегі үйлер көгалдандыру жұмыстарын жүргізгенмен, мекеме жаны бос. Соны көркейтуге болады ғой.
– Аулалар тарапынан қандай кемшіліктер кездеседі?
– Ауласының таза, ұқыпты болғанын кім қаламайды?! Үлкен де, кіші де әдемі жерде тұрғанды жақсы көретіні сөзсіз. Байқау үшін аулаларын абаттандырған үміткерлердің көптігі қуантады. Ертеден келе жатқан ескі үйлер жөндеуден өтіп жатқанын көріп сүйсінемін. Әр адам ауласына көңіл бөліп, бір-екі сағат еңбектеніп, ағаш отырғызса, қоқыстан тазаласа қандай ғанибет?! Одан адам шаршамайды. Мәселен, Еңбекші ауданындағы №50 үй екі жыл бойы бірінші орын алды. Бірақ жүлдені бір үйге ғана беруге болмайды. Сондай-ақ кейбір үй аулаларында отырығызылған ағаш, гүл көшеттері қурап жатыр. Тұрғындар төменгі қабатты үй су бермейді дейді. Су мәселесін шешудің басқа жолдары бар емес пе?!
– Төрт рет облыстық мәслихаттың депутаты болдыңыз. Қазір де осы мандаттың иесісіз. Тұрғындармен жиі кездесіп тұрасыз ба?
– Халықтың мұң-мұқтажын билікке жеткізу жолында аянбай тер төгіп келемін. Депутат деген қараша халықтың атынан сөйлесе ғана, ол – нағыз депутат. Ал егер тек жеке басының қамын күйттесе, онда ол — халық қалаулысы емес. Көмек сұрап келген жандарға мүмкіндігінше қол ұшын создым. Қажетін өтеуге мүлдем мүмкіндігім болмаса, ең құрығанда жылы сөзімді айта білдім. Бағыт-бағдар көрсеттім. Осы орайда бірнеше буын жастарды тәрбиелегенімді айта кетейін. Алайда, жақсылығымды міндет етпеймін. Сайлаушыларыммен міндетті түрде кездесіп тұрамын.
– Байқауға қосар ұсынысыңыз бар ма?
– Көркейту, көгалдандыру жұмыстарын жүргізген ауданға сый беру керек деп ойлаймын. Қоқысты арнайы орындарға тасымалдайтын кәсіпорындардың еңбегін ескеру қажет. Полицеймен бірге жұмыс істетесек еңбегіміз жемісті болар еді.
– Өзіңіз «Таза қалаға» үлес қосып жатырсыз ба?
– Әрине. Шымкент мен үшін қашан да ыстық. Туған жердің азаматы ретінде қаламды қолдан келгенше түлетуге, көркейтуге үлес қосу парызым деп білемін. Елдегі өркениеттің мекені болған қаламызбен неге мақтанбасқа?! Тарихи қаланы әлеуметтік-экономикалық жағынан дамыту үшін алдағы күнге жоспарларымыз жетерлік. Әрбір азамат өзі тұратын қаласын таза болуы үшін белсенді әрі сергек болса деймін.
– Әңгімеңізге рахмет!
Сұхбаттасқан
Құттыбике НҰРҒАБЫЛ
Қазақ әнi Париж аспанында әуеледi
Пятница, 26 Август 2016 13:00ШЫМКЕНТТІК ӘЙГЕРІМ ТЕМІРБЕКОВА ХАЛЫҚАРАЛЫҚ БАЙҚАУДА БАС ЖҮЛДЕНІ ЖЕҢІП АЛДЫ
Парижде өткен халықаралық ән байқауында қазақ қызы топ жарды. Жас әншінің шеберлігін халықаралық төрешілер жоғары бағалады. Конкурсты ұйымдастырушылар қаршадай қыздың кең диапозонды даусына тәнті болды.
Дүбірлі доданың жеңімпазы Әйгерім Темірбекова Шымкентте тұрады. Кішкентайынан ән айтуға құмар болып өскен қыз Халық әртісі Бибігүл Төлегенованы үлгі тұтып, ұстаздарының айтқандарын қалт етпейді. Өткен жылы Қазақстанның өнерлі жастарына қолдау көрсетіп келе жатқан «Жұлдызға жол» студиясының республикалық байқауына қатысып, жүлдегер атанған болатын.
Жуырда әнші қыз Парижде өткен «RHYTHMS OF PARIS» халықаралық байқауда өнер көрсетті. Латиф Хамидидің «Бұлбұл» әнін орындап, бас жүлдені жеңіп алды. Әйгерім Темірбекова Т. Тәжібаев атындағы №47 мектеп-гимназияда оқиды. Сондай-ақ саз мектебінде вокал жанры бойынша білім алады. Бұл оның алғашқы жеңісі емес. Талай ән байқауында бағы жанып, олжалы қайтыпты. Десе де, халықаралық ән байқауында толқыныс пен қобалжудың болғанын айтады.
– Классикалық ән додасының ерекшелігі сол, оған Ресей, Испания, Италия, Грузия, Иран мемлекетінен үміткерлер қатысты. Өзіме сенімді болсам да, топ жару оңайға соқпады. Ал франциялықтар өте жылыжүзді, әзілді ұнататын халық екен. Әсіресе операны жоғары бағалайды, – дейді Әйгерім Темірбекова.
Әйгерімнің өнер жолындағы алғашқы ұстазы – анасы Гүлбақыт Жұмағалиева. Қызының бойынан ерекше дарынды байқап, төрт жасынан бастап, арнайы үйірмелерге апарады. Талантты қыздың дауысы ерекше. Оның кәсіби шыңдалуына облыстық опера және балет театрының әртісі Гүлжан Расқалиева тер төгіпті.
– Облыстық мәдениет басқармасына, №1 саз мектебіне, Т. Тәжібаев атындағы №47 мектеп-гимназиясына алғысымды білдіремін,-дейді анасы Гүлбақыт.
Мәңгілік елдің мәртебесі биік бойжеткеннің ендігі мақсаты – Парижде білімін жалғастыру. Сондай-ақ Еуропада қазақ елінің атын шығарып, мәртебесін асқақтату. Арманына қол жеткізу үшін Әйгерім неміс және француз тілі курстарына барып жүр.
Жұмыс нәтижесі – басты назарда
Пятница, 26 Август 2016 10:43Мүлiктi жария етудің жайы қалай?
Абай ауданы әкімінің орынбасары Е. Бекназаровтың төрағалығымен кезекті отырыс өтті. Онда мүлікті жария ету науқаны талқыланды. Отырыстың күн тәртібінде негізгі тақырып бойынша Е. Бекназаров баяндама жасады.
Оның айтуынша, мүлікті заңдастыруға байланысты жұмыстар ауқымды әрі жауапты. Бүгінге дейін 2374 хабарлама таратылып, тиісті мәліметтер берілген. БАҚ арқылы 77 мақала жарық көрген. Аудан әкімдігі жанынан құрылған комиссияға рәсімдеуге 1212 өтініш қабылданып, оның 900-і жарияланды. Жарияланған жылжымайтын мүліктің құны 12 260 991 теңге болды.
– Мүлікті заңдастыруға байланысты жұртшылықты толғандырған мәселелер көп. Кейбіреулер заң аясында жекеменшік пәтерін қайта жобалауға бола ма деп сұрайды. Бағалы қағаздарды заңдастыру мәселесімен келгендер де бар. Біз оларға аудандық комиссия тек жылжымайтын мүлікті заңдастырумен айналысатынын түсіндірдік, – дейді Е. Бекназаров.
Отырыс қорытындысы бойынша аудан әкімінің орынбасары Е. Бекназаров заңның жаңа нормаларын тұрғындарға түсіндіріп, сала мамандарына науқанды аяқтауды тапсырды.
Заң нормалары сақталуы тиiс
Абай ауданы әкімдігінің қызметкерлері арасында сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл тақырыбында дөңгелек үстел өтті.
Дөңгелек үстелде қоғамда сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес жайы сөз болды. ҚР Мемлекеттік қызмет істері министрлігінің ОҚО бойынша департаментінің бас маманы Алексей Колосков заң нормалары талаптарының сақталуы жайында баяндама жасады. Сондай-ақ Абай ауданы прокурорының көмекшісі Жанар Нұрланқызы қызметкерлер тарапынан қойылған сауалдарға жауап берді.
Сыбайлас жемқорлық – бүгінде қоғамдағы өзекті мәселе. Ол белең алып кетсе елдің дамуына кері әсерін тигізеді.
Біздің қоғамда сыбайлас жемқорлыққа орын жоқ. Халықтың күш-жігерін біріктіріп, осы дерттің одан әрі ушықпауы үшін барлық амалдарды қолдану арқылы ғана бұл құбылысқа тиімді түрде қарсы тұра алады.
Көпбалалы аналар марапатталды
Өскелең ұрпақты тәрбиелеуде ананың рөлі ерекше. Баласын елдің қызметіне лайықты азамат ретінде тәрбиелейтін жан барлық мақтауға лайық. Сондай аналардың демографияға да үлес қосып, қазіргі таңда жас аналардың «Батыр ана» атанып жатқаны қуантады.
Әлемге өмір сыйлайтын аналарға деген құрмет қашанда маңызды. Адамзат баласының барлығына да жарық дүние сыйлаған анаға құрмет көрсету-парыз. Бұл орайда мемлекет те ана мен балаға барынша жағдай жасап, жан-жақты қолдау көрсетуде. Президент Жарлығына сәйкес Абай ауданы әкімдігі 28 көпбалалы ананы марапаттады. Оның ішінде 5 «Алтын алқа» және 23 «Күміс алқа» иегерлерін аудан әкімнің орынбасары Г. Ташимова құттықтады.
Абай ауданы бойынша 2989, «Алтын» (1205) және «Күміс» (1784) алқа иегері бар. Енді көп балалы аналар әлеуметтік жәрдемақы алу үшін төлем орталықтарына жүгінуге құқылы. Сонымен қатар, олар бір жыл ішінде қоғамдық көлікті тегін пайдалана алады.
«Мықты маман болу үшiн еңбекпен дос болуың керек»
Пятница, 26 Август 2016 10:23– дейдi алғысқа бөленген дәрiгер Әбдiшүкiр ЕГIЗБАЕВ
Білетіндер балалар хирургі Әбдішүкір Егізбаевтың есімін мақтанышпен айтады. Көпшілік оны «қолы алтын дәрігер», «алғыс арқалаған азамат» деп құрметтейді. Өйткені ол талай баланың сауығуына себепші болған, саналы ғұмырын медицина саласына арнаған жан.
Балалар хирургі болу оңай емес. Мәселен, жаңа туылған сырқатты сәбиден үміт күтіп, дәрігерге жаутаңдайтынымыз рас. Сол сәтте дәрігердің нақты диагноз қойып, дұрыс шешім қабылдауы баланың тағдырын шешіп жатады.
Дәрігер үшін халықтың құрметінен артық атақ жоқ. Әбдішүкір Қазыбайұлы 2003 жылдан бері балалар хирургі болып, абыройлы еңбек етіп келеді. Дәлдік диагностикамен қаруланған, дертке дауа тиімді ем қолданатын облыстық клиникалық балалар ауруханасына күн сайын балалар емделіп, сырқатына шипа тауып, алғыстарын айтады.
Жуырда 3 жастағы бала ауыр жағдаймен ауруханаға түсті. 3-4 күн бойы ауырған Серікжанда өң жоқ. Баланы тексерген дәрігерлер дереу отаға дайындады. Өйткені соқырішегінде шуалшын тәрізді өскіннің бары анықталған. Әрі соқырішек 3 жастағы балалар арасында сирек кездеседі. Әбдішүкір Егізбаев дереу іске кірісті. Аялы алақан арқасында Серікжан Сәдібекке жасалған ота сәтті шықты. Анасы Ақтолқын Жасекованың қуанышында шек жоқ.
– Осыдан бір апта бұрын ұлым «жедел жәрдеммен» хал үстінде осы ауруханаға келіп түсті. Шынымды айтқанда баламның ертеңгі өміріне күмәнім бар болатын. Аман қала ма деген ой да болған жоқ. Тілеуім Әбдішүкір Егізбаевқа кез қылыпты. Ол ештеңеге қарамастан, хал үстінде жатқан балама шұғыл ота жасады. Міне, Серікжаным сырқатынан айығып, тәтті тіршілікке қайта оралды. Бір байқағаным, мұндағы дәрігерлер ерекше мейірімді, өз ісін жетік білетін мамандар екен. Әсіресе Әбдішүкірге айтар алғысым шексіз, – дейді анасы Ақтолқын.
Облыстық клиникалық балалар ауруханасының бөлім меңгерушісі Қайрат Избасовтың айтуынша, балалар хирургі болу өте қиын да жауапты жұмыс. Әңгіме үнемі пышақпен, қандауырмен жұмыс істеу, ота жасаумен ғана бітпейді. Үнемі тастүйін дайындықты, ішкі сезімталдықты, науқастың жағдайын түсіне білетін жүрек нәзіктігін талап етеді. Сәл ғана қателік орны толмас өкінішке ұрындыруы оңай. Ал Әбдішүкір Қазыбайұлында сәбидің, баланың жанын түсінетін үлкен жүрек бар.
– Қазір хирургтар кез келген сырқаттағы балаға ем жасай алатын дәрежеге жетті. Тіпті екі-екіден тұрып ота жасай береміз, – дейді Қайрат Избасов.
«Қанша алғыс алсаң, сонша ғұмыр жасайсың» деген шығыс тәмсілі бар. Қандай атаққа ие болса да, ең бастысы халықтың берген батасы мен алғысына жетпейтіні шындық. Әбдішүкір Егізбаев алғысқа бөленген білікті дәрігер. Ендеше, алғыс арқалаған хирургтің ғұмыры ұзақ болғай.
Жемқорлыққа жол берiлмейдi
Пятница, 26 Август 2016 09:49Қала әкімдігінің мәжіліс залында ҚР Мемлекеттік қызмет істері министрлігінің ОҚО бойынша департаментінің сыбайлас жемқорлық профилактикасы басқармасы семинар-тренинг өткізді.
Қоғамға үлкен әлеуметтік мәселе тудырған кесел жөнінде ОҚО бойынша департаментінің сыбайлас жемқорлық профилактикасы басқармасының бас маманы Ғабит Өмірәлі тұшымды ойлар айтты. Өз сөзінде бас маман баланы жемқорлықтан аластату отбасы – ошақ қасынан бастау алатындығын ескертті.
– Өзіңнің талабың мен тапқаныңның шегінде ғана өмір сүру ардың ісі. Адал табылған табыс – жайлы өмірдің кепілі. Білімің, талабың болса ешқандай парасыз өсу қиын емес деп сөзін түйіндеді.
Семинар-тренингте «Кемел» қоғамдық бірлестігінің төрайымы Сәуле Акишева «Отанды сүю имандылықтан басталады» тақырыбында баяндама жасады. Сондай-ақ халықаралық психолог Гүлсара Туғанбаева сыбайлас жемқорлық пен парақорлықтың салдары жөнінде кеңестерімен бөлісті.
Жаңа жобаның тұсауын кестi
Пятница, 26 Август 2016 09:40Оңтүстік Қазақстан облыстық прокуратурасында «Лайықты ұрпақ тәрбиелейік!» атты жаңа жобаның таныстырылымы өтті.
Шараға облыс әкімінің орынбасары Ұласбек Сәдібеков, ОҚО прокуратурасының басшылары және басқа да лауазымды тұлғалар қатысты. Жобаны таныстырған облыс прокурорының орынбасары Мұрат Әлімбеков балалардың қадағалаусыз және қараусыз қалуларын, жасөспірімдердің қылмыс жасауларын төмендетуде, кәмелет жасқа толмағандар арасындағы құқықбұзушылықтың алдын алуда маңызды екенін атап өтті.
Облыстағы жасөспірімдер қылмыстылығының ахуалы жауапты лауазымды тұлғалардың қатысуымен бірнеше мәрте қаралғанын айта кету керек. Алайда қолданылған шараларға қарамастан, жастар арасындағы жағдай күрделі күйінде қалып отыр. Өңірде жасөспірімдер арасындағы қылмыс өзекті болып отыр. Бүгінде оңтүстік өңірінде 1 млн. 200 мыңнан аса бала тұрады. Бұл көрсеткіш республикамыздың барлық балалар санының 20 %-ын құрайды.
Жасөспірімдер арасындағы қылмыстардың орын алуына жол бермеу мақсатында прокуратура органдарының жанынан құрылған мобильдік топтар балалармен жұмыс істеуде.
Таныстырылымда облыс прокурорының орынбасары Мұрат Әлімбеков пен облыс әкімінің орынбасары Ұласбек Сәдібеков аймақтың жағдайын жақсарту және жасы кәмелетке толмағандарға қатысты құқықбұзушылықтың алдын алу мақсатында Жол картасын бекітті.
«Мектепке жол»: 30 мыңға жуық балаға көмек берiлдi
Пятница, 19 Август 2016 05:31Жаңа оқу жылының басталуына аз уақыт қалды. Балалар оқу құралдары мен мектеп формасын ретке келтіріп, алғашқы қоңырауға қамдануда. Алайда, барлығы емес. Жаңа оқу жылына дайындықсыз баратын балалар да бар. Осыған орай жыл сайын елімізде «Мектепке жол!» акциясы өткізіліп келеді. 1 тамыз бен 30 қыркүйек аралығын қамтитын акцияға әрбір өңір үлес қосуда. Шымкент қаласында да акцияның салтанатты ашылуы өтті.
Дендросаябақта өткен акцияға қала әкімі Ғ. Әбдірахымов, қалалық мәслихаттың депутаттары, «Нұр Отан» партиясының өкілдері, білім және тәрбие беру ұйымдарының басшылары мен ұстаздары қатысты. Қала әкімі көпшілікті акцияның ашылуымен құттықтап, балалардың жақсы оқып, еліміздің болашақ таңдаулы ұл-қыздары болуына тілектестігін білдірді.
– Бұл акцияның жеткіншектерімізге берері мол. Биыл қаланың 29 644 оқушысына қолдау көрсетілетін болады. 5 мың баланың есеп-шотына 12 мың теңгеден 60 млн теңге аударылды. Осы ретте тұрақты демеушілік көрсетіп тұратын азаматтардың бары қуантады, – деді Ғ. Әбдірахымов.
Акцияда балалардың қуанышында шек болған жоқ. 5 сынып оқушысы Нұрдәулет Құнанбай мектепке қажетті құрал-жабдықпен қамтылып отыр.
Шара барысында «Алтын адам» тігін фабрикасының мектеп формалары төмен бағамен келушілер назарына ұсынылды. Акцияда қала әкімдігінің қолдауымен көпбалалы отбасынан шыққан 18007 оқушыға, 385 жетім және 5080 жартылай жетім, 979 мүгедек, 5166 аз қамтылған және 47 оралман отбасының балаларына көмек көрсетілді. Ал қала әкімі өз демеушілігімен 100 балаға мектеп сөмкесі мен оқу жабдықтарын береді.
Акцияға үлес қосамын деген азаматтар қалалық білім бөліміне барып, киім-кешек, оқуға қажетті құрал-жабдықтар табыстай алады. Ал көмек алуға үмітті ата-аналар мен балалар тізімі жергілікті жердегі мектептерде бекітіледі. Баласының болашағына бейжай қарамайтын ата-ана егер мектепке қажетті киім-кешек, құрал-жабдық аламын десе, сонда өтініш білдіруіне болады.
Жанат ТӘЖИЕВА: «Бiлiм саласын жаңа реформалар күтiп тұр»
Среда, 17 Август 2016 07:21Шымкент қаласы биыл да білім саласы бойынша биіктен көрінді. Бiз жаңа оқу жылы қарсаңында қалалық білім бөлімінің басшысы Жанат Арысбекқызы Тәжиеваға жолығып, ел ішінде қызу талқыланып жатқан білiм жүйесiндегi реформалар және басқа да өзекті мәселелер төңiрегiнде әңгімелескен едік.
– Жанат Арысбекқызы, жаңа оқу жылына дайындық қалай жүріп жатыр? Әңгімеңізді осыдан бастасаңыз.
– Жаңа оқу жылының басталуына санаулы күндер қалды. Биыл екі мектеп қыркүйекте пайдалануға беріледі. Олар – «Қаратөбе» шағынауданындағы 600 орындықты және «Ынтымақ» шағынауданындағы 900 орындықты білім ордалары. Сондай-ақ, Оспанов көшесіндегі №61 ғимараттың жұмыстары аяқталып, балабақша ретінде қайта құрылды. Мектептер мен балабақша оқу жылының алғашқы күнінен бастап білім беретін болады. Биыл білім мекемелерінің жөндеу жұмыстарына 222 млн 458 мың теңге бөлінген болатын. Осы қаражат есебінен 124 мектеп пен 80 балабақшаға жөндеу жұмыстары жүргізілді. Биыл қаламыздағы 127 мектеп оқушыларға есігін айқара ашады.
– Қала көлемiнде бiрiншi сыныпқа қабылданатын бүлдiршiндер саны қаншаға жеттi?
– Қала бойынша 21 200 бала алғаш рет мектеп табалдырығын аттайды. Бұл – әрине қуанышты жағдай. Көрсеткіш арқылы өңірдің экономикасының, халықтың жағдайының жақсарғанын байқауға болады. Сонымен қатар, қала аумағының көбеюіне байланысты, тұрғындар саны жыл санап артып келеді.
– Жанат Арысбекқызы, бiлiм беру жүйесінде қандай өзгерiстер енгізілетін болады?
– Білім саласының алдында жаңа реформа күтіп тұр. Он екі жылдық білім жүйесіне көшу, бес күндік оқу аптасы, үш тілде оқыту дегендей жаңалықтар кезең-кезеңімен білім саласына енгізіле бастайды. Биыл 1 сыныпқа баратын балалар Назарбаев зияткерлік мектебінің НЗМ бағдарламасы бойынша білім алады. 12 жылдыққа өтудің ең бірінші кезеңі биылғы бірінші сынып оқушыларынан басталады. Бұл оларды 12 жыл оқиды дегенді білдірмейді. 5 сыныпқа барғанда аттап кету мәселесі болады. Демек 11 жыл оқиды. Сондай-ақ бірінші сынып оқушылары үшін 4-5 секілді баға болмайды. Бағалау критериймен алмастырылады. Сонымен қатар 1 сынып бағдарламасына ағылшын тілі пәні енгізіледі. Және 5 күндік оқу жүйесіне көшеді. Бұл реформадан үркудің қажеті жоқ. Мәселен, бес күндік оқу аптасы дегенді түсінбей жатқандар да бар. Айта кетейін, 7 сыныптан бастап «Робототехника» пәні енгізіледі. Бұл пәнде роботтардан қолдан конструкция жасау, құрастыру қамтылады. Жаңа пәннің баланың ой-өрісін дамытуға, логикалық қабілетін арттыруға ықпалы мол.
– Үш тілде білім берудің қиындығы туралы көбірек айтылуда...
– Үш тілде білім беруге кезең-кезеңімен көшеміз. Уақыт талабы осы. Сол себепті бұл жаңалықтан да қорықпауымыз керек. Бұл үшін мамандарымыз даярлаудан өтті.
– Баласы мектепте оқитын ата-ананың жұмысы көбейіп, қыза түсетіні белгілі. Алдымен баласын сақадай сай етіп оқуға әзірлейді. Бірыңғай мектеп формасы жайында не айтасыз?
– Оқушыларымыздың бiрыңғай мектеп формасына көшкенiне бiраз уақыт болды. Олардың бет-бейнесiн айғақтайтын, оның балалық шағының белгiсi – мектеп формасы. Десе де, осы мектеп формасы төңірегінде талай рет тартысты әңгімелердің болғаны рас. Қазір қаламызда «Гауһар», «Алтын адам» тігін фабрикалары бар. Біз олардың өнімдерін ата-аналарға ұсынған болатынбыз. Ал таңдау құқығы ата-аналардың өз еркінде. Фабрикаларға тапсырыс береді немесе кез келген сауда желісінен сатып алуына болады.
– Оқулық мәселесi де жыл артқан сайын бiр жүйеге түсiп келе жатқан сыңайлы. Биыл оқулық жеткілікті бола ма?
– Биыл 1 сыныпқа қабылданатын балалар саны өткен жылғыдан мыңнан астам артық. Былтыр 20 054, жаңа оқу жылында 21 200 оқушы қабылданады деп жоспарлануда. Әйтсе де, 1, 8 сынып оқушылары оқулықпен толық қамтамасыз етіледі. 1 сынып оқушылары үшін 336 736 дана оқулық пен оқу-әдістемелік кешендерін сатып алу үшін 6 баспамен келісім-шарт жасалды. Бала санының артуына байланысты 4, 5, 7 сыныптың оқушылары үшін қажетті оқулықтармен қамтамасыз ету үшін жергілікті бюджеттен бөлінген 797 192,0 мың теңгеге 13 баспа арқылы келісім-шарт жұмыстары жүргізілді. Яғни бізде оқулық мәселесі толығымен шешімін тауып отыр. Ең алдымен, тегiн оқулық көп балалы және әлеуметтiк аз қамтылған отбасы балаларына берiлсе, қалған балалар да оқулықпен қамтылады.
– Жаңа мектепке ауысу немесе балабақшаға орналастыруда көптеген түйткілді мәселелер кездеседі. Ата-ана нені ескергені жөн?
– Кез келген ата-ана баласын жақсы мектепке, балабақшаға бергісі келеді. Ата Заңымызға сәйкес ата-ана қайда оқытса да құқылы. Десе де, биыл қыркүйек айынан бастап, балалар мектепке Халыққа қызмет көрсету орталығы арқылы орналастырылады. Яғни орталық арқылы мектепке бос орынның бары немесе жоқтығы алдын ала анықталады. Орын болса ауысуға анықтама алады. Мектеп оқушыны ХҚКО-нан мекен-жай негізінде қабылдайды. Балабақшаға орналастыру да орталық қызметі арқылы жүзеге асырылады.
– Үш ауысымдағы мектептердің мәселесі шешілді ме?
– Қала аумағы кеңейіп, халық саны артқан кейбір мектептердің тар екені байқалуда. Қалалық білім бөліміне қарасты 127 мектеп бар. Оның жетеуінде оқушылар үш ауысыммен оқиды. Ал біреуі апатты жағдайда. Білім ордаларының жетіспеушілігін жою мақсатында 14 нысанда құрылыс жұмыстары жүріп жатыр. 8 мектептің үш ауысымға өту қауіпі бар. Сондай-ақ мектебі жоқ 6 елдімекен анықталды. Қазір апатты жағдайдағы №34 мектепке құрылыс жұмыстары жүруде. Жоспар бойынша алдағы үш жылда 34 білім ордасын салу көзделген. Бүгінде құрылысқа қажетті жер бөлу мен жобалық сметалық құжаттар әзірленуде. Егер жоспар жүзеге асса, 2020 жылға қарай үшінші мегаполисте мектеп мәселесі түгелімен шешіледі.
– Оқушыларға смартфон ұстауға тыйым салына ма?
– Жаңа оқу жылынан бастап, смартфонға тыйым салуды қолға алғалы отырмыз. Себебі балалар сабақ оқудың орнына партаның астына тығылып, ойын ойнап, әлеуметтік желілерде отырады. Шындығында оқушылар телефонға тәуелді. Тіпті кейбір балалардың сабақ оқуға ынтасы төмендеген. Өкінішке қарай, жасөспірімдер арасында ерте жүктілік, өз-өзіне қол салу, қылмыстық оқиғалар көбейген. Мұның бір ұшы интернетті ұдайы пайдаланатындардың арасынан шығып отыр. Осы мәселелерді шешу мақсатында үлкен іс-шаралар жоспарын құрдық. Біз қала ішінде 14 қауіпті аймақты анықтадық. Жарықтандыруды қажет ететін 69 аула, қараусыз қалған 58 ғимарат, 24 үйдің жертөлелері бар. 54 мектептің жанында жаяу жүргінші жолдары салынбаған. 10 мектептің жанынан алькогольді өнім сататын 29 дүңгіршекті анықтап отырмыз.
– Елбасы мұғалімдерді қағазбастылықтан құтқару керектігін айтқан еді. Бұл бағытта қандай жұмыстар атқарылып жатыр?
– Облыстық білім басқарамасының 30 мектепті электронды журналға көшіру бойынша жұмысы басталды. Қала әкімі Ғабидолла Әбдірахымовтың тікелей бастамасымен 29 мектепке электронды жобаны жүзеге асырып отырмыз. Яғни біздің 58 мектебіміз көшетін болады. Ақпараттардың бәрі компьютер арқылы қабылданады.
– Ұстаздарға көрсетілер құрметпен қатар қойылар талап та көп. Бүгінгінің мұғалімі қандай болуы керек?
– Мұғалім – баланың болашағына жауапты тұлға. Сондықтан ұстаз жауапкершілікті сезініп, сергек болуы тиіс. Мұғалімге қай кезде де ізденіс, өмір бойы оқу, білім алу қажет. Уақыт талабына сай, бәсекеге қабілетті ұлт болашағын дайындауға ең алдымен өзі дайын болу керек.
– Әңгімеңізге рахмет!
Сұхбаттасқан
Құттыбике НҰРҒАБЫЛ