Шымкент келбеті

«Джиһад», «хиджра», «кәпір», «жұмақ», «тозақ» сынды бірнеше ұғымды өз дәйектеріне негіз етіп алған «тәкфірлер» аталатын топтың шын мәніндегі көксегені не? Аталған топтың қызметі, сипаты, мемлекетке тигізер зияны қандай? Осы сауалдардың нақты жауабын білу үшін біз ОҚО Ішкі саясат басқармасы «Әлеуметтік бастамалар орталығы» КММ-нің қызметкері, дінтанушы Ұлықбек Әлиакбарұлымен сұхбаттасқан едік.

 Ұлықбек Алиакбарұлы, әлемдік аренада халықаралық экстремистік ұйым ретінде танылған «Ат-такфир уаль-хиджраның» негізгі ұстанымы қандай?

–  Баршамызға белгілі, 2014 жылдың тамызында біздің елімізде «Ат-такфир уаль-хиджра» халықаралық экстремистік ұйымының қызметіне тыйым салуы туралы соттың шешімі шықты. Өйткені, бұл ұйым Қазақ-станда заңды тіркелмеген. Демек, олардың улы идеологиясы халық арасында насихатталуда. Сол себептен, «Ат-такфир уаль-хиджра» халықаралық ұйымын экстремистік деп тану, осы ұйымның қызметіне тыйым салу туралы шешім қабылданды. Бұл ретте «Ат-такфир уаль-хиджра» ұйымының тарихы, пайда болуы, өзге елдердегі, біздің елдегі қызметі, бәрі жан-жақты зерттеліп, екшеленді. Мәселен, осы шешім шығардың алдында аталмыш ұйымның Түркия, Ресей, Өзбекстан елдеріндегі қызметіне тыйым салынғаны негізге алынды. Қарап отырсақ, «Ат-такфир уаль-хиджра» ұйымы біздің елімізде ғана емес, әлемнің бірқатар елдерінде де көптеген лаңкестік әрекеттер жасаған.
Ондағы негізгі қатер – олар ұйымға мүше болмағандардың барлығын да кәпір деп негізсіз айыптайды. Сондай-ақ, жасаған құлшылық әрекеттердегі сәл өзгешелік олар үшін кәпірдің ісі. Ал адамзаттың асылы пайғамбарымыз (с.ғ.с.) өз хадисінде не деді? «Егер кімде-кім біреуді кәпір деп айыптайтын болса, бірақ ол адамның кәпір екеніне көзіңіз жетпесе, онда оның өзі кәпір болады» делінген. Осыдан шариғат амалдарына өз беттерінше пәтуа шығарғыштардың кітап оқымайтындары, білімдерінің таяздығы көрініп-ақ тұр.
Мысал үшін «Ат-такфир уаль-хиджра» ұйымы өкілдерінің қолымен жасалған әрекеттерді бағамдар болсақ, исламға, шариғатқа мүлдем кереғар дүниелердің куәсі боламыз. Оның ішінде адам өлтіру мәселесі. Бұл ұйымның құрылған жері – Мысыр елі, құрушысы – Мұстафа Шүкри. Осы кісінің ұстанымдарын қараған кезімізде шынында да бұларда діннің көріністеріне мүлдем қайшы, қатыгездік, жауыздық, өшпенділік деген мәселелер өте көп кездеседі. Мысалы, осы ұйымға мүше болғандар кейінірек бөлініп кетуге ниет білдірсе, олар «біздің ұйымнан бөлініп кетудің үкімі – өлім жазасы» дейді. Ал біз Құран Кәрімнің аяттарын оқысақ не дейді? «Адамға жанды берген Алла Тағаланың өзі және оны алатын да Алла Тағаланың өзі» деп тайға таңба басқандай жазылған.

– «Ат-такфир уаль-хиджра» сынды халықаралық экстремистік ұйымдардың қызметіне лайықты баға беруде ел азаматтары қаншалықты сауатты?

– Өкінішке қарай, бүгінде Сириядағы осы оқиғаға қатысу үшін әлемнің түкпір-түкпірінен көптеген азаматтар соғысқа аттанып жатыр. Бұлардың басты идеологиясы, Сирияның аумағында құрылған «Ирак Шам Ислам Мемлекеті» деген содырлар ұйымының астында соғысып жатыр. Осыған орай, «Әлем джиһадшылары» деген ұғым пайда болды. Осы «джиһадты» мақсат етіп, талайлардың тағдыры тезге түсуде. Ал енді қарасаңыз, дінде, шариғатта отбасы – өте қасиетті, киелі ұғым. Әрбір отбасын құратын ер азамат Алла Тағала алдында өздерінің заңды түрде, ресми түрде некелерін қидырып барып, қосылулары керек. Ал бұл жақта қарасаңыз, әйелдер зат сияқты. Айта отырайын, бұлардың әрекеттерін ғалым ретінде мен көп зерттедім. Ислам дінімен, шариғатпен үш қайнаса сорпасы қосылмайтын бір ұйым болса, бұл – «Ат-такфир уаль-хиджра» ұйымы деп мен толық сеніммен айта аламын.

Шын мәнінде, «Ат-такфир уаль-хиджра» ұйымы – тұлға, қоғам және мемлекеттің қауіпсіздігіне төнген қатер. Біздің еліміздің Конституциясы өзінің 1 бабының 1 бөлімінде: «Қазақстан Республикасы өзін демократиялық, зайырлы, құқықтық және әлеуметтік мемлекет ретінде орнықтырады, оның ең қымбат қазынасы – адам және адамның өмірі, құқықтары мен бостандықтары» – деп ашық айтылған. Зайырлы Қазақстан ислам мен православиеге, сондай-ақ өзге де діни конфессияларға тең шамада толерантты қарайды, дінді еркін тұтынуға азаматтардың құқықтарына заңнамалық деңгейде кепілдік береді және оны шынайы түрде қамтамасыз етеді.
Конституция ережелерінің негізінде Конституцияда, адам құқықтары жөніндегі халықаралық актілер мен Келісімдерде бекітілген ар-ұждан бостандығына азаматтардың құқықтарын жүзеге асырудың құқықтық тетігі болып табылатын 2011 жылы «Діни қызмет және діни бірлестіктер туралы»
Қазақстан Республикасы Заңы әрекет етеді. Бұл Заң ханафи бағытындағы исламның және православиелік христиандықтың халықтың мәдениетінің дамуы мен рухани өміріндегі тарихи рөлін танитынын, Қазақстан халқының рухани мұрасымен үйлесетін басқа да діндерді құрметтейтінін, конфессияаралық келісімнің, діни тағаттылықтың және азаматтардың діни нанымдарын құрметтеудің маңыздылығын танитынын негізге алады.

– Әңгімеңізге рахмет!

Сұхбаттасқан
Жеңісбек СЕРІКҰЛЫ

Тәуелсіздік күніне орай ат спорты – конкурдан Оңтүстік Қазақстан облысының ашық турнирі ұйымдастырылды. Екі күнге созылған бәсекеге барлығы 31спортшы қатысты. Жарыс жеңімпаздары тиісінше, жас айырмашылығы бойынша жасөспірімдер, жастар және ересектер арасынан жекелей анықталды.

Сонымен, жасөспірімдер арасында үздік шыққан шымкенттік Назерке Қасымбек арнайы дипломмен марапатталса, жастар арасында астаналық шабандоз Тамерис Нургалиева қарсылас шыдатпай, жеңімпаз атанды. Ересектер арасында шымкенттік Екатерина Орловскаяға тең келер қарсылас болған жоқ.
Жарыс жеңімпаздары мен жүлдегерлері арнайы дипломмен және бағалы сыйлықтармен марапатталды.

Жер – қай кезеңде де халық үшін қадірлі. Қала әкімі Ғ. Әбдірахымов жер телімдерін пайдалануға қатысты мәселелер қатаң бақылауға алынатынын мәлімдеген болатын. Оған себеп те жоқ емес. Облыс орталығы аумағындағы аудан тұрғындарымен кездесуінде жер телімдеріне қатысты мәселе жиі көтерілген-ді. Демек, жер телімдерін рәсімдеуге жауапкершілікпен қарау, мемлекет мұқтажына қайтаруда мүмкіндігінше жерді иелерінен сатып алмай, орнына басқа жер телімдерін ұсынып, қазына қаржысын үнемдеу маңызды.

Осы және өзге де мәселелер қала әкімі Ғабидолла Әбдірахымовтың төрағалығымен өткен қала әкімдігінің мәжілісінде кеңінен талқыланды. Қалалық жер қатынастары бөлімінің басшысы Қасымбек Сайлауов «қала аумағындағы білім нысандарына қарастырылған жерлерді мемлекет мұқтажы үшін қайтару және рәсімдеу жұмыстарының жағдайы туралы» баяндама жасады. Баяндамадан белгілі болғандай, қала әкімінің тапсырмасына сәйкес, қала аумағында орналасқан бірқатар жер телімдерін білім нысандарының құрылысы үшін рәсімдеу жұмыстары қарқынды түрде жүргізіліп жатыр. Қазіргі таңда, жалпы аумағы 50,95 гектарды құрайтын 18 мектептің және 8,7 гектарды құрайтын 7 балабақша үшін жер телімдері рәсімделуде. Жалпы, білім саласы нысандарының құрылысы үшін жер телімдерін бөлу мәселесі келесі жылдың 1 ақпанына дейін толық шешілетін болады.
Күн тәртібінде қаралған келесі мәселе, мүлікті жария ету жұмыстарының барысы бойынша баяндаған қала әкімі аппаратының заң бөлімінің басшысы Асқар Қайыпов аудандарда құрылған мүлікті жария етуді өткізу жөніндегі комиссияның өтініш қабылдау жағдайына тоқталып өтті. Шымкентте бүгінгі таңда барлығы 1720 азаматтың өтініші қаралған. Жария етілген мүліктің жалпы құны 12 миллиард 126 миллион теңгені құрады. Айта кетейік, қазіргі таңда құны 561 миллион 122 мың теңгенің мүлкі арнайы комиссияның талқылауына ұсынылған. Ондағы мүліктің 892-сі тұрғын үй нысаны, 13-і тұрғын емес нысан, 71-і коммерциялық нысанға жатады.
– Мүлікті заңдастыру – бұл әлемдік тәжірибеде бұрыннан бар үрдіс, көлеңкелі экономикамен күрес. Яғни, мемлекет үшін де, азаматтар үшін де тиімді. Сол себептен де, ел үкіметі азаматтардың бүгінгі белсенділігі мен мүмкіндіктері ескеріле отырып, мүлікті жария ету мерзімі 2016 жылдың 31 желтоқсанына дейін ұзартылып отыр, – деді қала әкімі.
Сондай-ақ, атқарылған жұмыстар бойынша бөлім басшыларына бірқатар сын-ескертпелерін айтқан қала әкімі жауапты сала мамандарына нақты міндеттер жүктеді.

Ескерудi ескермегендерге айыппұл салынады

Шымкент қалалық кәсіпкерлік бөлімінің қызметкерлері салық және құқық қорғау саласының мамандарымен бірлесіп, Әл-Фараби ауданы аумағы бойынша ретсіз сауда орындарына рейдтік шара ұйымдастырды. Төлеби көшесінде орналасқан «Қырғы базардың» маңы мен аялдамаларды ретсіз сауда қатарларынан ашу жұмыстары жүргізілді.

– Шара барысында түсіндіру жұмыстарын жүргізіп, ретсіз сауда иелерін заманауи талаптарға сай қалпына келтірілген сауда орындарына орналастыруға тиісті нұсқау берудеміз. Бірнеше мәрте айтылған ескертуге бей-жай қараған сауда иелері үшін заң аясында айыппұлдар салынады, - дейді қалалық кәсіпкерлік бөлімінің сектор меңгерушісі Қайрат Базарбеков.

Қайта құрылымдау қалай жүргiзiлуде?

Қала базарларын қайта құрылымдау, ондағы қауіпсіздік шараларын ұйымдастыру жұмыстары әлі де болса өз деңгейінде емес. Қала әкімінің тапсырмасына сәйкес, арнайы құрылған жұмыс тобы Абай ауданы аумағы бойынша базарлардың бүгінгі хал-ахуалымен танысты.

– Бүгінгі базарларды қайта құрылымдау жұмыстарының алғашқы кезеңі жүруде. Қала аумағында 37 базар болса, 2018 жылға қарай, барлығы заман талабына сай жабық кешенде қызмет көрсететін болады. Бүгінгі шара барысында арнайы жұмыс тобы әсіресе, базарларда өрт қауіпсіздігін сақтау талаптарының орындалу көрсеткіштеріне, тазалығына, сонымен қатар, қайта құрылымдау жұмыстарына жете көңіл аударды, – дейді қалалық кәсіпкерлік бөлімінің басшысы Асқар Қаныбеков.
Айта кетейік, жұмыс тобы арнайы келген «Авто-Нұр» базарында бүгінгі таңда 1500-ге таяу сауда орны бар. Өрт қауіпсіздігін сақтау мақсатында базар әкімшілігі арнайы өрт сөндіргіш техникасын сатып алғанын жеткізді. Сонымен қатар, әр ауысым сайын 6 қызметші қауіпсіздік ережелерінің сақталуын қамтамасыз етуде.
Арнайы құрылған жұмыс тобының мүшелері мұндай шара алдағы уақытта қаланың өзге де аудандарының базарларында жалғасын табатынын мәлім етті.

Қазіргі таңда әр түрлі діннің бейбіт қатар өмір сүруі, діни бірлік, конфессияаралық келісім – кез келген мемлекеттің гүлденуінің негізі болып табылады. Қазақстандағы қазіргі діни жағдайдың ерекше белгісі – конфессияаралық келісімде жатыр. Халықаралық алаңдағы жалпы тұрақсыздық жағдайында ел дамуының, оның әлеуметтік, экономикалық және саяси жаңаруының маңызды шарты елімізде этносаралық және конфессияаралық келісімді сақтау болып табылады. Сол себептен де, дін саласында мемлекеттік саясатты жүзеге асырудың тиімді жүйесі жолға қойылған. Осы бағытта, қоғамда қалыптасқан бүгінгі ахуалды зерделеу мақсатында, біз ОҚО Ішкі саясат басқармасы «Әлеуметтік бастамалар орталығы» МКМ директоры Нұржан Тұрсынбаймен сұхбаттасқан едік.

– Нұржан Арыстанбекұлы, ислам діні халқымыздың санасында ұлттық салт-дәстүрімізбен біте қайнасып, қалыптасып кеткені белгілі. Солай бола тұра, әсіресе, кейбір жастардың өзге діни ағымдардың жетегінде кетуіне не себеп деп ойлайсыз?

– Жастардың адасуының басты себебі меніңше, әлі де болса жастарға діни білім беретін мамандардың жетіспейтіндігі болып отыр. Сырттан келген діни ағымдар мен ұйымдар осы осал тұсымызды пайдалануға тырысады. Бүгінгі жастар тез еліктегіш, естіген-көргенін бірден қабылдауға дайын тұратыны бар. Қазіргі дамыған өркениетті дәуірде жасөспірімдер ғаламтор арқылы көптеген діни мағлұматтар алуда. Өкінішке қарай, оның барлығында бірдей, көрген дүниелерін оң пайымдап, дұрыс пікірлер қалыптасуда дей алмаймын. Бұл орайда айтарым, қазақ халқы әу бастан мәдениет пен тектілікті бойына сіңірген, салт-дәстүрге берік. Осы бағытта жастар арасында түсіндірме жұмыстарын көптеп жүргізген орынды. Яғни, діни сауатсыздығының салдарынан кейінгі жас буын зардап шекпеуі тиіс.

– Ислам дінінің атын жамыла отырып, оған қарсы әрекет етуші кейбір ағымдардың шығу тегі, тарихы, қағидаттары, мақсат-мұраты, ұстанатын идеологиялық бағыты қандай?

– Қазір бүкіл әлем халқы осы аталған мәселеден үлкен зардап шегіп отыр деуге болады. Себебі, қоғамдық орындарда лаңкестердің өзін-өзі жарып жіберуі, діни қақтығыс жиілей түсуде. Әсіресе, бұл батыс елдеріне тән болып отыр. Мұның астарында үлкен саяси мүдде жатыр. Сондықтан да біз ел арасында мұндай кереғар бағыттар жөнінде ашық, айқын түрде мәлімет беріп келеміз. «Әлеуметтік бастамалар орталығы» МКМ-і тыйым салынған және дәстүрлі емес діни ағымдардың жетегінде кеткен азаматтармен жұмыс істеу мақсатында биыл 3 200-ден астам кездесу өткізуді жоспарлаған болатын. Өз кезегінде, адасып жүрген бауырларымызды біз тиісінше, үш категорияға бөлдік. Біріншісі, теріс бағытқа терең кетіп қалғандар мен бейресми шетелдерде оқып келген азаматтар. Бұл категориядағы азаматтардың санасының уланып кеткені соншалық, олардың бетін бері қайтару өте қиын. Екінші категория бірінші категориядағы адамдардың төңірегінде жүрген, олардың уағыздары мен таратқан кітаптарын оқып жүргендер. Ал үшінші топтағылар енді бастап, теріс ағымда жүруге ниеттенген азаматтар. Оңтүстік Қазақстан облысында бүгінде тыйым салынған және дәстүрлі емес діни ағымдардың жетегінде жүргендер үшін арнайы сараптама жүргізілді. Нәтижесінде, құзырлы орындармен бірге заң шеңберінде 1300-ге жуық азаматты анықтадық.
Бұл бағытта әуелі теріс ағымға кіріп кеткен азаматтардың мекен-жайы мен жұмыс істейтін орындары анықталды. Бүгінде адасқан азаматтар көп шоғырланатын базар, сауда орындары, білім беру орталықтары мен мешіттерде теолог мамандар жұмыс жүргізуде.

– Мұндай келеңсіздіктердің алдын алу бағытында еліміздің заңнамалары заман талабына сай ма?

– Діни қатынастарды одан әрі мемлекеттік реттеудегі тәжі­рибесін құқықтық тұрғыда бекіту үшін 2011 жылы «Діни қызмет және діни бірлестіктер туралы» Заң қабылданған болатын. Мұндағы заң ережелері адам құқықтарын қорғау шараларын күшейту арқылы бүлдіргіш және бейәлеуметтік сипаттағы діни қызметке тосқауыл қою, діни бір­лестіктер қызметін тәртіпке келтіру және оны азаматтық заң­намаға сәйкестендіру, діни қызмет және діни бірлестіктер туралы заңнама ережелерін бұзғаны үшін әкімшілік жауаптылыққа қатысты еліміздің құқықтық кеңістігіндегі олқылықтарды толықтыруды қарастырады.
Мемлекет және діни бірлестіктердің өзара қарым-қатынасы – діндарлардың құқықтары мен бостандықтарын сыйлауға, қоғамдық және діни тұрғыдан өзара түсіністікке негізделген. Бұл салада елдегі мемлекеттік саясатының үш қағидатын атап көрсеткен жөн. Бұл – бейтараптық, тағаттылық және бірегейлік қағидалары. Сол себептен, діни сенім бостандығы мен діни ұйымдардың іс-әректетін реттеу жөніндегі заңнамалар құқықтық маңызға ие.

– Әңгімеңізге рахмет!

Сұхбаттасқан 
Жеңісбек СЕРІКҰЛЫ

Төлеби ауданының Абай ауылында сән-салтанаты жарасқан жаңа мешіт көптің игілігіне берілді. Мешіттің салтанатты ашылу рәсіміне  ҚМДБ-ның төрағасы, бас мүфти Ержан қажы Малғажыұлы, наиб мүфти Серікбай қажы Ораз, қоғам қайраткері
Асқар Құлыбаев, ҚМДБ-ның ОҚО бойынша өкіл имамы Ахметжан қажы Керімбек арнайы қатысты. «Әзірет Сұлтан» мешітінің бас имамы-найб мүфти Серікбай қажы қасиетті Құран аяттарын  оқып,  дұға бағыштады. Сондай-ақ, Бас мүфти Ержан қажы Малғажыұлы жиналған жамағатты жаңа мешіттің ашылуымен құттықтады.

– Мешіт – көптің игілігі. Ендігі жерде, Алла үйі – елдің бірлігі мен ынтымағына, жастардың дұрыс тәлім-тәрбие алатын ошағына айналуы тиіс, – деген Бас Мүфти мешіт кітапханасына қасиетті Құран Кәрімді сыйға етті.
Бұл күні мешіттің ашылу салтанатына елімізге танымал әнші-композитор Ескендір Хасанғалиев, ақын Балғымбек Имашов, «Қоңыр» тобы сынды өнер жұлдыздары қатысып, жиылған ауыл тұрғындарына ән-жырдан шашу шашты.
Айта кетейік, мешіт осы ауылдың тумасы, кәсіпкер, облыстық мәслихаттың депутаты Әсет Қайыпбековтың демеушілігімен салынып отыр. Мешіт киелі Қазығұрт тауының етегінде, үлкен жолдың бойында орналасқан. Ғибадат үйінің сыйымдылығы 400 адамға арналған. 19  метр биіктікті құрайтын еңселі мешіт бүгінгі заман талабына сай жасалған. Алдағы уақытта, ғибадатхана жанынан медресе салу да жоспарланып отыр.

Қазіргі таңда әр түрлі діннің бейбіт қатар өмір сүруі, діни бірлік, конфессияаралық келісім – кез келген мемлекеттің гүлденуінің негізі болып табылады. Қазақстандағы қазіргі діни жағдайдың ерекше белгісі – конфессияаралық келісімде жатыр. Халықаралық алаңдағы жалпы тұрақсыздық жағдайында ел дамуының, оның әлеуметтік, экономикалық және саяси жаңаруының маңызды шарты елімізде этносаралық және конфессияаралық келісімді сақтау болып табылады. Сол себептен де, дін саласында мемлекеттік саясатты жүзеге асырудың тиімді жүйесі жолға қойылған. Осы бағытта, қоғамда қалыптасқан бүгінгі ахуалды зерделеу мақсатында, біз ОҚО Ішкі саясат басқармасы «Әлеуметтік бастамалар орталығы» МКМ директоры Нұржан Тұрсынбаймен сұхбаттасқан едік.

– Нұржан Арыстанбекұлы, ислам діні халқымыздың санасында ұлттық салт-дәстүрімізбен біте қайнасып, қалыптасып кеткені белгілі. Солай бола тұра, әсіресе, кейбір жастардың өзге діни ағымдардың жетегінде кетуіне не себеп деп ойлайсыз?

– Жастардың адасуының басты себебі меніңше, әлі де болса жастарға діни білім беретін мамандардың жетіспейтіндігі болып отыр. Сырттан келген діни ағымдар мен ұйымдар осы осал тұсымызды пайдалануға тырысады. Бүгінгі жастар тез еліктегіш, естіген-көргенін бірден қабылдауға дайын тұратыны бар. Қазіргі дамыған өркениетті дәуірде жасөспірімдер ғаламтор арқылы көптеген діни мағлұматтар алуда. Өкінішке қарай, оның барлығында бірдей, көрген дүниелерін оң пайымдап, дұрыс пікірлер қалыптасуда дей алмаймын. Бұл орайда айтарым, қазақ халқы әу бастан мәдениет пен тектілікті бойына сіңірген, салт-дәстүрге берік. Осы бағытта жастар арасында түсіндірме жұмыстарын көптеп жүргізген орынды. Яғни, діни сауатсыздығының салдарынан кейінгі жас буын зардап шекпеуі тиіс.

– Ислам дінінің атын жамыла отырып, оған қарсы әрекет етуші кейбір ағымдардың шығу тегі, тарихы, қағидаттары, мақсат-мұраты, ұстанатын идеологиялық бағыты қандай?

– Қазір бүкіл әлем халқы осы аталған мәселеден үлкен зардап шегіп отыр деуге болады. Себебі, қоғамдық орындарда лаңкестердің өзін-өзі жарып жіберуі, діни қақтығыс жиілей түсуде. Әсіресе, бұл батыс елдеріне тән болып отыр. Мұның астарында үлкен саяси мүдде жатыр. Сондықтан да біз ел арасында мұндай кереғар бағыттар жөнінде ашық, айқын түрде мәлімет беріп келеміз. «Әлеуметтік бастамалар орталығы» МКМ-і тыйым салынған және дәстүрлі емес діни ағымдардың жетегінде кеткен азаматтармен жұмыс істеу мақсатында биыл 3 200-ден астам кездесу өткізуді жоспарлаған болатын. Өз кезегінде, адасып жүрген бауырларымызды біз тиісінше, үш категорияға бөлдік. Біріншісі, теріс бағытқа терең кетіп қалғандар мен бейресми шетелдерде оқып келген азаматтар. Бұл категориядағы азаматтардың санасының уланып кеткені соншалық, олардың бетін бері қайтару өте қиын. Екінші категория бірінші категориядағы адамдардың төңірегінде жүрген, олардың уағыздары мен таратқан кітаптарын оқып жүргендер. Ал үшінші топтағылар енді бастап, теріс ағымда жүруге ниеттенген азаматтар. Оңтүстік Қазақстан облысында бүгінде тыйым салынған және дәстүрлі емес діни ағымдардың жетегінде жүргендер үшін арнайы сараптама жүргізілді. Нәтижесінде, құзырлы орындармен бірге заң шеңберінде 1300-ге жуық азаматты анықтадық.
Бұл бағытта әуелі теріс ағымға кіріп кеткен азаматтардың мекен-жайы мен жұмыс істейтін орындары анықталды. Бүгінде адасқан азаматтар көп шоғырланатын базар, сауда орындары, білім беру орталықтары мен мешіттерде теолог мамандар жұмыс жүргізуде.

– Мұндай келеңсіздіктердің алдын алу бағытында еліміздің заңнамалары заман талабына сай ма?

– Діни қатынастарды одан әрі мемлекеттік реттеудегі тәжі­рибесін құқықтық тұрғыда бекіту үшін 2011 жылы «Діни қызмет және діни бірлестіктер туралы» Заң қабылданған болатын. Мұндағы заң ережелері адам құқықтарын қорғау шараларын күшейту арқылы бүлдіргіш және бейәлеуметтік сипаттағы діни қызметке тосқауыл қою, діни бір­лестіктер қызметін тәртіпке келтіру және оны азаматтық заң­намаға сәйкестендіру, діни қызмет және діни бірлестіктер туралы заңнама ережелерін бұзғаны үшін әкімшілік жауаптылыққа қатысты еліміздің құқықтық кеңістігіндегі олқылықтарды толықтыруды қарастырады.
Мемлекет және діни бірлестіктердің өзара қарым-қатынасы – діндарлардың құқықтары мен бостандықтарын сыйлауға, қоғамдық және діни тұрғыдан өзара түсіністікке негізделген. Бұл салада елдегі мемлекеттік саясатының үш қағидатын атап көрсеткен жөн. Бұл – бейтараптық, тағаттылық және бірегейлік қағидалары. Сол себептен, діни сенім бостандығы мен діни ұйымдардың іс-әректетін реттеу жөніндегі заңнамалар құқықтық маңызға ие.

– Әңгімеңізге рахмет!

Сұхбаттасқан
Жеңісбек СЕРІКҰЛЫ